محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1827158110
- چرایی پیچیدگی مذاکرات تدوین متن تفاهم هسته ای - حمید بعیدی نژاد*
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: چرایی پیچیدگی مذاکرات تدوین متن تفاهم هسته ای - حمید بعیدی نژاد* مذاکراتی که در خصوص تدوین متن تفاهم جامع هسته ای در جریان است همواره مذاکراتی پیچیده توصیف شده است. اما واقعا چرا اینگونه است. در این نوشتار به برخی از این موارد اشاره می شود:
١- حساسیت و پیچیدگیهای موضوعات مورد مذاکره: موضوعات هسته ای و لغو تحریمها بعنوان مباحثی که مورد مذاکره هستند از حساسیت بسیار زیادی برای هر یک از طرفهای مذاکره برخوردارند. هر جمله ، عبارت و کلمه ای که یکی از طرفهای مذاکره در خصوص مباحث هسته ای و یا تحریمها پیشنهاد می کند برای طرف دیگر واجد حساسیت های زیادی است . پیگیری این موضوعات در عالیترین سطح سیاسی در نظام تصمیم گیری کشورها دنبال میشود. در خصوص موضوعات اصلی مورد مذاکره یعنی غنی سازی، راکتور اراک، فردو و مباحث تحریمها راه حل های مورد توافق بدست آمده در آخرین دور مذاکرات هسته ای، به طرفین برای تعیین هدف نهایی در هریک از زمینه ها کمک زیادی می کند ولی عبارت بندی در خصوص آنها با توجه به حساسیت زیاد موضوعات کماکان کار سختی است. تقریبا طرفین روی مسیربسیار باریکی راه می روند که قدرت مانور آنها بسیار کم و یا حتی در مواقعی در حد صفر است.
٢- زبان تخصصی مذاکره بین المللی: عموما وقتی چنین شرایط سختی در مذاکرات حساس بین المللی پیش می آید، خلاقیت در عبارت پردازی حرف اول را میزند. وقتی در محتوا کار با سختی این چنینی روبروست، یافتن کلمات و عبارات مناسبی که نظر اطراف مذاکره را تامین کند نقش بسیار مهمی در باز کردن راه تفاهم ایفا میکند. اینجا فقط موضوع دانستن زبان انگلیسی نیست. این کار موضوع بسیار ظریفی است که فقط میتواند نتیجه ممارست طولانی در کار مذاکره بین المللی باشد. زبان نوشتاری چنین تفاهماتی عملا مخصوص به خود است و به همین علت درک چنین متونی برای افراد خارج از جمع بسیار محدود تصمیم گیران عالی کشورها که دستور العمل های مذاکراتی را تعیین می کنند، و همچنین خارج از جمع تیم مذاکره کننده مشکل است. به همین خاطر است که درک مفاهیم پیچیده پشت این متنها برای افراد خارج از مذاکره به توضیحات فنی، سیاسی و حقوقی نیاز دارد. و به همین دلیل است که به افراد خارج از مذاکرات توصیه می شود که با عنایت به آنکه که در پشت هر کلمه و عبارتی دهها ساعت مذاکره و کلی مباحث فنی و حقوقی خوابیده است، برای یافتن مفاهیم دقیق هر عبارت و تفسیر متن تفاهمات صبور باشند.
٣- ضرورت روشن بودن اقدامات و تعهدات
در چنین شرایط سخت در مذاکرات بین المللی، آنچه به کمک می آید، پذیرش درجه ای از ابهام در تبیین و عبارت پردازی اصول و محتوای مذاکرات است، یعنی آنچه به آن اصل ابهام سازنده می گویند ( constructive ambiguity). ولی اینجا دقیقا این راه حل زبانی برای مذاکرات ما کارکرد چندان مفیدی ندارد، چرا که تلاش ما آنست که اقدامات طرفین تا آنجا که ممکن است روشن، واضح و غیر قابل تفسیر باشد. هر گونه ابهام می تواند زمینه های اختلاف و یا سوء تفسیر و سوء برداشت را در آینده باز نماید.
٤- ماهیت چند گانه تفاهم: این تفاهم دارای ماهیت بسیار پیچیده ای است و اهمیت آن با هیچ سند مذاکراتی معمولی قابل مقایسه نیست. در واقع :
- این تفاهم یک تفاهم صرف سیاسی در خصوص موضوعی عمومی از جنس روابط سیاسی و دیپلماتیک بین دو یا چند کشور نیست. ابعاد فنی موضوع هسته ای و پیش زمینه های شکل گیری این پرونده، چنان ابعاد پیچیده فنی و حقوقی به این موضوع داده است که حصول تفاهم را فقط تصمیم سیاسی طرفهای مذاکره تعیین نمی کند بلکه تمامی مباحث فنی و حقوقی مرتبط به موضوعات نیاز به بررسی دقیق برای یافتن راه حلهای لازم دارند. بدون یافتن این راه حلهای دقیق فنی امکان حل و فصل موضوع وجود ندارد.
