واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: ارائه خدمات شهري زير سايه فناوري اطلاعات
نویسنده : حميد دهقانان*
فناوري اطلاعات و شبكههاي برخط در حال حاضر به عنوان يكي از اساسيترين زيرساختهاي جوامع توسعه يافته به شمار ميآيند تا جايي كه يكي از مهمترين معيارها و شاخصههاي توسعهيافتگي در هر كشوري ميزان گستردگي استفاده از شبكههاي گسترده جهاني يا وب و همچنين ضريب نفوذ اينترنت است. اما اينترنت و فضاي مجازي علاوه بر مزاياي فراواني كه در خصوص افزايش احساس رفاه و آسايش در جامعه، بهبود ارتباطات مجازي، فراهم كردن تفريح و سرگرميهاي متنوع و مواردي اينچنيني دارد، تا حد چشمگيري توانسته است انجام فعاليتهاي اداري و ارائه خدمات شهري را تسهيل نموده و از اين طريق در صرف هزينه، زمان، انرژي و بسياري از منابع مهم ديگر صرفهجوييهاي ارزشمندي انجام دهد. مسائل بسياري در شهرها وجود دارد كه براي حل آنها، وجود مديريت شهري ضروري است. گستردگي و پيچيدگي مسائل شهري و رشد و توسعه روزافزون شهرها، مديريت امور شهر را به وظيفهاي دشوار تبديل نموده است. در دو دهه اخير، واژه فناوري اطلاعات و ارتباطات به عنوان يك پديده نوظهور و قدرتمند، جايگاه جهاني خود را پيدا كرده است و از هم اكنون انتظار ميرود در ساختارهاي فرهنگي، اقتصادي، اجتماعي و سياسي و همچنين در بنيانهاي سنتي اداره جوامع، تحولات اساسي رخ دهد و سيستم جديدي از مديريت معرفي گردد. گسترش فناوري اطلاعات و ارتباطات باعث ايجاد تحولات بسياري در زمينههاي مختلف از جمله ظهور شهر، شهرداري و شهروند الكترونيكي شده است. در ايران توسعه زيرساختهاي مبتني بر فناوري اطلاعات و شبكه اينترنت در سالهاي اخير توانسته است در حوزه خدمات شهري و الكترونيكي كه حيطه وسيعي از خدمات مختلف در زمينههاي متعدد را شامل ميشود بسيار راهگشا و مؤثر واقع شود. همچنين تمايل دولتها و شهرداريها به گسترش خدمات برخط خودخواسته يا ناخواسته مردم را به سوي استفاده از فناوري اطلاعات در انجام امور اداري و بانكي سوق داده است. بدون ترديد فناوري اطلاعات توانسته در كلانشهرها خدمات زيادي را به سرعت و با دقت بالا در اختيار مردم قرار دهد، خدماتي نظير انجام تمامي خدمات بانكي، انجام فعاليتهاي مربوط به دارايي و ماليات، پست الكترونيك، رهگيري مرسولات پستي، سامانههاي مربوط به ثبت و رهگيري اسناد و املاك، خدمات مربوط به خطوط تلفن، ارائه خدمات مسافرتي مانند رزرو بليت و محل اقامت، خدمات مربوط به دفاتر پليس 10+ و ساير خدمات الكترونيكي برخط. واژه جديدي كه پس از گسترش روزافزون فناوري اطلاعات در ادبيات مديريت شهري به وجود آمده است مفهوم شهر الكترونيك است. شهروند الكترونيكي، استفاده از فناوريهاي اطلاعاتي و ارتباطي به منظور ارائه خدمات شهري، به صورت بهنگام و مستقيم به شهروندان در 24 ساعته شبانهروز است. شهر الكترونيكي تسهيلات لازم را به منظور دسترسي مناسب به اطلاعات و خدمات شهري و فرصتهاي گستردهتر براي مشاركت در فرآيندها به مردم ارائه مينمايد. شهر الكترونيكي، خدمات شهري را به صورت الكترونيكي در اختيار كاربران قرار ميدهد يا اطلاعاتي را با استفادهكنندگان اين خدمات مبادله ميكند. شهر الكترونيكي