واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
برجام در بوته کارشناسی - 6 رآکتور اراک و قلبی که قرار نیست از کار بایستد نگاهی به پروپاگاندای رسانهای غرب درباره بُتنریزی در قلب رآکتور اراک: فردو، اراک، نطنز، اصفهان و... اینها همه شهرهایی هستند که به دلیل وجود مراکز هستهای، در چارچوب گفتوگوها پیرامون برنامه هستهای ایران بارها نامشان به گوش میخورد و تیم مذاکرهکننده ایران تلاش کرده تا در قالب این مذاکرات از ادامه فعالیت هستهای در این نقاط دفاع کند.
یکی از مراکزی که از ابتدا 1+5 حساسیت زیادی روی آن داشت، آب سنگین اراک بود. مرکزی که طرف غربی مدعی بود، به دلیل ساختار آب سنگین و تولید پلوتونیم در پسماند سوخت حاصل از آن، باید به کلی تعطیل شود، اما در میانه بحث ها، آنها ناچار فعالیت آب سنگین اراک را البته با شروطی پذیرفتند. پیش بینی بازطراحی رآکتور اراک براساس برجام چنانکه در متن برجام آمده، «ایران به بازطراحی و بازساخت یک رآکتور تحقیقاتی آب سنگین مدرنیزه شده در اراک بر اساس طراحی اولیه مورد توافق و در قالب یک همکاری بین المللی که طراحی نهایی آن را نیز تصدیق خواهد کرد، مبادرت خواهد کرد. این رآکتور با استفاده از سوخت غنی شده تا 3.67 درصد فعالیت خواهد کرد. این رآکتور تحقیقات هسته ای صلح آمیز و تولید رادیوایزوتوپ برای مقاصد پزشکی و صنعتی را پشتیبانی خواهد کرد. رآکتور بازطراحی و بازسازی شده اراک، پلوتونیوم در سطح تسلیحاتی تولید نخواهد کرد. تمامی فعالیت ها برای بازطراحی و ساخت مجتمع های سوخت برای رآکتور بازطراحی شده بجز برای نخستین بارگذاری سوخت در ایران انجام خواهد گرفت. همه سوخت مصرف شده در اراک برای دوره عمر رآکتور به خارج از ایران منتقل خواهد شد.» با این حال پس از جمع بندی مذاکرات هسته ای وین، وزیر امورخارجه آمریکا در نطقی که به نظر می رسید بیشتر جنبه داخلی داشت، مدعی شد قلب رآکتور اراک با سیمان پُر می شود. اظهارنظری که با واکنش هایی انتقادی در داخل کشورمان روبه رو شد البته علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان در جلسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به دفاع از توافق و توضیح ماجرای تغییر قلب رآکتور اراک پرداخت و گفت: «آقای کری در کنگره گفته، وقتی ما وسایل یا مخزن رآکتور اراک را در می آوریم، آنجا را پر از سیمان می کنیم. این که ... شدنی نیست اصل قلب رآکتور آنجاست، تمام ساختمان و گنبد رآکتور آنجاست. این چاله را که مخزن را از آن خارج کرده ایم، سیمان نمی گذاریم، بلکه داخل این مخزن را (که میله های سوخت در آن قرار داده می شود) می گویند با سیمان پر کنیم که دیگر قابل استفاده نباشد.» کارخانه ای: نیازی به بازطراحی قلب رآکتور نبود با وجود همه این توضیحات، هنوز ابهاماتی درباره موضوع بازطراحی قلب رآکتور اراک وجود دارد. این ابهامات چنان است که محمدحسن آصفری نماینده اراک و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در گفت وگو با «جام جم» هر اظهارنظری در این باره را منوط به بررسی های بیشتر می داند. با این وجود ابراهیم کارخانه ای رئیس کمیته هسته ای مجلس با تشریح جزئیاتی از آنچه براساس برجام قرار است برای قلب رآکتور اراک رخ دهد، به خبرنگار ما می گوید: «هر رآکتور از چندین جزء تشکیل شده که مهم ترین آن، مخزنی است که لوله های سوخت هسته ای در داخل آن قرار می گیرد و براساس برجام پس از این که مخزن فعلی راکتور اراک خارج شد این لوله ها باید با بُتن پُر شود تا امکان استفاده دوباره از آن مخزن وجود نداشته باشد». او با اشاره به این که بازگشت دوباره قلب رآکتور اراک در صورت نقض توافق از سوی طرف مقابل 2، 3 سال طول خواهد کشید، می گوید: «بحث طرف مقابل این است که پسماند سوخت در آب سنگین، پلوتونیوم تولید می کند و این پلوتونیوم در تولید بمب هسته ای کاربرد دارد. این درحالی است که ایران در پی تولید سلاح هسته ای نیست، بنابراین ما آمادگی هرگونه شفاف سازی در قبال تعویض سوخت، نگهداری از آن و معدوم سازی زیرنظر آژانس را داشته و اصولا با توجه به بازرسی ها و نصب دوربین های آژانس، امکان استفاده غیرصلح آمیز از این پلوتونیوم وجود نداشت». وی ادامه می دهد: «بنابراین این اوج سخت گیری و بی اعتمادی است که از ایران خواسته شده برای عدم امکان استفاده از پلوتونیوم، قلب رآکتور اراک را بازطراحی کند.» استفاده از رآکتور اراک برای تولید رادیوایزوتوپ با این وجود منصور حقیقت پور عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس از زاویه ای دیگر به بازطراحی رآکتور اراک براساس برجام اشاره کرده و یادآور می شود: «رآکتوری که در حال حاضر وجود دارد، در پسماند هفت کیلوگرم پلوتونیوم تولید می کند که برای استفاده در تسلیحات هسته ای کاربرد دارد بنابراین چون ما به دنبال بمب نیستیم، دانشمندان جوان ایرانی رآکتور را به گونه ای بازطراحی کردند که حداکثر یک کیلوگرم پلوتونیوم تولید کند که 1+5 هم با این بازطراحی موافقت کرده است». او با تاکید براین که رآکتور جدید پیشرفته تر است، خاطرنشان می کند: «برای بازطراحی قلب رآکتور راه های مختلفی وجود داشت. یک راه این بود که قلب رآکتور بیرون از کشور برود که مورد پذیرش دیپلمات های ایرانی واقع نشد. راه دیگر، بُرش خوردن آن بود که آن را هم نپذیرفتیم و در نهایت قرار شد در لوله های آن سیمان ریخته شود تا امکان استفاده دوباره نداشته باشد اما به عنوان یک سند علمی در داخل کشورمان بماند». وی با بیان این که روند بازطراحی قلب رآکتور اراک با هزینه 1+5 صورت می گیرد، بیان می کند: «از آنجا که ما به دنبال ساخت بمب هسته ای نیستیم و از ابتدا می خواستیم از سوخت هسته ای برای تولید دارو و رادیوایزوتوپ ها استفاده کنیم، بنابراین نیازی به بازگشت در طراحی جدید صورت گرفته نخواهیم داشت».
 
دوشنبه 12 مرداد 1394 ساعت 08:12
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 47]