محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1845861523
دستاوردهای اسلامی و نقش ایران از دیدگاه شهید مطهری (3)
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
دستاوردهای اسلامی و نقش ایران از دیدگاه شهید مطهری (3) نويسنده:حجر اكبري زادگان نقش روشنفکران (1)در اجتماعات استعمارزده و عقب مانده ، عادتاً روشنفکران هستند که می خواهندیا می کوشند که این شعور و وجدان جمعی را در مردم وطن خود بیدار کنند . از آنجا که زبان و سنن و فرهنگ ملی در ذهن این روشنفکران مرادف است با واقعیت فعلی ملت که آمیخته ای است از گرفتاری ها و بدبختی ها و عقب ماندگی ها و محرومیت ها ، روشنفکر از تبلیغ روی این سنت سر باز می زند و به سوی الگوهای دنیای پیشرفته و حاکم رو می آورد و می کوشد آن الگوها را برای ملت خود سرمشق تشکیل و تکوین شعور ملی قرار دهد . فرانتس فانون ، جامعه شناس وروان شناس بیدار دل آفریقایی که در اثر مهم و جاودان خویش نفرین شدگان زمین ظهور این حالت و احساس را در میان روشنفکران جامعه ی استعمار زده ، مرحله ی ابتدایی و خام تبلور وجدان ملی در میان این قشر می خواند . در این مرحله فکر روشنفکر جامعه ی استعمارزده گر چه از مقوله ی اندیشه است ، ولی یک کالای وارداتی است که از وراء مرزها و از سوی کشورهای مسلط غرب آمده است . او در این مرحله تنها « ترجمه ای می اندیشد و ترجمه ای عمل می کند . » در مرحله دوم ، فانون زمانی که روشنفکر جامعه ی عقب مانده تصمیم گرفته است با صمیمت بیشتری به ملت خود بپردازد ، ولی چون موجودی ملت را با بدبختی و پریشانی و جهل و عقب ماندگی می یابد ، به سوی روزگاری از تاریخ ملت خود می رود که در آن جلال و شکوه و مجد و عظمتی با حداقل زرق و برقی سراغ بگیرد . بدین جهت ، یکباره جامعه ی حالیه را با تمام دلبستگی هایش رها می کند و از فراز قرن ها پرواز می کند و به هزاران سال قبل خیز بر می دارد ، اگر در تاریخ واقعی ملت خود چنین روزگاری را نیابد به سوی افسانه ها ی کهن رو می آورد . و منزل سوم تحول روشنفکر موقعی است که وی خیالپردازی ها را رها کرده ، با خلق وطن خود آشتی کرده و با درد و غمهای آنها آشنا شده ، طعم محرومیتها و فشارها را چشیده به دلبستگی های توده بستگی پیدا کرده است و به عقاید و عواطف آنها احترام می گذارد و خود را با آن آشنا می سازد و از آن درس و الهام می گیرد . تنها اینجاست که روشنفکر ، به شرط صداقت و عدم تقلید و دنباله روی از استادان غربی اش ، نقش سازنده و پیشرو خود را در ساختن و پرداختن و برانگیختن شعور و وجدان ملی باز می یابد و هر اندازه در این راه صمیمیت و گذشت بیشتری نشان دهد ، محصول و تأثیر اندیشه و عمل او وسیعتر و سریعتر می شود . رخنه ی فرصت طلبان (2)رخنه و نفوذ افراد فرصت طلب در درون یک نهضت از آفتهای بزرگ هر نهضت است . وظیفه ی بزرگ رهبران اصلی این است که راه نفوذ و رخنه ی این گونه افراد را سد نمایند . هر نهضت مادام که مراحل دشوار اولیه را طی می کند سنگینی اش بر دوش افراد مؤمن مخلص فداکار است ، اما همین که به بار نشست و یا لااقل نشانه های بار دادن آشکار گشت و شکوفه های درخت هویدا شد ، سر و کلّه ی افراد فرصت طلب پیدا می شود . روز به روز که از دشواریها کاسته می شود