واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری موج:
۱۱ شهريور ۱۳۹۴ (۷:۱۰ق.ظ)
موج بررسي کرد؛ تاثير افزايش قيمت در کاهش مصرف مواد مخدر موج - گروه سياسي
به گزارش خبرنگار خبرگزاري موج، معمول است که وقتي جلوي عرضه يک کالا گرفته شود خواه ناخواه تقاضا براي آن کمتر مي شود. اين معمولا در مورد کالاهاي غيرضرور و غير اساسي است که تعيين قيمت دولتي نمي شوند.
مورد سخن ما هم مواد مخدر از هر نوع و قسم است. احتمالا هر کسي که در شهرهاي بزرگ زندگي کرده است با طيفي از معتادين يا خرده فروشان مواد مخدر برخورد کرده است.
آن قدر راحت و در محل انظار مردم اين کار صورت مي گيرد که مردم هم عادت کرده اند. به علاوه اينکه معتاديني که در کنار خيابان يا جداول يا پارک ها هستند نيز صحنه زشتي را ايجاد کرده اند. عمدتا هم با اعتراض مردم روبه رو مي شوند. از آن گذشته برخي نيز در پوشش دستفروشي مواد مخدر مي فروشند.
اخيرا هم گفته شده بود که پاي مواد مخدر به کيوسک هاي روزنامه فروشي و برخي عطاري ها هم رسيده است. اين گستره از خريد و فروش البته که نگراني هايي را ايجاد کرده است. از اين بابت مسئولان به دنبال راههايي هستند که ميزان گرايش به اين مواد مخدر را کمتر کنند.
در اين رابطه دکتر رحماني فضلي، وزير کشور، اخيرا گفته است: «قيمت ماده مخدر شيشه نسبت به پارسال 4 برابر شده است.» وي گفته است: «از آنجايي که تجارت مواد مخدر به خصوص در کشورهايي چون افغانستان سودآور است بايد سعي شود که به نحوي عرصه و تقاضا مواد مخدر کنترل شود. اين کنترل تقاضا بايد در جامعه احساس شود.»
از جهتي گفته است که فقط کنترل عرضه و تقاضا و نهايتا کنترل قيمت نمي تواند جلوي افزايش گرايش به مواد مخدر از هر نوع را بگيرد. بلکه بايد ميزان صادرات و واردات اين مواد نيز کنترل شود. چندي پيش هم گفته مي شد که برخي مواد مخدر دست ساز چون شيشه صادر هم مي شود که البته با تکذيب قائم مقام دبير کل ستاد مبارزه با مواد مخدر روبه رو شد. وي گفته بود: «در حال حاضر جلوي عبور پيشسازهاي مواد مخدر صنعتي از کشور به طرف افغانستان را گرفتهايم و در اين بحث کشفيات خوبي داشتيم.»
با اين حال هنوز هم کنترل تقاضا از طريق افزايش قيمت مواد مخدر يک راه حل پيشنهادي است که برخي مسوولين هم بر آن تاکيد دارند. دکتر آذرخش مکري، معاون آموزشي مرکز ملي مطالعات اعتياد و استاد دانشگاه تهران در گفتگو با موج گفته است: «به طور قطع ديناميک قيمت مواد مخدر خيلي پيچيده است. البته اين راه حل که قيمت مواد مخدر بالا رود و حجم درخواست و گرايش براي آن پايين بيايد در مورد سيگار اثبات شده و مي توان گفت اين راه حل بهترين سياست است.»
مکري گفته است: «البته نکته اي که وجود دارد اينکه مواد مخدر سال ها در ايران به صورت ارزان و در دسترس عرضه مي شده است. اگر در نظر بگيريم که قيمت ماده مخدر شيشه 4 برابر شود مي توان انتظار داشت که به مقدار يک چهارم مصرف اين مخدر در جامعه کمتر شود.»
