واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: به گزارش ايرنا، ساليان درازي است كه بادهاي موسمي 120 روزه بر پهنه سرزمين كهن سيستان سايه گسترانيده و با زندگي مردم اين ديار عجين شده و سيستانيها نيز به اين ميهمان ناخوانده خو گرفته اند. اما چند سالي است كه خشكسالي ها با تغيير اوضاع، بادهاي 120 روزه را به 160 روزه آن هم همراه به گرد و غبار شديد، تبديل كرده است. خشكسالي، بستر درياچه هامون را خشكانده و توفانها نيز از فرصت استفاده كرده و هر آنچه خاك و ماسه بادي در مسير وجود دارد، به حركت در آورده و بر سر و صورت و زندگي مردم مي پاشد و بسياري را خانه نشين مي كند. هر ساله توفان هاي بزرگ گرد و خاك و بعضا شن كه تندبادهايي با سرعت بيش از 120 كيلومتر بر ساعت را ايجاد مي كنند، سراسر منطقه سيستان در شمال استان پهناور سيستان و بلوچستان را در نورديده و سبب افزايش غلظت هوا و ورود شن به خانه هاي مردم مي شود. توفان هاي 120 روزه سيستان كه اكنون به بيش از 160 روز افزايش يافته است، همواره غلظت گرد و غبار پراكنده در هوا را به حدي مي رساند كه زندگي عادي مردم منطقه را مختل و سبب گسترش بيماري هاي آسمي، ريوي و آلرژي شده است. خشكيدن درياچه هامون با آن گستره وسيع و فرسايش خاك و ماسه بادي ناشي از سطح خشك شده اين درياچه، زندگي را براي مردم اين سامان تلخ كرده و بسياري از زمين هاي كشاورزي را از بين برده است. قرار گرفتن استان سيستان و بلوچستان بر روي كمربند خشك جهان و بارش كمتر از يك چهارم متوسط جهاني در آن، اثرات نامطلوب اين توفان هاي موسمي را در اين منطقه دوچندان كرده است. در هنگام وقوع اين توفان هاي عظيم در منطقه، تردد در جاده هاي نواحي شمالي استان مختل و اكثر مراكز آموزشي و ادارات را به تعطيلي مي كشاند و غلظت گرد و غبار در هوا را به حدي مي رساند كه مشكلات تنفسي براي مردم ايجاد و بعضي ها را راهي بيمارستان مي كند. ديدن خانه هاي روستايي كه به محاصره شن هاي روان درآمده اند و قرار گرفتن در وضعيتي كه تا شعاع چند صد متري خود را نمي توان ديد براي بيش از پنج ماه در سال به امري عادي براي ساكنان اين منطقه تبديل شده است. مدير كل دفتر مديريت بحران استانداري سيستان و بلوچستان در اين باره به خبرنگار ايرنا گفت: توفان هاي شن در سيستان همه ساله بخصوص هنگام خشكسالي، موجب انباشته شدن ماسه بادي در منازل شخصي، اماكن عمومي و معابر مناطق شهري و روستايي، تاسيسات زيربنايي به ويژه مجراهاي آبرساني رودخانه ها، راهها، محورهاي ارتباطي، زمين هاي كشاورزي و شيوع بيماري هاي تنفسي و چشمي در ميان ساكنان اين منطقه مي شود. حجتعلي شايانفر افزود: موضوع ريزگردها بايد به رويكرد زيست محيطي مهم در استان تبديل شود و پدافند غيرعامل منطقه نيز اين مساله را مورد بررسي و توجه قرار دهد. وي ادامه داد: خشكسالي هاي دهه اخير تداوم توفان هاي شن و ذرات گرد و غبار را تا 167 روز در سال افزايش داده است و براي كاهش اثرات آن نياز به عزم جدي و هماهنگي بخشهاي مختلف و نيز توجه ويژه مسوولان وزارتخانه ها و سازمانهاي دست اندركار كشور به اين پديده، دارد. او اظهار داشت: براي تثبيت كانون شن هاي روان و پديده گرد و غبار در منطقه سيستان تاكنون طرح هاي مختلفي از جمله ايجاد كمر بندهاي سبز در شهرها، طرحهاي آبخيزداري، ايجاد مراتع و ايستگاههاي پايش هوا اجرا شده است. وي گفت: هيات دولت در سفر دوم خود به سيستان و بلوچستان مصوب كرد كه سالانه 80 ميليارد ريال به مدت 10 سال براي تثبيت شن هاي روان اختصاص پيدا كند كه تاكنون اين مهم محقق نشده است. مدير كل حفاظت محيط زيست سيستان و بلوچستان نيز معتقد است: پديده توفان و گرد و غبار منطقه سيستان از جمله آلاينده هايي است كه همه بخش هاي تاسيساتي، زيست محيطي، كشاورزي و صنعتي استان را متاثر كرده است. تورج همتي افزود: وجود گرد و خاك، هواي شهر زاهدان را نيز به مدت 160 روز طي سال گذشته تحت تاثير قرار داد و در اين مدت مطابق تحقيقات و استانداردهاي جهاني، هواي اين شهر مخاطره آميز و غير بهداشتي شده بود. وي ادامه داد: توفان هاي گرد و خاك غلظت هوا در زابل و زاهدان را به دفعات به چند برابر استانداردهاي جهاني رسانده است. همتي گفت: انتشار ريزگردها در شرق و جنوب شرق كشور بويژه در حوزه سيستان به