تبلیغات
تبلیغات متنی
پرچم تشریفات با کیفیت بالا و قیمت ارزان
پرواز از نگاه دکتر ماکان آریا پارسا
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
محبوبترینها
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه می‌تواند برندینگ کسب‌وکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1848277862
اینجا گواتر است، اینجا وطن تمام می شود
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: اینجا گواتر است، اینجا وطن تمام می شود تهران- ایرنا- روزنامه اعتماد در صفحه جامعه نوشت: از روی نقشه جنوبی شرقی ترین نقطه از خاک ایران است و بسیار دور از دسترس، اینجا خلیج گواتر است؛ دروازه ای کوچک که از ایران به آب های دریای عمان و اقیانوس هند باز می شود. ساحلی زیبا که با فاصله ١٥٠ کیلومتری از بندر چابهار انگار از یادها رفته است.
این گزارش که به قلم زهرا روستا در شماره روز شنبه سیزدهم تیر 1394 هجری خورشیدی به چاپ رسید، می افزاید: از روی نقشه جنوبی شرقی ترین نقطه از خاک ایران است و بسیار دور از دسترس، اینجا خلیج گواتر است؛ دروازه ای کوچک که از ایران به آب های دریای عمان و اقیانوس هند باز می شود. ساحلی زیبا که با فاصله ١٥٠ کیلومتری از بندر چابهار انگار از یادها رفته است. نیمی از خلیج گواتر در ایران است و نیم دیگرش در پاکستان قرار گرفته است. «پسابندر» و «گواتر» نزدیک ترین روستاهای ایران به این خلیج هستند و در آن سوی مرز، در پاکستان خلیج به شهر «جیوانی» وصل شده است. از گواتر تا جیوانی فاصله زیادی نیست و با کمتر از نیم ساعت حرکت بر آب های عمان، ارتفاعات جیوانی پدیدار می شود. دریا مردمان دو تکه گواتر را که از گذشته با هم روابط نزدیکی داشته اند به هم وصل می کند. تجارت در گواتر پیشینه ای طولانی داشته است و تاجران بلوچ از آب های این خلیج، هند تا آفریقا را زیر پا می گذاشته اند. اما امروز انگار از رونق گذشته خبری نیست. این را می توان از لابه لای حرف های صیادان و روستاییانی فهمید که کم شدن ارزش ریال چند سالی است مبادلات کوچک شان با پاکستان را هم بی رنگ کرده است. علاوه بر این گواتر از مراکز اصلی پرورش و صادرات میگو بوده است که در این سال ها نه تنها از رونق افتاده بلکه تقریبا متوقف شده است.
روستای کوچک گواتر نزدیک ترین نقطه ایران به مرزهای آبی عمان است و به گفته ساکنانش روستایی است فراموش شده.
روستای گواتر؛ بغضی در انتهای ایران
از جاده ساحلی چابهار باید عبور کرد تا به گواتر رسید. زیبایی این جاده آتش باران خرداد را قابل تحمل می کند. طبیعت اینجا سخت جان و تنهاست اما خوشبختانه زمینش می تواند نفس بکشد. دریایش وسیع و آبی و ساحلش بی ردپایی از هجوم آدم ها انگار تا ابدیت کشیده شده است. بنادر کوچک حاشیه عمان پی در پی طی می شوند. «طس»، «کچو»، «رمین»، «بریس» و «پسابندر». در امتداد این بنادر، دریا صخره های عظیم را شکافته است و مناظر بکر فراوانی را به وجود آورده است. طبیعتی که از دسترس بسیاری از گردشگران به دور مانده است و بسیاری حتی از وجود چنین مکان هایی در جنوب شرقی ایران بی خبرند. به گفته بسیاری از کارشناسان گردشگری، اسکله های صیادی جنوب شرقی، از زیباترین اسکله های ایران هستند. ساحل منتهی به گواتر در برخی مناطق چنان دست نخورده است که انگار به ردپای آدمیزاد هم عادت ندارد. آن سوی جاده ساحلی درست روبه روی دریا، سرزمین عجایبی از کوه های مینیاتوری است. کوه های مینیاتوری با ظاهر و ویژگی های خاص شان انگار تکه ای از کره ای دیگر هستند. بی دلیل نیست که به این کوه ها مریخی می گویند. نمونه این ارتفاعات در جای دیگری از ایران وجود ندارد.
زیبایی سواحل چابهار ختم می شود به روستای گواتر. جاده پر از دست انداز ساحلی به ورودی گواتر می رسد. روستا در این ساعت روز (ظهر) خلوت است. هوا سنگین و گرم است اما شرجی جاده را ندارد. قاعده بر این است که در روستاها و شهرهای ساحلی جریان زندگی پررنگ تر باشد، اما حرارت اینجا رنگ و بوی زندگی ندارد. گواتر مانند غمی است که در گلوی مرزی ایران باد کرده و متورم شده است. متروک و تنها مانده است. مکانی که می توانست یکی از بزرگ ترین مراکز تجاری ایران، جاذبه گردشگری و مرکز بزرگی از صید و صیادی باشد، در کنار رقیب قدرتمندش بندر چابهار شانس زیادی برای دیده شدن نداشته است.
در فضای روستا سه بنای شاخص وجود دارد. خانه کدخدا و مسجد که تلفیقی عجیب از معماری ایران مدرن و سنتی پاکستان است و دیگری مدرسه کوچک روستاست. دبستان حضرت نوح که ساکنان روستا به لبخند می گویند عمرش نیز مثل عمر نوح است. ساختمان کوچکی با چند کلاس که از پشت شیشه های شکسته اش بیشتر به خانه ای متروکه می ماند. گواتر دبیرستان ندارد، نزدیک ترین دبیرستان در بریس است که تقریبا تمامی کودکان روستا به خاطر مسافت طولانی و هزینه رفت و آمد روزانه ترک تحصیل را به درس خواندن ترجیح می دهند. جوانی در سایه ورودی مدرسه نشسته است. امیر، جوان دیگر اهل گواتر او را به عنوان تنها دانشجوی این روستا معرفی می کند که در دانشگاه آزاد چابهار در رشته کامپیوتر تحصیل می کند. قصد دارد بعد از تمام شدن درسش دوباره به روستا برگردد. می گوید: «اینجا برای من کاری نیست اما کجا بروم؟ خانه و دلبستگی ام همین روستاست. هر چقدر شرایط زندگی سخت باشد باز هم نمی توانم اینجا را ترک کنم.»
خانه امیر درست روبه روی مدرسه است. حیاط بزرگ خانه چند ساختمان کوچک دارد و یکی دو آغل کوچک هم برای استراحت دام های انگشت شمار. به همراه امیر چند صیاد هم به خانه می آیند. صیادان در ساختمان وسط خانه که دو اتاق دارد و می شود حدس زد محل اقامت مهمان هاست جمع می شوند. اتاق دو پنجره کوچک دارد که کولر گازی راه یکی شان را سد کرده. روی فرشی که تمام کف سیمانی را نپوشانده به ردیف می نشینند و بیشتر از آنکه پاسخ دهند بی وقفه می پرسند. یکی شان به خنده می گوید: «کسی به ما سر نمی زند. هرکس هم بیاید برای کار خودش می آید و به درد ما نمی رسد. انگار فراموش شده ایم و از ایران نیستیم.»
میر با کتابی در دستش بازمی گردد. کتابی کم حجم با چاپی بی کیفیت و به زبان بلوچی. مشتاق است از کتابش بگوید و برخلاف صیادان سوالی نمی پرسد. می گوید: «این کتاب مجموعه ای از پند و اندرزها و اشعار بلوچی برای دانش آموزان است که نتوانستم در ایران چاپ کنم. اما سال گذشته در پاکستان چاپ شد.» می گوید در حال نوشتن کتابی درباره تاریخ اینجاست و دوباره برای چاپش به مشکل برخورد کرده است. برای کار در نشریه ای در زاهدان از او دعوت شده بود که چون توان مالی ماندن در زاهدان را ندارد از رفتن به آنجا صرف نظر کرده است.
