واضح آرشیو وب فارسی:فارس: فارس گزارش میدهد
مرگ جنگلها در دست آدمیان /بیابانهای قم زنده میشوند
در کنار قطع هزاران اصله درخت در جای جای کشور بهدست آدمیان، تنش کم آبی به طور غیر قابل انکاری نقاط مختلف کشور را تهدید میکند، بهویژه در استانهایی گرم و خشک مانند قم که خالی از فضایی بهنام جنگل است این معضل فراگیرتر است.
به گزارش خبرگزاری فارس از قم؛ این روزها بحران کم آبی تیتر اصلی اخبار مجلات و روزنامههاست، بحرانی که به خودی خود بقای همه موجودات را به خطر انداخته و حتی موجودات بیزبانی مانند درختان و گیاهان هم از این بحران جان سالم به در نبردهاند. این معضل حال و روز مراتع سرسبز را هم وخیم کرده البته چندین سال است که انسانها با دستهای خود گریبانگیر درختان و جنگلها شده و به خفقان دچارش کردهاند. در کنار قطع هزاران اصله درخت در جای جای کشور به دست آدمیان، تنش کم آبی به طور غیر قابل انکاری جنگلهای کشور را تهدید میکند، بهویژه در استانهایی گرم و خشک مانند قم که خالی از فضایی بهنام جنگل است این معضل فراگیرتر است و همین معدود جنگلها بیابانی باقیمانده را به سمت نابودی سوق داده است. به گفته یک پژوهشگر منابع طبیعی در حال حاضر، سطح بیابانها، کویرها و شنزارهای کشور 34 میلیون هکتار و مراتع فقیر کویری 16 میلیون هکتار برآورد شده که از 50 سال پیش تا کنون حدود 6 میلیون هکتار از پوشش گیاهی کشور رهسپار نیستی شدهاند، یعنی نابودی جنگلهایی که بقای زندگی ما به آن وابسته است. مسعود ایرانشاهی در ادامه با بیان اینکه قم کم آبی شدیدی را تجربه میکند، اظهار کرد: برداشت بیش از حد آب از منابع زیرزمینی توسط شهروندان قم تنش کم آبی را شدیدتر کرده و عملأ همین معدود پوشش گیاهی مستقر در شهر ارتباطشان با رطوبت زیرزمینی قطع شده و در آستانه خشک شدن قرار گرفتهاند. وی ضمن اشاره به اینکه خشکسالی جزو طبیعت اقلیمی استان است، افزود: حفر صدها چاه بهصورت غیر مجاز برای دستیابی به آب توسط مردم قم افت شدید سطح آبهای زیرزمینی را به دنبال داشت که این امر موجبات فزونی یافتن فرسایش خاک و ریزگردهای سطح بیابانها شده است. این پژوهشگر در ادامه با اذعان به این نکته که آینده سختی از لحاظ آبی در انتظار استان است، اضافه کرد: از آنجا که با اتمام منابع آب زیر زمینی آینده نگران کنندهای پیش روی ماست لازم است این موضوع جدای از سایر بحرانهای زیست محیطی جدی گرفته شود و زنگ خطر نابودی این منابع ارزشمند به گوش تمام شهروندان برسد تا تک تک مردم وظایف خود را در قبال حفظ منابعی مانند آب، خاک و پوشش گیاهی به انجام رسانند. به گفته این پژوهشگر اگرچه راهکارهای بیشماری برای مهار بیابانزایی و زنده کردن پوشش گیاهی موجود است اما مدیریت جنگلهای بیابانی و طرح تثبیت فیزیکوشیمیایی کانونهای بحرانی فرسایش بادی مانند احداث بادشکن در این زمینه بسیار کارساز خواهد بود و میتواند تا حدودی استان را از شر آسیبهای ناشی از بیابانها برهاند. اگرچه سازمانهای مختلفی در سامان دادن به این وضع مسئول هستند اما در سالهای اخیر به آن میزان که در کاهش پوشش گیاهی و مراتع سرسبز سرعت گرفتیم از زنده کردن و بهبود بیابانهای استان جا ماندیم چرا که اگر این انزوال را به طریقی جبران کرده بودیم وضعمان اینگونه وخیم نبود. *برخی راهکارهای پیشنهادی در احیای زمینهای مرده اگر چه وسعت بیابانهای قم طی خشکسالیها و کاهش بارانهای جوی در سالهای اخیر چند برابر شد اما به گفته کارشناسان همین بیابانها میتوانند به عنوان یکی از محورهای اقتصادی کشور اعمال وظیفه کنند البته با برنامه ریزی درست برای استفاده از