تبلیغات
تبلیغات متنی
پرچم تشریفات با کیفیت بالا و قیمت ارزان
پرواز از نگاه دکتر ماکان آریا پارسا
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
تجهیزات و دستگاه های کلینیک زیبایی
محبوبترینها
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه می‌تواند برندینگ کسب‌وکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1850110727
تحلیل گفتمانی داعش و قیاس آن با گفتمان اسلام ناب
واضح آرشیو وب فارسی:بسیج نیوز: امروز ما بیش از آنکه به آموزش اسلام راستین به مخاطبین اهل سنت مان احتیاج داشته باشیم به ساخت گفتمان رقیبی که بتواند سحر گفتمان دروغین آمریکایی داعش را باطل کرده و پوچی آن را عیان سازد نیازمندیم.به گزارش بسیج، ارتباط گفتمان با واقعیت، ارتباطی دیالکتیک است؛ چراکه الزامات و اقتضائات تاریخی، اجتماعی و فرهنگی نیز می توانند نوع خاصی از گفتمان را مطالبه و آن را حاکم کنند. بنابراین، گفتمان ها بنابر مطالبات و الزامات اجتماعی و سیاسی جامعه و نیز کاستی هایی که گفتمان حاکم به آن دچار شده اند، نظام معنایی خود را بازساخته و آن را به عنوان نظامی کارآمد و توانمند در برون رفت از مشکلات جامعه ارائه می دهند. درنتیجه گفتمان ها اموری بسته و تغییرناپذیر نیستند و هویت خود را به واسطه ی نوع ارتباطی که با سایر گفتمان ها دارند بازتعریف می کنند. گفتمان وقتی توانست به یک ثبات نسبی برسد و نظام معنایی خود را تثبیت نماید، به یک گفتمان هژمونیک تبدیل می گردد. هویت یک گفتمان، هویتی ارتباطی، پویا و فعال است. زمانی که یک گفتمان نشاط خویش را از دست دهد و دچار تصلب و عدم انطباق با زیست بوم اجتماعی خود گردد، زوال و افول آن شروع می شود. برعکس، فائق آمدن بر این مشکلات، آن را در جلب اجماع و اقناع جمعی و پذیرش آن از سوی کارگزاران و سوژه ها یاری می رساند. بدین ترتیب است که یک گفتمان خود را هژمونیک می کند. آن گفتمانی که داعش را در اذهان جوانان اهل سنت به یک گروه جهادی و انقلابی بدل کرده است، ریشه ی درخواست مردم مسلمان در ایجاد تغییر و دگرگونی در وضعیت فعلی دارد. نیاز به انقلاب در فضای امروز جوامع اسلامی یک نیاز حیاتی برای رهایی از وضع موجود است و این مسئله ای ست که به درستی عموم مسلمانان به آن پی برده اند. داعش داعیه دار برآورده کردن این نیاز معنوی است؛ پس چرا گفتمان او مقبول نیفتد. بعضی معتقدند از منظر دینی و با توجه به وجود حقایق ثابت و مسلم آن، تحلیل گفتمان واجد نقدهای اساسی است؛ چراکه به نسبی شدن همه ی مفاهیم اجتماعی و سیاسی می انجامد. از منظر حکمت اسلامی نظریه گفتمان دارای اشکالات اساسی مانند انکار حقایق مسلم، بدیهی، گفتمانی دانستن آن و... است که ریشه در هستی شناسی و معرفت شناسی آن دارد؛ اما باید گفت هرچند تعریف گفتمان در صورت کاملاً کلاسیک آن چنین مفهومی را به ذهن متبادر می کند ولی در فضای تحولات اجتماعی امروز که فرصت کمی برای تبیین و اثبات اصول اساسی اعتقادی وجود دارد و باید در فضای پرغوغای نظریات مختلف سیاسی و اجتماعی