به جز امیر کسی در جمع آنها درس نخوانده است. جوان ترین شان یاسین ١٥ ساله است. قایق خانواده اش برای قاچاق چند گالن سوخت در مرزبانی مصادره شده و صیادی روی قایق همسایه ها را به درس خواندن ترجیح داده است.
امیر می گوید: «شرایط زندگی در گواتر سخت است. حتی مردم بریس و پسابندر هم حاضر نیستند در اینجا زندگی کنند. اینجا مشکل آب مشکل اصلی ما است. مجبوریم آب را با تانکر ماهانه از نگور خریداری کنیم. قیمت آب بالاست. حدود ٢٥٠هزار تومان برای هر تانکر که در تابستان ها به ٣٠٠ هزار تومان هم می رسد.»
در این گرمای طاقت فرسا بی آبی نفس های زندگی را کندتر می کند. ساکنان گواتر در کنار حجم وسیع عمان بی آب زندگی را می گذرانند. گواتر لوله کشی آب ندارد و اگر نتوانند از روستای نگور آب تهیه کنند، به سدی در منطقه بالک در نزدیکی روستا می روند و آب تصفیه نشده سد را برای آشامیدن به روستا می آورند. آب این سد حدود هشت ماه سال قابل استفاده است و بعد آنقدر آلوده می شود که روستاییان به سراغش نمی روند.
رگه های گرمای برنده جنوب شرق بر صورتش نقشی تیره بسته است. صیادان ناخدا صدایش می زنند. فارسی را به سختی صحبت می کند. می گوید: «اوضاع صید الان به خوبی قبل نیست. اینجا اجازه صید میگو و برخی از ماهی ها را نمی دهند. می گویند میگوها در حال انقراض هستند و نباید صید شوند. کالا هم نمی توانیم از پاکستان بیاوریم بس که روپیه گران شده است.»
صیاد دیگری می گوید: «قبلا کارت سوخت برای قایق های مان داشتیم. الان این کارت ها را نمی دهند و ما مجبوریم سوخت آزاد خریداری کنیم. خرج و دخل مان یکی نیست.»
از سختی زندگی در این سال ها می گویند و از توقف پرورش میگو که تجارت پرسودی برای شان بوده است. مسوولان شیلات حرف هایی در مورد احیای مجدد پرورش میگو در گواتر گفته اند که هنوز خبری از آن نیست. صیادان همچنان می پرسند، از اوضاع مملکت، از قیمت خانه در شهر و اخبار روز. چند باری هم سراغ رییس جمهور دوران اصلاحات را گرفتند و بعضی های شان هنوز منتظر بودند که دوباره در انتخابات شرکت کند. می گویند سال های ریاست جمهوری او زندگی راحتی داشته اند و شرایط معیشت اینقدر برای شان سخت نبود. پرورش میگو در آن دوران هم به کار و بارشان رونق داده بود.
ناخدا بلند می شود و چند نفری از صیادان به دنبالش، تا راهی خلیج شوند. وانت خاکی رنگ ناخدا چرخی در گواتر می زند تا از آنجا راهی خلیج شود. دهیاری معابر اصلی روستا را جدول کشی کرده و روبه روی مدرسه پارکی کوچک با چند وسیله بازی درست کرده است که در زیر آفتاب سوزان در هم شکسته و وارفته شده اند. جدول کشی معابر با خانه های کپری بی شناسنامگان روستا جور درنمی آید. برای این کپرنشینان زندگی در همین جا متوقف شده است. شناسنامه ندارند و بی هویتی میراثی است که از نسل های پیش برای شان مانده است. حالا تاوانش را کودکانی می دهند که زندگی شان در گواتر، خلاصه شده در میان همین کپرهای هزارتکه و بازی با چند مرغ و خروسی که تمام دارایی والدین شان است. بی شناسنامگان روستاهای استان سیستان و بلوچستان کم نیستند. در گواتر هم مانند باقی روستاها تعدادشان به نسبت جمعیت قابل توجه است. زن بلوچ فارسی نمی داند. کودکانش را جمع می کند و می شمارد و به بلوچی می گوید هزینه آزمایش اینها را حساب کن. از کجا بیارم؟
منظورش آزمایش DNA است که بسیاری از روستاییان از پرداخت هزینه هایش ناتوان هستند.