- ماهیت این سند البته در نهایت حقوقی نیست بدین معنا که متن نهایی تفاهم برای تصویب، به مجالس قانونگذاری کشورهای طرف تفاهم ارسال نمی گردد. چرا که اولا سند حاوی تعهدات سیاسی و داوطلبانه است که نافی تکالیف اجباری حقوقی بر اساس تکالیف و الزامات حقوق داخلی است، دوم آنکه شرایط کشورهای طرف تفاهم، پذیرش ماهیت حقوقی آنرا ناممکن کرده است. آمریکا با مشکل مخالفت کنگره مواجه است، اروپا رویه ای کاملا روشن دارد که در هر صورت تفاهم در شورای وزیران اتحادیه تصمیم گرفته میشود و بهیچوجه تفاهم برای تصویب به مجالس قانونگذاری کشورهای عضو ارسال نمی شود، روسیه و چین هم اصلا تعهدات مشخص خاصی در این تفاهم ندارند که بخواهند آنرا برای تصویب پارلمانی به مجلس خود ببرند.
ولی در حالیکه سند ماهیت حقوقی ندارد، با بسیاری از مباحث حقوقی بین المللی مرتبط است. این تفاهم اشارات و مباحث متعددی در ارتباط با اسناد و معاهدات بین المللی و داخلی در کشورها، چه قوانین پادمان هسته ای از یکطرف و چه قوانین داخلی تحریم ها و محدودیتها از طرف دیگر، دارد که تبیین نقش و ارتباط آنها در این تفاهم را بسیار مهم می سازد. مباحث حقوقی جزو لاینفک مباحث جاری در مذاکرات ماست.
-در حالیکه موضوع اصلی این تفاهم بحث هسته ای و تحریمها میباشد، اما مشکل آنجاست که نمیتوان فقط از منظری فنی و تکنیکی به مباحث مورد گفتگو نگاه کرد.
بدیهی است که وقتی موضوعی در این سطح، به فرآیند تصمیم گیری کشورها وارد می شود، طبیعی است که در چنین شرایطی ابعاد حاکمیتی، سیاسی، امنیتی، بین المللی و حقوقی موضوعات نیز می باید مورد لحاظ قرار گیرند، و این البته کار مذاکره را با پیچیدگیهای خاص خود مواجه می کند. در حالیکه موضوعی فنی وقتی فارغ از این شرایط دیده شود جوابی روشن دارد وقتی وارد این معادلات چند مجهولی شود جواب آن سخت میشود. و این همان لطیفه مشهور را تداعی میکند که دوتا دوتا همیشه چهار نمی شود.
٥- توجه شدید افکار عمومی و رسانه ها: موضوع هسته ای ایران با توجه به آثار عینی آن در حوزه سیاست خارجی، اقتصادی، سیاست داخلی و دیگر عرصه های دیگر، به شدت مورد توجه رسانه های ایرانی اعم از روزنامه ها و سایت های اطلاع رسانی بوده است، که طبیعی هم هست. از طرف دیگر به دلایلی که همه می دانیم موضوع هسته ای ایران یکی از حساسترین و سیاسی ترین موضوعات حداقل یک دهه و نیم اخیر در سطح جهانی و منطقه ای بوده است. تصمیم در خصوص نحوه مواجهه با بحث هسته ای ایران در این دوره یکی از دغدغه های اصلی در برنامه سیاست خارجی کشورهای بزرگ اروپایی، آمریکا، روسیه و در سطحی نیز چین بوده است. شروع و سرانجام مذاکرات سالهای ١٣٨٢ تا ١٣٨٤ و سپس تلاش برای در گیر نمودن شورای امنیت و سپس مرحله وضع تحریمهای یکجانبه و چند جانبه در شورای امنیت و بعد تلاش برای اجرای موثر این تحریمها همواره با موضع گیریها و همراهی در اتخاذ سیاستهای لازم در سطوح عالی سیاسی همراه بوده است. با توجه به همین اهمیت، سیاست ها و مواضع کشورهای مهم توسط رسانه های ملی و بین المللی کشورها پوشش داده میشده است و لذا خود توجه زیادی را از جانب افکار عمومی به موضوع جلب نموده است. در کنار آن تمرکز اسراییل و دیگر کشورهای عربی و منطقه ای بر موضوع همواره این موضوع را به بحثی در صدر اخبار و تحلیلهای بین المللی تبدیل کرده است. اما توجه زیاد رسانه ای داخلی و بین المللی به موضوع بدیهی است که بر نحوه حل موضوع نیز تاثیر می گذارد و بر روند مذاکرات نیز اثرگذار است. ولی باید پذیرفت که امروزه رسانه ها بخشی از فرآیند سیاسی حل موضوعات محسوب می شوند.
* رییس تیم کارشناسی مذاکره کننده ایران
14/02/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 74]
-
سیاسی
پربازدیدترینها