واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری موج:
۱۸ شهريور ۱۳۹۴ (۱۲:۳۰ب.ظ)
در موج بررسي شد؛ طرح کنسرسيوم مشترک هسته اي در خاک ايران، تامين کننده منافع ملي است موج - گروه اقتصاد سياسي
به گزارش خبرنگار خبرگزاري موج، موافقتنامه هسته اي در کنگره ايالات متحده آمريکا در صدر موضوعات قرار گرفته و نمايندگان کنگره و کارشناسان اين حوزه به اظهارات متفاوتي روي آورده اند. همين مسئله يعني بحث و بررسي بر روي متن توافق هسته اي از مهمترين موضوعاتي است که اين روزها مجلس شوراي اسلامي از طريق تشکيل کميسيون ويژه برجام به بررسي ابعاد و زواياي متعدد آن مي پردازد و تا اوايل مهر خروجي خود را از اين بررسي ها ارائه مي دهد. سعيد ياري کارشناس مسائل هسته اي با حضور در خبرگزاري موج به آسيب شناسي و ارائه پيشنهاداتي در خصوص برجام پرداخته است.
برجام چشم انداز روشني ندارد
وقتي مذاکرات را دنبال مي کنيم اين بحث به دلايل مهمي بحث ملي و فراملي و بحث کليدي نظام است. بحث هسته اي ايران به دليل اينکه طرف مقابل ما گروه 1+5 است نياز است که به شکل دقيقتري حل وفصل شود.
برنامه هسته اي ايران بايد به گونه اي حل وفصل شود که حقوق حداکثري ما را حفظ کند و نه حقوق حداقلي. برجام فعلي از حيث آسيب شناسي در چشم انداز آينده، کشور را دچار مشکل مي کند و چشم انداز شفافي ندارد. از جمله دبه کردن يا بازي با کلمات، خصوصا استفاده از عبارات و کلمات چند منظوره.
اگر ما بتوانيم واقع گرايانه بحث برجام را تبيين کنيم نبايد آنرا بپذيريم و اين بحث زماني ارزش دارد که طرح ديگري داشته باشيم. مجلس و شوراي عالي امنيت ملي در حال حاضر روي متن برجام فعلي کار مي کنند و بهتر است که اين پيشنهادات را نيز در نظر بگيرد.
پنج ايراد اساسي که به برجام وارد است
چهار تا پنج ايراد اساسي به برجام وارد است که هم در حوزه فني است و هم در حوزه مسائل سياسي و امنيتي.
اول اينکه ما در طول 12 هر سه ماه يک سند محکم از آژانس بين المللي انرژي اتمي داشتيم اين اسناد حدودا 30 سند مي شود که همگي سه پيام در خود داشتند: ايران انحرافي به سمت ساخت بمب نداشته است، فعاليت ايران صلح آميز است و عجز آژانس از عمق فعاليت هاي ايران به رغم اين همه شفاف سازي. متاسفانه در برجام سندي متقن و محکم به شوراي امنيت داده ايم و خود را تهديد تلقي کرده ايم، آن هم ذيل فصل هفتم منشور ملل متحد.
دوم اينکه در حل و فصل مناقشات هسته اي همچنان در مذان تهديد هستيم. آنها فقط به دنبال اين هستند که ما را تا ساخت بمب يک سال به عقب بيندازند. کاهش سانتريفيوژها، خارج کردن قلب رآکتور، محدوديت هاي 5 ساله، 8 ساله و غيره براي اين است که ما ضعيف باشيم و آنها همچنان ما را به دنبال بمب بودن مي بينند و خودشان هم مي گويند که برجام بر مبناي اعتماد به ايران نبوده است.
ايراد سوم برجام اين است که مکانيزم رسيدگي به شکايت در اين برجام کاملا ظالمانه است. در مکانيزم چهار مرحله اي، سه مرحله مشترک است اما مرحله چهارم ويژه آنها است. در سه مرحله مشترک فقط بحثاي رسيدگي تئوريک و مسائل کارشناسي وجود دارد در مرحله نهايي يعني مرحله چهارم که راي گيري است، حق وتو براي طرف مقابل بصورت ويژه وجود دارد.
ايراد چهارم در برگشت پذيري است که گفته شده آنها استارت برگشت پذيري را مي زنند و ايران هم مي تواند. در برگشت پذيري هيج جاي برجام گفته نشده که تقدم و تاخر را چه کسي مي خواهد تعيين کند. چون ما اول اجرا مي کنيم بعد آنها با تاييد آژانس اجرا مي کنند. اگر وسط کار گره اي ايجاد شود، خسارت ها را چه کسي مي خواهد بدهد. هيچ جا تعيين نشده غرامت خسارت را چه کسي مي خواهد جبران کند. به همين دليل برگشت پذيري در اين معامله يک جاده يک طرفه است.
