واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: اردوغان به دنبال مهندسي انتخابات زودهنگام
ناكامي حزب عدالت و توسعه در تشكيل دولت ائتلافي با ساير احزاب تركيه راه را براي برگزاري انتخابات زودهنگام در اول نوامبر هموار كرد تا اردوغان بار ديگر شانس خود را براي كسب اكثريت پارلمان و تغيير قانون اساسي تركيه امتحان كند. ولي تكرار تجربه تلخ انتخابات اخير در نوامبر، ميتواند رؤياي رئيسجمهور تركيه را بر باد دهد و موقعيت حزب حاكم را تضعيف كند.
نویسنده : روحالله صالحي
ناكامي حزب عدالت و توسعه در تشكيل دولت ائتلافي با ساير احزاب تركيه راه را براي برگزاري انتخابات زودهنگام در اول نوامبر هموار كرد تا اردوغان بار ديگر شانس خود را براي كسب اكثريت پارلمان و تغيير قانون اساسي تركيه امتحان كند. ولي تكرار تجربه تلخ انتخابات اخير در نوامبر، ميتواند رؤياي رئيسجمهور تركيه را بر باد دهد و موقعيت حزب حاكم را تضعيف كند.
كمتر از سه ماه از انتخابات پارلماني تركيه نميگذرد كه اين كشور بايد انتخابات زودهنگام ديگري را تجربه كند چيزي كه در تاريخ اين كشور بيسابقه است. پس از آنكه حزب حاكم عدالت و توسعه در انتخابات هفتم ژوئن 2015، براي اولين بار در طول 12 سال گذشته نتوانست اكثريت را در پارلمان به دست آورد، اميدهاي رجب طيب اردوغان، رئيسجمهور تركيه براي تغيير قانون اساسي و نظام سياسي تركيه بر باد رفت و حزب حاكم مجبور شد براي تشكيل دولت با ساير احزاب ائتلاف كند. هفته گذشته پس از آنكه مهلت حزب حاكم براي تشكيل دولت ائتلافي به پايان رسيد، اردوغان اعلام كرد انتخابات زودهنگام در اول نوامبر برگزار ميشود. هرچند اردوغان در ظاهر ميخواهد نشان دهد كه با تشكيل دولت ائتلافي مخالف نبوده و تلاش خود را در اين راه به خوبي انجام داده است اما به باور برخي ناظران اردوغان از همان ابتدا چندان رغبتي به تشكيل دولت ائتلافي نداشته و به دنبال كسب اكثريت مطلق كرسيهاي پارلمان در يك انتخابات زودهنگام ديگر بود و دست رد رهبران احزاب رقيب (حزب حركت ملي، حزب جمهوريخواه خلق و دموكراتيك خلقها) بهانه لازم را براي اردوغان فراهم كرد تا بار ديگر با برگزاري انتخابات شانس خود را به بوته آزمون بگذارد.
تلاش براي تغيير نتيجه
اردوغان زماني كه نخستوزير بود صراحتاً اعلام كرده بود در پي تغيير قانون اساسي تركيه با هدف افزايش اختيارات و تغيير نظام پارلماني به نظام رياست جمهوري است اما نتايج انتخابات ماه ژوئن نوعي «نه» مردم به سياستهاي اردوغان بود. تلاشهاي اردوغان براي تغيير قانون اساسي واكنش رهبران احزاب مخالف را در پي داشته است. كمال قليچدار اوغلو، رئيس حزب جمهوريخواه خلق تركيه هفته گذشته با انتقاد از سياستهاي اردوغان گفت: «در شرايط موجود در تركيه سخن گفتن از حقوق، محلي از اعراب ندارد. دموكراسي تعطيل شده است. قانون اساسي كاربرد خود را از دست داده است. با يك كودتاي مدني روبهرو هستيم. تعاملات سياسي از كار افتاده است».
جلب آراي عمومي
ترديدي نيست كه اردوغان از برگزاري انتخابات زودهنگام اهداف خاصي دارد و ميخواهد در زمان باقيمانده تمهيداتي را براي ايجاد توازن به نفع حزب حاكم بينديشد. همزماني حمله تركيه به كردها و داعش در دو ماه گذشته بيدليل با بحث انتخابات نبوده است. شكست حزب عدالت و توسعه در انتخابات پارلماني نتيجه سياستهاي اشتباه آنكارا در منطقه بود و اينك اردوغان با درك اين مسئله كه سوريه و داعش تأثير منفي در آراي مردم تركيه نسبت به حزب وي داشته تلاش ميكند با نشان دادن مواضع هر چند ظاهري عليه داعش و همچنين مبارزه با توسعه طلبي پكك دوباره اعتماد عمومي را جذب كند. انتشار اسناد مربوط به حمايت تركيه از تروريستها در رسانههاي غربي وجهه آنكارا در داخل و منطقه را خدشهدار كرد و الان به دنبال جبران اشتباهات گذشته است. در يكسال شروع حملات ائتلاف ضد داعش، مقامات امريكايي بارها سعي كردند تا موضع آنكارا را در قبال حمله به داعش جلب كنند اما اردوغان به خواستههاي واشنگتن پاسخ منفي داد و حاضر نشد با اين ائتلاف همكاري كند اما پيوستن ظاهري به ائتلاف ضد داعش در بحبوحه انتخابات پارلماني نشان ميدهد كه تركيه سعي دارد با فريب افكار عمومي و دور كردن اتهامات حمايت از تروريستها از خود نگاه منفي مردم به حزب عدالت و توسعه را مثبت كند تا شايد در انتخابات آتي نتيجه آن را دريافت كند. اين درحالي است كه نتايج نظرسنجي مؤسسه «متروپل» درباره نتايج انتخابات زودهنگام آينده در تركيه كه هفته گذشته انجام شد، نشان ميدهد كه حزب عدالت و توسعه مانند انتخابات 7 ژوئن، در دستيابي اكثريت مطلق پارلمان شكست خواهد خورد. براساس اين نظرسنجي، حزب اردوغان تنها به 7/41 درصد آرا دست خواهد يافت. حزب جمهوريخواه خلق 5/25 درصد، حزب حركت ملي 7/15 درصد و حزب دموكراتيك خلقها 7/14 درصد آرا را كسب خواهند كرد.