ناخدا تنها مغازه گواتر را نشان می دهد. مغازه ای کوچک که به جز آب معدنی، تخم مرغ و چند کالای دیگر، مطاع قابل توجهی نمی فروشد. مردم برای خرید مایحتاج به پاکستان می روند. رفتن به جیوانی با قایق راحت تر از سفر به شهر با وانت هایی است که اجازه تردد در شهر را ندارند. البته مسافت هم نزدیک تر است. ناخدا می گوید: «ما گواهینامه نداریم پس رفتن به شهر دردسر دارد. تمام مایحتاج مان از برنج و چای و روغن تا لباس و لوازم بهداشتی را از پاکستان می خریم.» این گونه است که ارتباط ساکنان گواتر با همسایه جنوب شرقی خوب و نزدیک است.
خلیج گواتر
برای رسیدن به خلیج باید از مرزبانی عبور کرد. وانت به ورودی مرزبانی می رسد. در سمت راست دژ آبی رنگ مرزبانی، ورودی ساحل را با طنابی وارفته بسته اند. وانت که متوقف می شود، سرباز جوانی در آهنی محوطه را باز می کند و به سوی خودرو می آید. از نگاهش معلوم است که صیادان را می شناسد، اما به ناخدا می گوید: کجا؟
ناخدا سبیل پرپشتش را می خاراند و دستی به صورتش که از شدت عرق انگار تازه شسته شده است، می کشد و می خندد. لبخندش بی پاسخ می ماند. می گوید: «مگر کجا می خواهیم می رویم؟ مثل همیشه.» سرباز برمی گردد و طناب را می اندازد. بادهای موسمی که از جنگل های حرا به سمت ساحل می آیند هوا را خنک تر می کند. صیادان از صید برگشته اند و قایق های کوچک و بزرگ را به ساحل بسته اند.
آن سوتر درست در کنار مرزبانی قبرستانی از قایق های توقیف شده صف کشیده است. قایق یاسین یکی از آنهاست و چشم هایش از همان دور به دنبال قایقش می گردد.
جنگل های حرا آیینه آبی عمان را به سبز آغشته کرده اند. روی همین سبزآبی های گواتر وطن تمام می شود؛ اما برای ماهی های عمان هر کجا که تور نباشد همان جا وطن است. در هنگام مد، آب درخت های بلندقامت حرا را احاطه می کند و زیبایی طبیعی اینجا بسته به همین درخت هاست. جزر و مد نبض زندگی گواتر است؛ نبض زندگی برای مردمی که دریا را زیارتگاهی می دانند که روزی می رساند. آب که بالا بیاید قایق ها روانه آب می شوند و تورها به قصد صید به آب می افتند. صیدشان در برابر صید همتایان پاکستانی اندک است. ناخدا می گوید: نمی دانم با چه توری صید می کنند، تورهای شان هرچه در دریاست می بلعد. ناخدا قایق را به آب می اندازد. امیر، برادرش و یاسین هم سوار می شوند. قایق به سمت حرا می رود. جنگل هایی که در زمان جزر شترها امان شان را می برند.
قایق روی آب های خلیج دور می زند. زیبایی پرسه در میان آب های عمان اندکی از اندوه گواتر را کم می کند.
