تور لحظه آخری
امروز : دوشنبه ، 16 مهر 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم(ص):هیچکس حقیقت ایمان را کامل نمی کند مگر اینکه جدال لفظی را رها کند، هر چند حق با او باش...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1821369525




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

هنرهايی اسير غبار فراموشي- بخش دوم


واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: هنرهايي اسير غبار فراموشي- بخش دوم داستان برخي صنايع دستي به رغم آميختگي با تاروپود فرهنگي ايران زمين، داستاني سرشار از بي مهري و فراموشي است که هر از گاهي ياد کردن از آنها خالي از الزام نيست.
هنرهايي اسير غبار فراموشي- بخش دوم
قاسم كاظمي دهقي معاون صنايع‌دستي استان مركزي با بيان اينكه ديگر سفالگري در منطقه آوه و فراهان وجود ندارد مي‌گويد: تا سه دهه پيش كارگاه‌هاي سفالگري در اين مناطق وجود داشته اما به دليل فقر، نبود امكانات و علاقه كارگاه‌هاي سفالگري در اين مناطق تعطيل شده است. سفالگران قديمي اين منطقه نيز يا فوت شده‌اند يا به شهرهاي ديگر مهاجرت كرده‌اند. وي سفال‌هاي منطقه شازند و آستانه مركزي را نيز مرغوب عنوان مي‌كند و توضيح مي‌دهد كه تا نيم قرن گذشته در حدود 40 كارگاه سفالگري در اين مناطق فعال بوده كه متأسفانه هم‌اكنون تنها يك كارگاه وجود دارد و آن هم در شرف تعطيلي است. كرباس‌بافي، قدك‌بافي، نقاشي پشت شيشه، نقاشي قهوه‌خانه‌اي، گوشه‌دوزي، علامت‌سازي، زره‌بافي، صندوق‌سازي، تفرش‌دوزي، كيسه‌بافي از ديگر هنرهاي سنتي استان مركزي است كه به دليل آموزش ندادن اين هنرها در حال منسوخ شدن و فراموشي است. معاون صنايع‌دستي مركزي با بيان اينكه، معاونت استان در تلاش است تا با آموزش برخي از اين رشته‌ها از منسوخ شدن آن جلوگيري كند، مي‌‌گويد:بسياري از اين رشته‌ها مانند قدك‌بافي و كرباس‌بافي كه ويژه منطقه نراق و واشنار است به طور كلي منسوخ شده است و هيچ استادي در اين زمينه براي آموزش اين رشته‌ها نيست كه بتوان اقدام به احياي اين رشته‌ها كرد؛ اگر هم استادكاري در اين زمينه وجود داشته باشد، اين افراد دچار كهولت سن شده و شرايط تدريس را ندارند. وي در پاسخ به اين پرسش كه صنايع‌دستي استان براي احياي هنرهاي منسوخ‌شده‌اش چه اقداماتي انجام داده است، ضمن اشاره به آموزش رايگان  برخي از اين رشته‌ها به علاقه‌مندان مي‌گويد: آموزش اين رشته‌ها نخستين گام معاونت صنايع‌دستي مركزي است و درصدد هستيم كه احياي هنرهاي منسوخ‌شده را از رشته‌هاي بومي و محلي در شهرستا‌ن‌هاي استان شروع كنيم. هنرمند گيوه باف: ناآشنايي با بازارهاي خارجي از يك سو و وجود دلالان و واسطه‌ها از سوي ديگر، در روند توسعه صادرات اين كالاها تاثير گذاشته است. چه معتقد هستيم كه افراد مختلفي در شهرستان‌هاي استان هستند كه امكان شركت در كلاس‌ها را در مركز استان ندارند بنابراين با ايجاد كارگاه‌هاي سنتي در همان شهرستان مي‌توان در جهت احياي و رونق اين رشته‌ها كمك كرد. قاسمي احياي هنر كيسه‌بافي را توسط تنها هنرمند باقي‌مانده استان مركزي از جمله اين هنرها عنوان مي‌كند و معتقد است با ارائه تسهيلات ويژه به استادكاران و هنرآموزان مي‌توان زمينه‌اي احياي اين هنرها را در سراسر استان ايجاد  كرد. رايگان‌ بودن كلاس‌هاي آموزشي، ايجاد فضاي آموزشي در مراكز شهرستان‌ها، تهيه ابزار و ادوات لازم و شركت كردن افرادي آموزش‌ديده در نمايشگاه‌هاي سراسري و داخلي از جمله اين تسهيلات است.