تلاش براي كنار زدن كردها
در انتخابات اخير پارلماني تركيه تحول بيسابقهاي رخ داد كه مقامات حزب عدالت و توسعه و شخص اردوغان را نگران كرد و آن ورود كردها به پارلمان بود كه مخالف اصلي اردوغان به شمار ميروند. هرچند اردوغان در ظاهر خود را حامي صلح با كردها معرفي ميكند اما قدرتيابي كردها در صحنه سياسي تركيه را برنميتابد، از همين رو انفجارهاي تروريستي اخير در تركيه فرصت خوبي براي اردوغان فراهم كرد تا با متهم كردن كردها به تروريست بودن حملات خود را عليه آنها از سربگيرد. از طرفي، اردوغان ميتواند حملات حزب كارگران كردستان «پ ك ك» به ارتش تركيه را بهانه كرده و با موج سواري روي احساسات ناسيوليستي، تركها را عليه كردها تحريك كند و از اين طريق بخشي از آراي طرفداران حزب حركت ملي كه مخالف كردها هستند در انتخابات پارلماني زود هنگام روانه سبد حزب عدالت و توسعه شود تا اين حزب بتواند بار ديگر اكثريت را در پارلمان به دست گيرد.
از آنجا كه مقابله با دشمن خارجي همواره انسجام و وحدت دروني به همراه دارد، اردوغان نيز با استفاده از فرصت به دست آمده در بحبوحه برگزاري انتخابات حمله به كردها و داعش را آغاز كرد تا موضع مخالفان داخلي را منفعل كرده و مسير تحولات داخلي را به نفع حزب حاكم سوق دهد. به همين خاطر، در شرايط كنوني اردوغان از كارت ضدكردي خود استفاده ميكند. اردوغان نقشه راه صلح با پكك را كه در يكسال گذشته تلاشهاي زيادي براي آن انجام داده بود، با حمله به كردها از بين برد و تركيه را بار ديگر وارد چالش جديدي كرد.
ايجاد فضاي امنيتي
شواهد حاكم بر فضاي تركيه نشان ميدهد كه هدف اردوغان و هم حزبيهايش كشاندن كشور به برگزاري انتخاباتي زودهنگام در فضاي امنيتي ايجاد شده در هفتههاي اخير است. اين فضاي امنيتي پس از شكست مذاكرات صلح با كردها و حمله ارتش تركيه به مواضع گروه پكك در عراق و سوريه و داخل تركيه و همچنين به بهانه مقابله با داعش ايجاد شده است. مخالفان اردوغان بر اين باورند كه وي در اين فضاي امنيتي اميدوار است بتواند با كنار گذاشتن احزاب نزديك به كردها كه عامل شكست وي و حزبش در انتخابات ماه ژوئن بودند، بار ديگر پيروز انتخابات باشد تا از اين طريق به آرزوي ديرينه خود در خصوص تغيير نظام سياسي تركيه جامه عمل بپوشاند. زيرا كردها در پارلمان اين كشور 13 درصد آرا يعني 81 نماينده دارند و ريخته شدن آراي اين حزب در سبد حزب عدالت و توسعه نه تنها مخالفان اردوغان را در صحنه سياسي كاهش ميدهد بلكه شرايط را براي تغيير نظام سياسي تركيه فراهم ميكند. شواهد و قرائن نشان ميدهد كه به رغم همه موفقيتهايي كه رهبران حزب عدالت و توسعه در عرصه داخلي تركيه به دست آوردهاند ولي كارنامه سياه اردوغان در سالهاي اخير به خصوص بحث مداخله در امور سوريه و حمايت از تروريستها كار را به جايي رساند كه پس از 12 سال بودن در رأس قدرت، اكنون آينده سياسي خود را در خطر ميبينند. به باور ناظران، بعيد به نظر ميرسد كه به رغم همه تمهيدات، پيروزي حزب عدالت و توسعه در انتخابات پارلماني ماه نوامبر تكرار شود و خطر تكرار نتايج انتخابات هفتم ژوئن در انتخابات آتي حزب اردوغان را تهديد ميكند.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۰۶ شهريور ۱۳۹۴ - ۱۴:۰۹
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 27]