واضح آرشیو وب فارسی:پرشین وی: بيماري ديسک کمر يکي از بيماريهاي ناتوان کنندهاي است که متاسفانه امروزه شيوع بالايي پيدا کرده است و بسياري افراد از ابتلا به آن رنج ميبرند. از طرفي با وجود گسترش وسيع علم پزشکي، روشهاي تشخيص و درماني جديد و موثري براي آن پيدا نشده است و بيتوجهي به آن و پيشرفت بيماري ميتواند عواقب ناخوشايندي به دنبال داشته است. پاي صحبت دکتر فرزين هاشميان، متخصص و جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات مينشينيم تا با اين بيماري به طور کامل آشنا شويم. آقاي دکتر لطفا بفرماييد بيماري ديسک کمر چيست؟ در حالت کلي منظور از بيماري ديسک کمر، در رفتگي با بيرون زدگي قسمت مرکزي يا هسته ديسک ميباشد که با پارگيهاي کوچکي که بهصورت شيارهاي باريکي در اطراف آن، کمکم ايجاد ميشود همراه است. اين بيرون زدگيها و دررفتگيها روي ريشههاي عصبي پشت اين ديسک فشار ميآورند و باعث ايجاد درد و ساير عوارض ميشوند. عوامل ايجاد کننده بيماري ديسک کمر يا پارگي يا بيرون زدگي ديسک کمر چيست؟ در ايجاد بيماري ديسک کمر عوامل زمينهاي مانند ژنتيک مطرح ميباشد ولي اصولا بيرون زدگي و پاره شدن ديسک در اثر استفاده ناصحيح از مهرهها و طرز رفتار ناصحيحي است که افراد با بدن خود انجام ميدهند. در حيوانات چهارپا اصولا چيزي به نام پارگي ديسک کمر نداريم و اين بيماري بهايي ميباشد که انسان براي راست ايستادنش ميپردازد. به علت فشاري که برآيند نيروهاي وزن آدم روي مرکز ثقل وارد ميکند و فشاري که روي آن ناحيه از مهرههاي تحتاني کمر وارد ميشود، ستون فقرات بار بيشتري را نسبت به ساير قسمتها تحمل ميکند و علت اين که ما بيشتر بيماريهاي ديسک را در اين نواحي ميبينيم همين ميباشد. شايعترين محل درگيري ديسک کمري در کشور ايران مهرههاي 4 و 5 و در کشورهاي اروپايي معمولا مهرههاي 5 کمري و يکم خاجي ميباشد و اين تقاوت به علت نوع استخوان بندي ميباشد. در ايران به طور معمول لگنها برجستهتر هستند، ولي در اروپا لگنها صافتر ميباشند. پاره شدن ديسک طبق آمارهاي موجود در خانمها بيشتر است و معمولا در قسمت چپ ديده ميشود. طرز نشستن، راه رفتن و خوابيدن و نوع بلند کردن اجسام و حمل آنها در ايجاد ديسک کمر بسيار موثر ميباشد. به عنوان مثال اگر ميخواهيم کتابي را با خود حمل کنيم، هر چه به بدن نزديکتر نگه داريم فشاري که به ديسکها وارد ميآيد کمتر خواهد بود و هر چه دورتر نگه داريم و يا در حالت دولا شدن به سمت جلو، مخصوصا در حالت چرخش، جسم سنگيني را حمل يا جا بهجا کنيم مانند جا بهجايي گلدان، امکان آسيب رسيدن به به اين قسمتها بيشتر ميياشد. بنابراين بايد سعي شود از اين نوع حرکات خودداري شود و اگر مجبور باشيد که چيزي را از زمين بلند کنيد حتما زانوها را خم کرده و با خم شدن هر دو زانو، آن جسم را کاملا نزديک به بدنتان برداريد. حتيالامکان سعي کنيد براي جا بهجايي اجسام سنگين از وسايل کمکي مثل ريل، چرخ و اهرم استفاده کنيد. بيماري ديسک کمر بيشتر در چه افرادي ديده ميشود؟ آيا ژنتيک نقش موثري در ايجاد آن دارد يا نه؟ بيماري ديسک کمر معمولا از دهه سوم به بعد ايجاد ميشود، البته در زنان جوان، ديسک جواني هم ديده ميشود، ولي بسيار نادر است. قابل ذکر است که ديسک جواني در مهرههاي کمر ايجاد نميشود و در مهرههاي پشتي (قسمت بالاي مهرههاي کمري) در اثر ضربه اتفاق مي افتد و با توجه به اينکه در حدود سن20 سالگي پديده پير شدن براي ديسک وجود ندارد و به اصطلاح دژنره نشده است و از سن 20 سالگي به بعد کم کم آب ديسکها کم ميشود و امکان شکننده شدن آنها و ترکهاي موجود بيشتر ميشود. هر چه سن بالاتر رود، احتمال پيدا شدن ديسک زيادتر ميشود. عوامل ژنتيکي نيز در پيدايش ديسک مطرح ميباشد که در مواردي ممکن است تاثيرگذار باشد. علايم بيرون زدگي يا پارگي ديسک کمر کدام است؟ معمولا بيماري ديسک کمر با دردي در ناحيه کمر شروع ميشود. در مراحل اوليه اين درد فقط در کمر ايجاد ميشود و به جاهاي ديگر زياد انتشار نمييابد و اگر به آن توجه نشود و اين فشارها ادامه پيدا کنند، به علت اين که قسمت مرکزي مهرهها بيرون زدگي پيدا ميکند و روي ريشه عصب فشار ميآورد، آزردگي ريشه عصب به وجود ميآيد و به دنبال آن درد و ساير عوارض ايجاد ميشود. اين درد مي تواند به باسن، پشت پا تا پايين پا و زانوها و مچ پا و حتي انگشتان امتداد بايد قسمتهاي درگير و ميزان و نوع درد و انتشار آن به سطحي که ديسک در رفته است و به محل فشار روي ريشههاي عصبي بستگي دارد. راههاي تشخيص بيرون زدگي يا پارگي ديسک کمر کدام است؟ تشخيص در مرحله اول با شرح حال گرفتن از بيمار و معاينه دقيق همراه ميباشد و در معاينه از روشهاي مختلف استفاده ميشود که شامل معاينه رفلکسها و معاينه حس و حرکت و حساسيتهاي موضعي و مانورهاي خاص ميباشد. اين معاينات معلوم ميکند که اين ديسک فشار را به ريشههاي عصبي وارد ميکند يا نه. در مراحل بعدي تشخيص با پاراکلينيک ميباشد که معمولا شامل آزمايشات مختلف و راديوگرافي است. MRI بهترين روش تشخيص ميباشد. با دستگاه MRI نه تنها سطح در رفتگي ديسک، بلکه ميزان در رفتگي و ميزان فشار وارده به عصب را نيز ميتوان اندازهگيري کرد و مجموعهي اعمال بالا به پزشک نشان ميدهد که آيا بيمار نياز به عمل جراحي دارد يا نه، و آيا بيمار با روشهاي درماني غير تهاجمي مانند فيزيوتراپي و دارو درماني قابل درمان است يا خير. دکتر فرزين هاشميان-متخصص و جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات استاديار دانشگاه علوم پزشکي
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: پرشین وی]
[مشاهده در: www.persianv.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 412]