به رقابت نظریه ی اسلام با دیگر نظریه ها تن داد می توان از ظرفیت گفتمان سازی برای پیش برد اهداف کوتاه و میان مدت استفاده کرد. چالشی که امروز به وسیله ی جریانات تکفیری در جهان اسلام پدید آمده بیش از آنکه ماهیتی اعتقادی در فضای سایبری داشته باشد در نمایی گفتمانی ظاهر شده است که البته به صورت سطحی بنیان های خود را بر اعتقادات اسلامی خصوصاً اصل توحید معرفی می کند. اما آنچه از محتوای انتشاریافته ی این جریان در فضای سایبری برمی آید ظهور این گفتمان در غیریت سازی با گفتمان های دیگری است که در طی قرن اخیر منفعلانه در مقابل مدرنیته نتوانسته اند نسبت به مشکلات و مسائل جهان اسلام پاسخ گو باشند. گفتمان داعش؛ اسلام سیاسی و انقلابی یا تکفیر و ترور در تاریخ اسلام از آغاز تاکنون فهم پدیده های دینی اهمیت ویژه داشته است. در این میان پدیده ی فرق مذهبی منزلت خاصی دارد. به علاوه در دهه های اخیر با توجه به نقش دین در ساختار و جنبش های اجتماعی و به تعبیر دیگر حضور اسلام سیاسی در اندیشه ی سیاسی جهانیان و تأثیرگذاری عمیق آن در درون جوامع مسلمان باعث شده تا اسلام و دو شاخه اصلی آن، تسنن و تشیع مورد بحث و بررسی باشد. امروز آنچه دغدغه ی اصلی می نماید این است که در مناطقی از جهان اسلام گفتمان اسلام سیاسی است که مبنای ارزیابی از کارآمدی اسلام قرار گرفته، نه اسلام اصلاح طلب یا اسلام نوگرایان؛ یعنی همان تسلط اسلام سیاسی یا انقلابی بر جامعه های مسلمان و دعوت های اسلامی در یک قرن اخیر در همین چارچوب بوده است. دعوت هایی که پرچم اعتراض علیه غرب را به دست گرفته و مقابله با نظام های موجود سیاسی را عهده دار شده است. البته ناگفته نماند شکست های پی درپی مسلمانان از اسراییل و نیز پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 که به قول شیخ یوسف قرضاوی تحقق «انتقال قدرت به دست مؤمنان» بود یکی از عوامل تقویت گفتمان اسلام انقلابی قلمداد می شود. اگرچه در قرائت شیعی از اسلام، سیاست جزئی لاینفک از دین محسوب می شود و اسلام غیرسیاسی فاقد ماهیت حقیقی است اما در میان اهل سنت وضعیت بدین گونه نیست. ایشان قرن ها اسلام غیرسیاسی را تجربه کرده اند و برداشت آن ها از اسلام سیاسی در تقابل با گرایش غیرسیاسی آن شکل گرفته است. گفتمان اسلام سیاسی که در میان اهل سنت پدید آمد، در نسبت با سه مفهوم کلیدی حکومت، جاهلیت و جهاد تعریف شد؛ یعنی همان سخن سید قطب. براساس این گفتمان ۱- حکومت از آن خدا است.۲- جامعه ای که در آن فرمان خدا جاری نباشد یک جامعه جاهلی است.۳- راه برون رفت از این بحران کنونی جهاد است. در این گفتمان رادیکال اساساً روابط و گفتگوی ادیان و مذاهب با یکدیگر قطع می شود. در این گفتمان که اسلامی کردن جامعه اصل آن است، مفاهیم مدرنی همچون دموکراسی، سکولاریسم، حقوق بشر، حضور زن در عرصه ی عمومی، مشارکت سیاسی مردم و... که همه از مشخصه های مدرنیسم است، جایی ندارد. تلاش جریان های سیاسی اسلام گرای اهل سنت، همه در راستای ازسرگیری زندگی اسلامی، آن هم