واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: رمز و راز بازگشت اروپایی ها به تهران-دکتر علی سید میرباقری* دولت حسن روحانی سومین سال ریاست جمهوری خود را با یک تغییر در سیاست خارجی آغاز کرده است. تغییر در حوزه دیپلماسی امری ملموس و قابل مشاهده است. درست برخلاف تغییرات اقتصادی و فرهنگی که طولانی و بطئی هستند. اتفاقات عرصه دیپلماسی در دنیای امروز ماهیتاً شفاف و عیان هستند. براحتی می توان این منحنی تغییر را با کارنامه دولت های پیشین اندازه گیری کرد و عیار و ارزش آن را محاسبه نمود.
از این منظر اگر نگاه کنیم، می توان گفت تلاش گسترده جریان مخالف دولت روحانی برای زیر سؤال بردن و اخلال در سیاست خارجی او راه به جایی نخواهد برد؛ زیرا به واسطه توانایی تیم دیپلمات های مجربی که روحانی به کار گرفته است، قطار دیپلماسی ایران از بن بست نفسگیر خارج شده و وارد ریل جدیدی شده است که همانا ریل دوستی و همکاری است.از طرف دیگر ناظران جهانی به این باور هستند که جنس و نوع تغییر در این مرحله از سیاست خارجی، ماهیت بنیادین و ساختاری دارد. به عبارت دیگر تغییری مقطعی و زودگذر نیست. دقیقاً به همین دلیل تا به امروز جنجال ها و مخالفت های محافل تندرو در برابر سیاست خارجی دولت بی اثر بوده است و حتی اثرات معکوس داشته است. به این صورت که هر اندازه آنها پنجه مخالفت به چهره دیپلماسی اعتدال افکنده اند، محبوبیت دیپلمات ها در نزد مردم افزایش یافته است.در هر حال برای فهم دقیق موج تغییری که این روزها روابط خارجی ایران را فراگرفته است، کافی است نگاهی به آسمان افکند و ترکیب مسافران و میهمانان و مبدأ و مقصد آنها را از نظر گذراند.تحول در سیاست خارجی در این برهه از مهم ترین نقاط امید های مردم ایران است. چنان که نظرسنجی سازمان های معتبر از شهروندان ایرانی نشان می دهد که در سال 94 مهم ترین اتفاق مثبت در نگاه مردم، توافق هسته ای بوده است. دلایل این امید و دلگرمی شهروندان نیز روشن است. در قضیه توافق هسته ای ظرف 23 ماه، آحاد مردم ایران مقابل دوربین شبکه های ماهواره ای، نظاره گر توانایی و شایستگی دیپلمات های خود بودند. به گونه ای که غرور فروریخته آنها در دوران تحریم احیا شد. تجربه حل مناقشه پیچیده هسته ای باعث شد که بعد از توافق وین بسیاری از شهروندان نسبت به توانایی و صلاحیت دولت در گشودن گره مشکلات عرصه های اقتصادی و سیاسی نیز امیدوار شوند. موج مثبتی که از توافق هسته ای وین برخاست فقط به گشودن آسمان ایران محدود نماند. امروز در داخل امریکا تأثیرات این «اجماع بین المللی» به گونه ای است که طیف سناتورهای تندرو را عقب رانده است و جناح موافق توافق با وجود آنکه از لحاظ تعداد در اقلیت قرار دارد، اما با حمایت وسیع افکار عمومی توانست سد مقاومت تندروهای کنگره را بشکند.در چنین فضا و اتمسفر سیاسی که توافق وین ساخته، طبیعی است که هیچ یک از قدرت های اروپایی یا آسیایی منتظر پایان بحث کنگره بر سر برجام نمانند و از هر فرصتی برای حضور در صحنه اقتصادی ایران بهره گیرند.چنانکه واقع بینانه به سیر حضور هیأت های اقتصادی خارجی نگاه شود، روشن خواهد شد که از نگاه طرف های اروپایی همه چیز درباره فصل تردید و تحریم ایران تمام شده و آنها وارد دوره ای جدید شده اند که باید برای شروع مراودات اقتصادی و سیاسی با تهران به مذاکره نشینند.نکته مهم در تحلیل اتفاقات بعد از توافق وین که باید مدنظر قرار گیرد، «روح اعتماد و آشتی جویی» نهفته در این سند است. در همه تفاهم ها و قراردادهایی که این روزها میان تهران و طرف های اروپایی جریان دارد، می توان این روح آشتی جویی و اعتماد را لمس کرد. روح توافق همان چیزی است که به افکار عمومی غرب القا می کند که چهره سیاسی ایران تغییر کرده است و تهران دیگر منشأ و آغازگر سیاست ها و رفتارهای تند و تنش آلود نیست بلکه «ایران جدید» گام در مسیر تعامل و اعتدال نهاده است. پس باید به عنوان یک شریک و بازیگر تعیین کننده در عرصه صلح و همکاری بویژه در منطقه آشوب زده خاورمیانه روی آن حساب گشود.*استاد دانشگاه**روزنامه ایران/چهارشنبه هجدهم شهریور 1394
18/06/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]