تابستان فرصت مغتنمي براي ديدن زيبايي هاي آذربايجان غربي

واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: آنچه از زيبايي هاي طبيعي و چشم نواز كه در آيينه تخيل و تصور بگنجد يا بر بوم نقاشان طبيعت نقش بندد، آفريدگار هستي در اين قسمت از خاك ميهن اسلامي براي تماشا و لذت بردن گردشگران به وديعه نهاده است. كساني كه آسمان نيلگون را در بالاي آبهاي آبي درياچه اروميه، آبشارهاي جاري و سرازير از كوه ها را در مناطق مختلف استان چون اروميه، سردشت، خوي، غروب زيبا و رنگارنگ خورشيد را به همراه طلوع سحرانگيزش در دشتهاي پهناور و تلالو نوراني ماه را در شب هاي پرستاره آذربايجان غربي ديده اند، از اين استان به عنوان اقليمي فراموش ناشدني ياد مي كنند. تنوع آثار موجود تاريخي با زيبايي‌هاي خداداد طبيعي در اين استان دست به دست هم داده‌اند و مناظر روح‌نوازي را در مساحتي حدود 43 ‎ هزار كيلومتر مربع ايجاد كرده‌اند كه چشم هر بيننده‌اي را خيره مي‌كند. آذربايجان غربي 5/2 درصد از مساحت كشور را تشكيل مي‌دهد و با حدود سه ميليون نفر جمعيت در شمالغرب كشور قرار گرفته است. در 17 شهرستان موجود اين استان جلوه هاي مهم و چشم نوازي از آثار طبيعي چون دشت، جنگل، رودخانه، درياچه، مزارع زيبا، غارهاي طبيعي، چشمه هاي معدني، كوه در كنار آثار تاريخي و فرهنگي باقيمانده از اعصار و زمانهاي كهن مي توان يافت. آب و هوا، خاك حاصلخيز، دريا، تپه، كوه و دشت، زمين هاي پوشيده از انواع گل هاي وحشي، درختان جنگلي و باغات مثمر همه جلوه هايي از زيبايي هاي اين استان پهناور هستند كه در كنار آثار و بناهاي متعدد تاريخي، چشم انتظار مسافران تابستاني به اين استان هستند. آذربايجان غربي با همه زيبايي هاي استثنايي اش از جمله آن مناطق منحصري است كه جلوه هاي مجزاي چهار فصل را با تغييرات محسوس آب و هوايي مي توان در آن شاهد بود و زيبايي هاي اين تغيير را با تمام وجود احساس كرد. استان آذربايجان غربي داراي طبيعتي غني و منحصر به فرد است كه در مقياس جهاني نيز از ارزش هاي ويژه اي برخوردار است كه تاييد آن را مي توان در ثبت جهاني برخي از مكان ها و طبيعت خاص اش چون درياچه اروميه به عنوان پارك ملي در سازمان جهاني يونسكو و برخي ديگر از مجامع بين المللي مي توان سراغ گرفت. تنوع اكوسيستم ها در آذربايجان غربي سبب شده كه در مناطق شمالي استان، زيستگاه ها و تالاب هاي طبيعي كه باشكوه ترين مناطق طبيعي كشور محسوب مي شوند را شاهد باشيم و در مناطق مركزي درياچه اروميه بر وسعت زيبايي هاي اين استان افزوده است. درمناطق جنوبي آذربايجان غربي نيز جنگل هاي متفاوتي مشاهده مي شود كه از استعدادهاي گردشگري استان محسوب مي شوند. آذربايجان غربي داراي رودها، مناطق كوهستاني منحصري نيز است، غارها، طبيعت سرسبز، دامنه هاي كوهپايه اي بي نظير همه و همه زيبايي هاي اين استان به حساب مي آيند كه همه نشان از غناي طبيعت در اين منطقه دارند و در كنار آنها سواحل و جزاير زيباي درياچه اروميه، آبشارها، چشم اندازها در كنار حيات وحش غني و پوشش گياهي منحصر به فرد، امكان مناسبي براي طبيعت گردي و اكوتوريسم در اين استان فراهم آورده است. طبيعت گردي امروز نوعي از علايق رو به تزايد گردشگري است كه باعث شده در گاهي مواقع طبيعت با آسيب هاي جدي روبه رو شود. گردشگري طبيعي اگر به روش درست و اصولي و با رعايت موازين رفتاري و محيط زيستي انجام گيرد، براي طبيعت گردان و جامعه ميزبان، سودمند واقع مي شود. وجود درياچه اروميه كه اين روزها، ايام غمگنانه و سراسر حزن بحران كم آبي را سپري مي كند باعث شكل گيري نوعي از گردشگري به اين استان بوده كه از