واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: غلو در دين
بگو: «اي اهل كتاب! در دين خود، غلو (و زياده روي) نكنيد؛ و غير از حق نگوييد؛ و از هوسهاي جمعيتي كه پيشتر گمراه شدند و ديگران را گمراه كردند و از راه راست منحرف گشتند، پيروي ننماييد.»يكي از عواملي كه باعث مي شود شيطان بر انسان حاكم و مسلط شود و او را به سوي عذاب الهي بكشد، غلو در دين است.علامه طباطبايي درباره غلو در دين ذيل آيات 72 تا 80 سوره مائده در تفسيرالميزان نوشته است: غالي با غين نقطه دار كسي را گويند كه از حد تجاوز كرده و مرتكب افراط شود. خداوند در اين آيه به رسول الله(ص)؛ دستور مي دهد كه اهل كتاب را دعوت كند به اين كه در دين خود مرتكب غلو و افراط نشوند؛ چون اهل كتاب مخصوصا نصاري به اين بليه و انحراف در عقيده مبتلا بودند؛ آري ديني كه از طرف پروردگار نازل شده باشد و كتب آسماني آن را بيان كنند نشانه اش اين است كه در درجه اول توحيد را بر بشر عرضه كرده باشد؛ و شريك را از خدا نفي كند؛ ديني است كه بشر را از شریک گرفتن براي خداوند و پرستش بت نهي كند؛ و يهود و نصاري داراي چنين ديني نيستند، چون اين دو طايفه نيز براي خدا شریک گرفتند مخصوصا نصاري كه رسوايي و شناعتشان از يهود بيشتر است.مفسر تفسير نمونه ذيل اين آيه نوشته است:در اين آيه خداوند به پيامبر(ص) دستور مي دهد كه به دنبال روشن شدن اشتباه اهل كتاب در زمينه غلو درباره پيامبران الهي با استدلالات روشن از آنها دعوت كند كه از اين راه رسما باز گردند و مي فرمايد: «بگو اي اهل كتاب در دين خود، غلو و تجاوز از حد نكنيد و غير از حق چيزي نگوئيد (قل يا اهل الكتاب لا تغلوا في دينكم غيرالحق).البته غلو نصاري روشن است و اما در مورد غلو يهود كه خطاب يا اهل الكتاب شامل آنها نيز مي شود بعيد نيست كه اشاره به سخني باشد كه درباره عزير مي گفتند و او را فرزند خدا مي دانستند. و از آنجا كه سرچشمه غلو غالبا پيروي از هوا و هوس گمراهان است، براي تكميل اين سخن مي فرمايد: از هوس هاي اقوامي كه پيش از شما گمراه شدند و بسياري را نيز گمراه كردند و از راه مستقيم منحرف گشتند، پيروي نكنيد (و لاتتبعوا اهواء قوم قد ضلوا من قبل و اضلوا كثيرا و ضلوا عن سواءالسبيل).اين جمله در حقيقت اشاره به چيزي است كه در تاريخ مسيحيت نيز منعكس است كه مسأله تثليث و غلو درباره مسيح(ع) در قرون نخستين مسيحيت در ميان آنها وجود نداشت بلكه هنگامي كه بت پرستان هندي و مانند آنها به آئين مسيح(ع) پيوستند، چيزي از بقاياي آئين سابق را كه تثليث و شرك بود به مسيحيت افزودند و لذا مي بينيم كه تثليت هندي (ايمان به خدايان سه گانه برهما، فبشنو، سيفا) از نظر تاريخي قبل از تثليث مسيحيت بوده است و درحقيقت اين انعكاسي از آن است، در آيه 30 سوره توبه نيز پس از ذكر غلو يهود و نصاري درباره عزير و مسيح(ع) مي خوانيم يضاهئون قول الذين كفروا من قبل: «گفتار آنها شبيه سخنان كافران پيشين است.»