واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: چرا لباس بپوشم؟ (4)
6. القاى ناخودآگاه حقانیّتجمعیت فراوان طلبه در یك منطقه به خودى خود، استدلالى نامرئى براى حقانیّت این مسیر است. صورت مرئى این استدلال كه در نهاد ناآگاه انسان حضور مىیابد چنین است:[ اگر انتخاب این راه به روشنى ناحق بود، این همه جمعیت به آن تمایل نمىیافتند و پدران و مادران و نزدیكان به آن رضایت نمىدادند.][حقانیت] گرچه نتیجه منطقى این استدلال نیست اما توده مردم تحت تأثیر ضمیر ناخودآگاه خود، چنین برداشتى مىكنند.[1]هر چه تعداد یك پدیده نادرتر باشد، زمینة تحقیر و طرد آن بیشتر است و هر چه فراوانتر شود، در نظر مردمان موجهتر و مقبولتر است.مشابه این فرایند در داستان كشف حجاب رخ داد. بانوان ایرانى كه قرنها پوشش مقدس چادر را برگزیده و به آن افتخار مىنمودند با بخشنامه و تهدید و اسلحه، دست از آن نكشیدند.تدبیرى كه استعمار براى ترویج فرهنگ برهنگى در جوامع اسلامى به كار گرفت از توزیع ظرفها و پارچههایى آغاز مىشود كه در آن تصویر زن نیمه برهنة غربى، جذاب و رنگین به نمایش درآمده و به قیمت ارزان در اختیار مردم قرار داده مىشود. پس از آن حضور زنان مكشوفة غربى در جامعة اسلامى به بهانة خویشاوندى با سفرا و مقامات سیاسى یا به بهانة جهانگردى، آن تصویرهاى ساكن را حركت بخشید و زنده كرد. ابزار شهر فرنگ، فیلمهاى سینمایى و ارتباطات این فرایند را تكمیل كرد. واكنش اولیة مردم مسلمان در مقابل آن تصویرها و این حضور، نفى و نفرت و بدگویى بود. ولى طول زمان و كثرت موارد، آرام آرام قبح و شناعت آن را در نظر مردم كم كرد و بىحجابى - خصوصاً براى نسل جوان - به صورت پدیدهاى عادى جلوه كرد.[2]هر چه تعداد یك پدیده نادرتر باشد، زمینة تحقیر و طرد آن بیشتر است و هر چه فراوانتر شود، در نظر مردمان موجهتر و مقبولتر است.به نظر میرسد که این مساله نیز همه گیر بوده و فقط لازم است کمی دقت کنید که افرادی که با پوشش نامناسب و زننده به خیابان می آیند٬ با این کار٬ قبح آن را می شکنند و درست به همین دلیل و به مرور زمان٬ این لباس٬ به یک (مد) تبدیل میشود. 7. گزارشى از باطن جامعه و اهمیت دینتعداد فراوان روحانى براساس آمار نمایانگر حساسیتها، علاقهها، آرزوها و باورهاى نوع مردم است و باطن جامعه را تا اندازهاى فاش مىكند. اهمیت و عظمتى كه دین در نظر مردم داشته به صورت استقبال از [ نهاد منسوب به دین] ظهور مىیابد و این استقبال به دو صورت موجب اهمیت مضاعف دین مىشود؛ یكى اینكه با تأمین نیروى انسانى بیشتر، رسالتهاى روحانیت بهتر انجام مىپذیرد؛ دوم تشویق غیر مستقیم دیگران كه پیش از این بیان شد. پس یك رابطة متقابل میان كثرت روحانى و اهمیت دین در جامعه وجود دارد. اگر ارتباط روحانى با مردم ارتباط موفقى باشد و اندكى به جلب اعتماد آنها بینجامد علاوه بر بهرههاى تبلیغى مستقیمى كه از سخن او به مردم انتقال مىیابد، اثر مهم دیگرى نیز دارد و آن جلب اعتماد مردم به «صنف روحانى» و دفع یا رفع پارهاى از مفروضات نادرست و شایعات بىاساس است. 8. تبلیغ غیر مستقیماگر ارتباط روحانى با مردم ارتباط موفقى باشد و اندكى به جلب اعتماد آنها بینجامد علاوه بر بهرههاى تبلیغى مستقیمى كه از سخن او به مردم انتقال مىیابد، اثر مهم دیگرى نیز دارد و آن جلب اعتماد مردم به «صنف روحانى» و دفع یا رفع پارهاى از مفروضات نادرست و شایعات بىاساس است.این بهره غیرمستقیم از انبوه مطالبى كه مبلّغ تلاش مىكند به ذهن مخاطب خود سرازیر كند به مراتب ارزشمندتر است.همة آنها كه تجربة تبلیغ دارند - هر چند پرتلاش و توانا - به خوبى دریافتهاند كه توان تبلیغى مستقیم ما نسبت به [ نیاز جامعه] بسیار ناچیز است. وظایفى كه روحانى بر عهده دارد - هر چند مخاطبان او در یك روستاى دورافتاده یا مسجد كوچك متمركز باشند - بسیار فراوانتر از آن است كه با ارتباط مستقیم و تلاش فردى پایان پذیرد. ارتباط مستقیم شرط لازم ایفاى آن وظایف هست ولى هرگز كافى نیست و نیروى اندك یك روحانى مبلّغ، پاسخگوى آن نخواهد بود. از این جهت بهترین تدبیر، استفاده از توان تاریخى حوزههاى علمیه است؛ با استفاده از توان عالمان و اندیشمندان گذشته كه همین لباس را به تن داشتهاند.روحانى اگر بتواند مخاطب خود را به آثار بزرگانى همچون علامه طباطبایى، امام و شهید مطهرى پیوند دهد و آنها را به صنف روحانى خوشبین و وابسته سازد، بُرد نهایى كار او بسیار بیشتر خواهد شد.امروزه عدهاى از مبلغان خوش سلیقه با معرفى مقام اولیا و عارفانى مانند آیتالله بهجت و ارائة آثار آن بزرگان، روح معنویت و تقوا را در جامعه گسترش دادهاند.توضیح و تبیین مطلب فوق هم واضح است. بسیاری هستند که با دیدن یک شخص روحانی که به لباس مقدس روحانیت آراسته شده٬ حتی مراقب حرف و کلام و حرکات خود شده و اقلا در مدت حضور این شخص٬ از ارتکاب گناه خودداری میکنند. منابع:[1] رك: المیزان، ج 6، بحث اخلاقى ادب[2] رك: تغییر لباس و كشف حجاب به روایت اسنادلباس روحانیت٬ چراها و بایدها- محمد عالم زاده نوریتهیه و فرآوری: محمد حسین امین - گروه حوزه علمیه تبیان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 570]