آن بايد با عنوان گردشگري سلامت و درمان نام برد. خاصيت آب شور درياچه اروميه و لجن سواحل آن در درمان بيماري هاي استخوان و مفصلي، گردشگران زيادي را به سمت سواحل اين درياچه سوق مي داد كه خشك شدن درياچه سبب شده از تعداد گردشگران سلامت به درياچه كم شود. آبگرم هاي معدني موجود در شهرهاي سلماس، ماكو، شوط، تكاب، بوكان، چالدران، سردشت، خوي و اروميه با خاصيت هاي درماني خاص خودشان زمينه مساعدي براي رشد گردشگري سلامت در اين استان هستند كه لزوم برنامه ريزي براي استفاده از اين ظرفيت ها از سوي مسوولان و بخش خصوصي بيش از پيش احساس مي شود. تالاب هاي متعدد آذربايجان غربي كه بزرگترين آنها درياچه اروميه است با وجود سواحل زيبا، تنوع پوشش گياهي، انواع پرندگان بومي و مهاجرش، حيات وحش خاص خودش و طبيعت منحصرش از جلوه هاي زيباي خدادادي و گردشگرپسند در اين استان هستند. وجود تالاب‌هاي متعدد درآذربايجان غربي و تنوع زيستي موجود در اين تالاب ها و اطراف آنها سبب شده اين مظاهر زيباي خدادادي، در بسياري از ايام سال، پذيراي انواع حيات گياهي و جانوري باشند. تالاب ها، مجموعه‌اي از اكوسيستم داراي جوامعي از گياهان و جانوران ويژه هستند كه مي ‌توان آنها را از زيباترين جلوه‌هاي حياتي جهان ناميد. اين تالاب ها غالبا داراي توليد بيولوژيك آن چنان بالايي هستند كه براي طيف وسيعي از زيستمندان غذا فراهم مي ‌سازند. تالاب ها، علاوه بر پذيرايي از پرندگان و حيوانات، به عنوان مظاهري طبيعي در پديده توريسم و آموزش نيز جايگاه خاصي را به خود اختصاص مي‌ دهند و به عنوان بخشي از ميراث فرهنگي بشر اهميت ويژه‌اي دارند. هر تالاب از شمار زيادي اجزاي فيزيكي، بيولوژيكي و يا شيميايي تشكيل شده و آب و خاك، گياه و جانور و مواد غذايي معرف اين اجزا مي ‌باشند كه در پيوند با يكديگر در يك سيستم يكپارچه، تالاب را به وجود مي‌ آورند. درياچه اروميه به عنوان بزرگترين تالاب آذربايجان غربي و كشور يك منطقه زيبا و مناسب براي توسعه گردشگري محسوب مي‌شود كه وجود گوناگوني در نمونه‌هاي زيست آن، بر اهميت طبيعي اين محيط زيستي افزوده است. اين درياچه علاوه بر وجود آب و طبيعت زيبايش محل مهمي براي زيستگاه انواع حيوانات و پرندگان نادر نيز است. گونه نادر گوزن زرد ايراني از پستانداران در آستانه انقراض بود كه با انتقال به جزيره اشك و كبودان و با انجام مراقبت هاي زياد و زاد و ولد از خطر انقراض نسل نجات يافت. جزاير درياچه اروميه، همچنين مامن و ماواي مناسبي براي ساير گونه‌هاي حيات وحش چون قوچ و ميش ارمني، كل و بز و پرندگاني مانند كركس و هماست. جزاير درياچه اروميه سيماي استپي دارند و تاكنون حدود 215 گونه گياهي وابسته به حدود 174 جنس و 55 تيره گياهان در دو گروه درختان و درختچه‌ها و نباتات علوفه‌اي در آن شناخته شده‌اند كه داراي ارزش علوفه‌اي، دارويي و صنعتي هستند. درياچه اروميه به‌عنوان بزرگترين تالاب و درياچه داخلي كشور با ويژگي‌هاي خاص خود، اگر در بين پارك هاي ملي دنيا بي‌ نظير نباشد، كم نظير است چرا كه در دو محيط آبي و خاكي آن قابليت‌ هايي وجود دارد كه در ساير تالاب ها ديده نمي‌ شود. درياچه اروميه با مساحت بيش از 570 هزار هكتار، بزرگترين درياچه داخلي كشور است و به عنوان نمونه بارزي از يك درياچه شور، براي زمستان گذراني و تابستان گذراني و زادآوري پرندگان، حايز اهميت است. گستره درياچه اروميه به عنوان يكي از نادرترين اندوختگاه‌هاي بيوسفري ايران و جهان در نظر گرفته شد. پارك ملي درياچه اروميه، داراي دو ساختار طبيعي محيط آبي و خشكي است كه محيط خشكي آن متشكل از ‎ 102جزيره است و در اين بين جزيره‌هاي