واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری موج:
۱۳ شهريور ۱۳۹۴ (۱۰:۳۶ق.ظ)
کارشناس روابط بين الملل: موازي کاري ها در دولت قبل سياست خارجه ايران را تضعيف کرده بود موج - گروه سياسي
از مهمترين نشانه هاي توفيق رويکرد تعامل گرايانه دولت با جهان، توافق هسته اي بود که متعاقبا موجب چرخش روش دولت ها بويژه دولت هاي غربي در رابطه با ايران شد. ورود وزير خارجه فرانسه به ايران، وزير خارجه انگليس و ساير هيات هاي اروپايي اگر چه برخي منتقدين را هنوز مجاب نمي کند که مسير تازه و اميدوار کننده اي پيش روي دولت وجود دارد اما به باور برخي کارشناسان عرصه ديپلماسي عرصه خشت است که مرحله به مرحله و تدريجي کار را به جلو مي برد. خبرنگار خبرگزاري موج گفت و گويي را با موضوع بازگشايي سفارت انگلستان و چشم انداز ديپلماسي دولت يازدهم، با عليرضا داوري استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بين الملل به شرح زير انجام داد است.
چه مسئله اي دولت انگلستان را مجاب کرد تا روابط سياسي خود را با ايران بهبود ببخشد؟
به نظرم بازگشايي سفارت دو کشور که در آينده راه براي ارتقاي روابط تا سطح سفير باز مي کند امري ضروري در عرصه ديپلماتيک بود. بعد از اتفاقات و مشکلاتي که در روابط ايران و انگلستان پيش آمد و سفارت دو کشور بسته و اين روابط به سطح کاردارغير مقيم نزول کرد، جايگاه ديپلماسي ايران را تحت تاثير قرار داد که به هيچ وجه مطلوب نبود. باور اعتقادي من اين است که سياست تعاملي دولت روحاني و ديپلماسي فراگيري که با جامعه جهاني آغاز کرده بود؛ نتيجه آن چنين بود که انگليسيها را متقاعد کند که روابط خود را با کشور متمدن ايران از سر بگيرد. بازگشايي انگلستان نشان دهنده اين است که دو کشور در حال حرکت به سمت کارهاي اساسي و قابل اعتماد پيش مي روند.
بازگشايي سفارت بدون مراسم برافراشته شدن پرچم بود و ظريف هم در ديدار فيليپ هاموند مثل هميشه خندان نبود؛ آيا ايران درصدد القاي پيام خاصي به انگلستان بود؟
به هرحال وقتي روابط دو کشور در سطح سفارت روابطشان قطع مي شود دلخوري هايي وجود دارد. اما بايد يادمان باشد که انگلستان در بحث مذاکرات هسته اي به نسبت فرانسه در وضعيت ايده ال تري قرار داشت. اگرچه از منظر ديپلماتها زبان بدن مي تواند حامل يک سري پيام ها باشد اما باور اعتقادي من اين است که اجازه بدهيم کار به شکل طبيعي پيش برود و نبايد اين مسائل را چندان بزرگ کرد.
تمايل دولت به تنش زدايي با کشورهاي غربي با بدبيني هايي از جانب برخي گروه ها مواجه است. به نظرتان اين مسئله در نهايت کار را براي دولت روحاني مشکل نخواهد کرد؟
اولين کاري که دولت آقاي روحاني بعد از انتخابات بازسازي روابط با کشورهاي غربي را در دستور کار قرار داد. ديپلماسي لبخند دولت يازدهم شاخصه بسيار خوبي را براي ما تعريف کرد. باور اعتقادي من اين است که ايران روابط خود را با کشورهاي اروپايي بيشتر خواهد کرد و باور ندارم بخواهد رويکرد خود را در اين باره تغيير دهد چرا که اين سياست خارجه ايران بعد از مدتها متعارف شده است. اگر يادتان باشد در دولت قبل، نظام بين الملل با يک درهم آميختگي به ما نگاه مي کرد اما در حال حاضر وضعيت به گونه اي ايده آل پيش مي رود.
جدا از سياست تنش زدايي چه الزاماتي وجود داشت تا انگلستان را وادار کند روابط خود را با ايران بهبود ببخشد؟
يادمان باشد که امروز آلمان، فرانسه و خيلي از کشورهاي غربي به سمت ما مي آيند. من انگيزه اول را دلايل اقتصادي مي دانم. به هر حال کشور انگلستان هم به دليل بحران هايي که داشت دچار مشکل شد و نياز است تا بر بحران هاي اقتصادي خود غلبه کند. به صراحت مي گويم آلمان، فرانسه و انگلستان براي گشايش روابط با ايران پيشقدم مي شوند و باهم رقابت مي کنند. من اعتقادم اين است که کليد روابط ايران با کشورهاي اروپايي بحث هسته اي بود که حل شد. توافق هسته اي نمادي شد براي آينده اين روابط و راه را بازکرد تا بقيه مسائل در کنار اين توافق حل شوند. انگلستان هم در بهبود روابطش با ايران منافع ملي خود را درنظر گرفت.
