تور لحظه آخری
امروز : جمعه ، 13 مهر 1403    احادیث و روایات:  امام علی (ع):تو را سفارش مى‏كنم به مداراى با مردم و احترام به علما و گذشت از لغزش برادران (دينى...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1820472371




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

توصیه امام باقر(ع) به شیعیان


واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: توصیه امام باقر(ع) به شیعیان
ولادت امام باقر علیه السلام
«امام»، هدایتگر «افکار» و «اعمال» و «اخلاق» است. «شیعه» نیز، پیروی در «فکر و عمل و رفتار» است. پس، آنکه شالوده اندیشه و عملش را و خط سلوک و رفتارش را با «خط ائمه» منطبق نسازد، شیعه نیست. قضاوت دیگران نیز نسبت به شیعه، بیش از هر چیز بر مبنای «رفتار اجتماعی» و «سلوک و معاشرت» است.با این حساب، روشن است که «امام»، همواره در اندیشه تربیت و اصلاح و تصحیح مشی و عمل و اخلاق پیروان خود باشد، چرا که قوت و ضعف پیروان را به پای رهبران می‏نویسند و عیب و کمال هر جمع را به پیشوایشان منتسب می‏کنند.امام باقر ـ که سلام خدا بر او باد ـ در شرایطی می‏زیست و امامت شیعه را در عرصه‏های گوناگون بر عهده داشت که این حساسیت بیشتر بود به همین خاطر، حساسیت آن حضرت نیز در هدایت رفتاری پیروانش فزونی می‏یافت و به مناسبتهای مختلف رهنمود می‏داد، وصیت می‏کرد، نامه می‏نوشت، پند می‏داد و... «شیعه راستین» را در بعد فکری و رفتاری در سلوک، معرفی می‏کرد.راستی این ویژگیها در چه کسانی یافت می‏شود؟ و چند درصد از مدعیان پیروی و رهروی دارای آنند؟ کلام امام باقر(ع) حالت حصر دارد و با «ما» و «الا» می‏رساند که هر که چنین نباشد، شیعه نیست و تعارفی هم ندارد. شیعگی به رسم است نه به اسم! به رفتار است، نه به حرف و شعار!اینک به برخی از اینگونه آموزشهای و هدایتها اشاره می‏کنیم: رفتار شیعیمتن یکی از اینگونه تعالیم هدایتگر، خطاب به پیروان خط اهل بیت چنین است:«ای گروه پیروان ما! وصیتهای ما را بشنوید و فهم کنید و پیمان ما را با دوستانمان بشناسید. در گفتارتان صادق باشید، بخاطر ایمانی که دارید، به دوستان و دشمنانتان نیکی کنید، با اموالتان به دیگران مواسات و برادری کنید، با دلهایتان به مردم محبت کنید، به فقیرانتان از نظر مالی رسیدگی کنید، در کارهایتان، همدل و هماهنگ باشید، در هیچ کار خیانت‏آمیز و نیرنگ بر ضد کسی وارد نشوید، پس از یقین شک نکنید و بعد از اقدام، از روی ترس عقب ننشینید، هرگز به دوستان و هوادارنتان پشت نکنید. هرگز مودت و محبت خود را نسبت به بیگانه از خودتان و اجانب قرار ندهید، کارتان جز برای خدا و تصمیم و عملتان جز برای پیامبرتان نباشد، از خدا یاری بطلبید و شکیبا باشید و مقاوم، خداوند، زمین خویش را به هر که بخواهد به میراث می‏نهد، و سرانجام، از آن پرواپیشگان است...» سپس می‏افزاید:«از شیعیان، کسی دوست خدا و رسول است که وقتی سخن می‏گوید، راست بگوید، هرگاه و عده می‏دهد، وفا کند، آنگاه که امانتی بپذیرد (و امین شمرده شود) ادا کند، هرگاه که حق واجب را از او بخواهند، بپردازد، وقتی به حق فرمان می‏دهد، خودش هم عمل کند، شیعیان ما آنانند که علمشان بیش از شنوایی‏شان نمی‏شود، شیعیان ما آنانند که عیب جویان ما را نمی‏ستایند، با دشمنان ما پیوند برقرار نمی‏کنند و با خائنان به ما، نشست و برخاست نمی‏کنند. شیعه ما، کسی است که وقتی مؤمنی را دیدار کند، احترام و اکرام می‏کند، اگر با نادان ملاقات کند، او را ترک می‏کند، شیعیان ما آنانند که تملق و طمع سگان و کلاغان را ندارند و جز از «برادران» خود، از کسی چیزی درخواست نمی‏کنند، هر چند از گرسنگی بمیرند.شیعیان ما آنانند که عقیده و ایده ما را داشته باشند و در راه ما حتی از دوستانشان قطع علاقه کنند و به خاطر محبت ما، دوران را نزدیک سازند و نزدیکان را دور کنند.»
