واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: فرق بین عقوبت و امتحان الهی چیست؟
امتحان اعم از عقوبت است. یعنی گاهی امتحان، با عقوبت و گاه با نعمت است. یعنی گاهی انسان، توسط خوشیها و شادیها امتحان میشود و گاهی توسط غم و اندوه. گاه توسط شفا گرفتن از بیماری و گاه به واسطه رحلت و از دست دادن عزیزان. بهرحال انسان به انحاء مختلف مورد امتحان قرار میگیرد. اما این سوال همیشه مطرح است که از کجا متوجه شویم که مشکلات و ناملایماتی که بر ما وارد میشود؛ امتحان است یا عقوبت؟!و یا به عبارتی دیگر از کجا دریابیم که موارد پیش آمده، از سوی خدا، یا از طرف خود ما است؟! چرا که گاهی ما در انتساب این ناملایمات و مشکلات به خداوند، اشتباه میکنیم. در بین مردم این جمله معروف است که وقتی برای کسی مشکلی پیش میآید به او میگویند که خواست خدا بوده، خدا اینطور مقدر کرده و غیره. حال آن که اینطور نیست چرا که در مواردی، مشکلاتی که پیش میآید، نتیجه اعمال خود ما است و ربطی به خدا ندارد که عادت کردهایم همه مشکلات را به تعبیری به گردن خدا میاندازیم. خدای متعال در قرآن کریم میفرماید:«وَ ما اَصابَکُمْ مِنْ مُصِیبَهٍ فَبِما کَسَبَتْ اَیْدِیکُمْ وَ یَعْفُو عَن كَثِیرٍ؛(1) و آنچه از مصیبتها به شما برسد به خاطر گناهانى است كه خود كسب كردهاید، و از بسیارى نیز در مىگذرد. اگر انسان گناه و معصیتی انجام داده باشد و بعد از آن دچار مشکلی بشود این مشکل تنبیه است و اگر بدون گناه و معصیت دچار مشکل بشود همانند امامان معصوم (علیهمالسلام)، امتحان الهی است.خداوند در این آیه انسان را به مسئله ارتباط بین گناهان و مصائب و بلایای دنیوى توجه میدهد. كلمه "مصیبت" به معناى هر ناملایمتى است كه به انسان برسد، گویى از راه دور به انسان میرسد.(2) منظور از جمله "فَبِما كَسَبَتْ أَیْدِیكُمْ"، گناهان و زشتىها است. و معناى جمله "وَ یَعْفُوا عَنْ كَثِیرٍ"، این است كه خداوند بسیارى از همان گناهان و زشتىهایتان را مىبخشد. این بلایا به خاطر گناهانى است كه مردم مىكنند، و پیدا شدن آن براى این است كه خداوند نمونهاى از آثار شوم اعمالشان را به ایشان بچشاند، تا شاید به خود آیند و متوجه شوند. در آیه کریمه خداوند به این مسئله صراحت دارد که بسیاری از مصیبتها و بلایا به خاطر گناهانی است که مرتکب میشویم و در آخر آیه این نکته را متذکر میشود که توجه کنیم که تازه خدا بسیاری از گناهان را میبخشد وگرنه باید تمام زندگی را در بلا و مصیبت میگذراندیم.پس اگر انسان گناه و معصیتی انجام داده باشد و بعد از آن دچار مشکلی بشود این مشکل تنبیه است و اگر بدون گناه و معصیت دچار مشکل بشود همانند امامان معصوم (علیهمالسلام)، امتحان الهی است.منظور از مصیبت، هم مصائب عمومى و همگانى از قبیل قحطى، گرانى، وبا، زلزله و امثال آن و هم مصائب فردی که ناملایماتى است كه متوجه جان، مال، فرزند و آبرو تك تك افراد مىشود؛ است. یعنی مصائب و ناملایماتى كه متوجه جامعه و شما مىشود، همه به خاطر گناهانى است كه مرتكب مىشوید، و خدا از بسیارى از آن گناهان درمىگذرد و شما را به جرم آن نمىگیرد. منظور از مصیبت، هم مصائب عمومى و همگانى از قبیل قحطى، گرانى، وبا، زلزله و امثال آن و هم مصائب فردی که ناملایماتى است كه متوجه جان، مال، فرزند و آبرو تك تك افراد مىشود؛ است. یعنی مصائب و ناملایماتى كه متوجه جامعه و شما مىشود، همه به خاطر گناهانى است كه مرتكب مىشوید، و خدا از بسیارى از آن گناهان درمىگذرد و شما را به جرم آن نمىگیرد. بر اساس آیات درمییابیم بین اعمال آدمى و نظام عالم، ارتباطى خاص برقرار است. به طورى كه اگر جوامع بشرى عقائد و اعمال خود را بر طبق آنچه كه فطرت اقتضاء دارد وفق دهند، خیرات به سویشان سرازیر و درهاى بركات به رویشان باز مىشود، و اگر در این دو مرحله به فساد بگرایند، زمین و آسمان هم تباه مىشود، و زندگیشان را تباه مىكند. و این سنت الهى است. در نهایت این که گناهان، هم آثار دنیوی و هم اخروی دارند. و این بلایا آثار سوء دنیایی گناهان است. ولیکن بعضى از آن آثار به گناه کننده اصابت مىكند، و بعضى بخشوده مىشوند، و به خاطر عواملى از قبیل صله رحم، صدقه، دعاى مؤمنین، توبه و امثال آن - كه در روایات آمده - آثار آنها از گناه کننده برمىگردد.(3) پینوشتها:1- شوری، 30 .2- مفردات راغب، ماده " قدر" . 3- برگرفته از تفسیر المیزان ذیل آیه شریفه . گروه دین و اندیشه سایت تبیان مهری هدهدی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 2095]