واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: هنوز پاي رييس جمهوري آمريكا به خاك هندوستان -به عنوان نخستين مقصد از سفر 10 روزه او به آسياي جنوب شرقي- نرسيده بود كه از چهاردهم آبانماه كليد اعتراضهاي مردمي به اين سفر زده شد. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، مسلمانان شهر لكنو مركز ايالت اوتاپرادش، پس از اقامه نماز جمعه در مسجد امام آصفي به سر دادن شعارهايي عليه سياستهاي اوباما و آتش زدن پرچم آمريكا اقدام كردند. هشتم آبانماه نيز احزاب چپگراي هند شامل جناح ماركسيست، حزب كمونيست هند، بلوكه پيشرفته سراسر هند و حزب سوسياليست انقلابي، با انتشار بيانيهاي از برپايي تظاهراتي اعتراضآميز همزمان با آخرين روز اقامت اوباما در هند (هفدهم آبانماه) خبر دادند. پركاش كرات دبيركل حزب كمونيست هند جناح ماركسيست، اي. بي. بردان دبيركل حزب كمونيست، ديبابرت بيسواس دبيركل بلوكه پيشرفته سراسر هند و آباني راي دبيركل حزب سوسياليست انقلابي، در اين بيانيه بر طرح موضوعهايي همچون فشار آمريكا بر دولت هند، چارچوب پيمان دفاعي اين كشور، برگرداندن 50 هزار نيروي مسلح حاضر در عراق، حل مسائل افغانستان، پايان دادن به تحريم كوبا و توقف كمك به رژيم صهيونيستي تاكيد كردند. يكي ديگر از موضوعهاي بحثبرانگيز در تاريخ روابط دو كشور، سانحه گاز بوپال است كه آذرماه 1363 در مركز ايالت ماديا پرادش به دليل سهلانگاري يونيون كاربايد شركت حشرهكشسازي آمريكايي، رخ داد و تاكنون به كشته شدن دستكم 18 هزار نفر منجر شده و هزاران نفر ديگر نيز هنوز با مشكلات جسماني ناشي از آن دست به گريبان هستند. از آنجا كه قربانيان اين فاجعه در آن زمان فقط مبلغ 25 هزار روپيه (معادل 540 دلار) غرامت دريافت كردند، اينك خواستار جبران خسارت و تحويل دادن وارن ايندرسن رييس وقت شركت يونيون كاربايد، هستند. اقدام پائول فالس بي سركنسول آمريكا در بمبئي، مبني بر ارسال فرمهايي براي پر كردن مشخصات افرادي چون آشوك چاوان سروزير و چاهاگان باهوجبال معاون سروزير ايالت ماهاراشتا نيز دامنه اعتراضها را گستراند. اين دو به عنوان ميزبان اصلي قصد داشتند ديدار با اوباما را تحريم كنند كه پانزدهم آبانماه دولت آمريكا، سركنسول را مامور عذرخواهي از آنان كرد. ** اهداف اقتصادي و تسليحاتي اوباما از سفر به هند ----------------------------------------------------------- اوباما در سفر به آسيا، ديدار با مقامهاي هند، اندونزي، ژاپن، كره جنوبي و رييس جمهوري چين را در دستور كار دارد. با اين حال، اقامت سه روزه او در هندوستان نشان از اهميت اين كشور در معادلات بينالمللي آمريكا دارد. موسسه مطالعات امنيتي اتحاديه اروپا (اي. يو. آي. اس. اس) و شوراي اطلاعات ملي آمريكا (ان. آي. سي) چهاردهم مهرماه در گزارشي پيشبيني كردند هند تا سال 1394 به سومين قدرت جهان تبديل خواهد شد. بر پايه اين گزارش، هند در زمان حاضر پس از آمريكا، چين و اتحاديه اروپا، چهارمين كشور قدرتمند دنيا است. از سوي ديگر، در زمان حاضر هند از لحاظ حجم مبادلات دوازدهمين شريك تجاري آمريكاست. روزنامه آمريكايي وال استريت ژورنال، بيست و ششم مهرماه نوشت: باراك اوباما درصدد است در اين سفر به منظور تغيير كلي فضاي بشدت متنشج در روابط تجاري دو كشور داراي بزرگترين دموكراسيها در جهان، در نخستين گام معامله فروش پنج ميليارد و 800 ميليون دلاري هواپيماهاي ترابري نظامي را به دهلي نهايي سازد و راه را براي انجام ديگر معاملههاي تسليحاتي و تجاري هموار كند. اين روزنامه، به نقل از مقامهاي آمريكايي مطلع از اين معامله ها افزود: هند قصد دارد در قالب بزرگترين معامله نظامي اين كشور 10 هواپيماي ترابري نظامي سي.17 ساخت شركت آمريكايي بويينگ را بخرد. با آنكه قيمت دقيق اين