واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: مردم خراسان جنوبی آب می خواهند - مریم پنجابی* خشکسالی های 17 ساله اخیر امان مردم بویژه روستاییان خراسان جنوبی را بریده و تامین آب مهم ترین مطالبه آنان از دولت تدبیر و امید است.
براساس آمار اداره کل هواشناسی خراسان جنوبی در سال جاری بارندگی در این استان 10 درصد کاهش یافته که این نشان از تکرار سونامی خشکسالی در استان است.
امسال هفدهمین قسمت از سریال خشکسالی خراسان جنوبی با توجه به کاهش بارندگی اکران می شود و اضافه برداشت 185 میلیون مترمکعبی از منابع آب زیرزمینی استان همچنان ادامه دارد.
البته اجرای طرح تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی در کاهش اضافه برداشت آب تاثیر گذار بوده است.
در حال حاضر آب بسیاری از دشت های استان خراسان جنوبی شور و دشت شهرستان سرایان به دلیل اضافه برداشت آب نشست کرده و این پدیده در دیگر دشت های استان نیز مشاهده شده است.
هم اکنون 85 درصد ظرفیت سدهای این استان خالی و 55 درصد دشت های آن ممنوعه و بحرانی است و آب سدهای استان تنها برای کشاورزی استفاده می شود.
480 روستای خراسان جنوبی با جمعیت 16 هزار نفری چشم به راه تانکرهای آبرسانی هستند که گاه تاخیر تانکرهای آبرسانی علیرغم تلاش مسوولان ذیربط جان روستاییان این خطه را به لب می آورد و تکمیل 62 مجتمع آبرسانی می تواند عطش آنان را برطرف کند.
همچنین 95 درصد آب خراسان جنوبی در بخش کشاورزی مصرف می شود که اجرای روش های نوین آبیاری و جایگزینی مناسب محصولات کشاورزی با توجه به شرایط اقلیمی استان از اهمیت زیادی برخوردار است.
از سال 1385 تاکنون تنها چهار درصد اراضی این استان مجهز به سیستم آبیاری نوین شده است که سد اجرای روش های نوین آبیاری در خراسان جنوبی، روش موشوم به خرده مالکی است و نیاز است با توجه به هزینه های بالای این روش ها، دولت این استان را به صورت ویژه ببیند.
به طور مثال دولت متعهد شده که 85 درصد از هزینه تجهیز مزارع به سیستم های آبیاری نوین را به شکل تسهیلات بلاعوض پرداخت کند به طوری که برای اجرای این طرح در هکتار، دولت شش میلیون و 500 هزار تومان تسهیلات پرداخت می کند که به اذعان کارشناسان در خراسان جنوبی با توجه به خرده مالکی برای هر هکتار 10 میلیون تومان اعتبار برآورد شده که با توجه به هزینه های بالا در زمین ها کوچک، دولت هم اکنون تنها 60 درصد هزینه های روش های آبیاری نوین را در این استان پرداخت می کند.
بحران کم آبی در خراسان جنوبی مهاجرت روستاییان را در پی داشته بطوریکه که در حال حاضر بیش از یکهزار و 600 آبادی خراسان جنوبی خالی از سکنه شده و پیش بینی می شود با ادامه خشکسالی و عدم بارندگی در سال جاری موج جدیدی از خالی شدن روستاها و حضور روستاییان در شهرها در راه باشد.
با توجه به 460 کیلومتر مرز مشترک با کشور افغانستان و عدم ارائه برنامه منسجمی برای توقف روند مهاجرت، خالی از سکنه شدن روستاهای استان امنیت شرق کشور را خدشه دار می کند و در آینده هزینه های کلانی برای دولت در بر خواهد داشت.
رونق صنایع دستی و صنایعی با نیاز آبی کم راهکار کاهش مهاجرت روستاییان خراسان جنوبی به شهرهاست و نیاز است دولت با آموزش صنایع دستی به مردم و راه اندازی شرکت های تعاونی، تولیدات روستاییان را به قیمت واقعی به فروش برساند.
در سال جاری وعده انتقال آب به خراسان جنوبی در حالی 11 ساله شد که آینده مشخصی پیش روی این طرح وجود ندارد چرا که در سال گذشته مسوولان طرح انتقال از سد دوستی مشهد را به عنوان موثرترین راه نجات آبی استان ارائه می کردند و در سال جاری طرح انتقال آب به استان از این سد به دریای عمان تغییر کرد.
طی دو سال اخیر در زمینه مطالعات انتقال آب از سد دوستی مشهد به استان خراسان جنوبی حدود یک میلیارد تومان اعتبار هزینه شده که به دلیل کم آبی این سد، مطالعات این طرح نه تنها مشکل استان را حل نکرد بلکه تنها هدررفت هزینه بوده است.
امسال مسوولان انتقال آب به استان از دریای عمان را به عنوان گزینه جدید مطرح می کنند که با توجه به فاصله هزار کیلومتری استان به آب های آزاد این طرح دارای هزینه های سنگینی است و به اذعان مسوولان نیازمند زمانی هشت ساله است.
حال مردم کویر نشین خراسان جنوبی که 17 سال با ضربات سنگین خشکسالی دست و پنجه نرم می کنند برای انتقال آب به این استان به تصمیمات دولت یازدهم چشم دوخته اند و تنها از دولت تدبیر و امید، طلب آب دارند.
* خبرنگار ایرنا مرکز بیرجند
07/05/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 33]