واضح آرشیو وب فارسی:حمایت: زندان، مجازاتی پذیرفته شده و غیرقابل انکار در تمامی جهان است و نظریه های مختلف کیفری فواید و مضرات فراوانی را برای این مجازات برشمرده اند. در همین خصوص نهادهای مدرن کیفری تلاش می کنند با اعمال اقداماتی نوین از مضرات مجازات زندان برای فرد، خانواده او و جامعه کاسته و بر نکات مثبت این مجازات برای اصلاح مجرم بیفزایند. نظام نیمه آزادی چیست؟ نظام نیمه آزادی از این نهادهای نوین حقوق کیفری است که در آن با آزادی نیمه وقت مجرم موافقت شده است اما بر نظارت دایمی بر او تاکید می شود. این روش از یک سو، ثبات خانوادگی مجرم را حفظ کرده و اصل فردی بودن مجازات ها را تضمین می کند و از سوی دیگر اصلاح گام به گام مجرم را در دستور کار قرار می دهد. نظام نیمه آزادی یکی از نهادهایی است که قوانین کیفری نظام های مدرن حقوقی از آن برای تنبیه مجرمان استفاده کرده اند تا آنان کمترین فاصله را از اجتماع گرفته و بیشترین فایده را برای اجتماع داشته باشند. فصل هفتم بخش دوم قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392 نیز در دو ماده به تبیین نظام نیمه آزادی پرداخته است. ماده 56 این قانون، نظام نیمه آزادی را شیوه ای دانسته که بر اساس آن محکوم می تواند در زمان اجرای حکم حبس، فعالیت های آموزشی، حرفه آموزی، درمانی و نظایر آن را در خارج از زندان انجام دهد. در این ماده نظارتی مستمر برای اجرای این شیوه در نظر گرفته شده و مقرر شده است که اجرای این فعالیت ها زیر نظر مراکز نیمه آزادی صورت گیرد که در سازمان زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی تاسیس می شود. ماده 57 این قانون نیز محدوده تصمیم گیری قضات را برای حکم به نظام نیمه آزادی برای مجرمان مشخص کرده و محکومان قطعی به حبس های تعزیری درجه 5 تا 7 را مشروط به گذشت شاکی، سپردن تامین مناسب، تعهد به انجام یک فعالیت شغلی، حرفه ای، آموزشی و حرفه آموزی، مشارکت در تداوم زندگی خانوادگی و درمان اعتیاد یا بیماری محکوم با رضایت وی، مشمول این نظام قرار داده است. گفتنی است که این ماده قانونی، محکومانی که دوره حبس آنان به میانه رسیده است را نیز از نظر دور نداشته و مقرر کرده که این محکومان نیز می توانند در طی دوره تحمل مجازات در صورت دارا بودن شرایط قانونی، صدور حکم نیمه آزادی را تقاضا کنند و دادگاه موظف به رسیدگی خواهد بود. این نظام جدید کیفری را باید مثبت ارزیابی کرد، زیرا با اعمال این شیوه، هم فرد تحمل کیفر می کند و هم دچار مضرات و گرفتاری های زندان نمی شود. در حقیقت باید گفت که پیش بینی نهادی همچون نظام نیمه آزادی در قانون مجازات اسلامی از جمله اقدامات ارزنده ای است که با هدف عملی ساختن سیاست کاهش جمعیت کیفری یا حبس زدایی بوده و مبتنی بر رویکرد اصلاح بزهکار و بازگشت دوباره و سعادتمندانه او به جامعه، مورد توجه تدوین کنندگان قانون قرار گرفته است. اعمال مجازات حبس به عقیده برخی نه تنها شخص زندانی را مجازات می کند بلکه به طور غیرمستقیم بر خانواده او نیز فشار آورده و جامعه را نیز با مشکلات عدیده ای رو به رو می کند زیرا شخصی که زندانی می شود عموما سرپرست خانواده بوده که با زندانی شدن او عملا خانواده او نیز از لحاظ اقتصادی به علت فقدان شخصی که بتواند با کار و فعالیت خود هزینه های خانواده را تامین کند، با مشکلاتی مواجه می شود. نظام نیمه آزادی در معنای خاص خود به روشی برای محدودیت زندان گفته می شود که قانون جدید مجازات اسلامی نیز آن را پذیرفته است. در خصوص افرادی که به دلیل بدهی های مالی در زندان به سر می برند، باید گفت که