و موعود چیدن ثمر نزدیکتر می گردد ، فرصت طلبان محکمتر و پرشورتر پای عَلَم نهضت سینه می زنند تا آنجا که تدریجاً انقلابیون مؤمن و فداکاران اولیه را از میدان بدر می کنند . این جریان تا آنجا کلیت پیدا کرده که می گویند : « انقلاب فرزند خور است . » گویی خاصیت انقلاب این است که همین که به نتیجه رسید فرزندان خود را یک یک نابود سازد . ولی انقلاب فرزندخور نیست ، غفلت از نفوذ و رخنه فرصت طلبان است که فاجعه به بار می آورد . سردار ملی ها و سالار ملی ها و سایر قهرمانان آزادی خواه ، همه به گوشه ای پرتاب شدند و به فراموشی سپرده شدند و عاقبت در گرسنگی و گمنامی مردند ، اما فلان الدوله ها که تا دیروز زیر پرچم استبداد با انقلابیون می جنگیدند و طناب به گردن مشروطه چیان می انداختند ، به مقام صدارت عظمی رسیدند و نتیجه ی نهایی ، استبدادی شد به صورت مشروطیت . فرصت طلبی تأثیر شوم خود را در تاریخ صدر اسلام نشان داد . در دوره ی عثمان ، فرصت طلبان جای شخصیت های مؤمن به اسلام و اهداف اسلامی را گرفتند ، طریدها وزیر شدند و کعب الاخبارها مشاور ، و اما ابوذرها و عمارها به تبعیدگاه فرستاده شدند و یا در زیر لگد مچاله شدند . نفوذ اندیشه های بیگانه (3) اندیشه های بیگانه از دو طریق نفوذ می کنند . یکی از طریق دشمنان . هنگامی که یک نهضت اجتماعی اوج می گیرد و جاذبه پیدا می کند و مکتب های دیگر را تحت الشعاع قرار می دهد ، پیروان مکتبهای دیگر برای رخنه کردن در آن مکتب و پوساندن آن از درون ، اندیشه های بیگانه را که با روح آن مکتب مغایر است وارد آن مکتب می کنند و آن مکتب را به این ترتیب از اثر و خاصیت می اندازند و یا کم اثر می کنند . دیگر از طریق دوستان و پیروان ، گاهی پیروان خود مکتب به علت ناآشنایی درست با مکتب ، مجذوب یک سلسله نظریات و اندیشه های بیگانه می گردند و آگاهانه یا نا آگاهانه آن نظریات را رنگ مکتب می دهند و عرضه می نمایند . امروز که نهضت اسلامی ایران اوج گرفته و مکتبها و « ایسم » ها را تحت الشعاع قرار داده است ، هر دو جریان را مشاهده می کنیم . هر گروهی را می بینیم که واقعاً وابسته به مکتبهای دیگر بالخصوص مکتبهای ماتریالیستی هستند و چون می دانند با شعارها و مارکهای ماتریالیستی کمتر می توان جوان ایرانی را شکار کرد ، اندیشه های بیگانه را با مارک اسلامی عرضه می دارند . بدیهی است اسلامی که با محتوای ماتریالیستی در مغز یک جوان فرو رود و تنها پوسته ی اسلامی داشته باشد به سرعت دور انداخته می شود . و هم می بینیم – و این خطرناکتر است – که افرادی مسلمان ولی ناآشنا به معارف اسلامی و شیفته ی مکتبهای بیگانه ، به نام اسلام اخلاق می نویسند و تبلیغ می کنند اما اخلاق بیگانه ، فلسفه ی تاریخ می نویسد همان طور ، سیاست می نویسد همان طور ، جهان بینی می نویسد همان طور ، تفسیر قرآن می نویسد همان طورو... و... و... ؛ من به عنوان یک فرد مسؤول به مسؤولیت الهی ، به رهبران عظیم الشأن نهضت اسلامی که برای همه شان احترام فراوان قائلم ، هشدار می دهم و بین خود و خدای متعال اتمام حجت می کنم که نفوذ و نشر اندیشه های بیگانه به نام اندیشه های اسلامی و با مارک اسلامی اعمّ از آن که روی سوء نیت و یا عدم سوء نیت صورت گیرد ، خطری است که کیان