اسلامی که در قامت خلیفه گری های رایج در طول تاریخ دیده شده، شناخته می شود، نه نسخه ای که قابلیت تعامل مثبت با پیشرفت های دنیای مدرن را داشته باشد. البته داعش محصول طبیعی این گفتمان نیست؛ محصول طبیعی چنین گفتمانی را می توان جریان سیاسی اخوان المسلمین و دیگر جریانات سلفی معاصر دانست؛ اما داعش دست ساخته ای است که به بهانه ی این گفتمان ظهور و بروز یافته است. این سازمان یک فرقه ی مذهبی نیست، بلکه گروهی تروریستی است که می خواهد با بدیل سازی تقلبی از «اسلام انقلابی» یا «اسلام سیاسی» اهداف اجتماعی- سیاسی خود را اجرایی کند و جغرافیای مناسب برای پیشبرد آن اهداف را به زور اسلحه و کشتار به دست آورد. عده ای پدیده ی جریانات تکفیری همچون داعش را گرایشی طبیعی در نسبت با عقده های انقلابی مسلمانان امروز می دانند و آن را درزمینه ی اسلام سیاسی بازتعریف می کنند. در این میان، دولت های منطقه و سیاست مداران ناکاربلد آن ها نیز، هر یک به فراخور باورهای به شدت غلط خود از اسلام، تمدن غرب و مدرنیته دچار محاسبات اشتباه مضاعفی شده اند. مثلاً همان آقای یوسف قرضاوی که انقلاب ایران را انتقال قدرت به دست مؤمنان می داند، اینک داعش را یک جنبش انقلابی و عکس العمل شیعیان عراق را یک انقلاب علیه اهل سنت می نامد. نباید تلاش قرضاوی را به همراهی عمدی با صهیونیزم تعبیر کرد. او تلاش داعش را یک تکلیف دینی در راستای گفتمان اسلام سیاسی به آموزگاری امثال «سید قطب» و «حسن البنا» و «مودودی» می داند. گرچه این از درک ناصحیح او و امثال وی از سیاست در اسلام از یک سو و جریانات سیاسی امروز جهان اسلام از سویی دیگر ناشی می شود؛ اما نظر او ریشه در فضای ذهنی عموم مردمان اهل سنت دارد. گفتمان به ظاهر اسلام گرایی و انقلابی گری داعش در رقابت با گفتمان های مختلفی است که به نوعی دگماتیسم و پذیرفتن وضع موجود را تبلیغ و توجیه می کنند و البته بدلی تقلبی برای گفتمان اصیل انقلاب اسلامی به شمار می آید تا جهت استکبارستیزی آن را تبدیل به مسلمان ستیزی و اختلاف افکنی در میان امت اسلامی نماید. بنابراین چنین گفتمانی برای به دست آوردن هژمونی نیازمند تندترین اقدامات و صریح ترین مواضع است. آنچه در قالب خشونت در این اقدامات تعریف می شود خود بر پایه ی تلاش برای گفتمان سازی است که در مراحل ابتدایی نیازمند ثبت ماندگار در حافظه ی عمومی است؛ بنابراین سازوکار پیشبرد این گفتمان خشن در مراحل اولیه بر پایه ی حذف و طرد استوار است. جهان اسلام بهای شکست مدرنیزاسیون فرمایشی و فروپاشی مرزهای ملی و ساختگی پسا استعماری و شکست کوشش های سیاسی را می پردازد. درنتیجه امیدهای بزرگی که همراه با بیداری اسلامی برای امکان تغییر از طریق روش های مسالمت آمیز و انقلاب های مردمی ایجاد شده بود محو شده و خشونت و آدم کشی در قالب جهاد و مبارزه ی مسلحانه با ایدئولوژی سلفی و بیگانه با هر جنبه ای از مدرنیته تنها مسیر نجات و رهایی از وضع موجود نمود یافته است. عده ای از روشن فکران معتقدند علت این که گفتمان داعش در