هنرهايي اسير غبار فراموشي- بخش دوم
آموزش صنايع‌دستي در تمام فصولطرح ديگري كه معاونت صنايع‌دستي استان مركزي قرار است آن را اجرا كند، آموزش اين هنرها در طول سال است. كاظمي در مورد اين طرح توضيح مي‌دهد: بسياري از علاقه‌مندان تنها در ايام تابستان و براي پركردن اوقات فراغت خود در اين كلاس‌ها حضور پيدا مي‌كنند و بعد از تمام شدن فصل تابستان ديگر اين كلاس‌ها رونق ندارد. بنابراين معاونت طرحي را به مديريت و برنامه‌ريزي ارائه كرده است كه با اجرايي شدن اين طرح، تسهيلات بيشتري براي هنرجويان فراهم شده تا علاقه‌مندان در تمام فصول سال آموزش ببينند.حضور اساتيد دانشگاهي در برخي از كلاس‌هاي آموزشي صنايع‌دستي از جمله طرح‌هاي ديگر معاونت استان مركزي براي رونق هنرهاي منسوخ‌شده است؛ هستند اساتيد دانشگاهي كه بسيار علاقه‌مند به توليد اين هنرها بوده و بر اين اساس بسياري از استادهاي دانشگاهي در كارگاه‌هاي آموزشي  حضور پيدا مي‌كنند.لزوم حمايت مسئولاندر اين ميان اما حرف‌هاي يك هنرمند گيوه‌باف اراكي هم شنيدني است. علي گلي كه در حدود 10 سال است كه به توليد گيوه در استان مركزي مي‌پردازد  معتقد است: بافت گيوه‌هاي جذابي چون آجيده وسنجاني رو به فراموشي است و هنرمندان متعددي كه در اين رشته فعاليت داشتند نيز به‌دلايل موجه خود، ديگر در اين عرصه فعاليت نمي‌كنند. وي با اشاره به اينكه توليد هر جفت گيوه آجيده و سنجاني يك هفته‌زمان مي‌برد، تصريح مي‌كند: حمايت مسئولان از فعالان اين عرصه بسيار ضعيف است. گلي ادامه مي‌دهد: با وجود اينكه بيش از???سال در اين حرفه فعاليت داشته‌ام، اما همچون ديگر هنرمندان اين رشته، هنوز بيمه نيستم و همين مسأله، به مشكلات ما بيشتر دامن مي‌زند. نامناسب بودن صادرات اين توليدات نكته ديگري است كه گلي به آن اشاره مي‌كند و مي‌گويد: ناآشنايي با بازارهاي خارجي از يك سو و وجود دلالان و واسطه‌ها از سوي ديگر، در روند توسعه صادرات اين كالاها تاثير گذاشته است. گلي با گله‌مندي از عدم سرمايه‌گذاري در بخش آموزش خاطرنشان مي‌كند: در حالي كه آموزش نقشي اساسي در احياي هنرهاي دستي دارد، اما به تازگي در حاشيه قرار گرفته و مسئولان باور ندارند كه ايجاد انگيزه براي يادگيري علاقه‌مندان رشته‌هاي مختلف، نقش مهمي در احياي رشته‌هاي مختلف هنري ايفا مي‌كند.در صحبت كردن با بسياري از اين هنرمندان متوجه مي‌شويم كه بسياري از آنها هيچ علاقه‌اي به آموزش آن به فرزندان خود ندارند و معتقدند فرزندانشان بايد به كلان‌شهرها رفته و كارهاي پردرآمدي را براي خود انتخاب كنند.فقر يکي از عوامل منسوخ شدن هنرهاي بوميبه اعتقاد بسياري از كارشناسان نبود درآمد و فقر عامل اصلي منسوخ شدن اين هنرهاست. در صحبت كردن با بسياري از اين هنرمندان متوجه مي‌شويم كه بسياري از آنها هيچ علاقه‌اي به آموزش آن به فرزندان خود ندارند و معتقدند فرزندانشان بايد به كلان‌شهرها رفته و كارهاي پردرآمدي را براي خود انتخاب كنند تا فرزندانشان همانند خود آنها تمام عمر خود را با فقر سپري نكنند. اما يك استاد دانشگاه در حوزه صنايع‌دستي با بيان اين موضوع كه هنرهاي سنتي براي توليدكنندگان بسيار كم‌درآمد است، مي‌گويد تا زمانيكه هنرهاي سنتي با تحولات امروز متناسب نشده و بيشتر كاركرد موزه‌اي يافته‌اند همچنان با منسوخ شدن هنرهاي سنتي مواجه هستيم. اين استاد دانشگاه كه نخواست نامش آورده شود، معتقد است: طراحان بايد نگاه گذشته را به‌كار گيرند تا مجالي براي احياي هنرهاي سنتي وجود داشته باشد. در معماري و طراحي‌هاي امروز، جاي هنرهاي سنتي و صنايع دستي خالي است.
