واضح آرشیو وب فارسی:باصر: سبک زندگی و بررسی ابعاد و وجوه آن، حوزه بسیار تخصصی وحرفه ای در مطالعات فرهنگی به خود اختصاص می دهد، مقوله بسیار تعیین کننده و محوری در مطالعات و بررسی های کلان استراتژیک و طراحی چشم اندازهای یک فرهنگ نیز می باشد.باصر – بخش ویژه فرهنگی – بی شک در هر عصر و زمانه ای باید مقتضیات آن زمانه را مورد توجه قرار داد، لذا سبک زندگی بر مبنای آموزه های دینی برآمده از رفتار و گفتار ائمۀ معصومین امری است که در هر عصر و زمانۀ ای قابلیت الگوگیری را داراست و می تواند به آن تمسک جست و در زندگی فردی و اجتماعی آن را به کار بست.لذا با این تفاسیر می توان برخی از مهمترین محورهای زندگی امام هشتم را در این امور منحصر نمود. ۱. زندگی شخصی در لزوم بهره گیری از زندگی شخصی امام رضا (ع) همانند دیگر امامان معصوم می توان نکات فراوانی را برای سبک زندگی امروزی باز تولید نمود، یاسر خادم امام رضا(ع) نقل کرده که : « هر گاه مجلس اصحاب و علما خالی می شد، امام همه غلامان را صدا می زد و مانند برادر برای آنان صحبت می کرد و چون سفره می گستردند، همه را بر سر سفره می خواند و با آنان غذا می خورد».[۱] حال با این تفاسیر وقتی اهمیت رفتار امام رضا (ع) بیشتر می شود که بدانیم این رفتار و اسلوب زندگانی از سوی آن حضرت در کوران مقام ولایت عهدی صورت گرفته است. ۲. ارتباط با حکومت در تبیین این مسأله باید گفت امام(ع) علیرغم ورود به ولایت عهدی تحمیلی از سوی مأمون، لیکن ظرفیت های عظیم آموزه های شیعی در مسأله ضرورت وجود حکومت اسلامی و مقابله با اسلام سکولار را به نمایش گذاشت. لذا روش مواجهۀ امام با حوادث به گونه ای است که نفی زهد فروشی بی اثر و تقبیح انزوای سیاسی در ماهیت امامت شیعی واضح و مبرهن است. بنابراین تئوری تشیع در باب حکومت بر جامعۀ اسلامی از زوایۀ ولایت است، لذا ترک مدینه به سمت خراسان برای پذیرش ولایت عهدی اجباری، خود حاکی از عمق انعطاف مبانی سیاسی شیعی حتی به بهای فعالیت تحمیلی در بخشی از طاغوت است، لیکن علیرغم وجود این مانع تحمیلی، استمرار زیستن در پرتو ولایت به عنوان امری ضروی مورد اهتمام امام رضا (ع) است که حدیث سلسله الذهب و شرط ولایت مُثبِت مدعای ماست. ۳. مردم گرایی از جمله شاخصه های بی نظیر در سبک زندگی امام رضا (ع) می توان به تعامل مستمر امام(ع) با مردم و پاسخگویی به مشکلات آنها اشاره نمود، این مسأله مهم می تواند در عصر کنونی به عنوان شاخص و معیار کلیدی در نظام اسلامی مطرح گردد، لذا در نقلی تاریخی آمده است که پیرمردی در حمام که امام را نمی شناخت، از آن حضرت تقاضای شست و شو کرد و ایشان با کمال تواضع پذیرفت[۲]. ۴. مواجهه با گروه های شیعی و اسلامی از دیگر شاخصه های ارزشمند در آموزه های رضوی می توان به مواجهۀ امام رضا( ع) با فرقه های شیعی اشاره نمود، آن حضرت در مواجهه با واقفی ها که امامت را تا پایان دوران امام کاظم می دانستند مواجهۀ سختی نمود و هم چنین با غالیان نیز برخوردی شدید از خود نشان داد، لیکن با دیگر فرقه ها از قبیل فتحی ها و زیدی ها از در مدارا وارد شد زیرا این دو فرقۀ شیعی از درجۀ انحراف کمتری برخوردار بودند و البته به شبهه دچار بودند، که این رویکرد امام(ع) خود حاکی از صحت مواجهه آن حضرت با این دو فرقه شیعی بود، زیرا بسیاری از اعضای فرقۀ فتحی ها و بعضاً زیدی ها با پاسخگویی امام(ع) و رفع شهبات به آن حضرت و مذهب تشیع گرویدند. ۵. مناظره با فرقه ها و ادیان غیر توحیدی بدیهی است رویکرد باز و بسیار مثبت امام رضا(ع) با رهبران ادیان توحیدی و حتی بزرگان ادیان غیر توحیدی و احتجاج و استدلال با آنها با استفاده از مبانی دینی مخصوص آن ادیان و فرق، به عنوان اوج بالندگی علمی تشیع در آن دوران مورد توجه است که در نهایت این رویکرد موجبات اقرار و اعتراف بزرگان آن فرقه ها وادیان بر بطلان شبهات آنها و نبوت پیامبر اکرم(ص) و حقانیت دین مبین اسلام را در پی داشت. ۶. امامت امت در کنار همۀ این شاخصه ها باید به امامت و زعامت عموم جامعۀ اسلامی و خصوصا جامعۀ شیعی اشاره نمود که جهت دهی ها، راهنمایی ها به صورت بی واسطه از سوی امام(ع) برای مردم بیان می شد، به عنوان نمونه امام رضا (ع) در ارائۀ یک طرح زندگی برای مؤمنان فرمودند: بکوشید که زمانتان را به چهار بخش تقسیم کنید؛ زمانی برای مناجات با خدا؛ زمانی برای تأمین معاش، زمانی برای معاشرت با برادران و معتمدانی که عیب هایتان را به شما می شناسانند و در دل شما را دوست دارند و ساعتی برای کسب لذت های حلال، با بخش چهارم توانایی انجام دادن سه بخش دیگر را به دست می آورید.[۳]با این تفاسیر به نظر می رسد جامعیت سبک زندگی امام رضا (ع )می تواند به عنوان گنجینه ای ارزشمند و تحت عنوان منشور سبک زندگی اسلامی مورد توجه همۀ سیاستگذاران عرصۀ فرهنگ قرار گیرد. پانوشت: [۱] مجموعه زندگانی چهارده معصوم،ج اول،ص۱۰۶۶. [۲] امام رضا(ع)،اسوه صراط مستقیم، ج اول،ص۷۹. [۳] فقه الرضا(ع)،ص۳۳۷. کردستان وب
یکشنبه ، ۱۲مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: باصر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 46]