كبودان، اشك و اسپير به عنوان بزرگترين جزاير درياچه از اهميت زيادي برخوردارند. در آذربايجان غربي در كنار درياچه اروميه، ‎ 30تالاب فصلي، دايمي، طبيعي و يا انسان ساخت با آب شور و شيرين وجود دارد. مساحت تالاب هاي استان حدود 604 هزار و 99 هكتار تخمين زده مي‌شود كه بزرگترين آن تالاب پارك ملي درياچه اروميه است. تالاب هاي آذربايجان غربي، از عنوان ‌هاي مختلف بين‌المللي و داخلي بهره مي‌برند و سه سايت از 22 ‎ سايت كنوانسيون رامسر شامل تالاب درياچه اروميه، تالاب قوپي بابا علي و تالاب هاي يادگارلو، درگه‌سنگي و شورگل، در اين استان قرار گرفته‌اند. سه تالاب يادگارلو، درگه‌سنگي و شورگل يك سايت از كنوانسيون رامسر محسوب مي‌شوند. كنوانسيون رامسر كه بعدها كشورهاي زيادي به عضويت آن درآمدند در واقع يك توافق بين‌المللي است كه با هدف حفاظت و ممانعت از روند خشك شدن تالاب ها و تاكيد بر حفظ زيست محيطي آنها تشكيل شده است. محل انعقاد اين كنوانسيون شهر رامسر ايران، محل دبيرخانه آن شهر گلاند سوييس و مرجع نگهدارنده اسناد، سازمان جهاني يونسكو است و اجلاس‌هاي آن هر سه سال يكبار برگزار مي ‌شود. همچنين علاوه بر اين تالاب هاي بين‌المللي، در مناطق شمالي و جنوبي استان آذربايجان غربي تالاب هاي ديگري وجود دارد كه تالاب هاي شمال استان شامل بورالان و آغ گل در ماكو، ياريم قيه و پيراحمد كندي در بازرگان، كنيكور در محور ماكو به پلدشت، خان گل و شاه‌گل در محور ماكو به خوي، ناور در شرق ماكو، گريس شهرستان ماكو، آغ زيارت و جمال آباد در حاشيه شمال غربي پارك ملي درياچه اروميه و درياچه‌هاي سد ارس و سد ماكو هستند. نيزار گرده‌ قيط، ميمند و اسلام آباد در نقده، كاني برازان و قره ‌قشلاق و يوسف كند در مهاباد، سولدوز، طالب‌آباد در محور اروميه به مهاباد، چنگيز گل و قره‌گل در محور مهاباد به بوكان، گروس در حاشيه درياچه اروميه و سد نوروزلو در مياندوآب از جمله تالاب هاي جنوبي استان آذربايجان غربي هستند كه هركدام به نوبه خود زيستگاه مهمي براي انواع پرندگان و دوزيستان محسوب مي‌ شوند. درياچه‌هاي مارميشو، قريس، مرداب‌هاي انگنه، يورقون آباد، چيچك و گلمرز در اروميه نيز از جمله تالاب هايي هستند كه محيط مناسبي را براي حضور و استمرار زندگي حيات وحش و پرندگان فراهم كرده‌اند. مجاورت مرزي با سه كشور عراق، تركيه و جمهوري آذربايجان به وسعت حدود يك هزار كيلومتر نيز ظرفيت خاصي به استان آذربايجان غربي براي توسعه نوعي از گردشگري كه بايد از آن با عنوان گردشگري تجاري نام برد بخشيده است. وجود بازارچه هاي مرزي در شهرهاي پيرانشهر، سردشت، اشنويه، اروميه، خوي، سلماس، ماكو و پلدشت و گمركات رسمي در برخي مناطق مرزي آذربايجان غربي همه ساله سبب حضور افراد داخلي و خارجي به عنوان خريدار مي شوند كه علاوه بر بازرگاني با ديدن طبيعت زيبا و آثار مهم تاريخي موجود در اين مناطق به گردشگران استان و سفيران تبليغ گردشگري به اين استان تبديل مي شوند. در بين انواع گردشگري ها كه باعث گسيل و حضور گردشگران در مناطق مختلف مي شود به نوعي از گردشگري با عنوان گردشگري جنگ نيز مي توان اشاره كرد كه علاقه مندان خاص خود را دارد و زمينه را براي حضور در مناطق جنگي فراهم مي كند. آذربايجان غربي از جمله استان هايي است كه شاهد پديده مستقيم جنگ در هشت سال دفاع مقدس بود كه اين امر سبب شده آثار و يادمان هايي از دوران جنگ هشت ساله در استان مورد بازديد قرار گيرد كه در سال هاي اخير با برنامه ريزي هاي انجام شده بر تعداد اين نوع از گردشگران افزوده شده است. هواداران اين نوع گردشگري عمدتا جوانان در قالب تيم هاي دانشجويي و دانش آموزي