واضح آرشیو وب فارسی:فارس:
چند سوال درباره طرح روسیه و ایران برای اتمام بحران سوریه
اینکه طرح تهران و مسکو به صورت همزمان مطرح شده است، اتفاقی نیست بلکه به نظر میرسد هماهنگشده و با یک استراتژی مشخص است با این تفاوت که هر یک، ماموریتی خاص را برعهده گرفتهاند.
این روزها تلاشهای گستردهای در حال انجام است تا بلکه بحران خونین سوریه پس از چهار سال با یک راهکار سیاسی و مورد قبول طرفین به پایان رسد. سفرهای دیپلماتیک مقامات سیاسی کشور سوریه و کشورهای موثر در بحران این کشور، افزایش یافته است. آیا باید منتظر یک خبر مهم بود؟ طرح مسکو و چند سوال حدود یکماه قبل، طرحی از سوی مسکو مطرح شد مبنی بر شکلگیری ائتلافی ضد تروریسم با حضور سوریه، عربستان، اردن و ترکیه. این طرح زمانی به صورت جدیتر در رسانهها بازتاب یافت که علی مملوک رئیس دفتر امنیت ملی سوریه به عربستان رفت. این خبر را ابتدا روزنامه الاخبار یکی از روزنامههای نزدیک به حزبالله مطرح کرد. مملوک در ریاض با محمد بن سلمان وزیر دفاع، فرزند پادشاه و جانشین ولیعهد دیدار کرد. اگر چه الاخبار جزئیاتی از این سفر را ذکر کرده بود اما واقعیت این است که اصل این سفر، ارزش خبری بسیار بیشتری از جزئیات بعضا ضد ایرانیاش داشت. گفته شد که یک جنگنده روسی مملوک را از دمشق به ریاض برده بود. اینکه مسکو هماهنگکننده این سفر بوده، حالا یک امر قطعی است. اما چند سوال در خصوص طرح مسکو مطرح است؛ - فارغ از اردن که معمولا عملگرایانه و تحت نفوذ قدرتهای دیگر تصمیم میگیرد، نظر ترکیه در قبال این طرح چیست؟ آیا اردوغان حاضر است تا با اسد در یک ائتلاف علیه تروریسم قرار گیرد؟ اقدامات احتمالی آنکارا نسبت به این طرح چیست؟ آیا تصمیمات جدید ترکیه برای ایجاد منطقه پرواز ممنوع، منطقه حائل، حمله به داعش، پایگاه هوایی آنجرلیک و استفاده آمریکا از آن علیه داعش میتواند نسبتی با طرح مسکو داشته باشد؟ - ایجاد یک ائتلاف علیه تروریسم بسیار کلی است. مشکل از زمانی آغاز میشود که چهار کشور ترکیه، سوریه، اردن و عربستان بناست در چارچوب این ائتلاف (در صورت شکلگیری)، با تروریسم و یا به عبارت بهتر با گروههای تروریستی مبارزه کنند. آیا فهم و تعریف دمشق، آنکارا و ریاض از گروههای تروریستی، نسبتی با یکدیگر دارد؟ از نظر اسد همه آنهایی که علیه او میجنگند، تروریست هستند. آیا سلمان پادشاه عربستان این را میپذیرد یا همچنان برخی گروههایی که تحت حمایت او هستند، در زمره انقلابیون مسلح خواهند بود و نه تروریست؟ طرح ایران و چند سوال اما مسکو تنها دارنده یک طرح سیاسی برای پایان بحران سوریه نیست. چندی قبل، شبکه المیادین به نقل از یک منبع بلندپایه ایران مدعی شد که تهران طرحی چهار مرحلهای برای پایان این بحران دارد. امیرعبداللهیان معاون عربی آفریقایی وزارت خارجه ایران البته این طرح را تائید کرده است. او وقتی در گفتگوی ویژه خبری شبکه دو در 13 مرداد، میهمان تلفنی بود، گفت که ایران طرحش برای پایان بحران سوریه را بروزرسانی کرده است اما جزئیاتی از این طرح را نگفت. اما چهار مرحلهای که المیادین برای طرح ایران برشمرده بود عبارت بودند