واضح آرشیو وب فارسی:روز نو:
مرتضي الويري:تنوع چهرهها، قويترين مجلس انقلاب را رقم زد/هيچگونه محدوديتي براي شركت در انتخابات مجلس اول وجود نداشت
مهمترين تفاوت مجلس اول با ساير مجالس، اين بود كه هيچگونه محدوديتي براي شركت در انتخابات آن دوره از مجلس وجود نداشت. البته نه اينكه يك فرد فاسد بتواند وارد عرصه انتخاباتي شود كه طبيعتا قوانين هيات اجرايي آنها را حذف ميكرد، منظور من عبارت است از محدوديتهاي سياسي براي شركت در انتخابات. تمام گروههاي سياسي اجازه شركت در انتخابات را داشتند.
روز نو : الویری گفت:مهمترين تفاوت مجلس اول با ساير مجالس، اين بود كه هيچگونه محدوديتي براي شركت در انتخابات آن دوره از مجلس وجود نداشت. البته نه اينكه يك فرد فاسد بتواند وارد عرصه انتخاباتي شود كه طبيعتا قوانين هيات اجرايي آنها را حذف ميكرد، منظور من عبارت است از محدوديتهاي سياسي براي شركت در انتخابات. تمام گروههاي سياسي اجازه شركت در انتخابات را داشتند.
گفتوگو با مرتضي الويري، نماينده دور اول مجلس شوراي اسلامي در ادامه ميآيد:
رييسجمهور سخناني را در مورد انتخابات مجلس شوراي اسلامي مطرح كردند و در اين ميان از مجلس اول به عنوان نمونهاي از اين مجالس ياد كردند. با توجه به اينكه سالهاي طولاني از آن دوره مجلس ميگذرد، آن مجلس چه ويژگيهايي داشت كه سرآمد مجالس ايران لقب گرفت؟ و چه باعث شد چنين مجلسي در آن روزهاي كشور شكل بگيرد؟
مهمترين تفاوت مجلس اول با ساير مجالس، اين بود كه هيچگونه محدوديتي براي شركت در انتخابات آن دوره از مجلس وجود نداشت. البته نه اينكه يك فرد فاسد بتواند وارد عرصه انتخاباتي شود كه طبيعتا قوانين هيات اجرايي آنها را حذف ميكرد، منظور من عبارت است از محدوديتهاي سياسي براي شركت در انتخابات. تمام گروههاي سياسي اجازه شركت در انتخابات را داشتند. بنابراين ميتوان صراحتا گفت كه تنها انتخابات آزاد حتي بعد از انقلاب مشروطه، در دوران مجلس اول روي داد. مجلس اول رنگينكماني از سليقههاي مختلف انقلابيون بود كه در آن حضور داشتند و همين امر موجب شد كه در تاريخ بعد از انقلاب قويترين مجلس را رقم بزند. در مجلس اول چهرههايي را مانند مهندس بازرگان و دكتر يدالله سحابي و عزتالله سحابي ميديديم و از سوي ديگر چهرههايي مانند شهيد رجايي، آيتالله خامنهاي و هاشميرفسنجاني و نظير اينها كه نمونههايي از سليقههاي مختلف سياسي آن روزهاي كشور بودند، حضور داشتند. تنوع اين سليقهها در مجلس باعث ميشد بحثهايي جدي مطرح شود و نتايج خوبي هم از اين بحثها حاصل شود.
شرايط انتخاباتي مجلس اول چگونه بوده كه سبب شده مجلسي دموكرات را رقم بزند؟ حال با توجه به اينكه در آن زمان هم نهادي به نام شوراي نگهبان تشكيل نشده بود، آيا سختگيريهايي نسبت به حضور افراد مختلف از جناحهاي مختلف وجود نداشت؟ آيا اين مجلس تحت شرايط پس از پيروزي انقلاب شكل گرفت يا عوامل ديگري را در آن موثر ميدانيد؟
علت اصلي اين بود كه در تحقق شعار استقلال، آزادي و جمهوري اسلامي، بحث آزادي به معناي واقعي در مجلس اول متجلي شد. به عبارتي ديگر مردم اين امكان را پيدا كرده بودند كه به هركسي ميخواهند راي دهند. به همين جهت در آن مجلس نه تنها نمايندگاني از نهضت آزادي و جنبش مسلمانان مبارز در آن حضور داشتند حتي حزب توده و مجاهدين خلق نيز اجازه پيدا كرده بودند كه در انتخابات شركت كنند. هرچند نتوانستند راي لازم را به دست آورند. من تصور ميكنم كه حضور اين سليقهها نه تنها لطمهاي به مجلس وارد نكرد بلكه توانست مجلس را به محلي براي حضور سليقههاي مختلف سياسي تبديل كند و عبارتي كه حضرت امام گفتند و مجلس را عصاره فضايل ملت دانستند، به معني واقعي در آنجا شكل گرفته بود. براي تاييد صلاحيت يك فرد براي حضور در مجلس به هيچوجه هياتهاي نظارت دخالت نداشتند بلكه هياتهاي اجرايي بودند كه چارچوبهاي كلي صلاحيت نمايندگان را نظير ميزان سن و عدم وابستگي كانديداها به رژيم سابق و عدم اشتهار به فساد مشخص كرده بودند. بنابراين ميتوان علت شكلگيري مجلس اول با آن خصوصيات را در اين دانست كه مردم ميتوانستند نامزدهاي مورد نظر خود را انتخاب كنند و احزاب مختلف هم با شور و هيجان تلاش داشتند كه كرسيهاي بيشتري از مجلس را در اختيار بگيرند.
با توجه به اينكه زمان زيادي تا برگزاري انتخابات مجلس وجود ندارد تحليل شما از فضاي موجود براي روي كار آمدن مجلسي قوي مانند مجلس اول فراهم هست يا خير؟
اول اينكه كليه صاحبنظران اعم از اصلاحطلب و اصولگرا به اين نتيجه رسيدهاند كه لازمه شكلگيري مجلسي قوي حضور سليقههاي مختلف سياسي در آن است. دوم اينكه نبايد مكانيزمي وجود داشته باشد كه سلايق سياسي مختلف از حضور در رقابت بازبمانند. اين موضوع منجر به اين ميشود كه بسياري از افراد در اين شرايط حاضر به ورود به صحنه نشوند و نتيجتا كساني ميداندار باشند كه سعي ميكنند خود را متناسب با مميزين انتخاباتي كه همان هيات نظارت است ظاهرسازي كنند. مجلسي كه بر مبناي يكسري ظواهر براي تامين نظر مميزين شكل بگيرد طبيعتا مجلسي قوي نميتواند باشد. مجالسي كه نمونههايي از آن را مخصوصا در سالهاي اخير شاهد بوديم كه در مقام اجرا نتوانستند در برابر تخلفات عظيم بايستند.
پس ميتوان گفت كه تاكنون فضا براي تشكيل مجلسي قدرتمند، آماده نشده است؟
در ميان نخبگان جامعه و عموم مردم فضا كاملا آماده است و تقاضاي جدي وجود دارد. همانطور كه در مورد حل و فصل موضوعات هستهاي فضاي عمومي مناسب وجود داشت. اما در ميان خواص كه در جايگاه مهمي نيز قرار دارند كه حرفهاي شان بهتر شنيده ميشود ابرازنظرهايي وجود دارد كه حكايت از موضعگيريهاي متفاوت آنها در آستانه برگزاري انتخابات دارد.
روحاني ميتواند با شوراي نگهبان هماهنگيهايي را براي تشكيل مجلس آينده داشته باشد؟
معتقدم همانطور كه روحاني توانست با مديريت خود، معضل هستهاي را حل و خطرات بزرگي را از كشور به دور كند بدون ترديد ميتواند با رايزنيهاي خود به برگزاري انتخاباتي سالم و آزاد هم كمك كند. در اين زمينه مقام معظم رهبري هم نقش زيادي خواهند داشت. چرا كه ديديم جملاتي كه ايشان در انتخابات رياستجمهوري يازدهم مبني بر حقالناس بودن راي يا حضور همه افراد در انتخابات حتي اگر نظام را قبول ندارند، داشتند، در برگزاري انتخاباتي سالم بسيار موثر بود. ايشان همواره و بدون ترديد ميتوانند نقش زيادي را در اين دوره از انتخابات نيز داشته باشند.
اينك براي شكلگيري مجلسي قوي چقدر اميدوار هستيد؟
آينده ايران و سرنوشت كشور در صندوقهاي راي رقم خواهد خورد. بنابراين بايد تمام تلاشهاي خود را انجام دهيم و به هر ميزان كه در اين مسير بهتر عمل كنيم طبيعتا سرنوشت بهتري را براي مردم معين خواهيم كرد.
تاریخ انتشار: ۲۹ مرداد ۱۳۹۴ - ۱۱:۰۸
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: روز نو]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 27]