واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: سياست و حوزه هاى علميه
در سير حركت علما وانديشمندان اسلامى بارها بر طرز فكر جدائى دين از سياست شورش شده است - جدائيى كه محصول دورى او تعاليم وحى و پاسداران آن بشمار مى رفت اما هيچگاه اين نوع حركت ها قابل مقايسه با آنچه ما آكنون مواجه با آن هستيم نبودخ و نيست . حركتى كه خود را در 15 خرداد نشان داد و با طرح مساله[ ولايت فقيه] به صورت مدون و منسجم از تئورى خاص حكومتى برخوردار شد.امروز در جو و فضائى كه ما زندگى مى كنيم و با راهنمائى هاى پياپى امام و نمونه هاى روشن اثرات مثبت دخالت مذهب در سياست جدائى دين از سياست راه اساطيرى را در پيش گرفت . ليكن نبايد فراموش كرد كه هنوز در آنسوى مرزهاى جغرافيائى و حتى در داخل كشور پيروان اين فكراز پايگاههائى برانديشه برخی طبقات اجتماعى برخوردارند. تفكراتى كه ممكن است بر زبان نيايد اما در اعمال و حركتشان به وضوح خود را نشان مى دهد. اين انديشه با تكيه بر القائات حاكميت سلاطين جور وبرخوردارى از قداستى عوام پسند قادر است كه در ذهن هاى ناآگاه ايجاد شك نموده وترديدهائى را بيافريند.با توجه به نكات فوق احساس اين ضرورت شد كه در نوشتارى هر چند مختصر به رووس برخى از مطالب اشاراتى شود تا سر آغازى براى تحقيقى گسترده گردد و پيش از شروع دراصل بحث تعريف گونه اى از سياست ارائه مى شود تا سياست مورد نظر دراين مقاله مكان واقعى خويش را بيابد واشتراك لفظى اين واژه موجب مغالطه نگردد. سياست و مكتب :حكما مطلبى را بدرستى دريافته اند كه گاه ابهامات از ناتوانى در تصور ناشى مى شود. و به تعبير آنان[ مبادى تصوريه] ايجاداشكال در امر بديهى را مى نمايند.رابطه سياست و ديانت را مى توان مصداقى از براى اين قاعده كلى قرار داد زيرااگر ديانت بدرستى تصور شود و غايت و هدف آن در ذهن ترسيم يابد و سياست نيز معنى واقعى اش را پيدا كند دراينصورت هيچ انديشمند منصف مسلمانى را ياراى تصور جدائى آندو نمى باشد. مرحوم آيت الله بروجردى در مباحث درسى[ صلاه جمعه] اين نكته را تصريح فرموده اند كه:براى آنكس كه دراحكام و قوانين اسلام تتبع كند شكى باقى نمى ماند كه اسلام دين سياسى اجتماعى بوده و احكامش صرفا در محور عباديات و سعدات اخروى نيست . بلكه بيشتر آن با سياست مدن و تنظيم اجتماع پيوند مى خورد. و يا مربوط به هر دو جهان و دنيا و آخرت استو در بحثى ديگراز كلامشان مى گويند:[...اين خلط عميق بين جهات روحى و فوائد سياسى ازاختصاصات دين اسلام است] 2وامام خمينى نيز طى ساليان متمادى بر جوامع اسلامى براى تبيين همين اصل اساسى فرياد زدند و ما به ذكر نمونه هاى اندك از گفتار ايشان بسنده مى كنيم :اسلام دين سياست است . 3 دين اسلام يك دين سياسى است حتى عبادتش 4تبليغاتى فراوانى از طرف دشمنان داخلى و خارجى اسلام مى شود كه ديانت به سياست كارى ندارد. سياست مال امپراطوراست و ديانت مربوط به پاپ .! 5 ارتباط عميق و گسترده ميان دين و سياست در مجموعه احكام دين به چشم مى خورد. و ما براى رعايت اختصاراين مسئله را در 3 محور بررسى مى كنيم : 1 ضرورت احساس مسئوليت اجتماعى . 