معامله هنوز معلوم نيست، احتمال دارد كه مجموع ارزش معاملههاي مورد توافق دو كشور در اين سفر به 10 تا 12 ميليارد دلار برسد. به نوشته اين روزنامه، حجم تجارت دوجانبه هند و آمريكا هماكنون به مرز 37 ميليارد و 600 ميليون دلار در سال رسيده است. از سوي ديگر، هند به تازگي به كعبه آمالي براي كشورهاي غربي همچون روسيه، فرانسه، انگلستان و آلمان تبديل شده است. حجم مبادلات بازرگاني روسيه و هند در سال به حدود هفت ميليارد دلار ميرسد و دو كشور توافق كردهاند كه اين رقم را به 10 ميليارد دلار افزايش دهند. بحث توسعه همكاريهاي فني- نظامي نيز طي سفر چهاردهم مهرماه آناتولي سرديوكوف وزير دفاع روسيه به دهلينو پيگيري شد. با اينكه دهلي نو در دو دهه اخير ميلياردها دلار انواع تسليحات پيشرفته را از اين كشور خريداري كرده و با كمك روسيه به توليد جنگنده هاي سوخو-30 و موشكهاي براهموس دست زده است، اما سايه آمريكا بر اين بازار سودآور، زنگهاي هشدار را در گوش مسكو به صدا در ميآورد. منابع خبري روسيه از قصد هند براي خريد هواپيماهاي نسل پنجم به ارزش 25 ميليارد دلار از امريكا خبر دادند. نگراني روسيه از گسترش مناسبات ميان آمريكا و هند زماني چهره جديتري به خود گرفت كه مذاكرات ابتدايي در اين زمينه طي سفر چهارم مهرماه اي. كا. آنتوني وزير دفاع هند، به واشنگتن صورت گرفت. از سوي ديگر، خبرگزاري فرانسه، بيست و ششم مهرماه با بازتاب مصاحبه اِروه موران وزير دفاع فرانسه، با نشريه هنديزبان ايندين دفنس رويو از شركت فرانسه در مناقصه هند براي خريد 126 فروند جنگنده با مبلغ پيشنهادي 12 ميليارد دلار خبر داد. همچنين سفر آتي نيكلا ساركوزي رييس جمهوري فرانسه به هند (اواخر آذرماه)، با هدف بستن قراردادهايي نظامي از جمله قرارداد يك ميليارد و 200 ميليون دلاري براي نوسازي 56 ميراژ 2000 انجام خواهد شد. نيروي هوايي هند پس از انجام رزمايشهاي مشتركي با نيروهاي آمريكا، فرانسه، آفريقاي جنوبي و عمان، بيست و ششم مهرماه نيز با نيروي هوايي سلطنتي انگليس بويژه جنگندههاي تايفون، رزمايشي 17 روزه را برگزار كرد. شركت هواپيماسازي تايفون يكي از شش شركت هواپيماسازي است كه در مناقصه نيروي هوايي هند براي خريد 126 فروند هواپيماي جنگي چندمنظوره شركت كرده است. جورج دبليو بوش رييسجمهوري پيشين آمريكا، در اسفندماه 1385 در سفر به دهلي نو تحريم اتمي هند را پايان يافته اعلام كرد كه برخي ناظران هدف وي را منصرف كردن هند از همكاري با طرح خط لوله ايران ارزيابي كردند. پس از اين سفر، آمريكا همكاريهاي اتمي خود با هند را پس از حدود 30 سال از سر گرفت. با وجود اعلام بوش و توافقنامه سال 1387 در همين زمينه، هنوز شركتهاي بزرگ آمريكايي به عرصه هستهاي هند وارد نشدهاند. گويدو وسترول وزير امورخارجه آلمان كه بيست و هفتم مهرماه به هند رفته بود، نسبت به احتمال امضاي معاهده ممنوعيت جامع آزمايشهاي هستهاي (سي. تي. بي. تي) توسط هند ابراز اميدواري كرد و همچنين با همتاي هندي خود درباره همكاري دو كشور در زمينه مبارزه با تروريسم و تقويت روابط اقتصادي دوجانبه تبادل نظر كرد. البته موضع هستهاي از سوي دولت هند با توجه خاصي دنبال ميشود به طوري كه پوشپين پانت محقق مركز مطالعات بينالمللي دانشگاه جواهر لعل نهرو دهلي، ديدار اوباما از هند را واقعيتي تلخ خواند. وي هفتم آبانماه طي مقالهاي در روزنامه هندي زبان نئي دنيا نوشت: واقعيت اين است كه دولت اوباما نهايت تلاشهاي خود را انجام داده است تا از طريق محاصره يا به هر نحوه ديگر، هند را به امضاي قرارداد ان.پي.