در كنار ديگر اقشار هستند كه براي آشنايي با رشادتهاي ايثارگران و رزمندگان دوران هشت ساله دفاع مقدس به مناطق عملياتي مسافرت مي كنند و از معنويت موجود در اين مناطق و ساخت معنوي خود بهره مي برند. سردشت به عنوان تنها شهر ايران اسلامي است كه از سوي دشمن تحت وحشيانه ترين بمباران شيمايي قرار گرفت و شهر مرزي پيرانشهر در جوار مرزهاي عراق از جمله مناطقي هستند كه آثار دفاع مقدس و رشادتهاي دلاورمردان در اين مناطق باقي است و برنامه ريزي هايي از سوي مسوولان براي معرفي اين آثار در دست انجام است كه در سالهاي اخير حضور كاروان هاي راهيان نور براي بازديد از اين مناطق افزايش يافته است. وجود آثار متنوع و مهم تاريخي و ابنيه خاص مربوط به گذشته نيز باعث شده كه از آذربايجان غربي به عنوان چهارراه تمدن ياد كنند و اين استان پهناور و مرزي، دروازه ارتباطي آسيا و اروپا به حساب آيد. شهر يا منطقه و حتي روستايي از آذربايجان غربي را نمي‌توان مشاهده كرد كه بنايي از آثار هنري معماري اسلامي و تاريخي يا جلوه‌هايي از زيبايي‌هاي چشم‌نواز در آن يافت نشود. ميراث تاريخي به‌جا مانده از گذر زمان همچون مجموعه آثار باستاني تخت سليمان تكاب با سابقه‌اي چندين هزارساله، بناهاي تاريخي و مساجد دوره‌هاي مختلف در شهرستانهاي اروميه، خوي، سلماس، ماكو، مهاباد، مياندوآب و ديگر شهرها جاذبه‌هاي ماندگار و پايداري هستند كه در آذربايجان غربي خود را به رخ مسافرانشان مي‌ كشند. اهميت آثار تاريخي موجود در آذربايجان غربي علاوه بر داخل كشور در جهان نيز مورد توجه قرار گرفته به طوري كه مجموعه تاريخي و باستاني و فرهنگي تخت سليمان تكاب و اثر تاريخي قره كليساي چالدران دو اثر مهم اين استان هستند كه در رديف آثار جهاني در يونسكو به ثبت رسيده اند. تعداد بي شماري از گردشگران داخلي و خارجي كه به اين استان سفر مي كنند از وجود آثار تاريخي متعدد كه هر كدام از آنها رازهاي بزرگي را در دل خود داشته و به صورت مكتوم با بيننده راز باز مي گويند حيرت مي كنند. تيه هاي تاريخي موجود چون حسنلو در نقده، ديگاله، ترمني و گوك تپه در اروميه، اهرنجان و كول تپه در سلماس و تپه قديمي بسطام در خوي كه مورد كاوش هاي متعدد باستانشناسان خارجي و داخلي قرار گرفته اند از آثار تاريخي مهم اين استان هستند. جام زرين كشف شده در حسنلو كه مطالعات جهاني در روي آن انجام گرفته نشاني از پايداري تمدن در اين منطقه از خاك اسلامي است. لوح به دست آمده از تپه گوك تپه با قدمتي دو هزار سال قبل از ميلاد، كه هم اكنون در موزه دومتروپوليتن نيويورك نگهداري مي‌شود نمونه اي از اهميت تاريخي اين منطقه را نشان مي دهد و آثار به دست آمده از نخستين مصداق هاي روستانشيني در تپه اهرنجان و هفتوان سلماس پايگاه تمدني آذربايجان غربي را گوشزد مي كنند. مساجد قديمي در شهرهاي مختلف، كليساهاي تاريخي، كتيبه سنگي مشهور به خان تختي در سلماس، بازارهاي قديمي شهرهاي اروميه و خوي، مقبره هاي قديمي همه آثاري هستند كه گردشگران را براي آشنايي با تاريخ كهن اين سرزمين فرا مي خوانند. نمونه هايي از آثار تاريخي موجود استان در موزه هاي موجود آذربايجان غربي از جمله موزه غني اروميه و موزه هاي شهرهاي خوي، مياندوآب و مهاباد به نمايش درآمده است. وجود اين همه آثار تاريخي، فرهنگي، طبيعي نشان مي دهد كه آذربايجان غربي با توجه به ظرفيت هاي موجودش يكي از مناطق مستعد براي توسعه گردشگري كشور است و توسعه اين بخش در اين استان مرزي مي ‌تواند به رونق اين صنعت در ايران اسلامي نيز ياري رساند. گزارش از جواد زاهدي 581/587

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 694]