واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: استفاده از يک رژيم غذايي سالم و داشتن عادات غذايي صحيح، به همان اندازه که براي کودکان و نوجوانان مهم است، براي افراد مسن و سالمند نيز اهميت بسياري دارد. سالمند پيري يک انتخاب نيست، بلکه دستور و فرماني است که ناچاراً و بدون استثنا همه بايد آن را بپذيرند! شما در حالي که زندگي ميکنيد، در واقع هر روز به سن پيري نزديکتر و پيرتر ميشويد. البته با پيشرفتهايي که در زمينه سلامت و بهداشت عمومي و درمانهاي پزشکي صورت گرفته، طول عمر افراد بسيار بيشتر از قرون گذشته شده است. گذشت زمان، خواه نا خواه از نظر بيولوژيکي بر روي بدن، از جمله قلب، ريه، گوش، چشم و مغز تأثير ميگذارد و هر چه پيرتر ميشويم، هر يک از اعضاي بدن به طور بالقوه از نظر عملکرد و کارايي ضعيفتر ميشوند. از طرفي، هر فرد مسني ميتواند با داشتن يک تغذيه مناسب و سالم، نشانههاي پيري را چه از نظر ظاهري و چه از نظر اندامهاي بدن کاهش داده و طوري برنامهريزي کند که آنها در دوران پيري بهتر کار کنند. تقريباً تمام تغييراتي که در طول دوران سالمندي در بدن ايجاد ميشود، تدريجي است؛ بنابراين تغيير رژيم غذايي و تبديل آن به يک رژيم صحيح و مناسب نيز به تدريج صورت خواهد گرفت. استفاده از يک رژيم غذايي سالم و داشتن عادات غذايي صحيح، به همان اندازه که براي کودکان و نوجوانان مهم است، براي افراد مسن و سالمند نيز اهميت بسياري دارد. بر اساس مطالعاتي که اخيراً بر روي هرم غذايي افراد بالاي پنجاه سال صورت گرفته، مصرف ميوهها و سبزيجات در افراد مسن بايد بيشتر از مصرف نان و برنج باشد و مصرف روزانه 1 واحد پروتئين (گوشت، مرغ، ماهي و يا تخممرغ) کافي است؛ زيرا فعاليتهاي فيزيکي هم در جوانان و هم در افراد مسن، به ويژه در زنان مسن، نسبت به گذشته بسيار کمتر شده است و در نتيجه، آنها نياز به کالري کمتري دارند. زندگي در جوامعي که Fast Food ها و غذاهاي آماده (که ارزش غذايي بسيار کمي دارند) در آنها رو به گسترش است، سبب شده افراد مسن نيز بدن خود را از مواد مغذي و مواد غذايي سالم و مفيد که براي داشتن يک بافت سلولي سالم ضروري ميباشد، محروم کنند. ميزان ويتامين و مواد معدني در غذاهاي آماده و فرآوري شده بسيار اندک است و آنها ارزش غذايي پاييني دارند. يکي از مواد غذايي بسيار ضروري براي زنان مسن و سالمند فيبر است؛ زيرا به داشتن روده سالم و همچنين برخورداري از حرکات رودهاي مرتب و منظم کمک کرده و پوليپهاي رودهاي و ابتلا به سرطان روده و کولون را نيز کاهش ميدهد. دريافت روزانه کلسيم در زنان مسن بالاي 50 سال بايد افزايش يابد؛ زيرا در اين سن و با ورود به دوران يائسگي حجم توده استخواني کاهش يافته و خطر ابتلا به استئوپروز (osteoporosis) بيشتر ميشود. يکي از باورهاي غلط در ميان مردم اين است که فکر ميکنند فقط محصولات لبني حاوي کلسيم هستند؛ در حالي که سبزيجات پهن برگ و تيره، مانند اسفناج، منابع خوبي براي تأمين کلسيم بدن ميباشند. نحوه مصرف ميوه و سبزيجات نيز در چگونگي تأمين ويتامينهاي بدن بسيار مهم است؛ به طور مثال خوردن آنها به صورت خام، مفيدتر ميباشد؛ زيرا پختن و حرارت ديدن اين مواد غذايي موجب از بين رفتن ويتامينها و آنزيمهاي طبيعي مفيد براي بدن ميشود و فقدان اين آنزيمها و ويتامينها در طولاني مدت منجر به ضعيف شدن بدن و در نتيجه افزايش انواع بيماريها از قبيل سرطان، و يا بيماريهايي که در اثر ضعف سيستم ايمني بدن بروز ميکنند، مانند لوپوس، آرتروز (ورم مفاصل) و همچنين بيماريهاي قلبي و عروقي ميگردد. هيچوقت براي داشتن يک رژيم غذايي صحيح و سالم دير نيست! اگر تاکنون رژيم غذايي مناسبي نداشتهايد، از هم اکنون اقدام کرده و رژيم غذايي خود را بهبود ببخشيد و برنامه غذايي مناسبي را براي خود در نظر