اگر فرد به طور کامل در حبس باشد، دیگر فرصتی برای کسب درآمد و بازگرداندن بدهی نخواهد داشت، این در حالی است که با اعمال نظام نیمه آزادی، چنین فردی می تواند از زندان خارج شده و برای بازپس دادن طلب مردم تلاش کند. البته این نکته را نیز نباید از نظر دور داشت که استفاده از چنین تخفیف هایی تنها باید برای مجرمانی باشد که حالت خطرناک نداشته و آزادی آنها برای جامعه مضر نباشد. چرا که مجرمان خطرآفرین مانند کسانی که مرتکب اعمالی از قبیل قتل یا شرارت یا سایر جرایم خطرآفرین شده اند، باید از مجرمانی که به دلیل بدهی های مالی یا جرایم سبک در زندان به سر می برند، جدا باشند همچنین کسانی که شرارت می کنند نباید از چنین تسهیلات قانونی استفاده کنند در توضیح نظام نیمه آزادی باید گفت که بر اساس این نظام، کسی که محکوم به تحمل حبس در مدت مشخصی می شود، در این مدت نیمی از مجازاتش را متحمل می شود. به طور مثال، فرد محکوم شب ها در زندان به سر می برد و زمان مشخصی را در خارج از زندان می گذراند یا در روزهای تعطیل به زندان می رود. در حقیقت، کسانی که به مجازات حبس محکوم می شوند، اما دارای شرایط خاصی هستند یا جامعه به آنها نیاز دارد یا اینکه دادگاه به آنها مطمئن است، مشمول نظام نیمه آزادی می شوند همچنین در مواردی که مجرم با دادگاه همکاری می کند یا در مواردی که دادگاه به این نتیجه می رسد که فرد مورد نظر نباید به طور کامل از جامعه حذف یا سابقه دار شود، برای فرد از نظام نیمه آزادی استفاده می کند. شرایط برخورداری از نظام نیمه آزادی در این روش بزهکار در صورت سپردن تضمینات لازم از آزادی نسبی برخوردار می شود؛ به نحوی که در ساعات معینی می تواند برای انجام امور مشخصی مانند اشتغال، تحصیل، ملاقات با اعضای خانواده و سایر امور در اماکنی که از قبل مشخص شده است، حضور یافته و پس از اتمام ساعات معینه، بلافاصله به زندان برگردد. بدیهی است ساعات ورود و خروج وی در دفاتر مخصوص ثبت شده و حضور وی در اماکنی که با حکم دادگاه در نظر گرفته شده است، نیز توسط مسئولین اماکن مربوطه کنترل و به دادگاه گزارش می شود. تاکنون این روش در کشور ما اعمال نمی شد و تنها در مورد اطفال و نوجوانان بزهکار، طبق ماده ۲۹ آیین نامه اجرایی کانون اصلاح و تربیت، در مورد اطفالی که مدت توقف آنها در قسمت اصلاح و تربیت یا زندان بیش از 6 ماه است، در آخرین ماه توقف، چنانچه مدیر کانون رفتار و وضع روحی و اخلاقی طفل را مناسب تشخیص دهد، می تواند با اطلاع یا پس از تایید قاضی دادگاهی که طفل را به کانون اعزام داشته است، موافقت کند که طفل روزها در خارج، نزد کارفرمای مورد اعتماد کار کرده یا در آموزشگاهی که مورد تایید کانون است، تحصیل کند و شب ها به کانون برگردد و مدیر کانون در این باره، با کارفرمای مربوط قراردادی منعقد خواهد کرد و در نحوه کار، تحصیل و حضور و غیاب اطفال به وسیله مددکاران اجتماعی یا نمایندگانی که برای مراقبت و هدایت تعیین می شوند، نظارت خواهند داشت. در صورت نقض مقررات این ماده به وسیله طفل، مراتب فورا جهت اتخاذ تصمیم مجدد به دادگاه مربوطه اعلام خواهد شد. البته در روش فوق به انحای مختلفی می توان کیفر حبس را اعمال کرد مثلا موافقت با مرخصی زندانی در ایام تعطیلات و ایام آخر هفته یا گذراندن روزها در زندان و شب ها در منزل که کلیه اقدامات فوق می تواند تا حد زیادی از آثار و تبعات زیان بار زندان به خانواده زندانی و شخص بزهکار بکاهد.
یکشنبه ، ۱۹مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: حمایت]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 30]