واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: مواد (آلیاژهای غیر آهنی - غیر فلزات)
آلیاژهای غیرآهنیآلیاژ غیرآهنی آمیزهای از دو یا چند فلز غیر از آهن است. نتیجه چنین آمیزهای معمولاً مخلوطی مکانیکی است ولی ممکن است به روش شیمیایی آمیخته شده باشند. از نظر خواص مخلوط حاصل ممکن است فلزی جدید تلقی شود. تعداد آلیاژهای ممکن نامحدود است. در این جا بعضی از آلیاژهای مهم تر معرفی میشوند. برنج: آلیاژ برنج در گونههای متنوع آلیاژ زردرنگی است که از آمیختن مس و روی در نسبت های مختلف تشکیل میشود. در بعضی از انواع برنج درصد کمی قلع، سرب و دیگر فلزات نیز موجود است. بهطورکلی ساختار ترکیبی برنج با رنگ دلخواه آن تعیین میشود. درصد روی در انواع مختلف برنج به شرح زیر است: قرمز 5% برنزی 10% پرتقالی روشن 15% زرد مایل به سبز 20% زرد 30% سفید مایل به زرد 60%برنج ممکن است به دو دسته پربرنج و کمبرنج طبقهبندی شود؛ به این معنی که آلیاژ نوع اول دارای درصد زیاد و آلیاژ نوع دوم دارای درصد کمی مس است. برنج های نامبرده با 30 تا 40 درصد روی برای نوردکاری سرد و آلیاژهای کمبرنج با 37 تا 45 درصد روی برای نوردکاری گرم مناسب هستند.برنج های تجارتی با نوردکاری سرد به درجات مختلفی از سختی میرسند و در سه دسته ربع- سخت و تمام- سخت طبقهبندی میشوند. مقاومت کششی برنج براساس ساختار ترکیبی و چگونگی آب دادن آن متغیر است.بُرنز:این آلیاژ غیرآهنی، آلیاژی از مس و قلع است. بسیاری از برنزهای مخصوص اجزاء تشکیل دهنده دیگری هم دارند. هرچه نسبت قلع بیشتر از 5 درصد باشد آلیاژ برنز شکنندهتر است.در بعضی موارد بهجای برنج از برنز استفاده میشود زیرا دارای ظاهر بهتر و استحکام بالاتر است. برای نوردکاری سرد برنز و تبدیل آن به مفتول، آلیاژ برنز باید دارای 1 تا 6 درصد قلع باشد. اگر قرار باشد آلیاژ برنز در شرایط دمای سرخ کار کند باید دارای 6 تا 15 درصد قلع باشد. درصدهای تعیین شده قلع برای کاربردهای زیر عبارتند از: قطعات ماشین 9 تا 20 درصد؛ برنز ناقوس 20 تا 30 ذرصد؛ برنز تزیینی 3 تا 10 درصد. تعدادی برنز مخصوص مانند فسفر برنز، منگنز برنز، برنز توپ و برنز دریایی هم وجود دارد که به دلیل متفاوت بودن خواصشان کاربردهای ویژه دارند.آلومینیوم: گرچه هیچ محدودیتی برای تعداد آلیاژهای آلومینیومی قابل تولید وجود ندارد ولی ملاحظات تولید تجارتی ایجاب میکند که تعداد آلیاژها حتیالامکان کم باشد تا ترکیبات ضروری خاصیتها براساس نیاز صنعت تأمین شود.عناصری که معمولاً در تولید آلیاژهای ریختگی آلومینیوم به کار میروند عبارتند از: مس، سیلیسیم، منیزیم، نیکل، آهن، روی و منگنز.