بگيريد تا هم سلامت عمومي بدن خود را حفظ کنيد و هم اعضاي خانواده ساليان بيشتري از وجود شما بهرهمند شوند يکي از موادي که مصرف روزانه آن براي بدن ضروري است و تمام افراد، اعم از پير و جوان، بايد به آن توجه داشته باشند، نوشيدن آب است. زنان مسن بايد روزانه ميزان زيادي (8 تا 10 ليوان) آب يا مواد غذايي مايع و يا غذاهاي آبکي مصرف نمايند. با بالا رفتن سن، انسان کمتر احساس تشنگي ميکند و در نتيجه آب کمتري مينوشد؛ در حالي که بدن همچنان به آب زيادي حتي در اين سنين نياز دارد تا اندامهاي بدن کارايي لازم را داشته باشند. مصرف مواد قندي، شيرينيجات و کافئين (موجود در چاي و قهوه) بايد محدود شود. از آنجايي که با بالا رفتن سن، نياز بدن به کالري کاهش مييابد. مصرف شيرينيجات که کالري زيادي به بدن ميرسانند و موجب افزايش وزن ميشوند، بايد کاهش يابد. به طور کلي، مصرف روزانه کالري براي زنان بالاي 50 سال که فعاليت بدني کمي دارند، 1600 کيلوکالري، در صورت فعاليت بدني متوسط 1800 کيلوکالري و در صورتي که فعاليت بدني زيادي دارند، 2000 تا 2200 کيلوکالري ميباشد. خانمهاي مسن براي داشتن يک رژيم غذايي مناسب و سالم بايد به موارد زير توجه کافي داشته باشند: * خوردن صبحانه را هرگز فراموش نکنند. * مواد غذايي که فيبر بالايي دارند (مانند غلات کامل و سبوسدار، نان جو، انواع لوبيا، سبزيها و ميوهها) را در برنامه غذايي روزانه خود بگنجانند. * مصرف ويتامين D را فراموش نکنند و سعي کنند شير بدون چربي و يا کم چربي غني شده (ويتامين D به آن اضافه شده) استفاده نمايند. محصولات لبني کمچرب، مانند دوغ، ماست يا پنير، از آنجايي که کلسيم و ويتامين D بالايي دارند، ميتوانند با بالا رفتن سن به داشتن استخوانهاي محکم کمک کنند. اگر نميتوانيد لبنيات مصرف کنيد؛ حتماً از مکملهاي کلسيم و ويتامين D استفاده نماييد. (البته زير نظر پزشک يا کارشناس تغذيه). * هرگز وعدههاي اصلي غذايي (صبحانه – ناهار – شام) خود را حذف نکنيد، زيرا موجب کاهش و کندي متابوليسم (سوخت و ساز) بدن ميشود. همچنين، با حذف يک وعده غذايي، در وعدههاي بعدي تمايل به خوردن مواد غذايي پرچرب و پرکالري بيشتر ميشود که براي بدن مضر است. * از گوشتهاي کم چربي و با استخوان استفاده کنيد، از خوردن ماهي غافل نشويد و هنگام پختن مرغ، پوست آن را کاملاً بگيريد تا ميزان چربي و کالري موجود در غذا کاسته شود؛ زيرا با بالا رفتن سن، ميزان کالري دريافتي بدن بايد کاهش يابد؛ به ويژه اگر فرد فعال و پرکاري نيستيد. ويتامين b12 * مواد غذايي که حاوي ويتامين B12 ميباشند (از قبيل انواع گوشتها) را در حد نياز و معقول مصرف کنيد. بسياري از افراد بالاي پنجاه سال، در جذب کافي اين نوع ويتامين دچار مشکل هستند؛ بنابراين بايد آن را از طريق مصرف مواد غذايي غنيشده با ويتامين B12 و يا مکملها دريافت نمايند. البته، مصرف مکملها بايد تحت نظر پزشک صورت گيرد. * از مواد غذايي که حاوي مواد مغذي بالايي هستند، مانند برگه زردآلو، بيسکويتهاي سبوسدار، کره بادام زميني، پنير کم چرب و سوپهاي سبزيجات کم نمک در حد اعتدال استفاده کنيد. * همچنين، مصرف مواد غذايي پرچرب و يا مواد غذايي حاوي قند فراوان مانند کيک، شيريني، چيپس، آب نبات و نوشيدنيهاي گازدار را بسيار کاهش دهيد. شما سالمندان عزيز، به ويژه زنان سالمند، به ياد داشته باشيد که هيچوقت براي داشتن يک رژيم غذايي صحيح و سالم دير نيست! اگر تاکنون رژيم غذايي مناسبي نداشتهايد، از هم اکنون اقدام کرده و رژيم غذايي خود را بهبود ببخشيد و برنامه غذايي مناسبي را براي خود در نظر بگيريد تا هم سلامت عمومي بدن خود را حفظ کنيد و هم اعضاي خانواده ساليان بيشتري از وجود شما بهرهمند شوند! بخش تغذيه و آشپزي تبيان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 279]