واضح آرشیو وب فارسی:عصر امروز: شنیده ها حاکی از این بود که «موزه بنت ناصر» همسر امیر سابق قطر، ایرانی الاصل و از اهالی شیراز است؛ بعدها شنیده ها حاکی از این شد که نام واقعی موزه، زهره صادقی است اما بعدا منابع آگاه به شنیده هایی دست یافتند که خانم موزه یک هووی ۱۷ ساله دارد و گویا نام آن هوو زهره صادقی و اهل شیراز است! شنیده ها البته به جاهای باریک تر هم کشیده شد.به گزارش عصرامروز، «پخش سریع شایعه» و «زودباوری» یکی از مشکلات اصلی جامعه امروز ایران است. علاقه عجیب تعداد زیادی از مردم برای ساختن شایعه و البته استقبال کم نظیر تعداد زیاد دیگری از مردم برای چرخاندن دهان به دهان این شایعات موجب نشر گسترده این مطالب بی اساس شده است. در این میان برخی رسانه ها اعم از سایت های خبری یا روزنامه ها به عنوان بازوی رسانه ای در ترویج شایعات عمل می کنند و اخبار غیرواقعی را به باور و حقیقت نزدیک می سازند؛ تا جایی که همسر امیر سابق قطر را ایرانی الاصل و از اهالی شیراز یا شهرستان لار معرفی می کنند. موزه ای که جایی در تاریخ ایران نداشت «موزه بنت ناصر» همسر شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی امیر سابق قطر متولد سال ۱۹۵۹ میلادی در الخور قطر است که عده ای در ایران تلاش کردند وی را ایرانی معرفی کنند. موزه فرزند ناصر بن عبدالله المسند است و جست وجو در سایت های عرب زبان هیچ نتیجه مثبتی درباره ایرانی بودن ناصربن عبدالله ندارد. این خانواده حتی برای یکبار هم از ایرانی بودن خود سخن نگفته اند اما اصرار عده ای در ایران برای ربط دادن امیر قطر و خاندان او به ایرانی ها عجیب به نظر می رسد، چراکه هیچ افتخار و نکته دلگرم کننده ای نیز در این ربط دادن وجود ندارد. خانم موزه هرگز درباره ایرانی بودن خود و خانواده اش سخنی نگفته و در هیچ کتاب یا رسانه معتبر عرب زبان نیز نشانی از این شایعات وجود ندارد. قصد ما در این نوشتار این نیست که درباره «موزه قطری» یا «ناصربن عبدالله قطری» صحبت کنیم، ما می خواهیم به این نتیجه برسیم که یک شایعه و خبر دروغ و بی سند چگونه تبدیل به موج رسانه ای می شود؟! واقعیت تلخ این است که بسیاری از مخاطبان اخبار در ایران نه تنها تمایلی برای زیر سوال بردن اصل یک خبر ندارند بلکه ترجیح می دهند نقاط مبهم و تاریک آن خبر را در ذهن خود حل کنند تابتوانند هرچه سریع تر آن را باور کرده و به دیگران نیز منتقل کنند. آنچه در فضای رسانه ای کشور و افکار عمومی کمتر مورد توجه قرار می گیرد، منبع و اصالت و صحت یک خبر و شایعه است. به این معنا که یک روزنامه معتبر، آسمان و ریسمان به یکدیگر می دوزد و ابر و باد و مه و خورشید و فلک را به کار می گیرد تا شیرازی بودن همسر امیر سابق قطر را به مخاطب خود تحمیل کند و از سوی دیگر یک سایت خبری که می خواهد اوضاع را از نگاه محدود خود رصد کند، بی آنکه در پی یافتن سند و مدرکی برای یک شایعه باشد، در انعکاس و انتشار آن در جامعه با سرعت نور تلاش می کند. یک سایت خبری دیگر هم ابزاری می شود که شایعه از آنجا بیشتر و بیشتر طلوع کند! شایعه سازان در دوراهی؛ موزه ۱۷ ساله یا ۵۵ ساله؟ به «موزه» بازمی گردیم؛ شایعه سازان ابتدا گفتند «آیا او یک شیرازی است؟!» و با طرح این سوال، قدم بزرگی برداشتند و سپس پا را فراتر گذاشته و مدعی شدند او به شیراز علاقه دارد و بنابراین حتما شیرازی است. اقدام عجیب دیگر که این رسانه ها به آن متوسل شدند، نامگذاری ایرانی برای «موزه» بود؛ آنها ادعا کردند نام اصلی همسر امیر سابق قطر زهره صادقی است. شایعه سازی ها آنقدر در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی ادامه یافت و بال وپر گرفت که عده ای تصویری از هووی ۱۷ ساله موزه منتشر کردند اما آن تصویر در اصل متعلق به خود موزه بود! سپس در مواجهه با تضادها و تناقض ها مدعی شدند زهره صادقی همین هووی ۱۷ ساله است نه موزه ۵۵ ساله. وقتی به این رسانه ها خرده گرفته شد که چرا این اخبار بی اساس را منتشر می کنند، ادعا کردند «خانم موزه اینها را تکذیب نکرده، بنابراین واقعیت دارد!» حال سوال این است که آیا ما انتظار داریم که برای هر سیاستمدار یا همسرش در گوشه ای از دنیا شایعه سازی کنیم و بعد منتظر بمانیم که او تکذیب کند؟! و اگر تکذیب نکرد، آیا شایعه ما صحت دارد؟! شایعاتی که «موزه» می شود واقعیت این است که برخی رسانه ها ذائقه و سلیقه مخاطب را تا پایین ترین سطح تنزل داده اند، چراکه مخاطبان اطلاع دقیقی از اصول حرفه ای در مباحث رسانه ندارند اما رسانه ها باید این اصول را در اخبار و گزارش های خود بگنجانند و رعایت کنند. متاسفانه برخی رسانه ها با توسل به «شنیده ها» و «منابع آگاه» دست به انتشار شایعات بی اساس می زنند و جالب است که منبع آنها برای انتشار گسترده این شایعات فقط خودشان هستند؛ یعنی یک رسانه که شایعاتی درباره ایرانی بودن خانم موزه منتشر کرده، در قسمت منابع و مآخذ خود نام یک رسانه شایعه ساز مشابه خودش را آورده است! راه حل این معضل ابتدا از خود رسانه ها آغاز می شود؛ یعنی فقط اخباری ارزش انتشار دارند که مستند و بر پایه اطلاعات درست باشند نه براساس شنیده ها و شایعات خودساخته! با این حال افکار عمومی نیز می توانند با یک جست وجوی ساده در موتورهای جست وجو از اعتماد به اخبار بی اساس پرهیز کرده و رسانه ها را ملزم کنند که از این پس به شعور مخاطبان احترام بگذارند. شایعات رسانه ها شاید در کوتاه مدت تبدیل به موج رسانه ای شود و چندصباحی افکار عمومی را مشغول کند اما با گذشت زمان، نه تنها نشانی از آن شایعات باقی نخواهد ماند بلکه با مرور آنها لبخندی تلخ بر لب ها می نشیند، چراکه شایعات اینچنینی را باید در «موزه»های خبر و رسانه جست وجو کرد.
پنجشنبه ، ۲مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: عصر امروز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 14]