واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری موج:
۲۷ تير ۱۳۹۴ (۲:۳۴ق.ظ)
سياست بازي انگليس و زيان هاي اقتصادي در روابط با ايران موج- گروه اقتصاد سياسي
توافق تاريخي ايران و 1+5 در 14 ژولاي (23 تير) با استقبال گسترده در رسانه هاي جهان مواجه شد. از نکات قابل تامل اين توافق، لغو تحريم هاي اقتصادي و احتمال بازگشت ايران به شرايط نرمال اقتصادي است. واکنش کشورهاي مختلف به توافق هسته اي متفاوت بوده است. در اين ميان انگلستان به عنوان يکي از اعضاي مهم گروه 1+5 مهترين موضوع خود براي دوره پس از توافق را بازگشايي سفارتش دانست.
فيليپپ هاموند، وزير خارجه بريتانيا ۲۴تير(۱۵ ژولاي) در مجلس عوام گفت: اميدوار است سفارت کشورش در تهران تا پايان سال جاري ميلادي (حدود پنج ماه ديگر) بازگشايي شود. هاموند همچنين افزود که با وزير دارايي بريتانيا درباره اطمينان يافتن از آمادگي کشورش در استفاده از فرصت هاي کسب و کار قابل توجهي که در پي توافق اخير با ايران به وجود مي آيد، صحبت کرده است.
لغو تحريمها يکي از موضوعات بسيار مهم مذاکرات هستهاي ايران است، چراکه از يک سو بايد به گونهاي باشد که پس از لغو تحريمها مردم و رهبران ايران اثرات مثبت آن را در اقتصاد خود احساس کنند و از سوي ديگر شرکتها و مؤسسات مالي بينالمللي بتوانند بدون احساس خطر تعامل مجدد خود با ايران را آغاز کنند.
با اين حال به نظر مي رسد در بين کشورهاي اروپايي انگلستان هنوز نتوانسته جايگاه مناسبي در ارتقاي روابط اقتصادي با ايران داشته باشد؛ که البته در اين سو ايران نيز به دليل حساسيت هاي سياسي، روابط اقتصادي خود را با انگلستان تنزل داده است.
در جريان مذاکرات هسته اي، بريتانيا علاوه بر اشتياق به بازگشايي سفارت خود در تهران، در پي تلاش براي جبران عقب ماندگي و زيان هاي اقتصادي خود که از پس تحريم ها بوجود آمده بود نيز برآمد. «لرد لامونت» نماينده مجلس اعيان و عضو اتاق مشترک بازرگاني انگليس و ايران طي نشستي در اواخر سال گذشته گفت: تحريم ايران آسيب جدي به شرکتهاي انگليسي وارد کرده است. در حال حاضر بازرگانان انگليسي مشتاقانه منتظرند مشکلات فني موجود براي برقراري روابط دو کشور برطرف و زمينه براي همکاري هاي اقتصادي و بازرگاني ميان دو کشور فراهم شود. ظرفيتها و فرصتهاي سرمايهگذاري خوبي در بخش نفت و گاز، انرژي، معادن و ايجاد زير ساختهاي حمل و نقل در ايران فراهم است.
با بررسي روابط اقتصادي دو کشور ايران و انگليس بايد گفت، انگلستان روابط تجاري گسترده اي از اول انقلاب تا کنون با ايران نداشته است و تحريم هاي آمريکا و اتحاديه اروپا دست و پاي روابط اقتصادي بخش خصوصي دو کشور را بسته است. ميزان تجارت بازرگاني اين کشور در واقع ميان کشورهاي اروپايي در نوسان بوده است. به طور دقيق در 9 ماهه 1393، انگلستان در رده پانزدهم صادرکنندگان به ايران به ارزش حدود 285 ميليون دلار قرار گرفته است و در پايان سال نيز بر طبق آمار اتاق بازرگاني تهران، ميزان کل مبادلات اقتصادي دو کشور شامل واردات و صادرات به 700 ميليون دلار هم نرسيده است؛ در حالي که به ترتيب آلمان با حدود يک ميليارد و هشتصد ميليون دلار و سوئيس با يک ميليارد و پانصد ميليون دلار، هلند هشتصد ميليون دلار و ايتاليا هفتصد و شصد ميليون دلار در رديف هاي 6 الي 9 در ميان صادرکنندگان کالا به ايران قرار دارند. در همين حال چين، امارات و کره جنوبي به تر تيب در رتبه هاي اول تا سوم صادرکنندگان به ايران هستند. اين در حالي است که در 9 ماهه 1393 ايران به انگلستان فقط 65 ميليون دلار کالا صادر کرده که در پايان سال نيز اين ميزان تنها به 72 ميليون دلار رسيد.
به جرات مي توان گفت نگاه به شدت سياسي - امنيتي دو کشور نسبت به هم در کاهش روابط اقتصادي بي تاثير نبوده است. البته انگلستان به تبعيت از سياست هاي ايالات متحده، برخي تحريم ها عليه روابط اقتصادي، بازرگاني و سرمايه گذاري مستقيم با ايران را اعمال کرد که به نظر مي رسد اين وضع در مقايسه با کشوري هچون آلمان کمتر مشاهده شد. آلمان با وجود تحريم هاي اتحاديه اروپا، ترازتجاري مثبت با ايران دارد که نشان مي دهد که بخش خصوصي آلمان و نيز بخش خصوصي ايران از فرصت هاي موجود استفاده بيشتري کرده اند.
در همين رابطه توافق هسته اي موجب شد بگوييم آلمان ها بعد از اين توافق، اولين کشوري هستند که از قاره سبز براي بهبود روابط اقتصادي به ايران مي آيند. دهها شرکت آلماني از قبيل لينده، زيمنس، مرسدس دايملر، باسف، فولکس واگن، جي آي زد (GIZ) قرار است طي روزهاي آينده به ايران سفر کنند.
به نظر مي رسد انگلستان، آنچنان هم که در تصور ايرانيان جاري است و به عنوان کشوري «سياس» از آن ياد مي کنند آنچنان هم از هوش اقتصادي بالايي براي ارتقاي روابطش با ايران برخوردار نيست. براي اين کشور بعد از انقلاب اسلامي همواره مسائل سياسي با ايران در اولويت قرار داشته و تبعيت کامل از سياست هاي ايالات متحده باعث مي شود بگوييم ترميم و توسعه روابط سياسي از نظر اين کشور مقدم بر توسعه روابط اقتصادي بوده است. پافشاري انگلستان بر بازگشايي سفارتش در ايران اگرچه امري مهم و ضروري براي دولت اين کشور است اما به نظر مي رسد در راستاي ادامه رويکرد فوق باشد!
محمد قربانپور شيخاني
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری موج]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 84]