واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: وجود نگراني ها از کاهش آب اين درياچه و بحراني بودن وضعيت آن در سال هاي اخير نيز باعث نشده از جذابيت ها و زيباهاي آن براي گردشگران چيزي کاسته شود. مسافراني که از طريق تبريز و از روي ميانگذر تازه ساخته شده و جاده شهيد کلانتري وارد محدوده پارک ملي درياچه اروميه مي شوند مسحور اعجاز خداوندي از خلق اين همه زيبايي در اين نقطه از کشورمان مي مانند. وجود اين همه زيبايي و تنوع زيست محيطي باعث مي شود که تمامي افرادي که از نزديک با اين طبيعت نادر روبه رو مي شوند نسبت به مرگ آن دلهره و اضطراب داشته باشند و توجه ملي و جهاني را براي ادامه حيات درياچه، ضروري بخوانند. درياچه اروميه در شمال غربي ايران قرار دارد و در ميان دو استان آذربايجان غربي و آذربايجان شرقي واقع شده است. پارک ملي درياچه اروميه بزرگترين درياچه درون سرزميني ايران است و آب آن بسيار شور بوده و عمدتا از رودخانههاي زرينهرود، سيمينهرود، گدار، باراندوز، شهرچاي، نازلو و زولا تغذيه ميشود. حوضه آبريز درياچه اروميه حدود 60 هزار کيلومتر مربع است که تقريبا سه درصد مساحت کل کشور ايران را دربر ميگيرد. اين حوضه آبريز با داشتن دشتهايي مانند دشت سلماس، اروميه، تبريز، آذرشهر، مراغه، مياندوآب، مهاباد، نقده و اشنويه يکي از کانونهاي ارزشمند فعاليت کشاورزي و دامداري در ايران نيز به شمار ميرود. درياچه اروميه بزرگترين آبگير دائمي آسياي غربي است که در غرب فلات ايران قرار گرفته است. پارک ملي درياچه اروميه از جالبترين و نغزترين زيستگاههاي طبيعي جانوران در ايران نيز به شمار ميرود. پارک ملي درياچه اروميه يکي از ? ???ذخيرهگاه طبيعي محيط زيست جهان است که به دليل طبيعت مناسب آن براي زيست دائمي و موقت انواع پرندگان کمياب و نادر جهان و زيباييهاي طبيعي سواحل و جزاير آن به عنوان يک ذخيرهگاه زيست شناختي در جهان شناخته شده است. بر اساس مطالعات انجام شده، تاکنون ??? گونه از پرندگان آبزي و کرانهاي و دهها پرنده خشکيزي در استان آذربايجان غربي و در محدوده پارک ملي درياچه اروميه شناسايي شده اند. پارک ملي درياچه اروميه با پنج هزار کيلومتر مربع وسعت، زيستگاه و محل زادآوري پرندگان نادر مهاجر و بومي، جانوران حفاظت شده و گياهان کميابي است که از مدت ها پيش بر اثر کم آبي درياچه در معرض خطر نابودي قرار گرفته اند. به اعتقاد کارشناسان محيط زيست، پارک ملي درياچه اروميه به عنوان بزرگترين پهنه آبي فلات ايران در تلطيف آب و هوا، تامين رطوبت لازم براي رشد و نمو گياهان و تعادل آب هاي زير زميني نقش حياتي دارد. درياچه اروميه شامل 102 جزيره بزرگ و کوچک است که جزيره اسلامي بزرگترين جزيره اين درياچه را تشکيل مي دهد که در سال هاي اخير به دليل عقب نشيني آب آن، به شبه جزيره تبديل شده است. همه جزاير پارک ملي درياچه اروميه از سوي سازمان جهاني يونسکو به عنوان اندوخته طبيعي جهان به ثبت رسيده است. جزاير مهم اين درياچه شامل کبودان با 3200 هکتار وسعت، اشک با 2300 هکتار و اسپير با 1150 هکتار هستند. طبيعت زيباي جزاير درياچه اروميه به صورت تپه ماهور و با پوشش گياهان استپي محل زاد و ولد انواع پرندگان و جانوران وحشي است. جزاير کبودان و اشک، محل زاد و ولد پستانداراني مانند کل، کل بز، قوچ و ميش ارمني و گوزن زرد ايراني است. گوزن زرد ايراني يکي از زيباترين موجودات طبيعت ايران است که ادامه حيات و رستن از خطر انقراض اش مديون اين درياچه و طبيعت سازگار آن با زندگي اين جانور است. تکثير و زادآوري اين پستاندار در جزاير درياچه، سبب شده که در سال هاي اخير با زنده گيري، تعدادي از گوزن هاي زرد درياچه اروميه به زادگاه اصلي شان انتقال يابند. جزاير دوقوزلر (نه گانه) نيز يکي از مهم ترين زيستگاه هاي پرنده زيباي فلامينگو است که در سال هاي نه چندان دور سالانه با جمعيتي بين 100 تا 120 قطعه در اين جزاير زاد و ولد مي کردند. در سال هاي اخير مهاجرت فلامينگوها به درياچه اروميه به دليل مشکل تغذيه و بالا رفتن غلظت آب، کم شده است. آب درياچه اروميه از طريق 15رودخانه دايمي که از استان هاي آذربايجان غربي و آذربايجان شرقي به درياچه اروميه مي ريزند، تامين مي شود. بنا به اظهار برخي از کارشناسان محيط زيست آذربايجان غربي، ايجاد سدهاي ذخيره آب، باعث کاهش ورودي آب به درياچه شده که به اين علت، بايد کاهش نزولات آسماني در سال هاي اخير را نيز اضافه کرد که مجموع اين موارد