وي افزوده است: «البته بايد اين نکته را هم در نظر داشت که بالا رفتن قيمت شيشه به معني بالا رفتن هزينه توليد آن هم هست. با اين حال چون مدت ها است که قيمت ها خيلي پايين بوده است اين سياست مي تواند موثر باشد.»
سياست افزايش قيمت مواد مخدر البته در مورد مواد دخاني چون سيگار و قليان پيش از اين از سوي وزارت بهداشت هم مطرح شده بود. در اين رابطه وزير بهداشت از مجلس خواسته بود که بر روي سيگار و مواد دخاني ماليات اعمال شود. هم چنين معاون وزير بهداشت گفته بود: «۱۰ درصد هزينه يک خانواده فقير، خرج مواد دخاني مي شود.»
در اين رابطه محمدعلي مددي عضو کميسيون اقتصادي مجلس به موج گفته است: «مافياي قدرت بازار را حفظ مي کنند. با اين حال دولت بايد ماليات هاي سنگين کند تا قاچاق سيگار کاهش يابد. هر چند جريان مافياي قدرت و ثروت نمي گذارد. البته مي توان اين نتيجه را گرفت که در صورت وضع ماليات بر دخانيات و گران تر شدن آن تقاضاي آن هم کمتر مي شود. اين امر زمينه اي براي ترک مردم هم مي شود.»
اين البته در مورد مواد دخاني عمومي تري چون سيگار و قليان اثبات شده است که خود اين مساله هم جوانب اقتصادي دارد که بايد لحاظ شود.
اما درمورد مواد مخدر دست ساز چون شيشه و هروئين و... اگر بنا باشد که افزايش قيمت لحاظ شود البته که مي تواند موثر واقع شود.
دکتر مکري معتقد است: «در مصرف مواد مخدر عوامل گوناگوني دخيل هستند که قيمت يکي از آنها است. البته اگر قيمت مواد مخدر بيشتر شود من اميدوارم که پهنه اعتياد را بهتر بکند. منتها بايد اين نکته را در نظر داشته باشيم که ساليان سال قيمت مواد مخدر خيلي پايين بوده است. در اين رابطه کلينيک هاي ترک مواد مخدر خيلي شکايت داشتند از اين بابت که هزينه هاي درمان و ترک اعتياد بسيار ارزاني که افراد معتاد در اين کلينيک ها مي ديدند باز هم بسيار گران تر از مواد مخدر است. به آن خاطر گرايش به ترک مواد مخدر کمتر صورت گرفته است؛ چرا که هزينه ترک اعتياد گران تر از هزينه مواد مخدر بوده است.»
وي گفته است: «اگر قيمت انواع مواد مخدر بيشتر شود آنهايي که مي خواهند ترک کنند انگيزه مالي پيدا مي کنند. با اين حال فراموش نکنيم که پول تنها متغير در مصرف مواد مخدر نيست. با اين حال اين فرضيه که با افزايش قيمت مواد مخدر مي توان جلوي تقاضا را گرفت فرضيه صحيحي است؛ اما اينکه چقدر مي شود حجم مصرف را در جامعه پايين آورد مشخص نيست.»
با توجه به گفته هاي معاون آموزشي مرکز ملي مطالعات اعتياد مي توان اميدوار بود که ابزار گراني وسيله اي باشد که حجم مصرف مواد مخدر را در جامعه پايين بياورد.
البته بايد در نظر بگيريم که متغيرهاي ديگري هم در گرايش به مواد مخدر وجود دارد. با اين حال اگر تا حدي همه چيز به وفور و در دسترس نباشد شايد تا حدي جلوي شيوع بيشتر را بتوان گرفت. يکي از اساتيد دانشگاه مي گفت که قيمت شيشه از گوشت قرمز ازران تر است و در مدت 10 دقيقه و شايد کمتر بتوان آن را تهيه کرد. حالا در نظر بگيريم که قدرت دسترسي به آن کم باشد. اين خود عاملي ذهني است که از حجم رغبت به اين ماده مخدر مي کاهد.
گزارش از: صفيه رضايي
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری موج]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 40]