واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: بازگشت ماشه خودکار
نویسنده : قاسم غفوري
مذاکرات هستهاي ميان گروه 1+5 و جمهوري اسلامي ايران اين روزها به مراحلي حساس و سرنوشتساز رسيده است. طرفين در حالي به اصل رسيدن به توافق تا 10 تيرماه تاکيد دارند که مهمترين محور رسانهاي مذاکرت در دو قالب قابل توجه است. در يک طرف معادله جمهوري اسلامي ايران قرار دارد که زيادهخواهيهاي غرب از جمله در حوزه بازجويي از مقامات و دانشمندان هستهاي و بازرسي از مراکز نظامي کشور را مغاير با منافع ملي و اصل حاکميت واستقلال و تماميت ارضي خود ميداند و راه به نتيجه رسيدن مذاکرات را پايان زيادهخواهي غرب عنوان ميکند و در طرف ديگر معادله کشورهاي غربي شامل سه کشور اروپايي و آمريکا قرار دارند که راهکار نهايي به نتيجه رسيدن مذاکرات را عقبنشيني ايران از خطوط قرز و پذيرش طرحهاي آنان ميدانند. جالب توجه آنکه آنها که در برابر سد مستحکم ايران در مخالفت با بازسازجويي از دانشمندان هستهاي و مقامات ايراني و عدم بازرسي از مراکز نظامي مواجه شدهاند ترفندهاي جديدي را براي تحميل زيادهخواهي خود در پيش گرفتهاند که از آن جمله موارد ادعاهايي تحت عنوان پيانسي است.
براساس اين طرح آژانس بينالمللي انرژي اتمي تحت نام رفع موارد ادعايي در باب فعاليتهاي احتمالي ايران حق بازديد از تمام مراکز هستهاي و غيرهستهاي را دارا ميباشد. هر چند که در ظاهر نامي از مراکز نظامي در اين طرح قيد نشده اما رفع ابهامات آژانس به عنوان معيار راستيآزمايي و تاييد عدم انحراف به فعاليتهاي نظامي هستهاي از گذشته تاکنون صرفا در چارچوب اجراي تمام مطالبات آژانس خواهد بود که به گفته آمانو مديرکل آژانس تمام تاسيسات نظامي و موشکي ايران را شامل ميشود.
براساس مطالعات ادعايي آژانس حق بازرسي از هر نقطهاي و مذاکره با هر فرد چه دانشمند هستهاي و چه مقامات کشوري و لشگري را خواهد داشت. اين طرح يعني همان خواسته آمريکا براي نظارت و بازرسي از مراکز نظامي وحساس ايران که عملا تهديدي براي امنيت ملي کشور خواهد بود. محور ديگري که از سوي آمريکايي در حال شکلگيري است مسئله چگونگي برگشتپذيري تحريمها است. آمريکايي برآنند تا چنان عنوان نمايند که تحريمها در صورت عدم اجراي تعهدات ايران به صورت خودکار قابل برگشت خواهد بود و نيازي به تصويب دوباره آن در شوراي امنيت نميباشد. نکته بسيار مهم آنکه محافل رسانهاي آمريکايي اعلام کردهاند وندي شرمن معاون وزير خارجه آمريکا و عضو تيم مذاکرهکننده آمريکايي پس از اتمام مذاکرات استعفاء داده و تيمي براي نظارت بر روند اجراي توافقات تشکيل خواهد داد. اين بدان معنا است که آمريکا ميخواهد هم قاضي و هم مجري باشد که با توجه به سوابق آمريکا و تاکيد آنان بر عدم لغو تحريمها، نتيجه اين فرآيند بازگشت پذيري تحريم ميباشد هر چند که در ظاهر در متن توافقات لغو تحريم قيد شده باشد.
در کنار آنچه در باب رفتار آمريکا در قبال مذاکرات ذکر شد يک نکته مهم وجود داد و آن ديدگاه ضلع سوم مذاکرات يعني چين در روسيه است. اين کشورها در قالب 1+5 فعاليت ميکنند و تاکنون نيز مواضع شفافي مبني بر اينکه در کدام دو طيف مذاکره يعني ايران و غرب قرار ميگيرند، اتخاذ نکردهاند. نکته مهم آنکه روند تحولات نشان ميدهد که نتيجه مذاکرات در نهايت بر نقش و جايگاه آنان در نظام بينالملل تاثيرگذار خواهد بود هر چند که در ظاهر مذاکرات در باب فعاليتهاي هستهاي ايران است و تاثيري بر سياستهاي غرب در قبال آنان ندارد.
در اين ميان دو نکته قابل توجه است. نخست آنکه کشورهاي غربي با اعمال سياست تحريم ونمايش کارايي آن در قبال ايران برآنند تا از آن به عنوان الگويي در برابر چين و روسيه بهره گيرند به گونهاي که با نام برقراري صلح در جهان سياست تحريم عليه آنان وضع و کشورها را به اجراي آن وادار سازند چنانکه اکنون در باب مسئله اوکراين اين طرح در قبال روسيه اجرا ميشود و احتمالا با ادعاي حل مسئله درباره چين جنوبي تکرار اين سناريو در قبال چين در دستور غرب خواهد بود. دوم آنکه غرب تلاش ميکند تا سياست راستيآزمايي را در قبال اين کشورها نيز اعمال کند که نظارت بر تاسيسات هستهاي و نظامي آنها ميتواند در اين چارچوب تعريف گردد.
سوم آنکه آمريکا با اجراي سياست برگشتپذيري خودکار تحريمها بدون نظر شوراي امنيت در اصل به دنبال حذف حق وتوي چين و روسيه است. کشورهاي غربي با اين حربه حق وتوي انحصاري براي خود در نظر ميگيرند که محور آن حذف حق وتوي روسيه و چين است سياستي که ميتواند الگويي براي حذف اين دو کشور در معادلات شوراي امنيت و حاکم شدن حق وتوي انحصاري غربيها باشد. با توجه بر اين شرايط ميتواند گفت که تحقق زيادهخواهي غرب در مذاکرات هستهاي چه در باب اجراي بازرسيها در ابهامات ادعايي و چه در برگشتپذيري تحريمها در قالب ماشه خودکار برابر با گرفتار شدن چين و روسيه در برابر يک جانبهگرايي غرب است که حذف اين کشورها از معادلات جهاني را به همراه دارد لذا راهکار آنان براي مقابله با طراحي غرب عليه خود رويکرد به ايران است که محور مقابله با سلطهگري غربي ميباشد.
منبع : جوان آنلاين
تاریخ انتشار: ۱۶ خرداد ۱۳۹۴ - ۱۲:۰۴
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 89]