اسلام را تهدید می کند . راه مبارزه با این خطر تحریم و منع نیست . مگر می شود تشنگانی را که برای جرعه ای آب له له می زنند ، از نوشیدن آب موجود به عذر این که آلوده است منع کرد ؟! این ما هستیم که مسؤولیم . ما به قدر کافی در زمینه های مختلف اسلامی کتاب به زبان روز عرضه نکرده ایم . اگر ما به قدر آب زلال و گوارا عرضه کرده بودیم ، به سراغ آب های آلوده نمی رفتند . گر نه تهی باشدی بیشتر این جویها خواجه چرا می دود تشنه در این کویهاراه مبارزه ، عرضه داشتن صحیح این مکتب در همه ی زمینه ها با زبان روز است . حوزه های علمیه ی ما که امروز این چنین شور و هیجان فعالیت اجتماعی یافته اند باید به مسؤولیت عظیم علمی و فکر خود آگاه گردند ، باید کارهای علمی و فکری خود را ده برابر کنند ، باید بدانند که اشتغال منحصربه فقه و اصول رسمی جوابگوی مشکلات نسل معاصر نیست . تجدد گرایی افراطی (4)پرهیز از افراط و تفریط و گرایش به اعتدال در هر کاری خالی از دشواری نیست . گویی همیشه راه اعتدال یک خط باریک است که اندک بی توجهی موجب خروج از آن است . این که در آثار دینی وارد شده که « صراط » از « مو» باریکتر است اشاره به همین نکته است که رعایت اعتدال در هر کاری سخت و دشوار است . بدیهی است که مشکلات جامعه ی بشری نو می شود و مشکلات نو راه حل نو می خواهد . « الحوادث الواقعه» چیزی جز پدیده های نو ظهور نیست که حل آنها بر عهده ی حاملان معارف اسلامی است . برخی آن چنان عوام زده هستند که تنها معیارشان سلیقه ی عوام است و عوام هم گذشته گر است و به حال و آینده کاری ندارد . برخی دیگر که به مسائل روز توجه دارند و درباره آینده می اندیشند متأسفانه سخاوتمندانه از اسلام مایه می گذارند ؛ سلیقه ی روز را معیار قرار می دهند و به نام « اجتهاد آزاد »به جای آن که اسلام را معیار حق و باطل زمان قرار دهند ، سلیقه و روح حاکم بر زمان را معیار اسلام قرار می دهند. مثلاً : مَهر نباید باشد چون زمانی نمی پسندند ، تعدد زوجات یادگار عهد بردگی زن است ، پوشیدگی همین طور ،اجاره ومضاربه و مزارعه یادگار عهد فئودالیسم است و فلان حکم دیگر یادگاری عهدی دیگر ، اسلام دین عقل و اجتهاد است ، اجتهاد چنین و چنان حکم می کند . باید توجه داشته باشیم که حتی معیارهایی که دانشمندان روشنفکر و مترقی اهل تسنن نظیر عبده و اقبال برای حل مشکلات جدید ارائه کرده اند از قبیل تمایز قائل شدن میان عبادات و معاملات و تعبیرهای خاصی که آنها از اجماع ، اجتهاد ، شورا و غیره کرده اند و همچنین جهان بینی اسلامی که آنها عرضه کرده اند ، به هیچ وجه برای ما که پرورده ی فرهنگ اسلامی پیشرفته ی شیعی هستیم قابل قبول نیست و نمی تواند الگو قرار گیرد . فقه شیعه ، حدیث شیعه ، کلام شیعه ، فلسفه شیعه ، تفسیر شیعه ، فلسفه ی اجتماعی شیعه از آن چه در جهان تسنن رشد کرده بسی رشد یافته تر و جوابگوتر است . به هر حال تجدیدگرایی افراطی- که هم در شیعه وجود داشته و هم در سنی – و در حقیقت عبارت است از آراستن اسلام به آنچه از اسلام نیست و پیراستن آن از آنچه از اسلام هست به منظور رنگ زمان زدن و باب طبع زمان کردن ، آفت بزرگی برای نهضت است و وظیفه رهبری نهضت است که جلوی آن را بگیرد .