به پايين آمدن سطح آب درياچه اروميه کمک کرده است. در آخرين اظهار نظري که در خصوص وضعيت درياچه اروميه اعلام شده، مدير کل حفاظت محيط زيست آذربايجان غربي کاهش سطح آب درياچه اروميه را در مقايسه با 14 سال گذشته، 5/6 متر اعلام کرده است. حسن عباس نژاد، در گفت و گو با ايرنا افزود: تراز ارتفاع فعلي آب درياچه اروميه از سطح درياهاي آزاد، يک هزار و 271 و 48 صدم متر است که اين ميزان نسبت به تراز اکولوژيکي نيز 5/2 متر کاهش يافته است. وي، ميانگين نمک در آب درياچه اروميه را در شرايط عادي بين 180 تا 220 گرم در ليتر عنوان کرد و ادامه داد: در حال حاضر وضعيت شوري آب درياچه اروميه به فوق اشباع که بيش از 340 گرم در هر ليتر مي باشد، رسيده است. وي گفت: کاهش نزولات جوي، کاهش روان آب هاي سطحي و استفاده بي رويه از آب هاي زيرزميني از مهم ترين علت هاي کاهش ميزان آب درياچه اروميه است. مدير کل حفاظت محيط زيست آذربايجان غربي گفت: با کاهش آب درياچه اروميه در حال حاضر 200 تا 250 هزار هکتار از زمين هاي اطراف درياچه اروميه به شوره زار تبديل شده است. وي، انتقال آب از حوزه هاي اطراف، بارور کردن ابرها، افزايش راندمان آبياري کشاورزي، بهبود الگوي کشت و رعايت حق آبه درياچه اروميه را از مهم ترين برنامه ها براي بر طرف کردن بحران آب درياچه اروميه در سال هاي آينده عنوان کرد. با وجود اين مشکلات و نگراني ها، پارک ملي درياچه اروميه نيز در هر حال زيستگاه هزاران گونه پرنده بومي و مهاجر است که تعدادي از آنها جزو پرندگان نادر و حفاظت شده جهاني هستند. در سرشماري هايي که همه ساله در پارک ملي درياچه اروميه انجام مي گيرد مشخص شده که اين زيستگاه کم نظير محل زيست تابستان گذراني و زمستان گذراني 180 گونه و نوع از پرندگان آبزي و کنار آبزي است که اين تنوع زيستي در يک محدوده در جهان کم نظير است. انواع پليکان ها، غازهاي خاکستري، درناها، اردک هاي سر سفيد و مرمري، تنچه، خوتکا، انواع حواصيل از پرندگان مهم پارک ملي درياچه اروميه هستند و سالانه ده ها گونه پرنده نيز از زيستگاه هاي اين پارک به عنوان زيستگاه ميان بند استفاده مي کنند. درياچه اروميه از وجود يک نوع موجود زنده تک سلولي منحصر نيز بهره مي برد که داراي ارزش زياد اقتصادي است. اين موجود زنده، آرتميا نام دارد که با نام آرتميانا اروميانا به ثبت جهاني نيز رسيده است. کاهش آب درياچه اروميه و بالا رفتن غلظت آب، زندگي اين موجود ارزشمند را نيز با خطر جدي مواجه کرده است. آرتميا، غذاي اصلي پرندگان مهاجر و بومي پارک ملي درياچه اروميه و انواع ماهيان خاوياري را تشکيل مي دهد. در سال هاي پر آبي درياچه اروميه، آرتميا به وفور در سواحل و جزاير و آبگيرهاي اطراف وجود داشت و پرندگان مشکلي براي تامين تغذيه خود نداشتند. نگراني از بحران درياچه اروميه زماني افزايش مي يابد که محققان پيش بيني مي کنند، در صورت مرگ درياچه اروميه نه تنها حيات وحش بلکه حيات انسان ها نيز دچار مخاطره خواهد شد. به گفته کارشناسان محيط زيست در صورت خشک شدن آب درياچه اروميه، اين پهنه بزرگ به شوره زاري تبديل مي شود که وزش بادها نمک را در مزارع و باغات، شهرها و روستاها پراکنده خواهد کرد. به مجموعه مزيت هاي درياچه اروميه بايد خاصيت درماني لجن سواحل آن را نيز اضافه کرد که براي درمان دردهاي مفصلي و استخواني، رماتيسم و آرتروز و بيماريهاي زنانه کاربرد دارد. پزشکان به وجود خاصيت در گل و لجن اين درياچه اذعان مي کنند و به همين خاطر در تابستان ديدن منظره گردشگراني که در داخل لجن هاي نمکي درياچه حمام آفتاب مي گيرند خالي از لطف نيست. چي چست نامي است که در صفحات تاريخ، درياچه اروميه با آن نام مشهور است و برخي از منابع، چي چست را به عنوان محل تولد و رشد پيامبر ايراني، زرتشت ثبت کرده اند. در هر صورت پارک ملي درياچه اروميه با تمامي زيباهاييش، مناظر طبيعي اش، پرواز پرندگان مهاجر و بومي اش در آب هاي نيلگون آن، منتظر گردشگراني است که با نظاره بر آن به بزرگي خالق هستي پي ببرند. پارک ملي درياچه اروميه يکي از ? ???ذخيرهگاه طبيعي محيط زيست جهان است که به دليل طبيعت مناسب آن همواره مورد توجه گردشگران بوده است. اين درياچه با زيباييهاي طبيعي خود يکي از بزرگترين معادن املاح جهان نيز به شمار ميرود که بر اساس برآوردها نزديک به هشت ميليارد مترمکعب از انواع نمک ها را در خود جاي داده است. 581
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 601]