شیعه
در این هنگام، یکی از اهل مجلس که از اوصاف شیعه مبهوت شده بود، پرسید:«این‏گونه کسان کجا یافت می‏شوند؟»پاسخ امام، چنین بود: «در گوشه و کنار زمین، اینانند که زندگیشان ساده و پایین و دیدگانشان روشن است. چنان (گمنام و ناشناخته)اند که وقتی در جمع، حضور داشته باشند، شناخته نمی‏شوند و هرگاه غایب باشند، کسی سراغشان را نمی‏گیرد و اگر بیمار شوند، به عیادتشان نمی‏روند و اگر خواستگاری کنند، کسی به آنان زن نمی‏دهد. هرگاه جاهلان به آنان خطاب کنند، در پاسخ می‏گویند: «سلام».شبهایشان به نماز و سجود می‏گذرد...»امام همچنان اوصاف شیعه را بر می‏شمرد و برخی از حاضران شگفت زده و ناباورانه، گاهی به شیعیان معاصر آن حضرت طعنه می‏زدند که این صفات را دارا نیستند:حضرت پاسخ می‏فرمود که اینان با این اختلافها و خودخواهیهاشان آزمونده می‏شوند و هلاکشان به دست خودشان است. شما مواظب باشید که خصومت نکنید و کاری را پیش از وقتش انجام ندهید که خونتان ریخته شود و مایه سرزنش و عبرت آیندگان قرار گیرید.2امام در این گفتار، پیروان را به اخلاق کریمه فرا می‏خواند. هم پیروان راستین خویش را معرفی می‏کند، هم آنان را که در این صفات و جهات ضعف و سستی دارند، به نقطه ضعفشان آگاه می‏کند، و هم ملاک و معیار می‏دهد که «شیعیان ما اینانند» تا هر کس که فاقد این اوصاف باشد، از جرگه «شیعه» بیرون به حساب آید و ننگ و عارشان دامنگیر خط صحیح امامت و هدایت نگردد. پیشتاز در ارزشهادر رهنمود دیگری، امام باقر(ع) از پیروان سابق و شیعیان پیشین و الگو و اسوه بودنشان در میدانهای عمل و صحنه‏های کمال یاد می‏کند و می‏فرماید: «اولیاءُنا و شیعتنا فیما مضی خیر من کانوا فیه...»دوستان و شیعیان ما در گذشته، بهترین افراد زمانه بودند، اگر در مسجد محله‏ای، امام جماعتی بود، از آنان بود، اگر در قبله‏ای مؤذنی وجود داشت، از آنان بود، اگر امانت داری در میان مردم بود، امین مردم از شیعیان بود، اگر دانشمندی در میان جامعه بود که مردم به خاطر دین و مصالح کارهایشان سراغ او می‏رفتند، شیعه بود...»3خصلتهای یاد شده، نوعی دعوت به پیشتازی و پیش کسوتی در عرصه‏های کمال و زمینه‏های ارزشی است و شیعه را در سطح الگو معرفی می‏کند و با یادآوری کمالات شیعیان پیشین، هواداران فعلی را می‏خواهد به پایه و رتبه متقدمان برساند. نوعی دستور سازنده اخلاقی، نوعی ارشاد کنایی و به در گفتن تا دیوار بشنود و طرح فضیلت دیگران تا حاضران به نقایص خود آگاه شوند.ای گروه پیروان ما! وصیتهای ما را بشنوید و فهم کنید و پیمان ما را با دوستانمان بشناسید.در گفتارتان صادق باشید، بخاطر ایمانی که دارید، به دوستان و دشمنانتان نیکی کنید، با اموالتان به دیگران مواسات و برادری کنید، با دلهایتان به مردم محبت کنید، به فقیرانتان از نظر مالی رسیدگی کنید، در کارهایتان، همدل و هماهنگ باشیدشیعه کیست؟هدف، بحث کلامی و اعتقادی نیست، مقصود، طرح ارزشهای رفتاری و سلوکی است که امام باقر(ع) می‏خواهد پیروان راستین خود را به آنها متخلق و آراسته کند. آنکه خود را به مکتب والای «اهل بیت» منتسب می‏کند، باید سرآمد مردم و شاخص رفتار و کردار شیعی باشد. باز حضرت امام باقرالعلوم(ع) در سخن دیگری می‏فرماید:«ما شیعتنا الا من اتقی الله و اطاعه...»جز کسانی که از خداوند، پروا داشته و مطیع فرمان او باشند، شیعه ما نیستند.
