واضح آرشیو وب فارسی:هموطن سلام: نگاهي به شاهنامه بهمناسبت روز بزرگداشت فردوسي؛شاهنامه بنياد جان و خرد ايراني - احمد مسجدجامعي
ايران قلب جهان است. به روايت فردوسي جهان داراي هفت سرزمين است. كشورهاي چين، ترك، هند، روم، عرب و زنگيها پيرامون ايران قرار دارند و ايرانشهر در مركز اين جغرافيا است.
ايران داراي مرزهاي روشن است.
تفاوت نگاه فردوسي با ديگر شاعران از جمله در معنا و مفهوم ايران است. در اين نگاه ايران سرزميني است داراي جغرافياي مشخص. در حاليكه ايران، در بين عموم شاعران، همان محدوده حكمراني ممدوح است. اين ايران سراي فردوسي، جداييناپذير از مردم اين كهن مرز و بوم است.
ايران دشمناني هم دارد كه به نيت دستاندازي به اين سرزمين مينويي تلاش ميكنند. دشمنان ايران به روايت شاهنامه ستمپيشه و بيخرد هستند و از اخلاق و ادب بهره نبردهاند. منشا بيادبي، بيخردي است. نتيجه رفتار آنها ايجاد شرايط دشوار براي ايرانيان است كه در آن ميان، ضحاك تازي چهرهاي مشخص است.
شاهنامه بنياد جان و خرد ايراني است. هرگاه ايرانيان در مشكل قرار ميگرفتند و جغرافيا و يا هويت آنها مورد تهديد قرار ميگرفت گرايش بيشتري به شاهنامه پيدا ميكردند.
نگر تا تو را ديوار او ننكني
دل و پشت ايرانيان نشكني
از اين رو است كه دوره مغولان به تعبيري آغاز نهضت شاهنامهنويسي است و از اين دوره تاريخي بيشترين شاهنامه بهجاي مانده است. در آستانه شكلگيري دولت ملي در ايران مهمترين شاهنامه هنري تاريخ خلق ميشود؛ شاهنامه طهماسبي. در همين دوره بنياد شهر تهران نير نهاده شد.
در روزگار ما هم، شاهنامه و گرايش به آن ميزاني است براي بررسي تحولات روح ايراني؛ روح آزادي و آزادگي كه بنيادش بر خرد و داد استوار است و بيزار از بيادبي و بداخلاقي و ناجوانمردي و توهين و تحقير: كه گفتت برو دست رستم ببند؟ نبود مرا دست چرخ بلند.
از اينرو است كه در سالهاي اخير توجه به شاهنامه بيشتر شده است. اين توجه پاسخي است به كساني كه در آن سوي مرزها با ساختن آثار مثلا هنري به كوچك شماردن اين تاريخ و فرهنگ ميپردازند. اين رويكرد به فردوسي، پاسخي است به كساني كه براي تغيير نام خليج فارس برنامه دارند و براي انجام آن از هر حربهاي بهره ميگيرند.
اين گرايش به شاهنامه پاسخي است به كشورهاي همجوار ايران كه داعيه سهمخواهي از جزايري از اين سرزمين مينويي را دارند.
اين گرايش به شاهنامه پاسخي است به كساني كه با بيخردي و بيادبي در پي فاصلهگذاري بين ايرانيان هستند و از ناراستي و دروغ نميهراسند.
زن و كودك و بوم ايرانيان
به انديشه برمنه در ميان
رشد توجه به شاهنامه، بازتاب دفاع اين مردم است از عزت و غيرت و هويت و فرهنگ و در يك كلام جان و خرد ايراني و از اين رو است كه هر چه بيشتر بر فرهنگ و تاريخ اين كهن مرزوبوم ميتازند، شاهنامه زندهتر و سرزندهتر به عرصه ميآيد و با نيروبخشيدن به حماسه ملي ايران روحيه ايستادگي در برابر سازش را بالا ميبرد.
از اينرو است كه در سال جاري عليرغم تعطيلي برنامه همه ساله دستگاه رسمي فرهنگ در روز فردوسي، توجه به شاهنامه بيش از پيش بود و اين پاسخي است مردمي به همه كساني كه ظرفيت و ظرافت اين سرزمين و فرهنگ و تاريخ آن را نميشناسند و در خيال خود براي دستاندازي به آن تلاش و توطئه ميكنند.
از اين رو توجه بيشتر به شاهنامه، نتيجه عملكرد مخالفان ايرانشهر پشت كردن به اخلاق و فرهنگ است كه نمونه آن را از جمله بايستي در اطلاعيهها و ادعاهاي بينام و با نام شوراي همكاري خليج به اصطلاح عربي و طمع در جزاير ايراني دانست.
شاهنامه آخرش خوش است، چرا كه از پيروزي نهايي نيكي بر بدي و از شكست بيدادگران و بدخواهان اين سرزمين سخن ميگويد.
باري، شاهنامه نماد ايران و ايراني است، نماد داد و خرد و ادب و اخلاق و پهلواني است؛ شعري كه مظهر تمامي آنها در وجود مولاي متقيان علي عليهالسلام جلوهگر است. از اين رو است كه روايتگر بزرگ حماسهها شاعري علوي است:
بر اين زادم هم بر اين بگذرم
چنان دان كه خاك بيحيدرم
و رويكرد به شاهنامه حركتي خودجوش، ملي و مردمي است در پاسخگويي به دشمنان قديم و جديد سرزمين و بوم ايرانيان.
آري، روز فردوسي، روز ايران است.
كه ايران چو باغي است خرم بهار
شكفته هميشه گل كامكار
پر از نرگس و نار و سيب و بهي
چو پاييز گردد ز مردم تهي
سپر غم يكايك زبن بر كنند
همه شاخ و نار و بهي بشكنند
سپاه و سليح است ديوار او
به پرچينش بر نيزهها خار او
اگر نيكني خيره ديوار باغ
چه باغ، چه دشت، چه دريا، چه راغ
نگر تا تو ديوار او ننكني
دل و پشت ايرانيان نشكني
كه زان پس بود غارت و تاختن
انتهاي خبر // روزنا - وب سايت اطلاع رساني اعتماد ملي//www.roozna.com
------------
------------
پنجشنبه 2 خرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: هموطن سلام]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 745]