واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
هنر نگاه کردن کپی برابر اصل سول لویت هنرمند و یکی از نظریهپردازان هنر مفهومی (conceptual art) در مقاله پاراگرافهایی درباره هنر مفهومی میگوید: «اثر هنری در نهایت به هر چه شبیه شود، آنچنان اهمیتی ندارد.
اگر اثر هنری شکلی فیزیکی داشته باشد باید شبیه چیزی باشد.» از نظر سول لویت آنچه اهمیت دارد و کار اصلی هنر است ایده است؛ یعنی آنچه در درون هنرمند به عنوان یک اثر ساخته می شود و آن چیز دیگری که در درون مخاطب پس از مواجهه با اثر (تبلور ایده) پدید می آید. منحصربه فرد بودن، ویژگی درونی است (یعنی درون ذهن هنرمند و درون ذهن مخاطب) و این که چقدر ظاهر اثر هنری منحصربه فرد بوده و فرم آن یگانه باشد اهمیت چندانی ندارد، چون اساسا ناممکن است. نمی شود چیزی منحصر به فرد باشد، هر چیزی که جسمیت دارد، شبیه به چیزی است؛ به گفته جیمز میلر، شخصیت مرد فیلم کپی برابر اصل ساخته عباس کیارستمی حتی تابلوی مونالیزا یک کپی خوب از صورت یک زن واقعی است. پس یک کپی می تواند دارای ایده هایی باشد که آن ایده ها آن را به عنوان وجودی یکه و همیشگی پابرجا سازد، اما خود شکل فیزیکی همواره از طریق شباهت و کپی برداری ساخته می شود. این نگاه در مورد انسان ها بیشتر از آثار هنری کارکرد دارد. در هر حال آدم ها شبیه یکدیگرند، قابل مقایسه با بعد و قبل از خودشان، آنها وارثان ژنتیکی پدران و مادران و محصولی از شرایط زندگی آنها هستند. بنابراین طبیعی است که موجوداتی باشند از منظرهای مختلف تکراری. آنچه اصل (Original) است تجربه ای درونی است که در روابطشان به دست می آورند. تجربه بی واسطه خود و دیگری در قالب عشق، دوستی یا آشنایی و همکاری، نفرت، جدایی و دلتنگی و... حتی اگر از مدل ها و ظاهری تکراری برخوردار باشد ـ که برخوردار است ـ برای تجربه کنندگان این حس یگانه و منحصر به فرد است و جز این تجربه های درونی که در لحظات همنشینی و پیوستگی ـ با همه انواعش ـ با چیزها، افراد و خود اتفاق می افتد زندگی برای هیچ کس چیزی منحصربه فرد و یگانه و تکرارناپذیر ندارد. براثر هنری آنچه اهمیت دارد ارتباطی است که هنرمند و مخاطب به طور جداگانه با اثر پیدا می کنند، درست مثل ارتباطی که دو آدم ـ هر چند معمولی و پیش پاافتاده ـ با هم تجربه می کنند و آنچه منحصربه فرد و عزیز است فضایی است که در این ارتباط بین این دو آدم ساخته می شود. این دقیقا همان ایده ای است که دو شخصیت اصلی مجموعه سه فیلم پیش از طلوع، پیش از غروب و پیش از نیمه شب ریچارد لینک لیتر خلق کرده و برای بسط دادنش تلاش می کنند. در همان فیلم اول یعنی پیش از طلوع، سلین شخصیت زن فیلم به جسی مرد داستان می گوید امر مطلق و خداگونه ـ از باب یگانگی ـ اگر که وجود داشته باشد در همین فضای بین این دو نفر، یعنی ارتباط بی نظیری است که بین آدم ها شکل می گیرد. در این صورت بندی نکته جالب رهایی بخش بودن آن است، ما آدم ها موجوداتی تکراری هستیم که هیچ چیز منحصربه فردی برای تمایز نداریم. تنها ایده ها و تجربیات درونی ما از جهان می تواند به دلیل بی واسطگی خود برای ما یگانه، تکرارناپذیر و حتی غیرقابل وصف باشد. علیرضا نراقی / کارشناس ارشد پژوهش هنر
 
چهارشنبه 16 اردیبهشت 1394 ساعت 02:10
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 103]