محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1842113801
سپر کاغذی تحصیلات
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: سپر کاغذی تحصیلات تهران-ایرنا- روزنامه شرق در گفت و گویی با «نیره توکلی»، مدیر گروه جامعه شناسی و هنر انجمن جامعه شناسی ایران و فعال حقوق زنان به موضوع خشونت در جامعه تحصیل کرده می پردازد.
در این گزارش که سه شنبه بیست و دوم اردیبهشت 1394 خورشیدی با عنوان «سپر کاغذی تحصیلات» در صفحه زاویه روزنامه شرق منتشر شده، به قلم «فاطمه عسگری آزاد» می خوانیم: درست زمانی که ما انتظار داریم با افزایش تحصیلات و بهبود شرایط اجتماعی، مسائلی مانند خشونت زنان در جامعه کمرنگ تر شود، رجوع به لایه های زیرین فرهنگ نشان می دهد که در این زمینه ها هنوز مشکلات بسیار است.
پدیده خشونت خانگی به معنای رفتار خشونت آمیز و سلطه گرانه یک عضو خانواده علیه عضو یا اعضای دیگر همان خانواده است که بیشتر بر روی زنان و کودکان صورت می گیرد. می توان متوقع بود که خشونت خانگی توسط زنان تحصیل کرده جامعه علنی و محکوم شود. درباره ریشه های خشونت خانگی در فرهنگ ایران که همیشه توأم با سکوت زنان بوده است و نحوه واکنش صحیح زنان توانمند علیه آن، با نیره توکلی، مدیر گروه جامعه شناسی و هنر انجمن جامعه شناسی ایران و فعال حقوق زنان گفت وگو کردیم؛ گفت وگویی که از نگاه تاریخی در متون کهن به زن شروع شد و با تأکید بر لزوم نظارت جامعه مدنی بر خانواده پایان یافت.
- خشونت خانگی انواع آشکار و نهان دارد، اصولا چگونه خانواده می تواند از یک مکان امن به مکانی خشن تبدیل شود؟
اگر مشکلی در خانه و خانواده باشد و فرهنگ غلط و مبتنی بر سلطه در آن حاکم باشد، خانواده خشن ترین جای دنیا خواهد بود. همان طور که خانواده به طور بالقوه بهترین و امن ترین مکان برای افراد است، ممکن است پشت درهای بسته خانه اتفاقاتی بیفتد که اگر همان اتفاقات در ملأعام رخ دهد، تحمل آن برای هر انسان با وجدانی غیرممکن باشد.
- فرهنگ خشونت در جوامع چگونه به وجود آمد و چطور دامن زن ها را در طول تاریخ گرفت؟
زن و مرد بنیان زندگی مشترک خود را بر پایه تفاوت فرهنگی تشکیل می دهند و همین امر عموما در جوامع با مشکلاتی نظیر خشونت علیه زنان و افراد کم سن وسال نمایان می شود. در جامعه ما که عموما فرهنگ سلطه بیشتر از جانب مردان به زن ها بوده است و ما آن را به عنوان پدرسالاری می شناسیم؛ بیش از سایر فرهنگ هایی که اعضای خانواده را به عنوان انسان هایی برابر می شناسند، خشونت رواج دارد. فرهنگ سنتی غلط که مبتنی بر باورهای غلط است، می گوید کسی که نان آور اصلی خانواده است حق دارد برای حیات و ممات افراد خانواده تصمیم بگیرد. بسیاری بر این اعتقاد هستند که چون کودک بر سر سفره پدرش بزرگ می شود، پس باید هر گونه خشونتی را تحمل کند. متأسفانه این ماجرا درباره زنان هم صدق می کند. به این طرز نگاه باید نداشتن مهارت های لازم برای کسب استقلال توسط زنان را هم اضافه کنیم که باعث می شود این چرخه ادامه دار باشد.
