تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1838049218
معرفی ترجمه قرآن آیت الله خویی(سیری در ترجمه های قرآن 5)
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: فراسوی ترجمه
معرفی ترجمه قرآن آیت الله خویی(5) اشاره:سلسله نوشتار " فراسوی ترجمه " تلاش دارد تا با مطالعه مورد پژوهانه، گزارشی توصیفی و تاریخی از ترجمه های قرآن به زبان فارسی و سیر تحول ترجمه نگاری قرآن را ارائه نماید. در هر شماره از این سلسله، به معرفی و تبیین پاره ای از این ترجمه ها خواهیم نشست. قران آکادمی تاجیکستان (قرن 7 هـ.ق)این نسخه با شماره 5570 در انستیتوی شرق شناس و میراث خطی آکادمی علوم تاجیکستان نگهداری می شود . این اثر که دارای 526 صفحه است و شامل اکثر آیات قران است. دكتر گرمارودی که بخشی از این ترجمه را باز نویسی و تصحیح کرده معتقد است با توجه به ویژگی های ظاهری و زبانی این نسخه نباید فاصله آن به ما از هشت قرن کم تر باشد.1 بنابراین نظر، تاریخ کتابت این اثر حداکثر قرن هفتم هجری است.وی بخشی از ویژگی های این ترجمه را که قدمت آن را می رساند در 14 بند بر شمرده است از جمله می توان به کار برد لغات مهجور مانند کلمه" چپلک "بجای" نطفه" و رعایت ساختار زبان عربی در جمع بستن کلمات و هماهنگی صفت و موصوف اشاره کرد.2 این اثر بسیار بدیع که دارای فواید زبان شناختی ارزشمندی است ترجمه ای کاملاٌ تحت اللفظی است و ساختار زبان عربی را در جمله بندی رعایت کرده است. قرآن مترجم 315 6 (قرن 7 هـ.ق)قران مترجم 6315 آستان قدس رضوی، شامل نصف قران مجید یعنی از ابتدای سوره فاتحه تا پایان سوره کهف است. این ترجمه دارای نثری سلیس و روان است و به ترجمه های تاریخدار کهن شباهت فراوان دارد. از این رو است که آن را در مجموعه قرآن های ترجمه شده در قرن هفتم به حساب آورده اند.3 این نسخه به سبب برخورداری از خطی خوانا و زیبا و لهجه و تلفظی كهن اهمیت خاصی دارد. تلفظ برخی از كلمات مستعمل امروزی نیز در حوزه كتابت این ترجمه نمایان است.4یکی از ترجمه های دقیق تحت اللفظی از قران کریم ترجمه آیت الله جمال الدین محقق خوانساری(متوفی 1125 ه.ق)است.او که مجتهدی اصولی و حکیمی متکلم و اهل دقت بود ترجمه ای بسیار متقن از قران کریم ارائه کرده استشریف لاهیجی ( 1086 هـ . ق )تفسیر شریف لاهیجی در قرن یازدهم هجری توسط بهاءالدین محمد بن شیخ علی شریف لاهیجی تالیف شده است او از دانشوران شیعی امامی است این تفسیر را در سال 1086 هـ . ق به رشته تحریر در آورده است.5وی هدف خود را از نگارش این اثر ارائه تفسیری ساده و مورد اعتماد در مذهب امامیه برای برادران ایمانی می داند که شواغل و موانع روزگار آنها را محروم از تحصیل علوم دینی کرده و خود را نیازمند به ترجمه قرآن می دانند اما در حقیقت این کتاب ترجمه نیست و مباحث آن فراتر از ترجمه است.6 روش مفسر بدین گونه است که هر آیه را به عبارات کوتاه تقسیم می کند و پس از ترجمه به تفسیر مختصر آن می پردازد. ترجمه آیات نه مقید به لفظ و پایاپای کلمات است نه از چهار چوب کلمات خارج شده و شکل تمام و کامل تفسیر را پیدا می کند. عبارات ساده و روان و خالی از تعقید آن برای همگان قابل درک است.7قرآن مترجم شماره 1089 (759 هـ.