واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: روایت تازه از عاشورا درجشنواره تئاتر فجر
تئاتر- اگرچه حماسهها وقتی جاودانه میشوند كه به زبان هنر نقل شوند اما واقعه كربلا آنچنان عظمتی دارد كه جاودانگیاش مرهون هیچ نقلی نیست و افزونتر از آن، این هنر است كه برای ماندگاری خود به سراغ این سوزناكترین داستان فرزند آدم میرود. در ساحت كلام، ترجیعبند معروف محتشم كاشانی نیست كه حادثه عاشورا را زنده نگه میدارد، بلكه این شعر است كه مانایی خود را وامدار بیان این رخداد است. كمااینكه در ساحت نمایش، اگر نبود نقل وقایع كربلا، امروز نشانی از تعزیه و تعزیه خوانی نبود. در ساحت كلام، ترجیعبند معروف محتشم كاشانی نیست كه حادثه عاشورا را زنده نگه میدارد، بلكه این شعر است كه مانایی خود را وامدار بیان این رخداد است. كمااینكه در ساحت نمایش، اگر نبود نقل وقایع كربلا، امروز نشانی از تعزیه و تعزیه خوانی نبود.هنر در این وادی میكوشد بهقدر بضاعت خود گوشهای از عظمتی را بیان كند كه ادراك آن در حد عقل و فهم بشری نیست و از اینرو هیچ نقلی با هیچ زبانی و هیچ هنرمندی با هیچ هنری توان همسنگی با این ماجرا ندارد. تنها میماند این نكته كه هنر را قابلیتی است برای نقل فراگیر و بیان حادثه برای همه افراد. زبان هنر جهانشمول است و همین موضوع موجب شده كه عاشورا به اشكال مختلف تكرار شود و باز هم برای آینده تازگی داشته باشد. تا وقتی هنر در كلام انحصار داشت، شعر و نثرهای بیشماری از این رخداد، خلق شد كه حتی به آیینی چون تعزیه نیز راه یافت اما با گسترش هنر، فراگیری این زبان قابلیتی ایجاد كرده كه برای دیگران نیز قابل فهم باشد. اگر ارتباط با تعزیه كه اتكایش به متن است برای غیر از خودمان ثقیل مینماید اما بیان حادثه به زبان موسیقی یا تصویر برای آنها مفهومتر است. هنر در این وادی میكوشد بهقدر بضاعت خود گوشهای از عظمتی را بیان كند كه ادراك آن در حد عقل و فهم بشری نیست و از اینرو هیچ نقلی با هیچ زبانی و هیچ هنرمندی با هیچ هنری توان همسنگی با این ماجرا ندارد.
2 روز دیگر مهمترین اتفاق تئاتری كشور آغاز میشود؛ بیست و هفتمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر؛ جشنوارهای كه مثل خود تئاتر، افت و خیزهای زیادی را طی كرده است اما هنوز از نگاه اهالی تئاتر آنقدر درخور توجه هست كه باز هم آثار خود را به جشنواره بیاورند و زیر بال و پر آن را بگیرند. حتی امسال پیشكسوتها و خاك صحنه خوردهها نیز با همه دلخوریها و گلایهها، برای جشنواره به تكاپو افتادند و حالا در جشنواره27 نامهای بزرگی در كنار جوانترها به چشم میآید. درست هم همین است. تئاتر زنده نمیماند جز با نفس خود تئاتریها و البته دوستدارانی كه برای اهالی صحنه كف میزنند، با شادی آنها میخندند و با ناراحتی شان میگریند. این همه مقدمهای شد برای یك حضور؛ اپرای عروسكی عاشورا، آخرین نمایش بهروز غریبپور برگرفته از نسخ تعزیه كه از چهارشنبه این هفته در اولین روز جشنواره تئاتر فجر در تالار فردوسی به صحنه میرود و تا آخرین روز آن میماند و پس از جشنواره نیز در این تالار به اجرای خود ادامه میدهد، اپرای عاشورا روایتی از زبان محتشم كاشانی است و در آن 6 صحنه وجود دارد كه عمدهترین آن، صحنه كربلاست؛ همچنین صحنههایی مربوط به بارگاه یزید، ابنزیاد، خانه شمر، خانه محتشم كاشانی و صحنههای تلفیقی اجرا میشود. این اثر را میتوان گامی برای آشتی دوباره مردم با تئاتر دانست تا مخاطبان گریزان از سالنهای نمایش بار دیگر جذب شوند. این كار ملهم از یك رویداد مذهبی هم میتواند در جذب مخاطبان جدید در داخل مفید واقع شود و هم بهعنوان اثری ملی در بازگویی حادثهای مذهبی برای جهانیان توفیق یابد. این حضور فرصتی مغتنم برای تئاتر است كه هنوز برای سرپا ماندن نیاز به اتفاقاتی از این جنس دارد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 1042]