واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: پدران تبياني، بخوانند!مسؤوليت پدر در تعليم فرزند
در كتاب وسائل ، در ابواب مقدمات نكاح چگونگى انتخاب همسر را شرح دادهاند.با توجه به روايات درمىيابيم كه اسلام به مسؤوليت پدر(به خصوص) در تربيت و تاديب فرزندان چه اندازه اهميت مىدهد ، حتى به خصوصياتى كه از طريق عوامل وراثتى به فرزندانتقال مىيابد توجه نموده، تا چه رسد به تربيتهاى پس از ولادت. (1) پيغمبر اكرمصلى الله عليه وآله در اهميت نقش پدر و مادر در تربيت فرزند مىفرمايند: كل مولود يولد على الفطرة حتى يكون ابواه يهودانه وينصرانه ويمجسانه؛ (2) هر نوزادى بر فطرت الهى و توحيد متولد مىشود و والدين او هستند كه او را يهودى، نصرانىيا مجوس مىكنند. انسان با فطرت توحيد و خداپرستى و حقجويى آفريده شده است، اين پدر ومادرند كه مىتوانند فطرت الهى و توحيدى كودك خود را شكوفا سازند يا روى آنپردههاى ضخيم جهل و نادانى و گمراهى بيفكنند. امام سجادعليه السلام در اهميت مسؤوليت والدين در تربيت فرزند مىفرمايند: واما حق ولدك فتعلم انه منك ومضاف اليك في عاجل الدنيا بخيره وشره وانك مسؤول عماوليته من حسن الادب والدلالة على ربه والمعونة على طاعته فيك وفي نفسه فمثاب على ذلكومعاقب فاعمل في امره عمل المتزين بحسن اثره عليه في عاجل الدنيا المعذر الى ربه فيما بينكوبينه بحسن القيام والاخذ له منه؛ (3) اما حق فرزندت، بدان كه او از توست و خير وشرش در دنيا به تو خواهد رسيد و منسوب به تومىشود و تو مسؤول هستى در قبال وظايفى كه بر عهده توست از حسن ادب و هدايت و راهنمايىبه سوى پروردگارش، و او را يارى كنى در اطاعت پروردگار. اگر وظايف خود را به خوبى به انجامرساندى به تو ثواب مىرسد و در غير اين صورت عقاب خواهى شد؛ پس به خوبى وظيفه تربيت راانجام بده، مانند كسى كه در همين دنيا آثار نيك كارهاى فرزندش به او مىرسد و مانند كسى كهدرمقابل خداوند عذر داشته باشد ، يعنى هيچ گونه كوتاهى در امر تربيت فرزند روا مدار. از رسول اكرمصلى الله عليه وآله روايتشده كه فرمودند: رحم الله عبدا اعان ولده على بر بالاحسان اليه والتالف له وتعليمه وتاديبه؛ (4) خدا بيامرزد بندهاى را كه فرزندش را به كارهاى خوب وا مىدارد و با او مهربان است و در صددآموزش و پرورش اوست. از نظر اسلام، پدر مسؤوليتسنگينى در ياد دادن علوم دينى و ساير دانشهايى كهبراى زندگى فرزندش لازم است دارد.آموزش قرآن و احكام و علوم اهل بيت وخواندن و نوشتن و يادگيرى حرفههاى لازم براى اداره زندگى از كارهايى است كهپدر بايد براى فرزندش انجام دهد و در ايفاى اين مسؤوليت مهم بايد خودشمتصدى آموزش شود يا براى فرزندش معلم شايسته انتخاب نمايد.
در اهميت آموزش به كودكان و نونهالان پيغمبر اكرمصلى الله عليه وآله فرمودهاند: ان المعلم اذا قال للصبي بسم الله كتبت له وللصبي ولوالديه براءة من النار؛ (5) همانا زمانى كه معلم به كودك، بسم اللهياد دهد، براى او و كودك و پدر و مادرش آزادى از جهنمنوشته مىشود. امام صادقعليه السلام مىفرمايند: قال رسول اللهصلى الله عليه وآله: من قبل ولده كتب الله له حسنة ومن فرحه فرحه الله يوم القيامة ومنعلمه القرآن دعي بالابوين فكسيا حلتين تضيء من نورهما وجوه اهل الجنة؛ (6) پيامبر اكرمصلى الله عليه وآله فرمودند: كسى كه فرزندش را ببوسد ، خداى تعالى براى او حسنه مىنويسد وكسى كه فرزند را شاد كند ، روز قيامت او را شاد مىگرداند و كسى كه به فرزندش قرآن ياد دهد ، برپدر و مادرش حلههايى از نور مىپوشانند كه چهرههاى بهشتيان از آن نورانى مىگردد. در لزوم آموزش قرآن و احكام حلال و حرام به فرزند مىفرمايند: الغلام يلعب سبع سنين ويتعلم الكتاب سبع سنين ويتعلم الحلال والحرام سبع سنين؛ (7) كودك تا هفتسال بازى مىكند ، پس از آن هفتسال به او نوشتن و پس از آن قرآنو احكامآموزش بدهيد. در همين زمينه از پيغمبر اكرمصلى الله عليه وآله روايتشده كه فرمودند: ويل لاطفال آخر الزمان من آبائهم. فقيل من آبائهم المشركين؟ فقال: لا من آبائهم المؤمنينلايعلمونهم شيئا من الفرائض واذا تعلموا اولادهم منعوهم ورضوا عنهم بعرض يسير من الدنيا فانامنهم برئ وهم مني براء؛ (8) واى بر فرزندان آخر الزمان از دست پدرانشان. سؤال شد از پدران مشرك آنها؟ فرمودند: نه، ازپدران مؤمن آنها كه به آنها واجبات و حلال و حرام دين را نمىآموزند و از يادگيرى آنها جلوگيرىمىكنند و تنها به كاميابىهاى دنيوى آنها راضىاند؛ من از آنها بيزارم و آنها از من. از حقوق فرزند بر پدر اين است كه پدر بايد به فرزندش نوشتن بياموزد. قال رسول اللهصلى الله عليه وآله: من حق الولد على والده ثلاثة: يحسن اسمه ويعلمه الكتابة ويزوجه اذابلغ؛ (9) از حقوقى كه فرزند بر پدر دارد سه چيز است: 1. نام خوب برايش انتخاب كند 2. نوشتن به اوياد دهد 3. هنگامى كه به سن بلوغ رسيد برايش همسر بگيردباشد كه بتوانيم پدراني شايسته براي فرزندانمان باشيم . پي نوشت :1- وسائل الشيعه، ابواب مقدمات نكاح، باب 12. 2- بحارالانوار، ج61، ص186. 3- تحف العقول، ص263. 4- بحارالانوار، ج74، ص77. 5- مستدرك الوسائل، ج15، ص166. 6- وسائل الشيعه، ج15، ص194. 7-همان جا. 8- مستدرك الوسائل، ج15، ص164. 9- بحارالانوار، ج74، ص80 . منبع : برگرفته از كتاب " تعليم و تربيت در نهج البلاغه – نويسنده : عبدالمجيد زهادت"تنظيم براي تبيان :داوودي :پدر، معلم خانواده پدرومادرهاي جوان،بخوانند! پدرم قهرمان است
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 172]