ظرفیتهای موجود و دیدی جامع. سید عباس ادنانی یکی از کارشناسان محیط زیست استان در گفتوگو با خبرنگار فارس با بیان اینکه تا سال گذشته حدود یک میلیون هکتار از مساحت استان را بیابان تشکیل داده بود اظهار کرد: این سطح عظیم از مناطق بیابانی شامل اراضی فاقد پوشش، رویش هالوفیت و غیر هالوفیت بیابانی است. وی با بیان اینکه خشکسالیهای پی درپی جان زمینها را گرفته است گفت:از آنجایی که استان قم درصد بالایی از بیابانهای کشور را به خود اختصاص داده و بیش از 15 درصد وسعت آن را بیابان پوشانده، این موضوع اقدامات جدی از جمله احیای اراضی بیابانی را به یک ضرورت مبدل میکند. این کارشناس محیط زیست در این خصوص راهکارهایی ارائه داد که از آن جمله میتوان به کنترل و مدیریت چرای دام، حفاظت عرصههای بیابانی، بهره برداری از انرژیهای نو بهمنظور کاهش تخریب پوشش گیاهی، احداث باد شکن، تقویت پوشش گیاهی با نهال کاری، بذر پاشی، بوته کاری و مانند آن، مدیریت روان آبها در مناطق بیابانی مثل پخش سیلاب، احداث بادشکن بیولوژیک و... اشاره کرد. *احیای جنگلهای بیابانی جدی گرفته شود از آنجا که گسترش سطح بیابانها بهعنوان سومین چالش مهم جامعه به حساب میآید اما این چالش هم زاییده عوامل طبیعی است و هم ناشی از عملکرد ناصحیح آدمیان. در استانی مانند قم که سطح وسیع بیابان فرسایش خاک و باد، تخریب پوشش گیاهی و شور شدن خاک را منجر شده این زنگ خطر بلندتر است هرچند که متولیان این منابع ارزشمند هزینه هنگفت و تلاشی همه جانبه متحمل شوند باز هم برای احیای این مراتع عزم و اراده همگانی لازم است. در این استان نیز با اقلیم خشکی که بر آن چیره است اخیرا اقدامات مطلوبی در زنده کردن جنگلهای بیابانی صورت گرفته است؛ مدیرکل حفاظت محیط زیست استان در گفتوگو با خبرنگار فارس در قم از احیای این منابع خبر داد و گفت: از آنجا که مدیریت نامطلوب جنگلهای بیابانی استان را با آسیبهای جدی مواجه کرده طرح احیای جنگلهای در دست کاشت را مد نظر قرار دادیم. سید رحمان دانیالی با اذعان به اینکه نام جنگلهای بیابانی قم در بین جنگلهای کشور گم شده است اظهار کرد: از بارزترین نگرانیهای امروز، احیای پوشش گیاهی است که در این راستا تعداد زیادی از مناطق بحرانی قم حتی با شرایط ناچیزی مورد حمایت قرار گرفتهاند و احیای طبیعی محیط زیست در رأس برنامههای اداره کل واقع شد. وی نقش کاهش جنگلهای بیابانی مجاور قم را در تشدید پدیده ریزگردهای استان مهم تلقی کرد و گفت: شرایط بحرانی امروز افزایش قابل ملاحظه ریزگردها را موجب شده تا حدی که اگر زودتر اقدامی مطلوب صورت نگیرد آینده وخیمی استان را تهدید میکند بنا بر این در این خصوص این طرح را ارائه دادیم و با اعتبارات مالی کافی درصدد رفع معضل ریزگردها هستیم. از آنجا که اکوسیستم های کویری و بیابانی ظرفیتها و کارکردهای اقتصادی قابل ملاحظهای را شامل میشوند توجه به آنها در راستای دستیابی به توسعه پایدار اقتصادی به ویژه در کشوری مانند ایران که اقتصادی تک محصولی دارد بسیار ضروری است. بنابراین اگر مهار بیابان زایی را هدف اصلی خود قرار دهیم باید از کوچکترین راهکاری حتی با وجود هزینه هنگفت فروگذار نکرده و نه تنها سازمان حفاظت محیط زیست و اداره کل منابع طبیعی بلکه سایر نهادها و مردم باید به هر نحوی نسبت به مهار بیابانزایی اهتمام ورزند تا در آیندهای نزدیک شاهد جلوگیری از نابودی بیابانها و احیای پوشش گیاهی باشیم. ============== گزارش از فریبا خسروی ============== انتهای پیام/2258/س30
94/06/11 - 10:26
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 44]