ابهام طرح های آینده (5) فرض کنید ساختمان فرسوده و بی قواره ای را که در آن با ناراحتی به سر می بریم می خواهیم خراب کنیم و به جای آن ، ساختمانی نو وزیبا که فاقد نواقص قبلی باشد و آسایش ما را کاملاً تأمین کند، بسازیم . اینجا دو احساس داریم : یک احساس منفی درباره ی ساختمان موجود که می خواهیم هر چه زودتر خود را از شر آن راحت سازیم و دیگر احساس مثبت درباره ی ساختمان جدیدی که می خواهیم بسازیم و هر چه زودتر یک زندگی خانوادگی ایده آل در آن به وجود آوریم . از نظر احساس منفی تکلیف ما روشن است . نیاز زیادی نیست که ضرورت تخریب آن برای ما توضیح داده شود ، زیرا عملاً ناراحتیها را لمس می کنیم . اما از نظر احساس مثبت اگر طرحی و نقشه ای مشخص جلوی ما بگذارند یا ماکتی تهیه کنند و جلوی ما بگذارند که ساختمان آینده این است با این مزایا و محاسن ، و ما در آن نقصی نتوانیم پیدا کنیم قطعاً تسلیم می شویم و قبول می کنیم . ولی اگر طرحی ارائه نشود و از طرف متخصصان مورد اعتماد به طور اجمال گفته شود بعد از خراب کردن ، ساختمانی بسیار عالی به جای آن خواهیم سا خت ، بدیهی است که شوق ما تحریک می شود اما نوعی دلهره هم در ته دل خواهیم داشت . اما اگر دو گروه مهندس پیشنهاد ساختن ساختمان جدید با نقشه معین و وعده بدهند که بهترین ساختمان ها خواهیم ساخت . اینجاست که ابهام و روشن نبودن طرح این گروه ممکن است و ما را به سوی گروهی می کشاند که طرحی نو و روشن دارد . روحانیت آن گروه مهندس اجتماعی مورد اعتماد جامعه است که به علل خاصی درارائه طرح آینده کوتاهی کرده و لااقل به طور کامل و به امضاء رسیده ارائه نداده است . اما در مقابل ، گروههای دیگر هستند که طرحها و نقشه هاشان مشخص است ؛ معلوم است جامعه ی ایده آل آنها از نظر حکومت ، از نظر قانون ، از نظر آزادی ، از نظر ثروت ، از نظر مالکیت ، از نظر اصول قضایی ، از نظر اصول اخلاقی و ... چگونه جامعه ای است . تجربه نشان داده که روشن نبودن طرح آینده ضایعات اساسی به بار می آورد . قطعاً نهضت باید طرحهای روشن و خالی از ابهام و مورد قبول و تأیید رهبران ارائه دهد تا جلو ضایعات گرفته شود . ما خوشبختیم و خدا را سپاسگزار که از نظر مواد خام فرهنگی ، فوق العاده غنی هستیم . نیازی از این نظر به هیچ منبع دیگر نداریم . تنها کاری که باید بکنیم استخراج و تصفیه و تبدیل این مواد خام به مواد قابل استفاده است و مستلزم بیداردلی و کار و صرف وقت است . و باز خوشبختیم که این بیداری در حوزه های علمیه ما آغاز شده و امیدوارم که روز افزون باشد و هر چه زودتر شاهد آنچه آرزو داریم باشیم . پی نوشت ها : 1-خدمات متقابل اسلام و ایران ص242- نهضتهای اسلامی در صد ساله ی اخیر ص923- همان کتاب ص874- همان کتاب ص895- همان کتاب ص94 پاورقی ها1)خدمات متقابل اسلام و ایران / استاد مرتضی مطهری / شهریور 84 /چاپ فجر / انتشارات صدرا2)پیرامون انقلاب اسلامی /استاد مرتضی مطهری / شهریور 84 / چاپ فجر / انتشارات صدرا3)نهضتهای اسلامی در صد ساله ی اخیر / استاد مرتضی مطهری / اردیبهشت 84 / چاپ فجر / انتشارات صدرا 4)پیرامون جمهوری اسلامی / استاد مرتضی مطهری /شهریور 84 / چاپ فجر /انتشارات صدرا .
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 360]
-
گوناگون
پربازدیدترینها