محبوبترینها
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1803216240
گونههاي گياهي در معرض خطر
واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: گونههاي گياهي در معرض خطر
گياهان- سيد رضا صفوي*:
كشور پهناور ما كه بخش عمده فلات ايران را شامل ميشود، بيش از 000/648/1 كيلومتر مربع وسعت دارد؛ بخش عمده اين سرزمين را كوير بزرگ مركزي اشغال كرده است.
در اطراف اين كوير كوه‌هاي مرتفع فراوان و رشته كوه‌هاي متعددي مشاهده مي‌شوند و در نتيجه اختلاف ارتفاع نسبتاً زيادي (حدود 5652 متر) را به‌وجود آورده‌اند كه از 24- متر در سواحل درياي خزر تا 5628 متر در قله دماوند تغيير مي‌كند؛ اختلاف درجه حرارت در كشور نيز بسيار متغير بوده و از 30- درجه سانتي‌گراد در زمستان مشكين‌شهر تا حدود 80 درجه سانتي‌گراد در تابستان كوير لوت (گندم بريان) متغير است؛ ميزان بارندگي در نقاط مختلف ايران بسيار متفاوت بوده و از 30 ميلي‌متر در كوير لوت تا حدود 2300 ميلي‌متر در بندر آستارا تغيير مي‌كند و بالاخره متأثر از چنين شرايط متنوع اقليمي و پيكرشناختي، شاهد تنوّع محسوسي در بافت و نيم رخ خاك ايران‌زمين هستيم.
اين شرايط اقليمي متغير سبب شده تا زيست‌بوم‌هاي بسيار متنوع ودر عين حال ويژه‌اي در جاي جاي كشور به‌وجود آيند. بديهي است كه شرايط ياد شده، موجب شده تا تنوع زيستي در ايران بسيار غني و منحصر به فرد باشد، به‌طوري كه در مقايسه با اغلب كشور‌هاي جهان از نظر تنوع گونههاي گياهي و به ويژه واحد‌هاي بومي و انحصاري، ايران كشوري شاخص به شمار مي‌آيد. براي مثال شمار گونههاي گياهي ايران نزديك به مجموع گونههاي گياهي همه قاره اروپاست؛ نزديك به 8000 گونه يا واحد تحت‌گونه‌اي گياهي در ايران وجود دارد كه از اين تعداد حدود 1800 واحد انحصاري (بومي) هستند، اين مجموعه متعلق به حدود 1200 سرده بوده و 167 تيره را شامل ميشود.
گونههاي بومي ايران، گونه‌هايي هستند كه در هيچ جاي ديگر دنيا يافت نمي‌شوند. دلايل عديده‌اي براي وجود گونههاي بومي در هر منطقه وجود دارد، براي مثال مي‌توان گفت كه به‌دليل شرايط خاص محيط زيستي و اقليمي يك منطقه مثل وجود زيست‌بوم‌هاي منحصر به فرد، وجود موانع طبيعي در برابر گسترش پراكنش گياهان و ... بسياري از گونه‌هايي كه در كشور به‌وجود آمده‌اند نتوانسته‌اند از سرزمين مادري و موطن اصلي خود فاصله گرفته و در نقاط دور‌دست يا حتي كشور‌هاي همجوار استقرار يابند و يا بر عكس شايد به‌دليل تغيير شرايط اقليمي يا دستكاري‌هاي انسان آنقدر شرايط براي زيست برخي از گونه‌ها (كه موطن آنها ساير نقاط جهان بوده است) نامساعد شده كه امروزه حضور آنها تنها منحصر به مناطقي مشخص و عرصه‌هايي محدود در كشور ما شده است؛ شايان ذكر است كه در اينجا هدف از بحث در مورد گونههاي بومي تنها تأكيد بر اهميت و ارزش اين گياهان به‌عنوان بخشي از ثروت طبيعي كشور و آشنا ساختن خواننده گرامي و عزيز روزنامه همشهري با اين مقوله است وگرنه بحث تخصصي در اين باره بسيار مفصل و از چارچوب اين يادداشت خارج است!
شايان توجه آنكه دو مقوله بسيار مهم و تا حدودي چالش‌برانگيز ديگر نيز در مورد گياهان ايران وجود دارد و لازم است در اينجا مختصري نيز به آنها اشاره شود. اين دو موضوع عبارتند از: «گياهان نادر» و «گياهان در معرض خطر» يا «در حال انقراض».
گياهان نادر كشور همانطور كه از اسمشان برمي‌آيد بسيار كمياب بوده و تنها معدودي از آنها در منطقه يا مناطقي محدود و آن هم فقط در زمان‌هاي مشخص يافت مي‌شوند، دليل معدود بودن پايه‌ها و محدود بودن عرصه زيست اين گياهان، جديد بودن و نوپديد بودن آنهاست، به اين معني كه اينها در شمارگونه‌ها يا واحد‌هاي تحت گونه‌اي جديدي قرار مي‌گيرند كه تازه ظهور كرده و هنوز امكان پراكنش به نقاط ديگر دنيا را نيافته‌اند، پس نه تنها در ايران بلكه در جهان نادرند. گروه ديگري از گياهان وجود دارند كه خاستگاه اصلي آنها سرزمين‌هاي ديگري بوده و شايد در ساير مناطق دنيا پراكنش وسيعي هم داشته باشند، ولي در حال حاضر در سرزمين ما به دلايل عديده از جمله شرايط اقليمي و يا دست درازي‌هاي انسان به طبيعت كمياب شده‌اند كه برخي از گياه‌شناسان كشور اين گياهان را نيز در زمره گياهان نادر قرار مي‌دهند.
به هر حال حفاظت از همه گونههاي گياهي كمياب و نادر كشور - چه شامل تعريف اول باشند يا دوّم – به‌منظور حفظ تنوع زيستي و ذخيره ژنتيك گياهان كشور بسيار حايز اهميت هستند. امّا گياهان «در معرض خطر» يا «در حال انقراض» بخشي از گونههاي بومي و نادر كشور هستند كه به مرور زمان از تعداد پايه‌هاي آنها كاسته شده و وسعت عرصه زيست‌شان رو به نقصان نهاده است.
عوامل مختلفي براي اين رخداد مترتب است كه از آن جمله تغيير شرايط اقليمي، وقوع رخداد‌هاي طبيعي و فعاليت‌هاي انساني به‌منظور استفاده بيشتر از طبيعت در جهت دستيابي به رفاه فزون‌تر را مي‌توان نام برد؛ البته بررسي تاريخچه طبيعي زمين نشان مي‌دهد كه انقراض گونههاي گياهي يك پديده طبيعي بوده و همواره رخ داده است ولي امروزه به‌دليل دستكاري‌هاي نا بخردانه انسان بخرد در طبيعت، روند آن آنچنان شتاب گرفته و غيرعادي شده كه به كابوسي هولناك براي طبيعت مبدل شده است.
با اين رويكرد، تلاش مي شود به تدريج يكايك گياهان خودروي ايران را در چارچوب‌هاي در معرض انقراض، نادر و بومي به‌صورت مجمل و مصور در همين ستون معرفي شود.
*گياه‌شناس
تاريخ درج: 24 ارديبهشت 1387 ساعت 10:11 تاريخ تاييد: 24 ارديبهشت 1387 ساعت 11:14 تاريخ به روز رساني: 24 ارديبهشت 1387 ساعت 11:11
چهارشنبه 25 ارديبهشت 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: همشهری]
[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 89]
-
گوناگون
پربازدیدترینها