جغرافیای شام یا عراق فراگیر می شود، این است که در این مناطق یک انسجام فرهنگی و سیاسی قابل دفاع وجود ندارد. به نظر اینان، تا شیوه های تربیت اجتماعی در این دو سرزمین مدرن نشود و ساختار مسلط قومی و فرقه ای جای خود را به مدنی گری ندهد و دولت های آن دو سرزمین با مدرنیته به معنی کامل کلمه کنار نیایند بروز داعشی گریطبیعی خواهد بود. به نظر این حضرات راه حذف اندیشه و گفتمان انقلابی داعشیسم، نقد تاریخی و فاصله گرفتن از روش و منش انقلابی است که ماهیتاً با دگماتیسم همخوانی دارد. اینجاست که ما به اهمیت شناخت صحیح گفتمان داعش و جریانات تکفیری پی می بریم. آنگاه که تمام تاریخ درخشان و توأمان با صلح و آرامش در این دو سرزمین در دوره ی اسلامی به فراموشی سپرده شود و تحمیل مدرنیزاسیون توسط استعمار، استبداد و نهایتاً استکبار در سده ی اخیر در نقض فرهنگ و اعتقادات ریشه دار دینی این مردم مورد بی اعتنایی قرار گیرد، اگر امثال افاضات مذکور شنیده نشود جای تعجب است. حقیقت این است که گفتمان داعش بر پایه ی مشروعیتی استوار است که موردپذیرش تعداد قابل توجهی از مردم قرارگرفته که قشر تأثیرگذار امت اسلام به شمار می آیند؛ یعنی افراد حاضر درصحنه؛ کسانی که برای تحقق عقاید خود حاضر به انجام عمل انقلابی هستند. پس باید به این نکته پرداخت که داعش چگونه مشروعیت گفتمان خود را در ذهن این جماعت به وجود آورده است. آن گفتمانی که داعش را در اذهان جوانان اهل سنت به یک گروه جهادی و انقلابی بدل کرده است، ریشه ی درخواست مردم مسلمان در ایجاد تغییر و دگرگونی در وضعیت فعلی دارد. نیاز به انقلاب در فضای امروز جوامع اسلامی یک نیاز حیاتی برای رهایی از وضع موجود است و این مسئله ای ست که به درستی عموم مسلمانان به آن پی برده اند. داعش داعیه دار برآورده کردن این نیاز معنوی است؛ پس چرا گفتمان او مقبول نیفتد. جهان اسلام بهای شکست مدرنیزاسیون فرمایشی و فروپاشی مرزهای ملی و ساختگی پسا استعماری و شکست کوشش های سیاسی را می پردازد. درنتیجه امیدهای بزرگی که همراه با بیداری اسلامی برای امکان تغییر از طریق روش های مسالمت آمیز و انقلاب های مردمی ایجاد شده بود محو شده و خشونت و آدم کشی در قالب جهاد و مبارزه ی مسلحانه با ایدئولوژی سلفی و بیگانه با هر جنبه ای از مدرنیته تنها مسیر نجات و رهایی از وضع موجود نمود یافته است. در اثر سرخوردگی و ناامیدی ناشی از شکست بیداری اسلامی که بر سر جهان اسلام فرود آمده است و پنجه ی سرد خویش را بر گلوی آن می فشارد، بحران ظهور گروه های مسلح تکفیری را می توان همچون تولد کودکی غول آسا، ناقص الخلقه، زشت، مهلک و کینه جو به نظر آورد. ایالات متحده آمریکا و اروپا، با تجدید و تحکیم اتحادهای کهن خویش با شیخ های خلیج و رژیم های مستبد عرب برای خنثی کردن تغییرات سیاسی مبتنی بر انقلاب های مردمی و مباشرت در بازگشت به کودتاهای نظامی و مشروعیت بخشی به آن، پیامی واضح و پرطنین خطاب به عرب ها ابراز داشته اند: «صندوق های رأی برای شما نیست! استفاده از این