امیر می گوید: «اینجا اگر صیاد نباشی شغل دیگری هم نداری. کاش یک دبیرستان درست کنند تا بچه ها درس بخوانند. مشکل اصلی ما بی آبی است، کارت سوخت قایق ها را هم درست کنند تا صیادان هزینه زیادی برای سوخت نپردازند.» کتابش هنوز در دستش است. دوباره نشان می دهد و می گوید: «امیدوارم کتاب من هم در ایران چاپ شود.»
قایق به ساحل بازمی گردد و در زیر گرمای آفتاب ظهر یاسین لشکر فرعون را که به سمت دریا حرکت می کنند دنبال می کند. اینجا به دسته های خرچنگ «لشکر فرعون» می گویند. لشکر فرعون روی خط ساحلی می دود و به کلبه های کوچک صیادان نزدیک می شود. درست در پشت صف کلبه های کوچک صیادان، قبرستانی قدیمی با گورهایی سنگی قرار گرفته است. مقبره هایی سنگی با سنگریزه هایی که روی سطح قبر را پوشانده است. امیر می گوید: اینجا قبرستان بهرمن هاست و قدمتی طولانی دارد. سال هاست این گورها در کنار ساحل گواتر نشسته اند و انتهای ایران را می نگرند که انگار زنده هایش هم به فراموشی سپرده شده اند.
چه نکاتی گواتر را متفاوت می کند؟
در ساحل گواتر قبرستانی وجود دارد که اهالی روستا آن را قبرستان بهرمن ها می نامند و می گویند چندصد سال قدمت دارد. این قبرستان از گورهایی سنگی تشکیل شده است که به موازات ساحل و در یک جهت قرار گرفته اند.
در ساحل گواتر دو قلعه جدا از هم با نام «تلوس» و «بلوس» وجود دارد که امروز تنها ویرانه های آنها مانده است. این قلعه ها استراحتگاه ساحلی دو تن از افرد ثروتمند قوم بلوچ بوده است.
وسعت جنگل های حرا در خلیج گواتر ٣٥٠ هکتار است. قامت درختان حرا بین پنج تا ١٠ متر است.
گل حرا خوشه ای کوچک، معطر و پرشهد است. عسل تولید شده توسط زنبور های وحشی که در میان سرشاخه های جنگل های حرا کندو می سازند، بسیار معطر و خوشمزه است.
در فصل پاییز نزدیک به ٢٠ گونه مهاجر و در مجموع ٢٠٠٠٠ هزار قطعه به گواتر مهاجرت می کنند.
زنان گواتر خانه دار هستند و در اوقات فراغت خود حصیربافی می کنند.
شغل مردان گواتر صیادی است.
در گواتر تنها یک دبستان کوچک، به نام دبستان «حضرت نوح» وجود دارد.
تنها یکی از ساکنان این روستا در دانشگاه درس می خواند. او دانشجوی فوق دیپلم کامپیوتر در دانشگاه آزاد چابهار است.
روستای گواتر یک نویسنده دارد که کتابی درباره ضرب المثل ها و پند و اندرزهای زبان بلوچی به نام «پنتانی میار» را در کشور پاکستان به چاپ رسانده است.
در این منطقه اپراتورهای ایرانی تلفن همراه به خوبی اپراتورهای پاکستانی کار نمی کنند و با نزدیک شدن به روستا از طرف اپراتور میزبان پاکستانی پیامک خوشامدگویی ارسال می شود.
در این روستا تنها یک مغازه وجود دارد که آن هم تمام مایحتاج مردم را تامین نمی کند. اهالی گواتر برای خرید مواد غذایی، پوشاک و... به پاکستان سفر می کنند.
از چابهار به گواتر با خودرو کمتر از یک ساعت راه است، در حالی که فاصله گواتر تا جیوانی (شهری در پاکستان) با قایق کمتر از نیم ساعت است.
*منبع: روزنامه اعتماد
**گروه اطلاع رسانی**2002**9131
13/04/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 40]
-
اجتماع و خانواده
پربازدیدترینها