تي وادار كند. ** مباحث امنيتي، سرفصل اساسي سفر اوباما به هند ---------------------------------------------------------------- گذشته از اقامت اوباما در هتل تاج محل كه يكي از اهداف حملات تروريستي پنجم آذرماه 1387 بود، دستكم 15 فروند هواپيماي نيروي هوايي آمريكا مقادير زيادي تجهيزات امنيتي را براي تضمين امنيت اوباما در طول ديدار وي از هند وارد بمبئي كردند. به نظر ميرسد تامين امنيت به عنوان يكي از دغدغههاي مشترك مقامهاي هندي و آمريكايي به حساب ميآيد. از همين رو، بيدليل نخواهد بود كه مذاكراتي درباره مناقشات هند و پاكستان بويژه پس از حوادث خونين چند ماه اخير كشمير بين دو طرف انجام پذيرد. حساسيت مقامهاي هندي به اين موضوع تا آنجاست كه آنان يكي از دلايل اين درگيريها را بيمديرتي نيروهاي آمريكايي در تزريق كمكهاي نظامي به پاكستان ميدانند. وزير دفاع هند در حاشيه ديدار پنجم مهرماه خود با مقامهاي آمريكايي تاكيد كرده بود گرچه اين سلاحها براي مبارزه با تروريسم به پاكستان داده مي شود اما عليه هند مورد استفاده قرار ميگيرد. بنابراين از آمريكاييها خواسته شد مكانيسمي براي كنترل اين سلاح ها پيدا كنند. پانت نيز در مقاله روزنامه نئي دنيا با اشاره به كمكهاي آمريكا به پاكستان نوشت: نميتوان اين واقعيت را ناديده گرفت كه واشنگتن ميلياردها دلار و عمدتا به شكل تجهيزات نظامي به پاكستان پرداخت ميكند كه اين مبالغ مانند گذشته عليه هند به كار گرفته ميشود. از سوي ديگر، يكم آبانماه اياز اكبر سخنگوي كنفرانس همه حزبي حريت، درباره درگيريهاي اخير ارتش هند با افراد مسلح ناشناس در حومه شهر سرينگر به خبرنگاران گفت: به نظر ميرسد رويارويي مسلحانه پيش از ديدار رييس جمهوري آمريكا از هند، صحنهاي نمايشي است تا نهضت كشمير را بد رنگ نشان داده و آن را با تروريسم مرتبط كند. ** شبه قاره در چنگال رقابت كشورهاي غربي ------------------------------------------------------- بيست و سوم تيرماه پايگاه هندي دي. تايمز آف اينديا از رشد پنج برابري بودجه نظامي هند خبر داد. نگاه ويژه دهلي نو به افزايش توان نظامي خود، عرصه مساعدي را براي رقابت كشورهاي غربي در راستاي در اختيار گرفتن اين بازار بالقوه فراهم آورده است. به نظر ميرسد مقامهاي هند سعي در داشتن نگاهي همهجانبه و منطقي به اين رقباي غربي دارند. تمايل هند به عضويت دايم در شوراي امنيت سازمان ملل نيز چشمانداز آتي سياست بينالمللي دهلي نو را تشكيل ميدهد. بر همين اساس، هند از كنار حضور اين كشورها در عرصه داخلي خود به افزايش اقتدار جهاني ميانديشد. حال، چنانچه دستيابي به اين هدف با نشان دادن روي خوش به آمريكا محقق شود، در همين راستا گام برميدارد. بحران اقتصادي اخير ايالات متحده نيز واشنگتن را به يافتن بازارهاي جديدي براي مصرف كالاهاي خود وادار كرده است تا شايد از اين مسير، درماني نيز براي بيكاري فزاينده مردم خود بيابد. همزمان با حضور اوباما در بمبئي، شركت هندي ريليانس پاور اعلام كرد اسباب و تجهيزات نيروگاهي را براي تاسيسات برقي 24 هزار مگاواتي از شركت جي.اي آمريكا تامين ميكند. شركت هواپيمايي مسافربري اسپايس جت هند نيز اعلام كرد از شركت بويينگ، 33 فروند هواپيماي 737 ميخرد. بر پايه همين ديدگاه، باراك اوباما پانزدهم آبانماه طي سخناني در شهر بمبئي اعلام كرد كه هند بازار آينده فعاليتهاي اقتصادي آمريكا خواهد بود. اوباما گفت: كار انجام چند معامله تاريخي به ارزش 10 ميليارد دلار بين دو كشور با هدف ايجاد فرصتهاي شغلي براي حدود 50 هزار نفر در آمريكا به پايان رسيده است. از سوي ديگر، موقعيت منطقهاي هند و رقابتهاي ديرين اين كشور با پاكستان و چين فشارهايي نامريي را بر دهلي نو وارد ميآورد تا براي عقب نماندن از سير رو به رشد خود، به هر وسيلهاي دست بيازد. حتي اگر اين ابزار، تقاضا از آمريكا براي نظارت و ساماندهي به كمكهاي خود به پاكستان باشد. تحقيق**1961**1358
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 398]