تبلیغات
تبلیغات متنی
آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
بهترین دکتر پروتز سینه در تهران
دستگاه آب یونیزه قلیایی کره‌ای
محبوبترینها
راهنمای انتخاب شرکت‌های معتبر باربری برای حمل مایعات در ایران
چگونه اینورتر های صنعتی را عیب یابی و تعمیر کنیم؟
جاهای دیدنی قشم در شب که نباید از دست بدهید
سیگنال سهام چیست؟ مزایا و معایب استفاده از سیگنال خرید و فروش سهم
کاغذ دیواری از کجا بخرم؟ راهنمای جامع خرید کاغذ دیواری با کیفیت و قیمت مناسب
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
آفریقای جنوبی چگونه کشوری است؟
بهترین فروشگاه اینترنتی خرید کتاب زبان آلمانی: پیک زبان
با این روش ساده، فروش خود را چند برابر کنید (تست‌شده و 100٪ عملی)
خصوصیات نگین و سنگ های قیمتی از نگاه اسلام
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1870130154
تام انگلهارت معمای پیچیده یک ابرقدرت: ظهور و سقوط همه چیز
واضح آرشیو وب فارسی:فارس: تام انگلهارت
معمای پیچیده یک ابرقدرت: ظهور و سقوط همه چیز
در سالهای پس از پایان جنگ سرد، ما از عرصه اتمی به دیگر اشکال جنگ حرکت کردهایم. در این فرایند، یک قدرت بزرگ در برخی حوزهها با محدودیتهای مواجه میشود و تنها قدرت ویرانکننده آن باقی میماند و بس. ناگهان مشخص میشود که این قدرت، توانمندی دیگری در اختیار ندارد.
ظهور و افول قدرتهای بزرگ و حوزههای امپریالیستی آنها همواره حقیقتی بنیادین در قرنهای گذشته تاریخ بشر بوده است. این منظومه فکری در خصوص سرنوشت سیاره زمین روندی معقول و معتبر دارد. به همین خاطر نیز جای تعجب ندارد هنگامی که ما با کشوری مواجه میشویم که از آن با تعابیری همچون «تنها ابر قدرت»، «آخرین ابرقدرت» و یا «ابرقدرت چندبعدی» نام برده میشود، با پدیدهای به نام «افول نیز مواجه شویم». آیا ایالات متحد در حال افول و در سراشیبی قدرت امپریالیستی خود است؟ میتوان با قطارهای عادی به نقاط مختلف آمریکا رفت، درست همان کاری که من انجام دادهام و سپس میتوان با قطارهای سریعالسیر به نقاط دیگر این کره خاکی سر زد، همانند کاری که من اخیرا انجام دادهام. تصور این موضوع که آمریکا در حال افول است، چندان دشوار نیست. آیا بزرگترین قدرت تاریخ و تنها قدرت نظام تک قطبی نمیتواند یک قطار سریعالسیر بسازد؟ نکته جالب اینکه کنگره هم اکنون درگیر بحثهایی در خصوص اختصاص بودجه برای رفع دستاندازهای بزرگراههاست. در برخی مواقع در رویا و تصورات خودم با پدر و مادرم که سالها پیش مردهاند، صحبت میکنم. به نظرتان اگر به آنها بگویم که چگونه برخی از زیرساختهای حیاتی این «ملت همچنان ثروتمند» از جمله پلها، خطوط لوله، جادهها و امثال آن از کمبود بودجه رنج میبرند، آنها چه واکنشی از خود نشان خواهند داد؟
در برخی مواقع در رویا و تصورات خودم با پدر و مادرم که سالها پیش مردهاند، صحبت میکنم. هر دوی آنها دوره رکود عظیم، جنگ جهانی دوم و دوره پس از این جنگ را که در آن آمریکا قدرت بلامنازع بود، درک کردهاند. به نظرتان اگر به آنها بگویم که چگونه برخی از زیرساختهای حیاتی این «ملت همچنان ثروتمند» از جمله پلها، خطوط لوله، جادهها و امثال آن از کمبود بودجه رنج میبرند، آنها چه واکنشی از خود نشان خواهند داد؟ حال اگر متوجه شوند که بیست و پنج سال از فروپاشی شوروی گذشته و آمریکا تنها ابرقدرت موجود است، اما نمیتواند از قدرت اقتصادی و نظامی چشمگیر خود به طور موثر استفاده کند، چه تصوری خواهند داشت؟ مطمئنم هستم که آنها شگفت زده خواهند شد اگر چنانچه متوجه شوند که از زمان فروپاشی شوروی به این سو، آمریکا مدام با کشورهای دیگر در حال جنگ بوده است. پدر و مادر من چه فکری خواهند کرد اگر من به آنها بگویم که پس از پایان جنگ سرد، منازعات اصلی، جنگ با افغانستان و گروههای کوچک غیردولتی یا همان تروریستها بوده است؟ به نظر شما اگر به آنها بگویم نتیجه این جنگها، شکست در عراق، شکست در افغانستان و تکثیر گروههای تروریستی در تمام خاورمیانه و آفریقا بوده است، آنها چه واکنشی از خود نشان خواهند داد؟ به نظر من آنها این تصور را خواهند داشت که افول و سراشیبی آمریکا آغاز شده است، اتفاقی که سرنوشت محتوم هر قدرت بزرگی است. حال اگر به آنها بگویم در هزاره جدید تمام اقدامهای نظامی آمریکا، چیزی به جز شکست محض نبوده است، چه واکنشی نشان خواهند داد؟ یا اگر بگویم که روسای جمهور، کاندیداهای ریاست جمهوری و سیاستمداران در واشنگتن بر موضوعی اصرار میکنند که هیچ کس به آن باور ندارد و آن هم اینکه ایالات متحده یک ملت استثنایی و مهم است، چه؟ در زمانه پدر و مادر من زمانی که پیوستن به ارتش یک موهبت بود، هیچ یک از این مشکلات کنونی قابل تصور و یا ملموس نبود. اما امروزه، حضور نظامی مستمر آمریکا جای سوال و تردید دارد. آیا ما واقعا تا این اندازه استثنایی هستیم؟ آیا وجود این کشور برای دیگر بخشهای این سیاره ضروری است؟ و اگر پاسخ به این پرسش مثبت است، دقیقا چرا وجود ما برای دیگران مفید است؟ حال بهتر است پدر و مادر متحیر و بهت زده مرا به حال خود رها کنیم و به قبرهایشان بازگردانیم و هر آنچه را که به عنوان توضیحی در خصوص افول یک ابرقدرت میتوان ارائه داد، مورد توجه و بررسی قرار دهیم. ابر قدرتی در حال افول کدام یک از شما تبلیغات دوران کودکی دهه 1950 را به خاطر میآورید که در آن این پرسش مطرح میشد که در تصاویر موجود چه اشتباههایی وجود دارد؟ خب حال بگویید این تصویری که من برای شما از افول یک قدرت ترسیم میکنم چه ایرادهایی دارد: بزرگترین قدرت تاریخ بشری با صدها پایگاه نظامی در سر تا سر جهان نمیتواند از قدرت خود به طور موثر برای به زانو دراوردن کشورهایی همچون ایران و روسیه چه از طریق ابزار نظامی و چه اعمال تحریم استفاده کند. بد نیست نگاهی به شرایط کنونی بیندازید و برای من اثبات کنید که ایالات متحده یک ابرقدرت نظام تک قطبی کنونی نیست. منظور من اینست که آیا واقعا آمریکا در شرایط کنونی رقیبی جدی دارد؟ از قرن پانزدهم و شانزدهم زمانی که کشورهای اروپایی با کشتیهای چوبی به نقاط مختلف جهان سرک میکشیدند، همواره سه، چهار، پنج قدرت بزرگ وجود داشت؟ اما حال چه؟ سه کاندیدای مدعی کسب ابرقدرتی در این زمانه روسیه، اتحادیه اروپا و چین هستند. اتحادیه اروپا به لحاظ اقتصادی یک قدرت محسوب میشود، اما در ابعاد و حوزههای دیگر یک قدرت درجه دوم است که دنبالهرویِ آمریکاست. روسیه نیز درصدد کسب جایگاه ابرقدرتی در مرزهای امپریالیستی خود است. روسیه نیز همچون عربستان سعودی به صنعت انرژی خود وابسته است و هیچ نشانی از یک ابرقدرت ندارد. اما چین بیتردید یک قدرت نوظهور است که اقتصاد شماره یک جهان محسوب میشود. با این حال، باز هم در بسیاری از ابعاد کشوری فقیر است که رهبران آن از هر گونه انفجار و توسعه داخلی اقتصادی واهمه دارند. چین نیز همانند روسیه و همچون دیگر قدرتهای بزرگ در حال ظهور میخواهد تا قدرت خود را در همسایگی و محیط پیرامونی خود و دریای چین تثبیت کند. رهبران چین نیز همانند ولادیمیر پوتین تلاش میکنند تا نیروی نظامی خود را تقویت کنند. به هر حال، هر دوی این کشورها یک قدرت منطقهای هستند و نه یک ابرقدرت و رقیبی واقعی برای ایالات متحده. ممکن است آمریکا در آینده با افول مواجه شود، اما نباید انتظار داشته باشیم این افول همانند داستان ظهور و سقوط قدرتهای بزرگ و حتی ابرقدرتها در گذشته باشد. اتفاق دیگری در این سیاره خاکی به وقوع خواهد پیوست. بهتر است آماده باشید!
