واضح آرشیو وب فارسی:شهرخبر: سفیدشدگی یکی از عوامل تخریب آبسنگ های مرجانی محسوب می شود که بالا رفتن دمای آب علت وقوع این پدیده است؛ نتایج یک کار تحقیقاتی در پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی نشان داد در روزهای پایانی شهریورماه امسال آبسنگ های مرجانی در خلیج فارس دچار پدیده سفیدشدگی در اندازه نسبتا زیادی شده اند.شهرخبر : سنگفرش های مرجانی مهم ترین زیست بوم های بسترزی در محیط های آبی به شمار می روند، به گونه ای که به آن ها لقب جنگل های بارانی اقیانوس ها (Ocean rainforests) داده شده است. حیات تعداد زیادی از گونه های ماهی ها به وجود و زنده بودن این مرجان ها بستگی مستقیم دارد که این ماهی ها خود سرفصل زنجیره غذایی مهمی در محیط اقیانوس محسوب می شوند. از این رو هر گونه تخریب و یا مرگ و میری در مرجان ها می تواند کل گونه های زنده دریایی و پیرو آن حیات بسیاری از موجودات زنده خشکی زی (از جمله انسان ها) را تحت تاثیر قرار دهد. بزرگترین و مهم ترین جامعه مرجانی با نام حصار بزرگ مرجانی (Great barrier reef) در اطراف استرالیا واقع شده است که می توان اثر آن را در محیط زیست اقیانوس ها با تاثیر جنگل های آمازون در محیط زیست خشکی مقایسه کرد. خوشبختانه در آب های جنوب ایران محیط هایی هر چند اندک و پراکنده از سنگفرش های مرجانی وجود دارد که عمدتا در اطراف جزایر خلیج فارس و تا حدودی نیز در خلیج چابهار قرار گرفته اند. محیط های مرجانی علاوه بر فواید زیست محیطی ذکر شده در بالا، دارای ارزش اقتصادی بالایی نیز هستند که این امر با جذب توریست در این نواحی برای غواصی و دیدن تپه های مرجانی صورت می پذیرد. متاسفانه در برخی مواقع همین امر می تواند باعث تخریب مرجان ها توسط لنگراندازی قایق ها شود که البته به ایجاد امکاناتی ویژه مانند بویه های مخصوص لنگراندازی (مانند چیزی که توسط سازمان منطقه آزاد کیش در سایت های مرجانی اطراف جزیره انجام گرفته است) می توان از این امر جلوگیری به عمل آورد. علاوه بر تخریب های ناشی از فعالیت های انسانی در جوامع مرجانی، تغییرات و استرس های زیست محیطی می تواند مرجان ها را تحت تاثیر قرار دهد. یکی از مهم ترین این عوامل، استرس دمایی است، به گونه ای که گرمتر شدن دمای آب بیشتر از حد طبیعی آن می تواند باعث ایجاد پدیده سفیدشدگی (Bleaching) در مرجان ها شود که یکی از مخرب ترین پدیده ها در جوامع مرجانی محسوب می شود. بر اساس مطالعات میدانی که توسط دکتر کیوان کبیری و دکتر مسعود مرادی از اعضای هیات علمی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی در این زمینه انجام شده، مشخص شده است که این استرس دمایی زمانی می تواند تاثیر گذار باشد که در مدت زمانی معین (که بستگی به منطقه دارد) پایدار و ممتد باشد. در تحقیق انجام شده که نتایج آن در مجله خلیج فارس نیز منتشر شده است، مشخص شد که مرجان های خلیج فارس در مقایسه با مرجان های سایر مناطق جهان دارای مقاومت بالاتری در برابر استرس های دمایی هستند. علاوه بر این در این تحقیق با بومی سازی یک شاخص شناخته شده جهانی به نام هفته های گرم دمایی (Degree Heating Weeks, DHW) برای خلیج فارس، امکان پیش بینی این پدیده فراهم شد. مهم ترین استرس دمایی ثبت شده در سال های اخیر در سال 1998 میلادی اتفاق افتاده است که کل جوامع مرجانی جهان از جمله مرجان های خلیج فارس را تحت تاثیر قرار داد. بعد از آن نیز در سال 2007 میلادی شاهد این استرس دمایی بودیم که باعث سفید شدن گونه های مختلف مرجانی در خلیج فارس شد. تابستان امسال نیز این پدیده در مقیاسی نسبتا وسیع در مرجان های خلیج فارس اتفاق افتاده است که با پیش بینی های منتج از مدل مطابقت دارد. بر اساس این گزارش، در روزهای پایانی شهریور ماه و در یک کار تحقیقاتی مشترک انجام شده توسط دکتر کبیری از پژوهشگاه ملی اقیانوس شناس و علوم جوی و دکتر رضایی، مرجان های اطراف جزایر کیش و هندورابی مورد پایش میدانی قرار گرفت. این مشاهدات با استفاده از روش عکسبرداری خطی (Photo-transect) از سطح آب انجام پذیرفت که نتایج آن در آینده نزدیک در تحلیل تصاویر ماهواره ای با قدرت تفکیک مکانی بالا (High resolution satellite imagery) نیز به کار گرفته خواهد شد. مشاهدات انجام شده بیانگر وجود پدیده سفیدشدگی در اندازه نسبتا زیادی در مرجان های اطراف این دو جزیره است، به گونه ای که بیشترین تاثیر بر روی مرجان های شاخ گوزنی آکروپورید یا Acropora مشاهده و ثبت شد. همچنین در یک بررسی اجمالی که از سایت سیمرغ واقع در جنوب شرق جزیره کیش انجام شد، 42 تا 43 درصد از مرجان ها، به خصوص مرجان های شاخ گوزنی سفید شده بودند. البته آن دسته از مرجان های شاخ گوزنی که در زیر سایه مرجان های دیگر و یا در لابلای صخره ها قرار داشتند کمتر آسیب دیده و بخشی از آن ها که در معرض نور قرار نگرفته بود، سالم ماندند. دمای آب ثبت شده از سطح به عمق آب بین 33.24 تا 36.35 درجه سانتیگراد در نوسان بود، به گونه ای که میانگین آن 34.04 درجه سانتیگراد بود. این تخریب تقریبا به همین اندازه در مرجان های جزیره هندورابی نیز مشاهده شد. مشاهدات غواصان و محققان از سایر سایت های مرجانی در دیگر جزایر خلیج فارس نیز مءید وجود این پدیده در آنها است. انتهای پیام سفید شدن مرجان های شاخ گوزنی در جزیره هندورابی سفید شدن مرجان های شاخ گوزنی در جزیره کیش 222
چهارشنبه ، ۸مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: شهرخبر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 14]