واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: اقتصاد > بازارکار - شروع کار سازمان آموزش های فنی و حرفه ای کشور که پیش از این هم دو مرتبه تجربه تحولاتی را داشته است، به دهه 40 برمی گردد که این نهاد در قالب سه اداره کانون کارآموزی، صندوق کارآموزی و اداره فنی و حرفه ای فعالیت می کرد. سید ابراهیم علیزاده : سازمان آموزش های فنی و حرفه ای پس از حدود سه دهه فعالیت از فردا (دوشنبه) در قالب جدید سازمان ملی مهارت فعالیت هایش را شروع خواهد کرد. این در حالی است که پیش از این تنها طرحی که برای این سازمان مطرح شده بود، پروژه دهکده ملی مهارت با دریافت تسهیلات 150 میلیارد دلاری از بانک جهانی بود که به نظر می رسد مسئولان پس از اذعان به وصول نشدن این استقراض، طرح جدید سازمان ملی مهارت را مدنظر قرار داده اند. همچنین سوابق تحول این نهاد نشان می دهد که در تحول قبلی، این اقدام توسط یک نهاد قانون گذار صورت گرفته بود که این نشان می دهد انتقادات و اعتراضات نمایندگان مجلس به این اقدام دولت بی دلیل نیست. *تولد سازمان آموزش فنی و حرفه ای توسط یک نهاد قانون گذار شروع کار سازمان آموزش های فنی و حرفه ای کشور که پیش از این هم دو مرتبه تجربه تحولاتی را داشته است، به دهه 40 برمی گردد که این نهاد در قالب سه اداره کانون کارآموزی، صندوق کارآموزی و اداره فنی و حرفه ای فعالیت می کرد. به عبارتی در آن سال ها این نهاد عملا در حوزه ای محدود به ارائه خدمات فنی و حرفه ای به کارگران و جویندگان آموزش های صنعتی فنی و حرفه ای می پرداخت و در ساختمان زیرمجموعه وزارت کار و امور اجتماعی با تعداد محدودی از کارمندان فعالیت می کرد. اما این تنها تا اواخر دهه 50 بود و در سال 1359 ، شورای انقلاب به عنوان نهاد قانون گذار در ابتدای انقلاب در ماده واحده ای تصویب کرد که این سه اداره در قالب یک سازمان آموزشی به نام سازمان فنی و حرفه ای تجمیع یابند. چند سال بعد طی مصوبه ای از سوی مجلس شورای اسلامی کلمه آموزش نیز به این نهاد افزود شد و سازمان آموزش فنی و حرفه ای شکل گرفت. پس از این تحول فعالیت های کمی و کیفی صورت گرفت که در حال حاضر پس از حدود سه دهه فعالیت ، بیش از 14 هزار آموزشگاه بخش خصوصی و 600 مرکز آموزش دولتی به آموزش متقاضیانی در قالب آموزش های بخش صنعت، خدمات و کشاورزی می پردازند. در پروسه سوم تحول این سازمان نیز به نظر می رسد این سازمان با تبدیل شدن به سازمان ملی مهارت تمام نهادهای آموزشی فنی و حرفه ای را در تمام حوزه های دانشگاهی، غیردانشگاهی و تمام دستگاه ها در کشور تحت تولیت قرار می دهد و بدین ترتیب شاید این سازمان به نوعی متولی آموزش های مهارتی در کشور شود که آن وقت اگر وضعیت کشور از نظر مهارت در سطح نامطلوبی باشد، این سازمان است که باید پاسخ بدهد. همچنین خود سازمان آموزش های فنی و حرفه ای نیز در مورد تشکیل سازمان ملی مهارت اعلام کرده است: «نیاز بازار کار به کیفی کردن آموزش ها، حفظ اشتغال موجود، کشف حوزه های شغلی جدید، ویژگی های منطقه ای و محلی و استانی، آینده نگری در امر اشتغال، نیاز طراحی استراتژی های بلندمدت برای اشتغال کشور، نیاز شاغلان کشور به به روز کردن مهارت های خود، ضعف مهارتی آموزش دیدگان بخش های دبیرستانی و دانشگاهی، نیاز بنگاه های بخش خصوصی به کارکنان دارای مهارت، جایگاه بلامنازع آموزش های فنی و حرفه ای در بهره وری ملی و نگاه استراتژیک نظام برای پیشرفت کشور در افق 1404 ، لزوم تشکیل سازمان ملی مهارت را بیش از پیش جدی کرده است.» این مطالب خود به نوعی گواه بر این است که انگار تاکنون سازمان آموزش فنی و حرفه ای نتوانسته از پس این وظایفش بربیاید که دولت به این طرح جدید سازمان ملی مهارت تمسک جسته تا با تجمیع همه فعالیت های مرتبط با مهارت ها، گام موثری در این زمینه بردارد. البته از سوی دیگر بالا بودن نرخ بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی و همچنین گروه سنی 15 تا 24 ساله ها که ورودی های به بازار کار هستند نیز خود مزید برعلت توجه دولت به این بخش است. با وجود این، از جمله اقداماتی که این سازمان در طول فعالیتش انجام داد می توان به طرح های "آموزش در زندان" که سالانه به 27 هزار نفر در سال این آموزش ها ارائه شده است، "آموزش در پادگان ها" که سالانه به 15 هزار نفر در سال این آموزش ها ارائه شده است، " آموزش روستایی" که از طریق 350 پایگاه آموزش روستایی مستقر در مراکز آموزشی و کارگاه های مراکز شبانه روزی این آموزش ها ارائه می شود و همچنین "برگزاری مسابقات ملی مهارت" و حضور در مسابقات بین المللی مهارت اشاره کرد. همچنین از جمله طرح ها و شاید هم تنها طرح مهمی که در چند سال اخیر توسط این سازمان مطرح شد، پروژه دهکده ملی مهارت بود که طبق گفته رییس وقت این سازمان و همچنین وزیر کار دولت نهم قرار بوده با استقراض 150 میلیارد دلاری از بانک جهانی این دهکده شکل بگیرد که هردوی این مسئولان یعنی مرتضی شریف النسبی و محمد جهرمی پیش از این اذعان کرده بودند که بانک جهانی این اعتبار را تامین نکرده است و به همین دلیل این پروژه متوقف است. به همین دلیل این شائبه به وجود می آید که شاید کاری که قرار بود در دهکده ملی مهارت انجام شود و همه آموزش های مهارتی در آن دهکده تجمیع شوند، قرار است در سازمان ملی مهارت صورت بگیرد. *پیشینه آموزش های فنی و حرفه ای در ایران در جهان که نخستین حرکت جدی برای آموزش های فنی و حرفه ای در خلال جنگ جهانی اول در سال 1917 در آمریکا انجام گرفت که بودجه ای از حساب دولت صرف آموزش کشاورزی، بازرگانی و صنعت به خصوص در زمینه آماده سازی مربیان فنی و حرفه ای شد. این چنین قانونی و قوانین مشابه در فرانسه، انگلستان و آلمان انگیزه تاسیس مدارس فنی و حرفه ای و مدارس پاره وقت برای ادامه تحصیل در حرفه های مختلف را افزایش داد و در اواخر دهه 1910 در آلمان، دوره شغلی و صنعتی به آموزش فنی و حرفه ای نظم بیشتری داد و با تدوین مهارت های شغلی در یک مجموعه مبنای استانداردهای آموزشی پایه گذاری شد. اما در ایران هرچند صنایع و فعالیت های مختلفی در زمینه های معماری، کاشیکاری، نقاشی، پارچه بافی و عرصه های دیگر در دوره اسلامی از قرون اولیه تا عصر صفوی صورت می گرفت اما آموزش این حرفه ها و هنرها و صنایع به طریق استاد ـ شاگردی بود و در مدارس و مکتب خانه ها جایی نداشت. تا اینکه در دوره صفویان، به علت کسب و کار با کشورهای جهان، صنعت و انجمن های صنفی از رونق زیادی برخوردار شد و اعضای هر صنف یک نفر را از میان خود به عنوان معتمد معرفی می کردند تا صنف صلاحیت فنی استادکاران را گواهی و تصویب می کرد و در هر صنفی درجات مختلف شاگرد، خلیفه و استاد وجود داشت. در سال 1268 هجری شمسی، مدرسه دارالفنون در رشته های تحصیلی مهندسی، طب، دواسازی، معدن شناسی و پیاده نظام افتتاح شد و پس از ایجاد در این سال برای نخستین مرتبه نظارت دولت در آموزش به صورت یک قانون مطرح شد. به موجب قرارداد فرهنگی بین ایران و آلمان ، مدرسه ایران و آلمان هم در همین سال افتتاح شد. در ابتدا این مدرسه رشته های فلزکاری و نجاری را ارائه داد و به تدریج رشته های برق، مکانیک اتومبیل و ساختمان نیز به رشته های آموزشی افزوده شد. شروع کار صنایع مستظرفه در سال 1268 به ریاست کمال الملک در رشته های نقاشی، مجسمه سازی، موزاییک سازی و قالی بافی در واقع آغاز آموزش حرفه ای در مدارس ایران بود. از سال 1311 هم اداره امور هنرستان های صنعتی به وزارت پیشه و هنر واگذار شد و علاوه بر مدارس حرفه ای، مدارس دیگری توسط وزارت خانه ها و سازمان های دولتی تاسیس شد که از آن جمله، مدارس حرفه ای راه آهن، مدرسه پست و تلگراف و مدرسه نظام بود. طی سال های پس از جنگ جهانی دوم، آموزش های فنی و حرفه ای به عنوان بخشی از نظام آموزشی کشور تحت نظارت و برنامه ریزی اداره کل تعلیمات فنی و برنامه ریزی اداره کل تعلیمات فنی و حرفه ای در وزارت آموزش و پرورش قرار گرفت و آموزش های رسمی و غیررسمی از یکدیگر تفکیک شدند. آموزش های فنی و حرفه ای در وزارت کار و در مراکز کارآموزی هم از حدود سال 1335 شروع و این مراکز زیر نظر اداره کل تعلیمات حرفه ای این وزارت خانه اداره می شد و در سال 1349 هم صندوق کارآموزی توسط کارفرمایان ایجاد شد که وابسته به وزارت کار بود و با نظارت کمیته های کارآموزی صندوق کارآموزی اداره می شد. در سال 1359 هم که این سازمان از ادغام کل آموزش فنی و حرفه ای وزارت کار، مراکز تعلیمات حرفه ای، صندوق کارآموزی، کانون های کارآموزی وزارت بهداری و بهزیستی تشکیل شد و به موجب قانون این سازمان عهده دار آموزش به جوانان و کارجویان غیرماهر و بازآموزی و ارتقای مهارت کارگران شاغل و تربیت و تامین مربیان فنی و حرفه ای و آموزش دانش آموزان شاخه کار دانش و ارائه گواهینامه مهارت به دانش آموزان فارغ التحصیل این شاخه شد و حال هم این سازمان با تغییر نام به نظر می رسد قصد دارد به صورت جامع تری متولی اصلی ارائه آموزش های مهارتی در کشور شود.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 289]