به هر حال، هر اتفاقی که برای قدرت آمریکا بیفتد، باز هم هیچ قدرت بالقوهای وجود ندارد که بتوان آن را مسئول افول آمریکا دانست. با وجود اینکه این کشور هیچ رقیبی ندارد، آمریکا باز هم نتوانسته است از قدرت خود در این نظام تک قطبی بهرهبرداری کند. در حالیکه قدرتهای بزرگ در گذشته با چنین وضعیتی رو به رو نبودند. برای یافتن پاسخی مناسب در خصوص این وضعیت میتوان این پرسش را در خصوص قدرت نظامی آمریکا مطرح کرد که چرا اساسا این کشور نتوانسته است در هزاره جدید به پیروزی دست پیدا کند و یا مناطق حیاتی را تحت کنترل خود دربیاورد. تعریف ارائه شده در خصوص قدرت نظامی با ویران ساختن مترادف است، اما در گذشته این نیرو زمینه را برای ساختن و پایهریزی ساختارهای محلی، منطقهای و بینالمللی فراهم میساخت. اگر وجود قدرت همردیف از بین بردن و خراب کردن بود، در برخی موارد نیز اهداف دیگری را نیز پیگیری میکرد. و اما در این قرن جدید تنها ابرقدرت موجود تخصص کافی در ویران ساختن و نه آبادی –در کشورهایی همچون افغانستان، لیبی، عراق ، یمن و مناطق دیگر- دارد. در 500 سال گذشته امپراطوریهای ظهور و سقور کردهاند، اما تسلیحات همواره رو به تکامل و پیشرفت بوده است. در تمام قرنهایی که دولتهای رقیب با یکدیگر درگیر بودند و تلاش میکردند قلمروی امپریالیستی خود را توسعه ببخشند، با یکدیگر جنگ میکردند و سقوط میکردند، این تسلیحات بود که روز به روز توسعه پیدا میکرد. سلاحهای دستساز بشر به مروز از تیر و کمان به شَمخال، توپ، تپانچه، تفنگ، مسلسل، کشتی، توپخانههای مدرن، تانک، گازهای سمی، زپلین، هواپیما، بمب، ناو هواپیمابر، موشک و در نهایت سلاح پیروزیآور در جنگ جهانی دوم یعنی بمب هستهای تبدیل شد؛ سلاحی که موجب ظهور ابرقدرتهای جدید شد. برای نخستین بار بود که نمایندگان بشریت قدرتی در اختیار داشتند که میتوانست هر چیزی را در این سیاره با خاک یکسان کند. در واقع، این قدرت موجب ظهور خدایگانی بر روی کره خاکی شد. پس از حوادث ناکازاگی و هیروشیما، این تسلیحات دیگر کارایی خود را از دست دادند و بلا استفاده شدند. پیشرفت و توسعه تسلیحاتی در دوره جنگهای محدود در یک معنا میتوان جنگ جهانی دوم را لحظه و فرجام روایتهای مختلف از امپراطوری و جنگها دانست. این جنگ، آخرین جنگی بود که در آن قدرتهای بزرگ توانستند تسلیحات خود را وارد کارزار جنگ کنند و با استفاده از آن به دنبال پیروزی نهایی و شکل دادن به نظام جهانی مطلوب خود باشند. این جنگ به ویرانی بیسابقه در بخشهای زیادی از جهان منجر شد و دهها میلیون نفر را به کام مرگ فرستاد، شهرها را به ویرانی کشاند و انسانهای زیادی را آواره ساخت و در واقع یک ساختار صنعتی از نسلکشی را به وجود آورد. این جنگ همچنین موجب تولید تسلیحاتی ویرانگر شد و نتیجه نهایی آن، سربرآوردن دو ابرقدرت عصر جدید بود. واژه ابرقدرت در خود معنا و مفهومی عمیق دارد. این واژه به نوعی معرف و شاخص عصر جدید است و معنی آن برای همه ملموس است. آنچه موجب میشد این دولتها به ابرقدرت تبدیل شوند، زرادخانههای اتمی و توانمندی بالقوه آنها برای ویران ساختن بود. بیدلیل و اتفاقی نیست دانشمندانی که بمب هیدروژنی را تولید کردند، از آن با عنوان ابربمب یاد میکردند. آنچه در جنگ جهانی دوم با عنوان جنگ تمام عیار یاد میشود و به معنای به کارگیری توانمندیهای نظامی یک دولت قوی بود، دیگر چندان قابل قبول و متقاعد