بحث تحريم ها ايراد پنجم اين برجام است که مشخص نيست سرنوشت آنها چه خواهد شد. همچنين عمده تحريم هاي تاثيرگذار تحريم هاي خود آمريکا است. در خود برجام آمده است که دولتمردان آمريکا مسوولين محلي خود را تشويق مي کنند به برداشتن تحريم ها؛ الزامي در کار نيستند و تشويق مي کنند، که اين موضوع به معناي اختياري بودن اين امر است.
نه راهکار رايج تامين اطمينان از فعاليت هسته اي
تا کنون 9 راهکار تامين اطمينان وجود داشته است و راهکار دهمي که ارائه مي دهم مهمترين ويژگي برجام حداکثري است.
راهکار اول: اعمال مانيتورينگ و کنترل از طريق دوربين ها و از راه دور نسبت به کشور هدف. راهکار دوم: اعمال رژيم پادماني نظام قدريم بازرسي ها موسوم به 180 روز قبل يا 6 ماهه نسبت به کشور هدف براي حصول اطمينان از عدم انحراف. راهکار سوم: اعمال رژيم پادماني جديد وفق پروتکل الحاقي يا پروتکل 3+92 و پاراگراف هاي ذيل آن مربوط به دسترسي ها خاصي نسبت به مناطق ممنوعه. راهکار چهارم: راستي آزمايي هاي آژانس بين المللي انرژي اتمي به صورت موضوعي و موردي با رويت چشم و نمونه گيري و آمارگيري در داخل و يا در خارج از کشور براي حصول اطمينان. راهکار پنجم: رصد مخفي از طريق ماهواره هاي جاسوسي و يا عوامل نفوذي و يا فيلم هاي هوايي. راهکار ششم: گزارشات ساير اعضا آژانس ويا ساير اشخاص حقيقي و حقوقي و يا نهادهاي مردمي و يا NGO ها وفق پيمان و کنوانسيون بين المللي وين مربوط به مستثني بودن فعاليت هسته اي از ساير فعاليت ها از جمله فعاليت هاي شيميايي و غيره. راهکار هفتم: انجام فرآيند غني سازي توسط آنان و دادن سوخت هسته اي به اين معنا که داشتن راکتور و نيروگاه بلامانع است ولي داشتن چرخه سوخت ممنوع و سوخت را کشورهاي دارا مي دهند و حق غني سازي کاملا ممنوع و تعطيل است. راهکار هشتم: انجام فرآيند کنسرسيوم مشترک در خارج از خاک ايران مثل کشور ثالث از جمله برزيل، ترکيه، روسيه و غيره.
راهکار دهم؛ برجام حداکثري
برنامه جامع اقدام مشترک پيک يا برجام حداکثري است با شاخص شکل گيري کنسرسيوم مشترک در داخل خاک ايران روي مرحله حساس بازفرآوري و غني سازي سنگ اورانيوم و با غلبه دو سوم براي ايران و يک سوم براي طرف مقابل، شکل گيري اين کنسرسيوم مشترک به نفع ايران در تمام ابعاد از جمله مديريت الف) مديريت کار ب) غلبه کيفي ج) غلبه کمي بويژه در بعد نيروي انساني و طبق تئوري جامع برجام حداکثري و برنامه کاري مداليته زمان بندي اجراي سه ساله آن که به توافق طرف ايراني و طرف مقابل شامل آژانس بين المللي انرژي اتمي و گروه 1+5 شامل کشورهاي ايالات متحده، آمريکا، فدراتيو روسيه، فرانسه، انگليس، آلمان و چين و در صورت صلاحديد حضور برخي کشورهاي حساس منطقه در جمع توافق کنندگان بعنوان ناظر و يا حاضر و ذينفع بلامانع است.
پنج محور اساسي برجام حداکثري است
اول: حفظ صفر تا صد حقوق حداکثري هسته اي ايران در قلمرو سرزميني. دوم: رسيدن به اطمينان حداکثري براي طرف مقابل و ساير کشورهاي نگران. سوم: خنثي سازي تئوري اسلام هراسي و ايران هراسي. چهارم: ارتفاع سطح روابط بين المللي و منطقه اي در تمامي ابعاد سياسي، امنيتي، اقتصادي مطابق منافع جمهوري اسلامي ايران و پنجمين محور: صادرات توليدات هسته اي شامل سوخت هسته اي، راه اندازي چرخه کامل هسته اي.
نکته اي که جزء قطعي برجام حداکثري است: با توجه به عملکرد منفي دولت آمريکا و انگليس در قبل و بعد از انقلاب اسلامي ايران حضور آمريکا و انگليس در پاي ميز مذاکرات و امضا توافقنامه برجام حداکثري حتمي و لازم است ولي در اجراي برجام حداکثري آمريکا و انگليس هيچ نقشي و هيچ حضوري در هيچ زماني از اجراي برجام حداکثري نخواهند داشت و صرفا با موافقت ايران و در صورت نياز به تمديد فقط براي يک دوره سه ساله تمديدي دوم يا سوم بلا مانع است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری موج]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 18]