واضح آرشیو وب فارسی:پرشین وی: سلامت _ تقريبا تمام افرادي كه به ميانسالي رسيدهاند، حداقل يكبار دردهاي ستون فقرات را تجربه كردهاند. بيشتر اين دردها با استراحت كوتاهمدت و مراقبت، بهبود مييابند اما برخي از اين موارد تبديل به مشكلات خطرناكي ميشوند كه گاهي تا مدتها و حتي تا آخر عمر، قدرت برخي از فعاليتها را از بيمار سلب ميكند. به همين دليل توجه به مشكلات ستون فقرات و پيگيري و درمان اين مشكلات و همچنين مراقبت براي عود نكردن دوباره آن بسيار مهم است. اين هفته با آقاي دكتر مسعود خديوي، جراح مغز و اعصاب در اين زمينه گفتگو كردهايم؛ بخوانيد! ضايعات ستون نخاعي به چند گروه تقسيم ميشود؟ عواملي كه باعث ايجاد ضايعات در نخاع و ستون فقرات ميشود، به دو دسته تقسيم ميشود: 1) ضايعات ليگاماني - استخواني، 2) ضايعات نسج عصبي، كه مهمترين آن ضايعات وارد بر نخاع است. ساختمان استخوان فقرات ما نه تنها محافظ نخاع است بلكه به عنوان پل ارتباطي براي بدن محسوب ميشود كه وزن اندامهاي تنه و سر را تحمل ميكند و باعث ميشود تا تنه روي پاها استوار شود. به همين دليل كلمه ستون به آن اطلاق شده است. بنابراين ضايعات استخواني - رباطي هم به علت ضعفي كه در ستون فقرات ايجاد ميكند، خود باعث درد و بيثباتي و ناپايداري ستون ميشود و به همين علت مساله حايز اهميتي است. در مورد ضايعات نسوج عصبي كه بسيار مهم و قابل توجه است، ضايعات خود نخاع و بهخصوص آسيبهاي نخاعي كه در ناحيه گردن و قفسه سينه ايجاد ميشود، بسيار مهم و خطرناكتر از بخش انتهايي ستون فقرات يعني ناحيه كمر و پايينتر از آن است. چون هرچه به انتهاي نخاع نزديك ميشويم، برگشت ضايعات نخاعي محتملتر و درمانپذيرتر است و برعكس در نواحي بالاي نخاع، ضايعات با سروصداي بيشتر بروز ميكنند و مشكلات درمان فوقالعاده شديد و گرفتاري بيمار، بينهايت زياد خواهد بود. اين ضايعاتي كه ذكر كرديد، آيا بر اثر ضربه و تصادفات ايجاد ميشود؟ خير، آسيبهاي وارده تنها در نتيجه ضربات، تصادفات و حوادث گوناگون ايجاد نميشود بلكه برخي از اين ضايعات تابع شرايط ديگري هم هستند. ما ميتوانيم در زندگي روزمره به راحتي از ضربههاي ناگهاني و تصادفات جلوگيري كنيم كه متاسفانه اين اتفاق نميافتد و برخي از افراد با بياحتياطي باعث بروز ضايعات شديد ستون مهرهها، چه از نوع استخواني، چه از نوع ضايعات نخاعي، در ستون فقراتشان ميشوند. صدمات ديگري كه ذكر خواهم كرد، قابل پيشگيري نيست. به عبارت ديگر، اين ضايعات محصول گذر عمر است و يكي از بزرگترين اين ضايعات در ستون مهرهها، به نام ضايعات دژنراتيو معروف است. روند ايجاد اين ضايعات چگونه است؟ ببينيد، همانطور كه با افزايش سن، پوست چروك ميشود و عوارض پيري در ديگر اندامها بروز ميكند، ستون فقرات هم بينصيب از اين فرآيند نيست. به اين صورت كه در ديسكها آب كم ميشود و ديسك دچار استحاله ميشود. ليگامانها به تدريج دچار ضعف شده و به علت حركات بيش از حد دچار نوعي ضخامت بيشتر ميشود و به داخل ستون فقرات وارد شده و حجم آن را كم ميكند، همچنين مفاصل نيز از عوارض افزايش سن در امان نيستند و با تغييرشكلي كه در آنها ايجاد ميشود، حجم بيشتري را اشغال ميكنند. در زمان وقوع آسيبهاي نخاعي، چه روشهاي درماني توصيه ميشود؟ آسيبهاي نخاعي چند نوع است و روشهاي درماني نيز با توجه به نوع ضايعات متفاوت است. بهطور مثال، اگر يك توده خوشخيم اثر فشاري به نخاع داشته باشد و يا يك تومور سرطاني در حال ايجاد فشار روي نسوج عصبي نخاع است، راهي جز جراحي وجود ندارد و بايد عامل ايجاد فشار را به سرعت برداشت اما درباره ديسك، با توجه به مكان ديسك و نيز علايمي كه بروز ميكند، درمان متفاوت است. گاهي اوقات علايم غيرقابل باور است و بيمار را فلج ميكند كه در اين صورت نتيجه جراحي هم چندان جالب نيست اما در موارد حاد و بهخصوص اگر ديسك در مناطق بالايي مثل فقرات گردني و سينهاي باشد، درمان جراحي است و اصلا شوخيبردار نيست و بايد هرچه سريعتر جراحي انجام شود. اما درباره ديسكهاي ناحيه كمري اگر و تنها اگر بيمار داراي علايم عصبي نباشد، اولين درمان استراحت است اما در صورت بروز علامت، بهخصوص كه علايم پيشرونده باشد، حتما انجام جراحي لازم است. توجه داشته باشيد كه اگر ديسكي دير جراحي شود و يا اندام فلج شود، احتمال بهبود آن نزديك صفر است. منظور از علايم عصبي، پادرد و كمردرد است؟ بله، وظيفه من اين است كه به جامعه اين هشدار را بدهم كه هر كمردردي، به علت ديسك نيست اما قسمت اعظم كمردردها را ديسك تشكيل ميدهد و در كمردردهاي ديسكي استراحت و بيحركتي قطعا نقش مهمي در درمان دارد اما مقوله كمردرد همراه پادرد و علايمي مثل گزگز و مورمور شدن و اينكه بيمار احساس ميكند پايش دارد فلج ميشود، بحث ديگري است كه بايد ديسك به سرعت بهوسيله جراح، جراحي شود. عوارض جراحي ديسك به چه صورت است؟ جراحي ديسك در روزگار ما معمولا بدون عارضه است. من بسيار از مردم شنيدهام كه به يكديگر توصيه ميكنند برو استراحت كن، من هم ديسك داشتم و با همين استراحت خوب شدم. من هم با مردم موافقم اما تاكيد ميكنم كه ديسك بدون علايم همراه، قطعا درمانش استراحت است اما در صورت وجود علايم، بايد با جراح اعصاب مشورت شود. درد و علايم بيماري را خود بيمار ميداند و خداي او، اين علايم به بيمار هشدار ميدهد كه امكان فلج شدن شما وجود دارد و شما بايد با حس كردن لايم به پزشك مراجعه كنيد و آن را جدي بگيريد. آيا مراجعه بيماران به پزشكان كايروپراكتيك و نيز انجام فيزيوتراپي در درمان كمردردهاي ديسكي موثر است؟ عخير. در درمان كمردردهاي غيرديسكي، انجام فيزيوتراپي و اعمال همكاران كايروپراكتيك، نقش مهمي دارند. اما تمام كمردردهاي ديسكي چون نياز به بيحركتي دارند و با دردهاي مكانيكي همراهاند، انجام كارهاي درماني و فيزيوتراپي، دردها را بارزتر ميكند و گاهي باعث بروز علايم و تشديد آن ميشود. در كمردردهاي ديسكي، هرگونه فعاليت مكانيكي، ماساژ دادن و تشويق بيمار به انجام حركات ورزشي، باعث ميشود ديسك كمي پاره شده و يا در معرض پارگي، به يك ديسك پاره كامل تبديل و علايم بسيار شديد شود. آيا دردهاي سياتيكي نيز با مشكلات ديسك ارتباط دارند؟ اينها دو روي يك سكه هستند. همانطور كه ميدانيد، سياتيك يك عصب بزرگ پا است كه از ريشههاي مختلف كمري منشا ميگيرد، بنابراين اگر هر كدام از اين ريشههاي كمري بهوسيله ديسك تحت فشار قرار بگيرند و آزرده شود، مسير درد در عصب بارز ميشود. بيشتر دردهاي سياتيكي به دليل مشكلات ديسك است و البته علل نادر ديگري نيز دارد. اين علامت بسيار مهم است، بايد به آن اهميت دهيد. اگر پادرد داريد، حتما استراحت كنيد و در صورت توانايي ميتوانيد در آب راه برويد و حتي شنا كنيد، مشروط بر اينكه به جلو خم نشويد، يعني هيچگاه شناي قورباغه نكنيد. اما اگر پادرد شما با بيحسي نيز همراه است، هر كدام از اين كارهاي ورزشي و فعاليتها براي شما مخاطرهآميز است. احساس بيحسي در اندام، علامت بسيار مهم و قابلتوجهي براي بيمار و پزشك معالج او است. درباره مراقبتهاي پس از جراحي و يا استراحتي كه به بهبودي علايم بيمار منجر ميشود، چه توصيهاي داريد؟ قبل از پاسخ به اين سوال، لازم به توضيح ميدانم كه ديسك، يك دانه نيست، ديسك مثل دندان ميماند. شما براي درد يك دندان به دندانپزشك مراجعه ميكنيد و آن را درست ميكنيد. آيا درمان آن دندان، تضميني براي سالم ماندن سيويك دندان باقيمانده است؟ قطعا خير بلكه همان دندان نيز مشروط به رعايت بهداشت و ديگر موارد سالم خواهد ماند. درباره پنجاهوشش نقطه ديسكي كه داريم نيز به همين صورت است. وقتي كه بيمار براي يك ديسك خاص جراحي ميشود، نبايد پس از بهبود، هر كاري كه ميخواهد انجام دهد، بهخصوص اگر از نظر ژنتيكي مستعد باشد و ژن او از اين نظر معيوب باشد، از ديگران مستعدتر است. اين افراد بايد در حركات مكانيكي روزمره مثل نشستن، برخاستن و خوابيدن، بسيار دقت كنند و توصيههاي پزشك خود را اجرا كنند. توجه كنيد كه با افزايش سن، آب درون ديسكها كاهش مييابد و ديسكها در معرض خطر پارگي قرار ميگيرند. به آنها فشار وارد نكنيد چون تحمل آن را نخواهند داشت.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: پرشین وی]
[مشاهده در: www.persianv.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 261]