واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: نمد مالی هنری که به دست فراموشی سپرده شده است سنندج - ایرنا- یکی از رشته های صنایع دستی کردستان که در حال منسوخ شدن است هنر نمد مالی است نمد در تولید نمد بافت نقشی ندارد و با ایجاد فشار، رطوبت و حرارت درست می شود.
به گزارش خبرنگار ایرنا ساختن نمد براساس دو خاصیت پشم یعنی خاصیت جعد پذیری و دیگری خاصیت پوسته ای شدن (فلس دار داشتن) است. وقتی که پشم در حرارت مرطوب مجعد شده و الیاف آن در هم می روند فلسها نمی گذارند الیاف دوباره از هم بازشوند این بهم پیچیدگی نسج نامنظمی درست می کند که اگر ترکیبات نمد سازی ( مانند قلیاها و یا خاک نمد) را به آن بیفزاییم محکم تر و منسجم تر می شود. تولید نمد شاید یکی از ابتدایی ترین اشکال استفاده از پشم برای ساخت زیر انداز است تولید زیر انداز نمدی بیشتر در مناطقی که پرورش دام و تولید پشم به خصوص مناطق سردسیر کردستان مخصوصاً هورامان انجام می شود. سابقه نمد به بیش از 10 هزار سال می رسد و نمد به احتمال زیاد به صورت تصادفی و با توجه به فرهنگ زمین نشینی مردم برای گرم نگه داشتن کف نشیمنگاه استفاده شده که به مرور دارای استحکام و گیرایی شده است.مراحل تولید نمد به این صورت بوده که پُرز الیاف پشم را ابتدا حلاجی می کردند و آن را در محیط گرم و با پاشیدن آب صابون مراحل اولیه فرش کردن پشم انجام می گردد. در این مرحله باید سایز و اندازه مورد نیاز را مشخص و بر روی حصیر مخصوص مرحله اجرا شود سپس در اثر مالش و فشار دوباره در هم فرو می بردند و ساختی متراکم به وجود می آوردند که رطوبت و سرما را به سختی از خود عبور می دهد.سازنده این نوع نمد برا ین ادعا هستند که بعد از خیس کردن نمد چنان محکم می گردد که خاصیت ضد گلوله پیدا میکند.زیر انداز های بزرگ را به این روش درست می کنند که ابتدا پشم را طبق الگو روی زمین پهن کرده و آب گرم و صابون را روی پشم می پاشند و بعد نمد ما،ل پشم ها را روی گونی یا پارچه ضخیم کرباس پهن شده بوده لوله می کند و برای در گیر شدن پشم ها به یکدیگر زیر پا حرکت می دهند و اغلب چند نمد مال با پای برهنه روی پشم ها کار می کنند تا این انسجام و در هم تنیدگی پشم ها ایجاد شود مالش نمدهای بزرگ چند ساعت طول می کشد تا پشم ها انسجام خوبی داشته باشند هر چند وقت یکبار لوله را باز کرده و آب و صابون روی آن می پاشند و دوباره آن را لوله می کنند و دوباره روی آن راه می روند.برای نقش اندازی وسط نمد قبل از شروع نمد مالی پشم ها را به رنگ های مورد نظر رنگی می کنند یا از پشم خود رنگ استفاده می کنند. یعنی اولین مرحله کار نمد مالی همین مرحله رنگ کردن پشم هاست و پس از آن نمد را باز کرده و طبق نقشه مورد نظر نمد را با پشم های رنگی نقش اندازی می کنند و دوباره روی آن آب گرم و صابون می پاشند و مراحل ساخت را که در بالا ذکر شد انجام می دهند.عمده ترین کاربردهای نمد مالی برای زیر انداز و نیز دوخت لباس های محلی بنام های فرنجی ، پستک و که په نک و.... بوده که مورد استفاده مردان مناطق کوهستانی و سردسیر مخصوصا هورامانات می باشد و در مواردی نیز جهت زیر انداز و خورجین اسب و.. استفاده می شود و در بعضی موارد برای حتی برای روکش صندلی ماشین و ... استفاده می کنند.در حال حاضر نمد مالی در استان کردستان به صورت بسیار محدود کار می شود و این هنر زیبا و اصیل منطقه کردستان در حال منسوخ شدن و فراموشی است.ک/33033/1904
04/07/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 13]