- این نگاه مردسالارانه برگرفته از جامعه، چه زمانی وارد کتاب های فرهنگ ایرانی شده است؟
اگر شما به شعرها و متون کهن ایرانی نگاهی بیندازید درک خواهید کرد که همواره یک رویکرد زن ستیزانه در ادبیات ایران وجود داشته است. البته نگاه مثبت به زن هم در تاریخ وجود داشته، اما از زمانی که نظام پدرسالاری در جهان گسترش پیدا کرد ادبیات، فرهنگ و ضرب المثل ها به خوبی این نظام حقوقی نابرابر را رمزگشایی می کنند. در حقیقت چهره زن در ادبیات ایران به چند شکل قابل دسته بندی است؛ اولین تفسیر مقایسه زنان با حیوانات است؛ مثلا در کتاب نصیحت الملوک غزالی از این تمثیل ها به وفور می توان یافت که زنان به یکی از حیوانات تشبیه شده اند. دومین نگاه این است که زن برای خدمت به مرد آفریده شده است و به خودی خود جایگاهی ندارد. ملا عبدالرسول کاشانی در رساله حجابیه، نمونه ای تام و کمال از این طرز نگاه را ارائه کرده است. سومین تصویر از زن در ادبیات خیانت کاری و مکر زنانه است که در کلیله ودمنه می توان به وفور نمونه هایش را یافت. ناصرخسرو، جامی، افضل الدین کاشانی هم ترویج دهنده همین سبک نگاه به زنان هستند، بنابراین مشاهده می کنید که فرهنگ مردسالارانه چگونه وجهه زن را در طول سال ها مخدوش کرده است.
- در آثار مکتوب معاصر چطور؟ آیا تغییر محسوسی کرده است؟
متأسفانه باید بگوییم این نگاه در بسیاری از رمان های معاصر هم ادامه پیدا کرده؛ برای مثال رمان تهران مخوف، زنان را موجوداتی تصویر کرده که نمی توانند از خود دفاع کنند. حجازی در رمان پریچهر، زنان را مکار و شهوت ران معرفی می کند و بوف کور درواقع، دو گانه زن مکاره و اثیری است. طرز نگاه به زنان در رمان های واقع گرایانه هم نمایش بدبختی زنان عوامی است که قدرت ایستادگی در برابر مشکلات را ندارند. در آثار هوشنگ گلشیری و محمود دولت آبادی تصویر زن سنتی در کنار زن مدرن یافت می شود و شازده احتجاب شاید یکی از شاخص ترین آثار در این زمینه باشد. در نتیجه ما شاهد هستیم که در فرهنگ ما هویت مردان با صفاتی از قبیل غیرتی، خدای خانه، محافظ ناموس و مالک مطلق خانه تعریف شده و در مقابل زنان مکار، ناتوان و ضعیفه نامیده می شوند.
- با توجه به اینکه امروز شاهد افزایش آمار تحصیلات در جامعه هستیم، آیا رشد آگاهی نباید مانع این گونه رفتارهای تبعیض آمیز شود؟
نکته مهم این است که تحصیل نمی تواند در مقابل فرهنگ بایستد، بنابراین ما در سطوح بالای دانشگاهی هم خشونت های خانگی بسیاری مشاهده می کنیم، بنابراین تحصیلات دانشگاهی و موقعیت اجتماعی نمی تواند در فرهنگ، بینش ها و نگرش های بنیادی افراد تغییر ایجاد کند؛ چراکه فرهنگ دیرینه و ریشه دار است. متأسفانه باید بگویم شخصا نمونه های بسیاری از این خشونت خانگی را در مددجویان شاهد بودم که همگی جزء قشر تحصیل کرده جامعه محسوب می شوند. یکی از آنها دانشجوی زنی بود که در مقطع کارشناسی ارشد تحصیل می کرد که مدام مورد خشونت شوهر پزشکش قرار می گرفت. حتی دختر ١٧ ساله ای بود که مدام از همسر پزشکش کتک می خورد. این زن می گفت: در فاصله بین معاینه بیماران، شوهرم مرا کتک می زد! در حقیقت در یک جامعه مردسالار خشونت سازوکاری می شود برای نشان دادن مردانگی. در نتیجه جامعه در حال گذار با یک چرخه خشونت همراه است؛ زنان در حال نشان دادن توانمندی های خود هستند و مردانی که توانمندی زنان را مساوی با ناتوانی خود می بینیند غالبا به ابزار خشونت متوسل می شوند تا جایگاه سنتی خود را حفظ کنند؛ بنابراین لزوما افزایش تحصیلات با کاهش خشونت همراه نیست، بلکه باید سازوکارهای آموزشی و فرهنگ سازی مدونی برای اصلاح آن صورت گیرد.
