واضح آرشیو وب فارسی:فرهنگ نیوز:
وقتی همه راهها به "چین" ختم میشود! متحدان و دشمنان همه با هم در «ایجاد توازن استراتژیک»، از آمریکا دور و به چین نزدیک میشوند.
به گزارش فرهنگ نیوز، دیوید راتکوف، کارشناس امور بین الملل در مقالهای در نشریه فارن پالسی نوشت: سیاست چرخش به سمت آسیا را به یاد دارید؟ نخستین حرکت قابل توجه سیاست خارجی اوباما در دور نخست ریاست جمهوری؟ برخی این سیاست را «توازن مجدد استراتژیک» خواندند. قرار بود ما اولویتهایمان را مجددا تنظیم کنیم، درگیریهای خاورمیانه را پشت سر بگذاریم و تلاش گستردهای را صرف ایجاد و اجرای استراتژی کنیم که برای چرخش به سمت منطقهای با بالاترین سرعت رشد در جهان، لازم بود.
راتکوف در ادامه اضافه میکند: همانطور که اتفاق افتاد و همه دیدند، قهرمانان دولت اوباما، از جمله هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه و تام دونیلون، مشاور امنیت ملی مشاغل خود را ترک کردند. از سال ۲۰۱۳ تاکنون اظهارات مقامات مبنی بر اینکه استراتژی چرخش هنوز وجود دارد، به گوش رسیده اما شواهد اندکی دال بر این موضوع یافت میشود. خاورمیانه به عنوان منطقهای که دولت اوباما امیدوار بود از دستش رهایی یابد، بیش از پیش باعث گرفتاریاش شد و مقامات ارشد در دولت نمیتوانستند اقدامی بیش از گرفتن ژستهای نمادین یا ارائه طرحهای کوچک داشته باشند تا نشان دهند که آسیا در صدر لیست اولویت بندی جدید سیاست خارجی آمریکا است.
در این میان یک اتفاق خنده دار رخ داد. در حالیکه ما سعی میکردیم از خاورمیانه دور شویم – و البته در عوض روی پاشنه خود چرخ خوردیم و در آن فرو رفتیم- کشورهای این منطقه، از متحدان ایالات متحده گرفته تا دشمنانش شاهد آمریکایی بودند که تلاش میکرد از این منطقه خارج شود، به عقب متمایل شود یا رهبری را از عقب به دست داشته باشد. یکی از قدمهای بزرگی دولت اوباما در خاورمیانه به پیش گذاشت، تاکیدبر توافق هستهای با ایران بود؛ اقدامی که تقریبا از سوی تمامی متحدان سنتی آمریکا در این منطقه، حرکتی به مراتب بدتر از ایجاد توازن مجدد در آسیا بود. این توافق برای آنها، از اسرائیل گرفته تا کشورهای حوزه خلیج فارس، یک چرخش نه به سمت خروج از منطقه بلکه به سمت دشمنی دقیقا در داخل آن بود.
بسیاری از مهمترین کشورهای خاورمیانه تصمیم گرفتند آنچه به نظر میرسید آمریکا انجام نخواهد دارد را عملی کنند: آنها چرخش خود به سمت آسیا را آغاز کردند و در برخی موارد روندی را که آغاز شده بود، تشدید کردند. یکی از رهبران منطقهای اخیرا به من گفت: «ما نیازمند برخورداری از روابط قابل اعتماد با یک قدرت بزرگ هستیم. اگر نمیتوان روی آمریکا حساب کرد، پس به جهت دیگری میچرخیم.»
نتیجه تمامی این شرایط، رشد و قدرت گرفتن روابط چین (کشورهای چون هند، ژاپن و کره جنوبی در ابعاد کوچکتر) با بسیاری از کشورهای بزرگ خاورمیانه بوده است. درگیریها در یمن برنامههای اخیر شی جین پینگ، رئیس جمهور چین برای سفر به عربستان و مصر را منحل کرد، اما این اتفاق تنها بخش کوچکی از جریان سفر مقامات خاورمیانه به چین و برعکس بود. طی یک سال گذشته، مقامات چین به خاورمیانه و همسایگان نزدیک و از نظر استراتژیک مهمی مانند پاکستان روی آوردهاند. در واقع سفر ماه جاری شی به اسلام آباد به خوبی بیانگر چنین مبادلاتی است.
اما پاکستان تنها نمونه موجود نیست. وزیر بازرگانی چین یکی از بازیگران مهم نشست اخیر شرم الشیخ با تمرکز برسرمایه گذاری در مصر بود. ضمن اینکه معاون نخست وزیر چین سال گذشته سفری به اسرائیل داشت و توافقات جدیدی برای همکاری و سرمایه گذاری میان دو طرف صورت گرفت. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل نیز سال پیش از آن به چین سفر کرده و بر تقویت روابط با پکن تاکید کرد. یکی از مقامات اسرائیلی به من گفت که این اقدام مشخصا با هدف ارسال پیامی به آمریکا انجام شده است.
این در حالی است که یکی از مقامات حوزه خلیج فارس هفته گذشته متذکر شد زمانیکه در دریافت فناوری دفاعی از آمریکا مشکل دارند، یکی از نخستین کشورهایی که به آن رو میکنند، چین است.
تمامی این توافقنامهها، دیدارها و ارتباطات در کنار هم، واقعیتی بزرگ را میسازد. بر اساس آمار و ارقام فکت بوک سیا، امروز چین هم شریک تجاری شماره یک ایران و هم شریک اول رقبای ایران است. این کشور شریک دوم تجاری اسرائیل و پاکستان است و واردات نفتاش از منطقه در حدود بالایی قرار دارد؛ واردات نفت چین از ایران طی ماه مارس نسبت به سال گذشته ۱۵ درصد بالاتر بوده است. پکن و تهران در مورد همکاری در زمینه انرژی غیرنظامی هستهای گفتگو کردهاند و روابط دو طرف نزدیک و نزدیکتر میشود.
در شرایطی که کشورهای خاورمیانه به دلیل منافع اقتصادی، تجارت تسلیحاتی، فناوری و دیگر ارزشهای استراتژیک به چین روی آوردهاند، پکن نه تنها از این مسئله استقبال کرده بلکه خود نیز رویکردی مشابه را در پیش گرفته است. چین استراتژی کاملا آشکار افزایش نفوذ را به کار گرفته و منابع انرژی خاورمیانه در مرکز این استراتژی جای دارند.
در این میان مهارت چین در حفظ و تقویت روابط با کشورهایی که مخالف هم هستند- برای مثال ایران، عربستان، اسرائیل- نشان از جدیت پکن در پیگیری این ماموریت دارد.
همانطور که چین با اقدامات خود نشان داده، حضور در خاورمیانه همیشه هم نباید پرهزینه و جسورانه باشد. پکن نیز ممکن است مانند تمام پیشینیان اشتباهاتی داشته باشد، با این حال نیرویی است که باید آن را مدنظر قرار داد. افزایش نفوذ چین در این بخش از جهان در مقایسه با آمریکا، مسئلهای نیست که از نظرها دور بماند. هر کسی که دارای یک دیدگاه استراتژیک باشد و بتواند ظهور رقبای استراتژیک و درگیریهای آینده را تصور کند، از کنار این مسئله به آسانی نخواهد گذشت.
منبع: فرارو
94/2/6 - 09:50 - 2015-4-26 09:50:25
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فرهنگ نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 82]