2 شعائراسلامى و مسائل سياسى .3 لزوم حكومت دراسلام . برگزيدن عناوين فوق در ميان صدها عنوان مربوط به مسائل سياسى از آنجهت صورت گرفت كه[ احساس مسئوليت در قبال اجتماع] موتور تحرك فعاليت هاى سياسى [ ايجاد حكومت عدل] محور حركت هاى سياسى و[ شعائر اسلامى] اشكال پيشنهادى برخوردهاى سياسى بشمار مى روند.و ما در نخستين مقاله بحث رااز[ احساس مسئوليت اجتماعى] آغاز مى كنيم : زندگى اجتماعى :انديشه زندگى دراجتماع و پرهيزازانزواگرائى دراديان توحيدى بسيار مورد تاكيد قرار گرفته است و به گفته علامه طباطبائى:[اولين كسانى كه بطور تفصيل آدميان را به اجتماع آگاه ساختند و بطور تفصيل توجه به حفظ اجتماع كردند پيامبران بودند] اين انديشه دراسلام به شكل بارزترى مورد تاكيد قرار گرفت . و به عنوان نمونه مى توان امورى را ذكر كرد: 1 تاكيد به حسن معاشرت اجتماعى . 7 2 حقوق اجتماعى ( حقوق خانواده همسايه ارحام دوستان مومنان و...) 8 3 تكاليف ضامن بقاء جامعه (حدود تعزيرات انفاق زكات خمس و...) 9 4 عبادات دسته جمعى ( نماز جمعه عيدين نماز جماعت حج و...) 10 5 نفى انزواگرائى و رهبانيت 11 تاكيد عظيم اديان الهى بر حضور فعال در صحنه اجتماعى برخاسته از [آثار مثبت زندگى اجتماعى] است . زندگى اجتماعى علاوه بر رفع احتياجات مادى خلاقيت هاى انسانى را پيش مى برد. و موجبات رشد عقلانى و روحى انسانى را فراهم مى آورد (ادامه دارد)تنظیم:امید واضحی آشتیانی_حوزه علمیه تبیانپاورقى ها1و2.البدرالزاهر فى صلاه الجمعه والمسافر تقريراز آيت الله العظمى منتظرى ص 52533.از پيام امام به مناسبت عيد فطر 57.4و5.از سخنرانى امام در 58/06/26.6.الميزان ج 4.93. 7. مراجعه كنيد بهرساله مصادقه الاخوان شيخ صدوق - بحارالانوار 75 باب 31 32 50 58 - بحارج 76 باب 103 - 79اصول كافى 2.435 - مسندامام الرضا ( ع ) عزيزالله عطاردى ص 301 - 291 - ثواب الاعمال شيخ صدوق 182 - 163 - تصنيف نهج البلاغه لبيب بيضون باب 5 و 8 التا لجامع الاصول شيخ على منصور تا سف ج 5 ص 85 - 3.8. مراجعه كنيد به : [ رساله الحقوق] امام سجاد( ع ) - تحف العقول (تصحيح غفارى - ترجمه كمره اى ) ص 287 - 260. بحارالانوار 74.2 حقوق مومنين واخوان باب 5 6 7 8 11 12 و... وسائل الشيعه ج 11 باب 2539 اصول كافى 2.165 - ثواب الاعمال ص 182 - 163.حقوق ارحام "اصول كافى 2.150 - بحار 74.87. حقوق خانواده "اصول كافى 2.157 - بحا 74.22 - كنزالعمال 16.461. 9. مراجعه كنيد به : [حدود و تعزيرات] : وسائل الشيعه ج 19 - دعائم الاسلام - نعمان بن محمد تميمى مغربى 2.401 - روضه المتقين ج 10 مجلسى اول و ...[ انفاق زكوه خمس:] وسائل ج 6 روضه المتقين فى شرح من لايحضره الفقيه - ج 3 ص 222 - 1 محجه البيضاء ج 3 ص 119 - 64 - جامع احاديث الشيعه 6.323 - تصنيف نهج البلاغه ص 150 و 184. دعائم الاسلام ج 1 ص 264 . 240 و ... 10. در مقاله بعد پيرامون[ شعائراسلامى] مفصلا بحث خواهد شد. 11. مراجعه كنيد به :)وسائل الشيعه 8.249 الحياه 1.224 - سفينه البحار ماده (رهب ).
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 216]