- به نظر شما ریشه این خشونت در قشر تحصیل کرده کجاست؟
واقعیت این است که بسیاری از افرادی که با اعضای خانواده خود خشن رفتار می کنند، دچار مشکلات و بیماری های روانی هستند و اغلب خود در کودکی قربانی خشونت والدین بوده اند یا شاهد رفتار خشن پدر نسبت به مادر بوده اند. این افراد در دوران کودکی اولین چیزی که آموخته اند خشونت به دیگران بوده است. در عین حال چون کودکی سراسر خشنی داشته اند، دچار بیماری های عصبی و روانی شده اند. این موارد باید بدون اینکه خود فرد متوجه شود و هراسی در آنها ایجاد شود، به مراکز و نهادها گزارش داده شود. خوشبختانه با پیشرفت علم روان شناسی و روان پزشکی اغلب افرادی که با مشکلات عصبی دست وپنجه نرم می کنند، با دارو درمان می شوند. البته باز هم بر نظارت نهادهای مدنی بر خانواده تأکید می کنم. اگر این نظارت صورت گیرد، بسیاری از دور های باطل خانوادگی حذف می شود و کودکانی که دوباره خشونت را آموزش می بینند به نسل های بعدی خود این خشونت را منتقل نمی کنند، بنابراین برای تحکیم بنیان خانواده باید مسائل حقوقی و خلأهای قانونی رفع شود و به افراد در جامعه حقوق برابر داده شود.
- برخورد جامعه با زنانی که علیه خشونت خانگی اقدام می کنند، چیست؟
متأسفانه وقتی خشونتی رخ می دهد، سرزنش قربانی به جای مقصر در فرهنگ ما پر رنگ تر است؛ یعنی اگر خشونت فیزیکی، زبانی یا جسمی رخ دهد، عده ای می گویند باید ببینید زن چه کرده یا گفته که این اتفاق رخ داده است! این همان فرهنگ غلط سرزنش قربانی است که برای مبارزه با خشونت خانگی باید به طور کامل حذف شود. از سوی دیگر تصور عده ای این است که تحکیم بنیان خانواده براساس ناتوان کردن زنان صورت می گیرد. براساس این تفکر غلط، هرچقدر زنان زبون تر و ناتوان باشند، خانواده مستحکم تر خواهد بود، اما حقیقت این است که موفقیت ازدواج در رشد و بالندگی زوجین است. تا هنگامی که این تصورات غلط وجود دارد، حمایت های مادی و معنوی از زنانی که خشونت خانگی را به زبان می آورند حذف می شود، تا زن دیگری جرئت نکند خشونتی که به او وارد شده را بازگو کند، بنابراین زنان ترجیح می دهند در اکثر این موارد برای اینکه بیشتر سرزنش نشوند، سکوت کنند، اما واقعیت این است که بیان خشونت می تواند مانعی برای خشونت های بعدی باشد و اگر جامعه با افراد خاطی به درستی برخورد کند، می توان انتظار داشت در آینده خشونت خانگی ریشه کن شود.
- جامعه مدنی با چه ابزاری می تواند جلوی خشونت را بگیرد؟
نکته ای که باید در اینجا اشاره کنم این است که در صورتی که عدم امنیت در خانواده وجود داشته باشد و زنان تحت فشار و خشونت باشند و راهی برای بروز آن نداشته باشند، باز مجبور خواهند بود به خانه هایی بازگردند که غالبا این بازگشت با تشدید خشونت همراه خواهد بود، درحالی که در بسیاری از کشورها خانه های امن برای حمایت از زنان آسیب دیده تأسیس شده است. به تازگی در کشور ما نیز مراکزی در این زمینه فعالیت خود را آغاز کرده اند و امیدواریم این مراکز کار خود را به درستی انجام دهند و خلأ های قانونی نیز در این زمینه در کشور رفع شود. مسئله ای که باید به آن توجه شود این است که با وجود اینکه ما خانواده را تکریم می کنیم و آن را نهاد اساسی برای رشد و پرورش می دانیم، نباید لزوم نظارت بر خانواده توسط نهادهای جامعه مدنی را فراموش کنیم. این نوع نظارت ها در کشورهایی که به توسعه نیروی انسانی اهمیت می دهند سال هاست آزمایش می شود و نتایج درخشانی هم داشته است. برطرف کردن خلأهای قانونی در کنار آموزش روش های صحیح همسرگزینی و رفتار متقابل، می تواند گام های مؤثری در پایان دادن به خشونت خانگی باشد.
*منبع: روزنامه شرق
**پژوهش**9026**9131
22/02/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 12]
-
اجتماع و خانواده
پربازدیدترینها