کننده نیست. جنگ سرد نیز به این معنا بود که ایالات متحده و شوروی با یکدیگر وارد جنگ نمیشوند و قدرت آنها به شکل منازعات محلی یا پیرامونی ظهور پیدا میکند. این شرایط در زمان کوتاهی در ادبیات جنگهای آمریکا بازتاب یافت. آمریکا پس از گرفتار شدن در بنبست جنگ کره (1953-1950) و ناتوانی در استفاده از تسلیحات اتمی خود، با ادبیات جدیدی وارد جنگ ویتنام شد. از این جنگ با عنوان جنگ محدود نام برده میشود که مفهوم آن حذف گزینه قدرت اتمی از روی میز است. به نظر میرسد برای نخستین بار جهان در حال تجربه نوعی از اشباع قدرت بود. میتوان این گونه تصور کرد که در سالهای پس از پایان جنگ سرد، ما از عرصه اتمی به دیگر اشکال جنگ حرکت کردهایم. در این فرایند، یک قدرت بزرگ در برخی حوزهها با محدودیتهای مواجه میشود و تنها قدرت ویرانکننده آن باقی میماند و بس. ناگهان مشخص میشود که این قدرت، توانمندی دیگری در اختیار ندارد. اگر به گذشتگان خود بگویم در هزاره جدید تمام اقدامهای نظامی آمریکا، چیزی به جز شکست محض نبوده است، چه واکنشی نشان خواهند داد؟ یا اگر بگویم که سیاستمداران در واشنگتن بر موضوعی اصرار میکنند که هیچ کس به آن باور ندارد و آن هم اینکه ایالات متحده یک ملت استثنایی و مهم است، چه؟
هر چند در شرایط کنونی چشمانداز روشنی در خصوص پایان جنگ و منازعه در قرن بیست و یکم وجود ندارد، اما کارآیی معمول جنگ از بین رفته است. توسعه و پیشرفت تسلحات متوقف نشده است، اما جدیدترین و به روزترین تسلیحات عصر ما نیز ناکارآیی خود را نشان دادهاند. در این شرایط، تلاش برای تولید تسلیحات دقیق و توانمندی حمله برقآسا را باید در عصر توسعه تسلیحات مورد توجه قرار داد. پهبادها نمونهای قابل توجه در حوزه تسلیحات با دقت بالا هستند. به رغم اینکه، استفاده از پهبادها میتواند آسیبهای جانبی به بار آورد، اما از جنس تسلیحات دوره جنگ جهانی دوم نیست که موجب کشتار گسترده شود. در حقیقت، از پهبادها برای کشتن رهبران گروههای تروریستی استفاده میشود. با این حال، با وجود این تحولات این تسلیحات ابزاری برای انتقامگیری و رفع عطش خونریزی بوده است. اگر این کلام کارل فون کلازویتس را بپذیریم که معتقد است جنگ در حقیقت همان سیاست اما با ابزار و شیوههای دیگر است، باز هم میتوان گفت انتقام به هیچ عنوان چنین معنا و مفهومی ندارد. هیچ جای تعجب نیست که پهبادها نتوانستهاند ابزاری موثر برای جنگ بر ضد تروریسم باشند، بلکه در مقابل خود موجب افزایش تروریسم شدهاند. در سالهای اخیر بلای آسمانی دیگری نیز بر بشریت نازل شده است. تغییرات آب و هوایی نسخهای دیگر –البته با سرعت پایینتر- از فجایعی است که هم موجب فشار بر جوامع و فروپاشی آنها هم میشود و هم زندگی انسانها را از بین میبرد. من تمام تلاش خود را کردم تا گزارشی از یک وضعیت ارائه دهم: اینکه قدرت نظامی دیگر همانند گذشته نمیتواند در کره زمین حکمفرمایی کند. ممکن است آمریکا در آینده با افول مواجه شود، اما در سیارهای که ما با حوادث مختلفی رو به رو هستیم، نباید انتظار داشته باشیم این افول همانند داستان ظهور و سقوط قدرتهای بزرگ و حتی ابرقدرتها در گذشته باشد. اتفاق دیگری در این سیاره خاکی به وقوع خواهد پیوست. بهتر است آماده باشید! منبع:Common Dreams انتهای متن/
94/04/16 - 14:14
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 36]
-
گوناگون
پربازدیدترینها