شامل اجزايي است كه تعامل آنها با يكديگر تحقق چنين شهري را ميسر ميسازد. اين اجزا را ميتوان در چهار مؤلفه زير لحاظ نمود. 1- زندگي الكترونيكي 2- سازمانهاي الكترونيكي 3- دولت الكترونيك4- زيرساختهاي الكترونيكي هدف از استقرار شهرهاي الكترونيكي در اكثر كشورهاي دنيا مواردي از اين قبيل است: ارائه خدمات مطلوب به شهروندان و گردشگران در هر زمان و هر مكان، ايجاد يك شهر نمونه براي زندگي، كار و اوقات فراغت، ايجاد محيط اقتصادي پويا با قابليت رقابت، كاهش سفرهاي درونشهري با توسعه كاربردهاي فناوري اطلاعات، ارائه كليه خدمات مورد نياز شهروندان به صورت برخط، ايجاد و توسعه زيرساخت اطلاعاتي با ظرفيت بالا، نظارت هوشمند همراه با ارتقاي خدمات شهري و امور مرتبط با مديريت شهري، آموزش فراگير شهروندان و كاركنان جهت استفاده از خدمات شهر الكترونيكي، يكپارچهسازي سيستمهاي مديريتي و عملياتي شهرداري و سازمانهاي مرتبط. همچنين پيادهسازي عملياتي مناسب سامانههاي مرتبط با شهرهاي الكترونيك ميتواند مزاياي استراتژيك فراواني را به همراه داشته باشد. مزايايي ازاين قبيل: ايجاد پايگاه اطلاعاتي مناسب در خصوص شهروندان، شناسايي بهتر مشكلات و نقاط ضعف شهر، افزايش قدرت كنترل و نظارت بر شهر، صرفهجويي در زمان و هزينه، بهبود كيفيت زندگي مردم، تقويت رقابت تجاري شهر و ايجاد فرصتهاي تجاري بيشتر توسط تجارت الكترونيك، ارتباط بهتر سازمانها و ارگانهاي مختلف شهري، افزايش مشاركت مردم در اداره شهر، كاهش ترافيك شهر با توجه به كاربرد اينترنت در فعاليتهاي شهري شهروندان، كاهش آلودگي هوا با كاهش ترافيك شهري، ايجاد زيرساختار لازم براي توسعه آتي شهر، كاهش فساد اداري از طريق شفافسازي فرايندها. در سالهاي اخير با توجه به ارتقا و پيشرفت چشمگير تلفنهاي همراه هوشمند و استقبال فراوان شهروندان از اين وسايل به نظر ميرسد كه مديريت خدمات شهري در كشور ميبايست به سمتي حركت نمايد كه افراد بتوانند تمامي خدمات الكترونيك را هر چه بهتر و با ضريب امنيتي بالا بر روي گوشيهاي هوشمند و تبلتهاي همراه خود دريافت نمايند، اگر چه تا كنون اين روند به خوبي پيش رفته است ولي همچنان اين نياز احساس ميشود كه دولتها و نهادهاي حكومتي و شهرداريها با فرهنگسازي مناسب در جامعه و همچنين فراهم نمودن زيرساختهاي لازم، زمينه را براي حركت به سمت شهرهاي الكترونيك و شهروندان الكترونيك مهيا سازند. در پايان ذكر اين نكته نيز حائز اهميت است كه همان گونه كه مقام معظم رهبري بارها در خصوص لزوم رعايت مدل توسعه شهري اسلامي نكات مهمي را اشاره فرمودهاند، در حركت به سوي آنلاين و برخط شدن و ساخت شهرهايي با ساختاري الكترونيكي، همواره ميبايست مباني ديني و اخلاقي را به طور ويژه مورد توجه قرار داد. و بايد در نظر داشت كه با توسعه و گسترش شهر و شهروند الكترونيك و فناوري اطلاعات بايد به جاي حركت شهروندان امواج را به حركت درآورد؛ گامي كه ميتواند به توسعه و ارتقاي زندگي شهري كمك بسياري كند. *كارشناس ارشد مديريت فناوري اطلاعات و ارتباطات
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۲۰ ارديبهشت ۱۳۹۴ - ۱۶:۵۱
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 93]