موارد اختلافي که در روابط ايران با انگلستان وجود دارد و حتي در ديدار ظريف و هاموند هم مطرح شد، اشاره به کدام موارد است؟
به نظرم يکي از مهمترين موارد اختلافي، حقوق بشر است که البته بايد گفت ايران بر اساس شرع قوانين داخلي خودش را تنظيم کرده و اين مربوط به خودمان است. به نظر نمي آيد بتواند اين مسئله در روابط دو جانبه چندان چالشي شود و به نظرم اين مسائل حاشيه اي است. عرصه ديپلماسي، خشت است و بايد گام به گام جلو رفت.
اگر توافق وين انجام نمي گرفت شاهد بازگشايي سفارت انگلستان بوديم؟
بعيد مي دانم اين اتفاق مي افتاد و شاهد تغيير روابط ايران با غرب بوديم.
وزير خارجه انگلستان تاکيد کرد که روابط ايران با عربستان بايد بهبود يابد. اين مساله خواست مشترک ايران نيز است، به نظرتان در هدف دو کشور تفاوتي وجود دارد؟
ايران در منطقه نقش اساسي و حتي از عربستان هم موقعيت ويژه تري دارد. عربستان تنها مي تواند در برخي کشورهاي عربي نفوذ داشته باشد. انگلستان مي داند که نزديکي ايران و عربستان قطعا مي تواند در حل تنش هاي منطقه اي از جمله تروريسم موثر باشد و در اين بين ايران موفقيت هاي خوبي داشته است در حالي که عربستان بعد از روي کار آمدن کابينه جديد اين کشور دچار نوعي دو دستگي شده و هنوز نتوانسته اند سياست واحدي را به شکل منسجم دنبال کنند. حل مشکلات منطقه اي و تروريسم هدف انگلستان از تاکيد بر بهبود روابط تهران و رياض است.
خود انگلستان در بهبود اين روابط تاثير گذار خواهد بود؟
بله. انگلستان تاثير قابل ملاحظه اي بر سياست کشورهاي عربي دارد و يقينا مي تواند بر ديدگاه سران آل سعود نيز تاثير گذار باشد تا ناچارا در اين مورد همکاري بيشتري داشته باشند. ايران نيز همواره خواهان بهبود روابط با عربستان بوده است. مشکلي از جانب کشور ما وجود ندارد و رابطه با کشورهاي منطقه از الويت هاي ما بوده است.
آيا شاهد ارتقاي روابط ايران با انگلستان در سطح سفير خواهيم بود؟
حتما. هم انگلستان و هم ايران درصدد بهبود و ارتقاي روابط در عالي ترين سطح هستند. مگر اينکه اتفاقي در اجراي توافق هسته اي بيفتد که آن هم بعيد مي دانم.
اگر دولتي با رويکرد متفاوت از دولت فعلي در آينده روي کار بيايد امکان دارد اين روابط مجددا دچار تنش شود؟
خير. به هيچ وجه سياست هاي ما بر اساس فرمايشات مقام معظم رهبري است و جا به جايي دولت نمي تواند آنرا تغيير دهد.
اما شما گفتيد رفتار دولت قبل در سياست خارجه چالش هاي زيادي را ايجاد کرد که در روابط ايران با کشورهاي غربي بي تاثير نبود؟
در دولت هاي نهم و دهم، رفتار موازي کارانه دولت باعث تضعيف دستگاه ديپلماسي ايران شد. يعني يک صداي واحد از وزارت خارجه ما بلند نشد. اختلافات زيادي بين اين دو بروز کرد. مقام معظم رهبري همواره گفته اند منافع ملي کشور حفظ شود، خط قرمز ها رعايت شود؛ اما در دولت قبل ناهماهنگي هايي وجود داشت. برکناري وزير خارجه وقت، آشکارترين نشانه هاي اين اختلافات بود. بنابراين سياست خارجه موفق بايد بدون موازي کاري باشد. امروز اين موازي کاري ها وجود ندارد و چنانچه اين تدبير از سوي دولت هاي بعدي دنبال شود به نتايج چشمگيري دست خواهيم يافت.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری موج]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 21]