هنرهايي اسير غبار فراموشي- بخش دوم
البته منظور بازگشت به صدها سال پيش نيست، بلكه توجه به طرح‌هاي جديد و شناسايي هنر بومي كشور است تا هنرمندان قديمي به فعاليت‌هاي گسترده وارد شوند. وي بيان مي‌كند: ما براي اين هنرمندان قديمي و اصيل سفارشي نداريم و بازار، آنها را رها كرده و هنر اين افراد بيشتر حالت تزييني يافته است و جنبه‌ي كاربردي ندارد.از سوي ديگر امير حسيني نيا معاون صنايع‌دستي استان خراسان شمالي بهترين راهكار ممكن براي احياي هنرهاي سنتي را تبليغات و برگزاري نمايشگاه‌هاي مختلف و معرفي اين آثار مي‌داند و مي‌گويد: در استان خراسان شمالي 28 رشته هنرهاي سنتي وجود دارد كه برخي از اين رشته‌ها مانند چوخه‌بافي، تخيه‌دوزي، پي‌تاو در حال منسوخ شدن است و تنها راه ممكن براي احياي آنها معرفي اين رشته‌ها به عموم مردم است. او از جمله دلايل منسوخ شدن بسياري از هنرهاي سنتي خراسان شمالي را عشيره‌اي بودن مردم اين منطقه عنوان كرده و معتقد است كه در گذشته خراسان شمالي استان نبوده و حتي بسياري از مردم اين استان به شكل عشيره‌اي زندگي مي‌كردند و با گذشت زمان و از رونق افتادن صنايع‌دستي، اين مردم به سمت كارهاي دامپروري رفته و يا با مهاجرت به شهرها براي هميشه از توليد صنايع‌دستي ويژه منطقه خود سرباز زده‌اند. وي با بيان اينكه حتي بسياري از مردم خراسان شمالي نام اين هنرها را تا به حال نشنيده‌اند ادامه مي‌دهد: گام بعدي براي رواج اين هنرها شناسايي هنرمنداني است كه در سال‌هاي گذشته اقدام به توليد اين آثار بي‌نظير مي‌كرده‌اند. حسيني‌نيا با بيان اينكه معاونت صنايع‌دستي استان خراسان شمالي هم‌اكنون رواج هنرهاي «پي‌تاو» و «چوخه‌بافي» را در شهرستان‌هاي استان در دستور كار خود قرار داده است، مي‌افزايد: سعي معاونت بر اين است كه هنرهاي در حال منسوخ شدن را به روش استاد-شاگردي و در شهرستان‌هاي مختلف استان رواج دهيم. آموزش كلاه‌بافي و ايجاد كارگاه‌هاي پارچه‌بافي و سفال نمونه‌هايي است كه وي به آنها اشاره مي‌كند و مي‌گويد: براي اجرايي كردن اين آموزش‌ها معاونت 14 ميليون تومان اعتبار اختصاص داده است تا بعد از خريداري كردن وسايل لازم و جذب استادكار اين كارگاه‌ها فعال شود. اگر همتي شود تا رشته‌هاي صنايع‌دستي به‌جاي آنكه بميرند هر روز به دنيا بيايند، آن وقت است كه زمزمه عشق او چون زمزمه مادران شكست‌ناپذير خواهدشد.به گفته وي هنرجويان بعد از يادگيري و توليد آثار مي‌توانند، آثارشان را در بازارچه‌هاي محلي ، نمايشگاه‌هاي سراسري يا در كنار اماكن زيارتي به فروش برسانند. كاربردي كردن تنها راه احياموج‌بافي، حصيربافي، فيروزه بافي، گليم بافي و... از رشته‌هاي منسوخ شده استان قزوين هستند كه برخي از اين رشته‌ها پيشينه 400 ساله دارند، اما متأسفانه به دليل نبود شرايط مناسب و يا استاد كار اين رشته درحال فراموشي است. ‌حميدرضا قاسمي معاون صنايع‌دستي استان قزوين دليل منسوخ شدن اين رشته‌ها را ورود رشته‌هاي جديد دانسته و مي‌گويد: رشته‌هاي مذکور بايد به صورت كاربردي در استان قزوين احيا شود. مثلا حصيربافي منطقه الموت، به دليل نا آشنايي مردم با اين هنر فراموش شده و تنها پنج نفر در اين منطقه با اين هنر آشنا هستند، حتي لباس‌هاي محلي استان قزوين نيز ناشناخته مانده و ديگر در  روستاها  كسي از لباس‌هاي محلي استفاده نمي‌كند.
هنرهايي اسير غبار فراموشي- بخش دوم
قطعا از جمله دلايل اين امر به روز شدن طرح‌هاي لباس‌هاي محلي است. به گفته اين معاون صنايع‌دستي، ارتباط هنرمندان و صنعتگران با سازمان ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري استان، يكي از راهكارهاي احياي رشته‌هاي در حال منسوخ شدن است.هيچ وقت دير نيستاگر امروز براي صنايع‌دستي مي‌نويسيم و از حنجره‌هايمان صداي خفه‌اي براي نجات و احياي اين هنر چندهزار ساله سرزمين‌مان شنيده مي‌شود، به اين خاطر است كه صنايع دستي درهمين مدت كوتاه توانست نظر بسياري از مسئولان و نهادها را برانگيزد. اگرچه در حال حاضر خالقان بسياري از اين هنرها  فوت شده‌اند يا در حال دست و پنجه كردن با مرگ هستند اما بايد گفت كه «هيچ وقت دير نيست». اگر همتي شود تا رشته‌هاي صنايع‌دستي به‌جاي آنكه بميرند هر روز به دنيا بيايند، آن وقت است كه زمزمه عشق او چون زمزمه مادران شكست‌ناپذير خواهدشد. نرگس محمديبخش هنري تبيان





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 325]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن