واضح آرشیو وب فارسی:فارس: گذری بر نامآوران خفته در تاریخ – 7
«خوانساریها» گستردهترین خاندان روحانی شیعه امامی
سید محمدباقر موسوی چهارسوقی، ملقب به «خوانساری اصفهانی» از جمله مجتهدان به نام شیعه در قرن 13 ه.ق بود، خاندان وی به روضاتی شهرت داشت که نسب آنها به امام کاظم (ع) برمیگشت و به گستردهترین خاندانهای روحانی امامی شهرت داشتند.
به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان، هر قسمتش داستانی را در دل پنهان کرده، قدمت تختفولاد، یکی از قدیمیترین قبرستانهای جهان تشیّع، افسانهای شنیدنی است و وجود مقبره یوشع نبی در تکیه لسانالارض این قبرستان بر این موضوع صحه میگذارد، حکایت زندگی علمای بزرگ تشیّع، نامداران و نامآوران مدفون در گوشه گوشه تختفولاد، حکایتی شنیدنی است. تخت فولاد در زمره قبرستانهای مهم ایران و جهان اسلام و دومین قبرستان تاریخی شیعه پس از قبرستان وادیالسلام است که جمع زیادی از علمای تراز اول جهان تشیع، مشاهیر، ادبا و شاعران معروف در آن مدفون هستند و به همین جهت این گورستان، نمادی شاخص از هویت ایرانی در اصفهان است که سهمی از بارزترین دستاوردهای پیشین ادبی و فرهنگی را از گذشتههای بسیار دور به نمایش میگذارد. سید محمدباقر خوانساری، متولد سال 1226 هجری قمری در خوانسار از جمله بزرگان و عالمان بزرگ اصفهان بود که او را یکی از شرح حال نویسان شیعه در قرن 13 و اوایل قرن 14 هجری قمری بوده است. وی هشت فرزند پسر داشت اما فرزند هفتم او در کودکی درگذشت و فرزندان دیگر او همگی از علما و بزرگان اصفهان در روزگار خود بودند و از میان آنها، میرزا محمد مسیح و میرزا احمد از برجستهترین فرزندان او در علم به شمار میآیند.
او تحصیلات خود را در خوانسار نزد جعفر بن حسین خوانساری، جد بزرگوارش آغاز کرد و پس از گذراندن تحصیلات در مقطع متوسطه، ادامه تحصیلاتش را نزد محمد باقر شفتی گذراند و زمانی که به سن جوانی رسید، به کربلا سفر کرد و در آنجا نیز در محضر سید ابراهیم موسوی قزوینی، ادامه تحصیل داد. او در سال 1253 بعد از سفر به کربلا، از محضر سید ابراهیم موسوی قزوینی، صاحب ضوابط الاصول، استفاده کرد و در طول مدتی که در کربلا به سر میبرد، با استادش ارتباط دوستانهای برقرار کرد تا جایی که حتی پس از اینکه به اصفهان برگشت، با هم در ارتباط بودند. از جمله اتفاقات خاصی که در زمان حیات وی افتاد این است که در سال 1135 به خاطر فتنه افغان مجبور شد به شهر خوانسار سفر کند و برای مدتی در آنجا ساکن شود و تا سالها در آن شهر زندگی کرد. میرزا زین العابدین، پدر خوانساری اصفهانی در طول سالهایی که در او در خوانسار زندگی میکرد، همیشه همراه پسرش بود و همین موضوع سبب شد که محمدباقر موسوی چهارسوقی از محضر پدرش بهرهمند شود و به همین خاطر از سوی علما و روحانیون به «خوانساری» شهرت پیدا کرد.
با گذشت زمان، سید محمدباقر همراه با پدرش به اصفهان بازگشت و در محله چهار سوی شیرازیها ساکن شد و همین موضوع سبب شد که از سوی مردم و علما، لقب چهارسوقی به او بدهند. وی در آن زمان از پدر و تعدادی از بزرگان، اجازه روایت و اجتهاد گرفت به طوری که ریاست علمی و مذهبی در مدارس و مساجد اصفهان به او واگذار شد. سید محمد باقر در طول آن سالها توانست شاگردان زیادی تربیت کند که از جمله آنها باید به شریعت اصفهانی، سید محمد کاظم یزدی، ابوتراب خوانساری اشاره کرد. سید محمدباقر همچنین در طول حیات خود آثار زیادی از خود به یادگار گذاشت که از جمله آنها میتوان به «روضات الجنات فی احوال العلما و السادات» اشاره کرد که به عنوان یکی از مهمترین آثار او شناخته شد و به دلیل نوع تألیف آن، به صاحب روضات ملقب شد. از دیگر آثار او همچنین «احسن العطیه» بود که سالها بعد در اصفهان چاپ سنگی شد. محمد یوسفی، اصفهانشناس و کارشناس مسائل تاریخی درباره دیگر آثار سید محمدباقر خوانساری در گفتوگو با خبرنگار فارس گفت: «تسلیة الاحزان عند فقد الاحبه و الاخوان» از جمله آثار این عالم بزرگوار است که به زبان فارسی با موضوع آرامش خاطر مصیبتزدگان تألیف و در سال 1339 چاپ سنگی شده است. وی اظهار کرد: این روحانی بزرگ همچنین رسالهای به نام «تلویح النوریات من الکلام» را با موضوع ضرورت دین و مذهب منتشر کرد. اما از دیگر آثار وی میتوان به طرفالاخبار، حاشیهای بر قوانین الاصول میرزای قمی، حاشیهای بر شرح لمعه شهید ثانی اشاره کرد. سید محمدباقر همچنین قصیدههای زیادی به دو زبان عربی و فارسی در مدح و مرثیه اهلبیت (ع) سرود به طوری که به گفته یوسفی، «نثر خوانساری بیشتر مسجع بود که نمونه آن را میتوان در خطبههای وی و همچنین تعدادی از نامههایی مشاهده کرد که بیشتر آنها خطاب به تعدادی از بزرگان و دانشمندان زمان خویش نوشته شده بود». گفتنی است که خاندان سید محمد باقر به روضاتی یا روضاتیان شهرت دارند و نکته جالب توجه آنکه، این خاندان، که نسب آنها به امام کاظم (ع) برمیگردد، از گستردهترین خاندانهای روحانی شیعه امامی به شمار میآیند. سید محمدباقر خوانساری در سال 1313 در اصفهان درگذشت و در تخت فولاد به خاک سپرده شد و هماکنون قبر این شخصیت بزرگ از جمله زیارتگاههای معروف اصفهان است. انتهای پیام/63054/صا20/د1000
94/05/12 - 14:21
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 28]