استحکام آلومینیوم با اضافه کردن مقدار مناسبی از این عناصر افزایش مییابد. برای مثال آلیاژهایی که حاوی نسبت مناسبی از منیزیم، بهعنوان سختکننده، باشند نسبت به آلیاژهای آلومینیوم- سیلیسیم از مقاومت بیشتری در برابر خوردگی برخوردارند.قطعات ریختگی آلیاژ آلومینیوم در قالب های ماسهای و نیز در قالب های همیشگی فلزی ریخته میشوند. بهعلاوه، بعضی از آلیاژها در ماشین های قالبریزی تحت فشار هم که در آن ها نیز از قالب های فلزی استفاده میشود ریختهگری میشوند.در جاهایی که تعداد زیادی قطعات ریختگی مشابه مورد نیاز باشد قالب های دائمی یا ماتریس ها کاربرد بیشتری دارند. کمترین تعدادی که تولید قالب فلزی یا ماتریس را توجیه میکند سخت به طبیعت ریختهگری بستگی دارد.فلز بابیت: بابیت آلیاژی است از قلع، آنتیموان و مس که در سال 1839 طلاسازی از بوستون به نام ایزاک بابیت آن را کشف کرد. دولت ایالات متحده آمریکا مبلغ 20000 دلار برای امتیاز حق استفاده از فرمول بابیت در کارهای دولتی و نیز انجمن خیریه مهندسان مکانیک ماساچوست در سال 1841 مدال طلایی به او اعطاء کردند. فرمول بابیت بسیار خوب است ولی متأسفانه مسأله رقابت و گران بودن مواد، تولید تقلبی این فلز را رواج داده است و فرمول اصلی آن همیشه دنبال نمیشود مگراینکه قرار باشد آلیاژ در معرض آزمون و تجزیه شیمیایی قرار بگیرد. دیگر آلیاژهای غیرآهنی، بعضی از این آلیاژها کاربردهای ویژهای در صنعت دارند.فلز مونل: آلیاژی است از مس و نیکل و درصد کمی آهن. نقطه ذوب آن 1360 درجه سانتی گراد است و در دماهای میان 74 تا 593 درجه سانتیگراد چکش کاری میشود. یکی از کاربردهای مهم فلز مونل در ساخت پروانه کشتیهاست.فلز مونتز: آلیاژی است دارای 60 درصد مس و 40 درصد قلع و در مواردی که ورق سخت برنجی مورد نیاز باشد از این فلز استفاده میشود.برنز دریایی: آلیاژی است دارای 58 تا 60 درصد مس، در حدود 40 درصد روی و درصد کمی آهن، قلع و سرب. مقاومت کششی آن در حدود 42 کیلوگرم بر میلیمترمربع (60000 پوند بر اینچمربع) است.
فلز دلتا: از نظر خواص و ساختار ترکیبی مانند برنز دریایی است.فلز سفید: تعبیری است که به آلیاژهایی مختلفی که عمدتاً شامل روی و قلع یا روی، قلع و سرب باشند اطلاق میشود. از این فلز در ساخت یاتاقان ها استفاده میشود.تانتانگ: نام تجارتی مجموعه آلیاژهایی است که از سختی، مقاومت و استحکام بالایی برخوردار و در برابر سایش، حرارت، ضربه، خوردگی حتی در دماهای بسیار بالا مقاوم هستند. این آلیاژها بهطور عمده ترکیبی از کبالت، کرومیوم و تنگستن همراه با تانتالوم یا کُلُمبیوم کارباید و دیگرترکیبات اضافی هستند. تانتالوم کارباید یا کُلُمبیوم کارباید، آلیاژ را از ضریب اصطکاک پایین و از عمل روغن کاری خودکار که سایش را به حداقل میرساند، بهرهمند میسازد.یکی از این آلیاژها تانتانگ G است که بهطور گسترده در ساخت رندههای نوک تیز ماشینتراش و تیغهفرزها و تیغچههای صلب به کار میرود. این آلیاژ بهصورت میله و شمش موجود است که میتوان از آن ها در ساخت تیغههای ابزار استفاده کرد یا آن ها را تبدیل به ابزار دستگاه های منگنه (سوراخکن)، غلتک ها، متهها و دیگر ابزار مخصوص یا قطعات ضدسایش کرد. غیرفلزاتپلاستیک مادهای غیرفلزی است که میتوان آن را در اشکال پیچیده قالبریزی کرد. صدها محصول پلاستیکی در بازار موجود است و محصولات جدیدی نیز مدام روانه بازار میشوند.باکلیت: یکی از نخستین فراوردهای غیرفلزی است و کاربردهای بسیار دارد. این ماده یک فِنُل صمغی است و از مقاومت مکانیکی بالایی برخوردار است.فورمیکا:
فراورده ی پلاستیکی ورقه مانندی است که کاربردهای فراوان دارد. این محصول را میتوان در هر اندازه و شکل دلخواه از جمله لولهای، شمشی، میلهای، ورقهای و غیره خریداری کرد.بسیاری از فراوردههای دیگر پلاستیکی مانند استات، وینیل، نایلون، پلیاتیلن، تفلون و غیره در بازار یافت میشوند. همه این فرآوردهها دارای خواصی هستند که آن ها را برای کاربرد خاص یا انواعی از کاربردها مناسب میسازد. دانش نامه ماشین کاری 1 - ریس میلرگروه مدرسه اینترنتی سایت تبیان- تنظیم : سمیرا بادامستانی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 2783]