از؛ آتشبس فوری، تشکیل دولت وحدت ملی، اصلاح قانون اساسی سوریه بر مبنای توافق و اطمینان بخشیدن به مجموعههای طائفهای در این کشور و در نهایت درخواست برای اجرای انتخابات تحت نظارت بینالمللی در سوریه. این مقام بلندپایه ایرانی البته این را هم گفت که این طرح برای بررسی و رایزنی به ترکیه، قطر، مصر و کشورهای عضو شورای امنیت سازمان ملل ارائه شده است. نکته حائز اهمیت اما اینکه حمیدرضا دهقانی پوده رئیس اداره خاورمیانه وزارت امور خارجه گفته است جزئیات طرح ایران برای هیچ طرف ایرانی مشخص نیست و افشا نمیشود. اما با فرض اینکه طرح بروزرسانی شده ایران برای پایان بحران سوریه، نسبتی با جزئیات اعلام شده از سوی المیادین داشته باشد، میتوان این سوالات را در خصوص این طرح مدنظر داشت: - آتشبس فوری از سوی ارتش سوریه و کدام گروههای تروریستی صورت خواهد گرفت؟ آیا گروههایی چون جبهه النصره، احرار الشام و یا حتی داعش نیز به این آتشبس فوری مقید خواهند بود؟ آیا با آنها بر سر این موضوع رایزنی خواهد شد؟ - آیا حامیان برخی گروههای تروریستی از جمله آمریکا، عربستان، ترکیه، اردن و قطر، این آتشبس را میپذیرند؟ راهکار ایران برای پذیرش این آتشبس از سوی این کشورها و پایان دادن (حتی موقت) به حمایت از گروههای تروریستی، چه خواهد بود؟ - مکانیسم تشکیل دولت وحدت ملی چیست؟ گروههایی که در این دولت حضور دارند، کداماند؟ آیا اسد بناست رئیس این دولت باشد یا مبنا، مصوبات کنفرانس ژنو یک است و اسد باید از قدرت کنار برود؟ - اصلاحات قانون اساسی سوریه پیش از این و در سال 2012 صورت گرفت و همهپرسی هم برای تائید آن برگزار شد. در اصلاحات جدید، کدام موارد اساسیتر بناست اصلاح شود؟ فرایند تائید اصلاحات صورت گرفته چگونه است؟ نقش گروههای قومی و مذهبی در آن چه خواهد بود؟ (در جزئیات ذکر شده توسط المیاین آمده: اصلاح قانون اساسی سوریه بر مبنای توافق و اطمینان بخشیدن به مجموعههای طائفهای در این کشور) - آیا اجرای انتخابات با نظارت ناظران بینالمللی، مانند انتخابات ریاست جمهوری چندی قبل است که تنها چند کشور از جمله ایران و روسیه حضور داشتند؟ یا کشورهایی که در صف مخالفان اسد هم هستند، ناظر اعزام خواهند کرد؟ - آیا اسد میتواند در انتخابات جدید کاندیدا شود؟ تلاقی طرح مسکو و ایران اینکه طرح تهران و مسکو به صورت همزمان مطرح شده است، اتفاقی نیست بلکه به نظر میرسد هماهنگشده و با یک استراتژی مشخص است با این تفاوت که هر یک، ماموریتی خاص را برعهده گرفتهاند. به نظر میرسد این دو طرح با یکدیگر تلاقی خواهند داشت و از قضا در نقطه تلاقی این دو، بناست تحولات مهمی صورت گیرد. پیش از این هم، ایران و روسیه توانستند با هماهنگی سوریه، تهدید نظامی اوباما برای حمله به این کشور را با خلع سلاح شیمیایی دمشق، خنثی سازند. این اقدام، البته با رویکردهای تحلیلی متفاوتی مواجه شد. به نظر میرسد باید منتظر جزئیات بیشتری از طرحهای مسکو و تهران و البته طرح نظامی آمریکا و ترکیه ماند. سعید ساسانیان منبع: رصد انتهای متن/
94/05/18 - 01:00
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 43]