صندوق ها برای ایجاد تغییر بیهوده است. نتایج این صندوق ها را به راحتی می توان نادیده گرفت و پایمال کرد. خشونت و انتقام راه خروج از وضعیت غم افزای شماست.» هیچ چیز بیش از این نمی تواند موجب ایجاد اعتماد و مشروعیت به گفتمان داعش و هدف های ستیزه جویانه اش گردد. موج آشفتگی، هرج ومرج، ناامیدی و یأسی که به دنبال این شکست در کشورهای عربی و در میان اهل سنت که مدعی نوعی دیگر از احیای اسلام سیاسی در رقابت با انقلاب اسلامی ایران شده بودند، زمینه ساز پذیرش گفتمان سازی داعش و دیگر گروه های تکفیری شده است. رقابت گفتمانی داعش آنگاه معنا می یابد که بتواند با گفتمان های رقیب خود غیریت سازی نماید. گفتمان رقیب جریان های به اصطلاح جهادی تکفیری امروز در جهان اسلام، گفتمان اسلام ناب است که توسط انقلاب اسلامی پایه گذاری شد. آنگاه که این گفتمان از درون استحاله شود و منادیان آن خاموش گردند البته نوبت به زوزه ی کفتارهای داعشی خواهد رسید. نتیجه گیری؛ بازسازی گفتمان جهاد و مقاومت در برابر گفتمان ترور و تکفیر شکی نیست که اسلام خواهی یک حقیقت روشن در تحولات سیاسی امروز جهان اسلام است. همان طور که از شواهد برمی آید هرجایی که فرصت انتخاب به مردم در تعیین سرنوشت سیاسی خویش در هرکدام از سرزمین های اسلامی داده شود، انتخاب آنان اسلام به عنوان طرح آینده ی ساختار و ماهیت حکومت و اجتماع خواهد بود. اسلام دینی ناشناخته نیست که نیازمند آموزش به مردم مسلمان باشد. اسلام هم به لحاظ فطری و هم به لحاظ تاریخی در رگ های آحاد مسلمین و اجتماعات آن ها جریان دارد. اگر فرقه های انحرافی توانسته اند نمایی از دینی را نمایش دهند که از حقیقت اسلام فاصله بسیار دارد به خاطر هنر آنان در نمایشنامه نویسی گفتمانی در فضاهای جذاب تبلیغاتی همچون فضای سایبری از یکسو و عقده ی شکست قیام پرهیجان مردمی در کشورهای اسلامی از سوی دیگر است. امروز ما بیش از آنکه به آموزش اسلام راستین به مخاطبین اهل سنت مان احتیاج داشته باشیم به ساخت گفتمان رقیبی که بتواند سحر گفتمان دروغین آمریکایی داعش را باطل کرده و پوچی آن را عیان سازد نیازمندیم. لازم نیست به دنبال بنیادهای این گفتمان بگردیم. این گفتمان در دل مکتب انقلابی امام امت، خمینی کبیر نهادینه شده است. سخنان مقام عظمای ولایت حضرت آیت الله خامنه ای و روح عیان تمام رفتارهای ایشان این چنین گفتمانی را به ما القا می کند. امروز گفتمان انقلابی ما در غیریت سازی با گفتمان اسلام آمریکایی در وجوه اسلام لائیک و اسلام تکفیری معنا می یابد. دال مرکزی این گفتمان در وحدت امت اسلام حول محور توحید، عزّت مسلمین و برائت از کافران و مستکبران تعریف می شود؛ و همه ی دال های پیرامونی آن در تطابق با سنت پیامبر اعظم و اهل بیت او هستند. منبع: نشریه اشارت،موسسه راهبردی دیده بان
شنبه ، ۱۸مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: بسیج نیوز]
[مشاهده در: www.basijnews.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 18]
-
گوناگون
پربازدیدترینها