سبب آثار زيانبار آن، نگراني هايي را بوجود آورده است كه با اقدامهاي لازم مي توان از انتشار بيشتر آن جلوگيري كرد. او افزود: همچنين اين مشكل در كانون هاي فرا مرزي آسيب هايي به دنبال داشته است و در اين رابطه تعامل و همكاري كشورهاي همسايه شرق ايران ضروريست. مدير كل حفاظت محيط زيست سيستان و بلوچستان مسووليت هاي دستگاههاي دست اندركار براي كاهش آثار زيان آور ريزگردها را مهم ارزيابي كرد و گفت: همكاري هاي بين سازمانها به كاهش آلاينده ها و صيانت از محيط زيست استان و تالاب هامون كمك مي كند. مدير كل منابع طبيعي و آبخيزداري سيستان و بلوچستان نيز گفت: بادهاي 120 روزه سيستان و توفان هاي گرد و خاك مستمر در فصل تابستان باعث بروز پديده بيابان زايي در اين منطقه شده است. نبي ياري افزود: فقر منابع آبي بويژه در كانون هاي جمعيتي، وزش توفان هاي شديد موسمي به نام بادهاي 120 روزه سيستان و تشديد فرسايش بادي و كاهش درصد رطوبت محيط در مناطق متاثر از آنها، سخت شدن شرايط زيستي و افزايش مهاجرت ساكنان مناطق بيابان بزرگترين مشكلات اين نهاد براي بيابان زدايي در منطقه سيستان است. وي ادامه داد: از سوي ديگر براي تكميل اقدامات بيابان زدايي در منطقه سيستان، پس از ريختن مالچ برروي شن هاي روان، بايد نهال كاري در محدوده مورد نظر انجام تا از حركت ماسه بادي ها جلوگيري شود. او اضافه كرد: متاسفانه كمبود آب و خشك شدن تالاب هامون در تابستان از معضلات اساسي در زمينه مالچ پاشي و نهال كاري است، از اين رو طرح هاي بيابان زدايي تاكنون با موفقيت همراه نبوده است. او خاطر نشان كرد: زمان مناسب براي كاشت نهال پس از مالچ پاشي، آبان ماه است زيرا تابستان فصل بادهاي 120 روزه سيستان است و آب مورد نياز نيز وجود ندارد. مدير كل منابع طبيعي و آبخيزداري سيستان و بلوچستان گفت: امسال 28 ميليارد و 450 ميليون ريال اعتبار از منابع ملي و استاني براي بيابان زدايي به منطقه سيستان اختصاص يافته است. وي افزود: اين ميزان اعتبار براي مراقبت و آبياري هزار و 260 هكتار نهال كاري انجام شده در سالهاي گذشته، 900 هكتار نهال كاري جديد و ايجاد 300 كيلومتر بادشكن در حاشيه مزارع هزينه شده است. او گستره زياد مناطق بحراني نسبت به كل مساحت استان در منطقه سيستان و كمبود اعتبارات را از ديگر مشكلات بيابان زدايي در اين منطقه عنوان كرد. نماينده مردم سيستان در مجلس شوراي اسلامي پيش از اين در نطق خود در صحن علني مجلس كه عمده آن در اكثر رسانه هاي مكتوب استان منتشر شد مدعي شده بود كه دو سال است از پرداخت 40 ميليارد ريال مصوبه دولت براي تثبيت شن هاي روان خودداري مي شود. احمد علي كيخا اظهار داشت: سالهاست گرد و خاك ناشي از توفان هاي 120 روزه سيستان مردم را در خانه هايشان محبوس مي كند. او افزود: در قبل از انقلاب در زابل اداره كل تثبيت شن وجود داشت، وقتي وزارت نفت 300 ميليارد تومان براي مقابله با گرد و غبار در جاهاي ديگر هزينه مي كند، چرا دو سال است از پرداخت چهار ميليارد تومان مصوبه دولت براي اين منظور در سيستان خودداري مي شود. در اين رابطه خبرنگار ايرنا به سراغ رييس دفتر ستاد پيگيري مصوبات سفرهاي رييس جمهوري در استانداري سيستان و بلوچستان رفت و علت اجرايي نشدن اين مصوبه را جويا شد. عليرضا كيخا گفت: در سفر دوم هيات دولت به استان سيستان و بلوچستان، مقرر شد ساليانه 40 ميليارد ريال از سوي وزارت جهاد كشاورزي و 40 ميليارد ريال از سوي وزارت نفت به مدت 10 سال به پروژه تثبيت شن هاي روان اختصاص يابد. وي افزود: مجموع تخصيص اعتبارات سالانه وزارتخانه هاي متبوع به اين مهم پس از پايان 10 سال به 800 ميليارد ريال مي رسد. او ادامه داد: از سال 87 تاكنون از محل اعتبارات استاني و اعتبارات ملي 100 ميليارد ريال به پروژه تثبيت شن هاي روان در سطح استان اختصاص پيدا كرده است، اما وزارت نفت تا كنون در اين زمينه سهم خود را پرداخت نكرده است. اما با وجود ابراز نارضايتي مكرر مردم و انعكاس مشكلات آنان در رسانه ها، چاره انديشي اساسي از طريق مسوولان در مركز كشور انجام نشده و اعتباراتي كه دولت براي تثبت شن هاي روان و رفع مشكل بيابان زايي در سيستان مصوب كرده، تاكنون اختصاص نيافته است. ك/4 7315 / 653
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 340]