مفسر تفسير راهنما نيز درباره غلو در دين و پيامدهاي اين كار نوشته است:1- اعتقادات ديني اهل كتاب آميخته با غلو، گزافه گويي و امور باطل است.2- پيامبر(ص) مأمور نهي اهل كتاب از غلو و گزافه گويي در آيين خويش بود.3- غلو در دين (آميختن معارف الهي به گزافه هايي باطل) امري نكوهيده و حرام است.4- پيروان اديان الهي در خطر غلو و انحراف از آيين خويش هستند.5- پندار تثليث و الوهيت مسيح(ع) و مادرش مريم، مصداق روشن گزافه گويي و غلو مسيحيان در دين خويش است.6- هر نوع افراط و غلو در دين، باطل و خارج شدن از حقيقت است.7- بي توجهي به كتاب هاي آسماني، منشأ غلو و گزافه گويي در دين است.8- پيروي اهل كتاب از پيشينيان گمراه و هواپرست خويش، منشأ غلو و گزافه بستن آنان به دين است.9- غاليان هواپرست و گمراه از اهل كتاب، گمراه كننده بسياري از مردم هستند.10- عقايد ناروا و غلوآميز اهل كتاب برخاسته از افكار باطل گمراهاني مشرك در گذشته تاريخ است.11- ضلالت هاي فراوان و ريشه دار بشر، ميراث عقايد و افكار هواپرستان تاريخ است.12- پيروان اديان الهي در خطر پيروي از عقايد پوچ و تمايلات هواپرستانه گذشتگان خويش هستند.بنابراين، غلو در دين و زياده روي درباره آنچه ما مسلمانان به آن اعتقاد داريم كاري ناپسند و دور از اعتدال است. خداوند متعال در قرآن كريم فرموده است كه ما شما (مسلمانان) را امت معتدل و ميانه رو قرار داده ايم:و كذالك جعلناكم امه وسطالتكو نوا شهداء علي الناس...و همچنين (كه قبله شما يك قبله ميانه است) شما (مسلمانان) را نيز، امت معتدل و ميانه اي قرار داده ايم تا براي مردم گواه (نمونه) باشيد و پيامبر هم (براي شما نمونه و) گواه باشد.اصل و پايه و اساس همه اديان الهي، توحيد است. و چنانچه شياطين جني و انسي موفق شوند كه پيروان ديني را از توحيد منحرف كرده و به وادي شرك و تثليث و غلو بكشانند آنها را در دايره كفر قرار مي دهند و با برهان نمايي هاي واهي و خيالي گمراهشان مي كنند. به همين جهت كه غلو در هر دين و مذهب و توسط هر فردي و به هر بهانه اي كه انجام شود هم انحراف است و هم موجب انحراف مي شود.ائمه اطهار عليهم السلام نيز با غلوكنندگان در دين برخورد جدي مي كرده اند و آنها را از اينكار منع مي كرده اند نقل شده است كه:گروهي از بني هاشم و ساير شيعيان خدمت امام باقر(ع) رسيدند. امام به آنها فرمودند: از شيعيان غالي بپرهيزيد و ميانه روي را پيشه كنيدعرض كردند: غالي كيست؟امام باقر(ع) فرمودند: غالي كسي است كه درباره ما مقامي را معتقد است كه ما خودمان آن مقام را براي خويش قائل نيستيم... نمي توان به خدا نزديك شد مگر با اطاعت از او. هركس از شما مطيع او باشد، و به دستورات او عمل كند ولايت ما برايش سودمند است و هركس نافرماني خدا كند، ولايت ما برايش سودي ندارد.آن حضرت همچنين درباره دوري از افراط و تفريط و عمل به ميانه روي فرموده است:ترس از خدا در پنهان و آشكار و ميانه روي در فقر و ثروت نجات بخش انسان است.منبع:سایت پژوهشکده باقر العلوم تنظیم:نقدی-حوزه علمیه تبیان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 294]