واضح آرشیو وب فارسی:نامه نیوز: گزینههای روی میز عربستان برای ایران از رویا تا واقعیت/ سیاستمداران حجازی به دنبال احیای خلافت اسلامی در منطقه
تنش مداوم چند سالِ اخیر میان تهران و ریاض بر سر مسائل منطقه ای و داخلی نه تنها آرام نگرفت بلکه اوج روزهای بدِ خود را تجربه می کند.
خدیجه غبیشاوی: در هفته های گذشته و روزهای اخیر، تنش مداوم چند سالِ اخیر میان تهران و ریاض بر سر مسائل منطقه ای و داخلی نه تنها آرام نگرفت بلکه اوج روزهای بدِ خود را تجربه می کند؛ وارد فاز جدیدی شده است و با نزدیک شدن به زمانِ ضرب الاجل دستیابی ایران و غرب به توافقِ نهایی هسته ای ابعاد جدیدی از آن رونمایی می شود.
پیشتر سوریه و یمن و لبنان و بحرین امروز عراق و یمن و برنامه هسته ای تهران؛ مسائلی که همگی به نقاط اختلافی و تقابل دو کشور قدرتمند منطقه خاورمیانه تبدیل شده اند؛ قدرت های نفتی، سیاسی و مذهبی که علی رغم تلاش ها و اقداماتی برای نزدیک شدن به مسیری مشترک همچنان در دو جبهه کاملا متفاوت از یکدیگر قرار گرفته اند.
هرچند با روی کار آمدن دولت حسن روحانی با شعار و منش میانه روی و با اولویت بهبود روابط با همسایگاه دست دوستی تهران به سمت کشورهای عربی و همسایه منطقه به ویژه عربستان سعودی دراز شد و روحانی در نخستین کنفرانس مطبوعاتی خود پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری عربستان را کشور دوست و برادر خطاب کرد اما ماه عسل روابط دو کشور زمان کمی به طول انجامید.
یک سال آرامش در روابط ایران و عربستان که با دیدار وزرای خارجه دو کشور پس از نزدیک به هشت سال همراه بود اما با بهتِ کامل ریاض و برگشتن ورقِ حوادثِ منطقه به سمتِ تهران همراه شد؛ در سوریه بشار اسدِ مورد حمایت ایران در قدرت باقی ماند و گروه های مسلح و تروریستی مورد حمایت ریاض و غرب قدرت یافته و راهی کشورگشایی و خونریزی در منطقه شده بودند.
در عراق نخست وزیرِ مورد حمایت و موافقت تهران بر سر کار آمد و در کشوری که عربستان حتی سفارت خانه ندارد، تهران مستشار نظامی ارسال کرد و یکی از ستون هایِ خطِ مقدم مبارزه با داعش را تشکیل داد تا جایی که غرب و منطقه به نقش بی بدیل ایران در مبارزه با تروریسم و داعش تاکید و دست همکاری به سوی تهران دراز کردند.
عربستان اما در کمال ناباوری در جبهه سومی هم شکست خورد؛ ایران و غرب پای میز مذاکره نشستند و مطلوبِ عربستان سعودی که لشکرکشی نظامی به ایران بود کنار رفت، ایران و گروه 1+5 به توافق ژنو هسته ای رسیدند و برای ادامه مذاکرات و رسیدن به توافق نهایی تفاهم کردند؛ درب های اقتصاد جهانی به روی ایران باز شد و برداشته شدن تحریم ها صفِ تجار و گردشگران و فعالان اقتصادی راهی ایران را شلوغ تر کرد تا عربستان به تنها حربه همیشگی خود یعنی نفت بازگردد و با کاهش قیمت نفت در صدد منزوی کردن ایران برآید.
یمن اما شرایطِ تلخِ متفاوتی را تجربه می کند؛ عربستان سعودی سرخورده از سوریه و عراق و برنامه هسته ای ایران این فقیرترین کشور خاورمیانه را به طور کامل محاصره کرد تا یمن سومین ماه بمباران ائتلاف سعودی را در سایه بحران فاجعه بار بشری تجربه کند؛ عربستان نسبت به دخالت ایران در سوریه و یمن و عراق هشدار داد و تاکید کرد که کنترل یمن و عراق و بحرین و سوریه باید در اختیار ریاض باشد! اختیاری که تاکنون بیش از سه هزار کشته در یمن بر جای گذاشته است.
عربستانِ شکست خورده و اکنون منزوی از دستِ ردِ غرب به سینه اش بر سر حمله به ایران و یا عدم توافق با تهران این روزها به هردری میزند تا دستِ برتر منطقه را در اختیار بگیرد؛ مرگِ پادشاهِ محافظه کارِ ریاض و روی کار امدن ملک سلمان و انتصابات جدید سبب شد تا عربستان سعودی پیشنهادهای مکرر تهران و و دولت جدید ایران برای گفت وگو و مفاهمه بر سر مسائل منطقه ای را جدی نگیرد و و جنگ دیگری را در منطقه رقم بزند.
سفیر کهنه کار عربستان سعودی در لندن که این روزها دهمین سالِ حضور در سفارت عربستان سعودی در بریتانیا را می گذراند در سخنان قابل توجهی به ایران و خطرِ تهران اشاره کرد و گفت: توافق هسته ای با ایران نباید مجوزی برای ادامه سیاست های توسعه طلبانه و مداخله جویانه این کشور در امور دیگر کشورهای منطقه شود؛ این سخنان اما در حالی مطرح می شود که حملات بی امان عربستان سعودی در سومین ماه خود به یمن امروز انتقاد بسیاری از نهادهای حقوق بشری را به همراه داشته است.
محمد بن نواف در بخش دیگری از سخنانش در گفت وگو با روزنامه دیلی تلگراف لندن تهدید می کند که اگر «توافق خوب» با ایران حاصل نشود، عربستان همه گزینه هایش از جمله تلاش برای ایجاد توازن با ایران از طریق توسعه برنامه هسته ای نظامی ، را روی میز خواهد گذاشت.
ریاض در حالی همانند اسرائیل از برنامه هسته ای ایران و دستیابی به توافقِ خوب و نه بد ابراز نگرانی می کند و همانند غرب از گزینه های روی میزش می گوید که تهران از مدت ها قبل آدرسِ میز گفت وگو را به عربستان سعودی نشان داده و بارها در این جهت حسن نیت خود را به این همسایه عربی نشان داده بود.
حادثه تعرض به دو نوجوان ایرانی در فرودگاه جده از یک سو و درگذشت مشکوک چند زائر شیعه سعودی در مشهد مقدس در ایران نیز در کنار دیگر مسائل به اوج گیری تنش روابط در جوامع ایران و عربستان سعودی منجر شده است؛ تنشی که پیش بینی نمی شود با سیاست های مداخلع جویانه، کینه توزانه و اشتباه عربستان سعودی در قبال ایران و منطقه در آینده نزدیک برطرف شود.
۲۰ خرداد ۱۳۹۴ - ۰۸:۳۸
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نامه نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 46]