ق)در بخش نسخ خطی کتابخانه آستان قدس رضوی قرآن دستنویسی به شماره 1089 از مترجمی ناشناخته وجود دارد. این اثر که برآن تاریخ 759 هجری قمری درج شده است، ترجمه ای کامل از قرآن کریم در 953 صفحه می باشد که توسط محمد بن ابراهیم بن محمد ملقب به منجم الثوری کتابت شده است .این اثر ترجمه ای محکم و استوار و خالص از قرآن و به روش تحت اللفظی است.8 البته چون مترجم تعمد داشته که تا سر حدّ امکان تمام کلمات قرآنی را به فارسی برگرداند، گاه مجبور شده کلمات قرآنی ای را که در فارسی، معادل نداشته با یک عبارت و گاه یک جمله معنی کند.9 ترجمه ذیل آیات مشخص نیست که از کاتب است و یا از روی نسخه ای قدیمتر، گر چه پاره ای از قرائن نشان می دهد که زبان این ترجمه باید به دوره های مقدم بر زبان کتابت متعلق باشد.10 مترجم غیر از مواقعی که مفرّی نداشته توضیحات تفسیری داخل شده در متن ترجمه ندارد. البته حواشی تفسیری در حاشیه برخی آیات دارد. از جمله در حاشیه آیه 2 سوره مجادله، ظهار را توضیح می دهد.11 و در مؤخره کتاب، جدول اسماء الله را نیز دارد.12تفسیر گازر(قرن 9 هـ.ق)تفسیر گازر یا "جَلاء الاذهان و جِلاء الاحزان،" تالیف شیخ ابوالمحاسن حسین بن حسن جرجانى از دانشمندان شیعى قرن نهم یا دهم هجرى است. این تفسیر و ترجمه در واقع تلخیص تفسیر ابوالفتوح رازى است، كه از نثرى روان و پخته برخوردار است. مىتوان گفت از قرن چهارم تاهشتم، او در شمار معدود كسانى است كه بخشى از آیات الهى را به فارسی روان - نه به صورت معادلیابى وحفظ ساختار عربى- ترجمه كرده است.13 البته در این تفسیر به همان اندازه که عبارات فارسی تر شده اند ، کلمات عربی گردیده اند.14 تفسیر مواهب علیه (899 هـ.ق)تفسیر مواهب علیه معروف به "تفسیر حسینى" اثر حسین كاشفى سبزوارى متعلق به قرن دهم هجری است و تاریخ تألیف آن را 899 قمرى ذكر كردهاند. در قسمت های ترجمه ای این اثر ، شباهت هایی با ترجمه های کهن هست ، اما هیچگاه تقلید در کار نیست . از نظر ساختار تابع نحو عربی است.15 و از نظر واژگان گرایش او به کاربرد کلمات عربی بیش از ترجمه های گذشته است . ترجمه فارسی مخدوم نوح (قرن 10)
این ترجمه که به قلم مخدوم لطف الله بن مخدوم نعمت الله ، معروف به مخدوم نوح(911ـ 998ه.ق)انجام گرفته است نخستین ترجمه قران در شبه قاره هند است که حدود دویست سال پیش از ترجمه شاه ولی الله دهلوی صورت گرفته است.16 مترجم در این اثر به بیان نکات تفسیری توجه ویژه ای داشته است و تقریباٌ در تمامی آیات نکات تفسیری و توضیحی را در لابلای ترجمه و البته بین هلالین، بیان کرده است.(همان،143) مثلا ٌ در ترجمه "و الفجر" نوشته است: بحق صبح (یا نماز صبح، یا صبح اول محرم یا ذی الحجه) از ویژگی های این ترجمه، روانی و سادگی آن است مترجم مطالب را با زبانی بسیار سهل و آسان ارائه کرده است.17 این ترجمه از طرف انجمن ادبی هند، به مناسبت آغاز پانزدهمین قرن هجری به کوشش ابو سعید غلام مصطفی قاسمی انتشار یافته است. تفسیر و ترجمة الخواص(946 هـ.ق)تفسیر و ترجمة الخواص از ابوالحسن على بن حسن زوارهاى (متوفى نیمه دوم قرن 10 قمرى) كه در تاریخ 946 قمرى تألیف آن پایان یافته است. زواره ای هم در ترجمه قرآن و هم در تفسیر آن از تفسیر "مواهب علیه" كاشفى استفاده كرده است و روایات و احادیث شیعى بر آن افزوده است. از آنجا که تا زمان وى در هیچ تفسیرى این مقدار روایت حدیث شیعى گرد نیامده، این اثر را می توان نخستین تجلیگاه عقاید و گرایشهاى شیعیان سده نهم و دهم دانست.18 ترجمه و تفسیر منهج الصادقین: (980 هـ.ق)تفسیر منهج الصادقین تفسیر مختصرى است از قرآن كریم كه توسط مولى فتح الله كاشانى (متوفى 988 ق) نگاشته شده است. پس در این تفسیر كار استاد خود علی بن حسن زوارهای بر تفسیر مواهب علیه را تكمیل كرده و بر جنبه های شیعی آن تا سر حد امكان افزوده است.19 روش مؤلف در نگارش تفسیر آن است كه پس از ذكر بخشى از یك آیه ، ترجمه واژه های آن را همراه با اضافات تفسیرى بیان مىكند و در مواردى نیز به تفصیل نكات تفسیرى یا ادبى یا شأن نزول را بیان مىنماید. بخش ترجمه این تفسیر تا حد زیادی پیرو نثر كاشفی در مواهب علیه است یعنی واژگان فارسی و ساختار عربی، اما وی در همه جا از مواهب علیه پیروی ننموده است بلكه گاهی كلمات ترجمه را تغییر داده و بیشتر عربی كرده است. گاه نیز، سراسر عبارت را از نو نگاشته است.20سلسله نوشتار " فراسوی ترجمه " تلاش دارد تا با مطالعه مورد پژوهانه، گزارشی توصیفی و تاریخی از ترجمه های قرآن به زبان فارسی و سیر تحول ترجمه نگاری قرآن را ارائه نماید. در هر شماره از این سلسله، به معرفی و تبیین پاره ای از این ترجمه ها خواهیم نشست.ترجمه جمال الدین محقق خوانساری (قرن 12هـ.ق)یکی از ترجمه های دقیق تحت اللفظی از قران کریم ترجمه آیت الله جمال الدین محقق خوانساری(متوفی 1125 ه.ق)است.او که مجتهدی اصولی و حکیمی متکلم و اهل دقت بود ترجمه ای بسیار متقن از قران کریم ارائه کرده است.21 در این اثر واژه های قرانی با توجه به ریشه آنها ترجمه شده است و ترجمه هر آیه درست مطابق با متن قران، واژه به واژه بلکه حرف به حرف معنی شده است. و اگر در جاهائی اندک یک یا دو واژه به عنوان توضیح افزوده شده است این واژگان توضیحی، پس از ویراستاری میان پرانتز گذارده شده است تا ترجمه از توضیح مشخص و جدا باشد. اخیراً این ترجمه به همت محمدرضا انصاری محلاتی از روی نسخه ای که بیش از یک قرن پیش در هندوستان به چاپ رسیده ، تصحیح و تدقیق شده است. 22 تنظیم: گروه دین و اندیشه تبیان[1] - بینات، سال ششم،شماره 31 ،ص 111[2] - همان،ص 112 و 113[3] - فهرست نسخ خطی قرآن های مترجم کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، ص[4] - میراث جاویدان، شماره سوم، ص 24[5] - الشریف لاهیجی، بهاءالدین محمد شیخ علی، تفسیر شریف لاهیجی، با مقدمه و تصحیح میر جلال الدین حسینی ارموی (محدث)، 1363، شرکت چاپ و انتشارات علمی، تهران.[6] - سیر تطور تفاسیر شیعه، ص 109.[8] - سیر تطور تفاسیر شیعه، ص 110.[9] - بررسی یک قرآن مترجم ،ص 151[10] - همان، ص /168[11] - همان، ص159[12] - همان، ص166[13] - همان،ص 153[14] - دانشنامه جهان اسلام، ج 7، ص 82[15] - تاریخ ترجمه از عربی به فارسی ،ص215[16] - تاریخ ترجمه از عربى به فارسى، ج 1، ص 233[17] - بنیات شماره 3،ص 140[18] - همان ،ص143[19] - تاریخ ترجمه از عربى به فارسى، ص 237.[20] - تاریخ ترجمه از عربی به فارسی، ص 241.[21] - همان، ص 245.[22] - روضات الجنات،ج 2،ص 214
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 415]
-
گوناگون
پربازدیدترینها