شیعه
شیعیان ما شناخته نمی‏شوند جز با تواضع و فروتنی و نرمش، جز با امانت داری و یاد فراوان خدا، جز با نماز و روزه و نیکی به پدر و مادر و رسیدگی به همسایگان فقیر و مردم بینوا، جز به فکر یتیمان و بدهکاران و گرفتاران بودن، جز با صدق و راستی در سخن و تلاوت قرآن، جز با حفظ زبان از بدگویی دیگران!...»4راستی این ویژگیها در چه کسانی یافت می‏شود؟ و چند درصد از مدعیان پیروی و رهروی دارای آنند؟ کلام امام باقر(ع) حالت حصر دارد و با «ما» و «الا» می‏رساند که هر که چنین نباشد، شیعه نیست و تعارفی هم ندارد. شیعگی به رسم است نه به اسم! به رفتار است، نه به حرف و شعار!باز هم توصیه‏ای دیگر: حضرت باقر(ع) برخی از یاران خاص خویش را همراه پیامی نزد گروهی از شیعیانش فرستاد و دستور داد که پیام حضرت را این گونه به آنان برسانند:«به شیعیان ما از سوی ما سلام برسان و آنان را به تقوای خدای بزرگ توصیه کن و سفارش کن که ثروتمندان و توانگرانشان به دیدار و عیادت تهیدستان بروند، تندرستانشان بیمارانشان را عیادت کنند، زندگانشان، در تشییع مردگان حاضر شوند، در خانه‏ها، به دیدار همدیگر بروند، چرا که این دیدارها و رفت و آمدهای خانگی، سبب احیاء امر ما می‏شود. خدا رحمت کند کسی را که امر ما را زنده می‏کند و به بهترین آن عمل می‏نماید...به آنان بگو: هرگز به «ولایت» ما نخواهند رسید، جز با ورع و کوشش، حسرت‏بارترین حالت در قیامت، از آن کسی است که کارهای نیک را برای مردم توصیف کند، ولی خودش، مخالف آن رفتار کند...»5این‏هاست گوشه‏ای از رهنمودهای تربیتی و سازنده پیشوای پنجم. بی‏شک، جامعه اسلامی آن روز به گونه‏ای بوده و گروه شیعه در شرایطی قرار داشته که کنترل و عنایت خاصی بر رفتار و معاشرت و معیشت و همدلی و همبستگی را می‏طلبیده است، هم پیوندهای انسانی، عاطفی و اخلاقی با مردم، هم پیوندهای اجتماعی و خط‏گیری و حمایت از رهبری و ولایت. شیعه، آن روز انگشت نما بوده است (امروز هم چنین است). پیروان ائمه، در آن روزگار، از سوی دشمنان زیر نظر و کنترل بوده‏اند (همچون این روزگار). امروز هم تعالیم هدایتگر امام باقر(ع) راهنمای ماست.انس و الفت، همدلی و همفکری، تعاون و تعاضد، تعبد و تفقد، باید سر لوحه رفتار پیروان «خط ائمه» قرار گیرد، چه در برخوردهای خودمانی و داخلی، چه در سیاستهای بیرونی و با دیگران. جز شیعه کیست که احیاگر مکتب اخلاقی او باشد. این پیام‏ها که سفید به سفید و دهان به دهان نقل شده است و به ما رسیده است، بار ما را سنگین‏تر و تکلیف ما را دشوارتر می‏سازد.راه امامان «رهرو» می‏خواهد. و... خط ائمه، پیرو می‏طلبد.امروز عمل شیعه همچون نوری دلهای حق جو را روشن می‏سازد و تشنگان معنویت تشیّع و زلال «خط اهل بیت» را با این خاندان روشنی و پاکی» پیوند می‏دهد. تنظیم: گروه دین و اندیشه تبیان1 ـ «پیروان راستین» مقاله برگزیده این مجموعه است. مشخصات ارجاعی این مقاله چنین است: جواد محدثی، «امام باقر(ع) و تربیت اخلاقی شیعه؛ رواق روشنی، ص 71 ـ 802 ـ حیاة الامام الباقر(ع) ص 249 (به نقل از عیون اخبار الرضا).3 ـ همان، به نقل از دعائم الاسلام4 ـ تحف العقول5 ـ حیاة الامام الباقر(ع)، باقر شریف الفرشی، ص 253





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 423]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن