واضح آرشیو وب فارسی:عصر ایران: دهها هزار ماهي و پرنده در رودخانه كشكان لرستان جان باختند وي با بيان اينکه پيشبينيها حاکي از آن است که بين 100 تا 200 بشکه نفت وارد رودخانه شده است، همچنين اظهار داشت: جمع آوري نفت باقيمانده با توجه به تجربه کارکنان و تجهيزات موجود، کار سختي نيست. اعتمادملی: با گذشت كمتر از چهار ماه از حادثه نشت شديد نفت به رودخانه كرخه، بار ديگر تركيدگي لوله نفت در مسير يكي از سرشاخههاي رودخانه كرخه فاجعه آفريد. بر اساس گزارشهاي منتشره، ساعت 7 صبح روز پنجشنبه يکي از لولههاي نفت مسير سرکان مالکوه به سمت اراک در 30 کيلومتري پلدختر دراستان لرستان و در منطقه «جلگه خلج» دچار ترکيدگي شد. جريان نفت به سرعت روانه رودخانه كشكان در استان لرستان شد و به گفته مديركل محيطزيست استان با پشت سر گذاشتن 40 كيلومتر از مسير رودخانه در مدت زمان كوتاهي نفت سرانجام به رودخانه بزرگ سيمره نيز راه يافت. رودخانه سيمره يكي از بزرگترين رودخانههايي است كه به رودخانه كرخه ميپيوندد و هر گونه آلودگي در آن ميتواند ضمن آلوده كردن آب اين رودخانه، تامين آب شرب بسياري از جوامع مسكوني اطراف آن را تحتالشعاع خود قرار دهد. ضمن اينكه رودخانه كرخه نيز در اسفند ماه سال گذشته در منطقه چشمه خوش اهواز به شدت آلوده به مواد نفتي شد، بهطوري كه براساس اعلام مراجع رسمي بيش از 7000 بشكه نفت در مدت 24 ساعت در رودخانه كرخه سرازير شد كه 125 كيلومتر از مسير رودخانه را آلوده به نفت كرد. تكرار فاجعه تركيدگي لوله نفت در حوزه آبريز رودخانه كرخه بار ديگر در شرايطي به وقوع پيوست كه بنابر گزارشهاي منتشره اين چندمين بار است كه در طول سالهاي اخير رودخانه كشكان و سيمره شاهد مرگ و مير وسيع آبزيان ناشي از نشت نفت است. با اين وجود هنوز هم چارهاي اساسي براي جلوگيري از وقوع رخدادهاي مشابه و ترميم خطوط فرسوده لولههاي نفت توسط وزارت نفت صورت نپذيرفته است و سازمان محيطزيست نيز هر بار با رفع مسووليت از خود نهتنها دستگاههاي خاطي را به مراجع قضايي معرفي نكرده بلكه حتي دريافت جريمه خسارات وارده را از وزارت نفت منتفي اعلام كرده است تا خللي در روابط اين سازمان با وزراي كابينه دولت پيش نيايد. به نحوي كه فاطمه واعظ جوادي، رئيس سازمان محيطزيست در 20 اسفند ماه سال گذشته و در حالي كه كمتر از دو هفته از نشت شديد نفت در رودخانه كرخه ميگذشت در گفتوگو با يكي از خبرگزاريها با مثبت تلقي كردن اقدامات وزارت نفت گفت: اين اقدام وزارت نفت قابل تقدير بوده و ايجاد آلودگيهاي نفتي با توجه به وجود خطوط انتقال نفت خام در اين منطقه امري کاملا طبيعي و بديعي به نظر ميرسد. وي همچنين خاطر نشان كرد:در رابطه با اين آلودگي شکايتي از وزارت نفت نداريم و عملکرد آنها را رضايتبخش اعلام ميکنيم! اظهارات ضد و نقيض مسوولان دولتي اما نكته قابل توجه در انتشار اخبار مربوط به تركيدگي لوله نفت در روز پنجشنبه، اظهارات ضد و نقيض مسوولان دولتي در رابطه با مهار نشت نفت بوده است. در حالي كه مديركل محيطزيست استان لرستان تا عصر روز پنجشنبه همچنان از نشت نفت و پيشروي جريان نفت با آب رودخانه به سمت سد كرخه خبر ميداد، مديرعامل شرکت نفت مناطق مرکزي ايران نيز ساعت 11:30 روز پنجشنبه يعني 4 ساعت بعد از وقوع حادثه در گفتوگو با مهر از مهار کامل نشت نفت در خط لوله آسيب ديده سرکان مالکوه خبر ميدهد. وي با بيان اينکه پيشبينيها حاکي از آن است که بين 100 تا 200 بشکه نفت وارد رودخانه شده است، همچنين اظهار داشت: جمع آوري نفت باقيمانده با توجه به تجربه کارکنان و تجهيزات موجود، کار سختي نيست. اين اظهارات در حالي مطرح شد كه تا ساعت 17 روز پنجشنبه مديركل محيطزيست استان لرستان همچنان از مهار نشدن نشت نفت و مرگ و مير شديد آبزيان و پرندگان و دوزيستان منطقه خبر ميدهد. كاكاوند در اين باره ميگويد: نفت اين لوله که يک لوله 10 اينچي انتقال نفت است در حال حاضر که ساعت 17 و 5 دقيقه بعد از ظهر است همچنان در حال نشت به درون رودخانه کشکان پلدختر است. کاکاوند ادامه داد: مديرکل سازمان محيطزيست استان لرستان يادآور شد: بنابر گزارش کارشناسان محيطزيست دهها هزار قطعه از آبزيان، دوزيستان، ماهيها و پرندگان منطقه تلف شدند. با اين وجود يک مقام مسوول در شرکت نفت مناطق مرکزي بعد از ظهر پنجشنبه با بيان اينكه نشت نفت از لوله سرکان مالکوه كاملامهار شده، گفته بود: هيچگونه آلودگي نفتي به رودخانه کشکان وارد نشده است! عليرضا نيل دراز تاکيد کرده بود: با انجام اقدامات توسط گروه تعميرات و پشتيباني ظرف مدت کمتر از 3 ساعت نشتي نفت به طور کامل مهار شد. اما گزارشها حاكي است ترکيدگي لوله نفت در مسير انتقال نفت پلدختر به استان مرکزي سرانجام ساعت 20 عصر پنجشنبه مهار شد ولي جريان نفت از رودخانه كشكان به سمت كرخه همچنان در حال پيشروي است. پاكسازي رودخانه غير ممكن است هرچند اين بار مديركل محيطزيست استان لرستان از طرح شكايت عليه وزارت نفت در روزهاي آتي خبر داده ولي حال بايد ديد آيا سازمان محيطزيست در تهران اجازه طرح چنين شكايتي را به واحد ذيربط خود در استان لرستان ميدهد و اگر اين شكايت در مراجع قضايي مطرح شود آيا دادگاه حكم عادلانهاي در اين مورد صادر خواهد كرد چراكه شواهد امر نشان داده در موارد مشابه اينچنيني سازمان محيطزيست از طرح شكايت در مراجع قضايي به دليل آنچه كه دستور دكتر محمود احمدينژاد خطاب به وزارتخانهها و سازمانهاي دولتي عنوان شده تا از طرح شكايت عليه هم بپرهيزند، در بيشتر موارد از اين كار امتناع كرده است. مديركل محيطزيست لرستان در عين حال خاطرنشان ميكند: نيروهاي شرکت نفت با اسفنجهاي روغن گير در منطقه مشغول پاکسازي هستند که به طور قطع با توجه به موقعيت جغرافيايي رودخانه کشکان و وضعيت مرفولوژي اين رودخانه پاکسازي آن غيرممکن خواهد بود. وي ميافزايد: با توجه به شدت جريان رودخانه کشکان و اينکه اين رودخانه، رودخانه آرامي نيست به طور قطع پاکسازي آن بيش از 90 درصد موفق نخواهد بود. اين در حالي است كه اگر در موارد پيشين برخورد موثري با خاطيان صورت گرفته بود و اگر رعايت ملاحظات زيست محيطي در برنامههاي توسعه طرحهاي نفت و گاز وزارت نفت در دستور كار قرار ميگرفت هرگز شاهد وقوع چنين فجايعي در سطح ملي نبوديم. فجايعي كه گاه اينقدر براي محيطزيست و حتي تامين آب شرب مردم منطقه فاجعهبار ميشود كه حتي پاي دادستان كل كشور را هم به موضوع باز ميكند بهطوري كه در پرونده آلودگي نفتي رودخانه كرخه در اسفند ماه سال گذشته، دري نجفآبادي، دادستان كل كشور دستور پيگيري موضوع و ورود جدي دادستان منطقه را به اين رخداد صادر كرد. مطمئنا اين آخرين باري نخواهد بود كه يكي از خطوط لوله نفت دچار تركيدگي ميشود و تا زماني كه ساز و كار مناسبي براي اعمال قانون و رعايت ملاحظات زيست محيطي در طرحهاي در دست اجراي وزارت نفت انديشيده نشود وقوع اين قبيل فجايع همچنان ادامه خواهد يافت. تهيه گزارش ارزيابي زيست محيطي پيش از اجراي پروژههاي نفت و گاز و صرف هزينه براي كاهش مخاطرات زيست محيطي طرحهاي توسعه در وزارت نفت و نظارت جدي و كارشناسانه و دلسوزانه سازمان محيطزيست به عملكرد اين وزارتخانه از جمله اقداماتي است كه ميتواند ميزان وقوع چنين حوادثي را كاهش دهد در غير اين صورت در همچنان روي همين پاشنه خواهد چرخيد و هر روز بايد منتظر وقوع چنين فجايعي در گوشه و كنار كشور باشيم. فاجعه زيستمحيطي ديگري در راه است بد نيست در اين ميان به پروژه در دست اجراي انتقال گاز ترش به آغاجاري هم اشاره شود. پروژهاي كه به گفته نايب رئيس انجمن مهندسي گاز ايران، هيچ توجيه زيستمحيطي ندارد و ميتواند در آينده نزديك فاجعه ديگر را رقم بزند با اين حال جاي شگفتي است كه بهرغم ابراز نگراني انجمن مهندسي گاز ايران، مسوولان سازمان محيطزيست هنوز كوچكترين نگراني از اين بابت به دل راه ندادهاند! رئيس انجمن مهندسي گاز ايران چندي قبل نسبت به بروز فاجعهاي زيستمحيطي بعد از انتقال گاز ترش از عسلويه به چاههاي نفت آغاجاري هشدار داده بود. دكتر علي وطني با اشاره به پيشبيني استفاده از فازهاي 6 و 7 و 8 براي انتقال گاز ترش به آغاجاري گفته بود: انتقال گاز ترش در هيچ جاي جهان با اين طول مسافت كه 510 كيلومتر است انجام نميشود و گاز ترش تنها در مسيرهاي كوتاه و يا در كف دريا انتقال مييابد. اين استاد دانشگاه تهران تصميم انتقال گاز ترش به منظور تزريق به چاههاي نفت آغاجاري خوزستان را براساس مطالعات علمي داراي بار منفي در عرصههاي زيستي و انساني عنوان كرده و ميافزايد: حريم ايمن براي انتقال گاز ترش توسط اين خط لوله بين 1500 تا 1800 متر از طرفين اين خط است، يعني 3 كيلومتر در دو طرف خط لوله هيچ جنبندهاي نميتواند حركت كند و اگر قرار است 2 ميليارد متر مكعب گاز در اين خط لوله با اين مسافت (510 كيلومتر) انتقال يابد، بدون ترديد گاز ترش انتقال مييابد، چرا كه ظرفيت توليد اين همه گاز شيرين در اين مناطق وجود ندارد و بايد پرسيد آيا حريم 3 كيلومتري اين خط لوله ايزوله شده و عبور اين خط از دل شهرها و روستاهاي اطراف آسيبي به مردم نميرساند؟ اين استاد دانشگاه با اشاره به سابقه 25 ساله خود در تدريس فرآيندهاي گاز در دانشگاه تهران و دانشگاه شريف ميگويد: درصورتي كه گاز از اين لوله نشت كند منجر به كشته شدن مردم خواهد شد و اين امر به از بين رفتن محيطزيست انساني و نابود كردن طبيعت نميارزد. وي هرگونه حوادث ناشي از نشتي گاز از اين خط لوله را حاوي گاز ترش و سمي و داراي عواقب بسيار خطرناك و فاجعه انساني عظيمي توصيف كرد و افزود: از آنجا كه در تركيب گاز فازهاي مذكور درصد بالايي گاز سولفيد هيدروژن موجود است، استنشاق اين گاز حتي بهمدت يك ثانيه موجب مرگ آني تمامي موجوداتي كه در حريم اين خط لوله قرار دارند، ميشود. اين اظهارات در حالي از سوي وطني اظهار ميشود كه مديركل روابط عمومي وزارت نفت با رد گفتههاي وي گفت: اين پروژه بزرگترين پروژه انتقال گاز در خاورميانه است و مطرح كردن اين بحثها چندان جدي نيست و مطالعات ما نشان از بروز فاجعه زيستمحيطي نميدهد. از سوي ديگر، حسن اصيليان، معاون انساني سازمان محيطزيست تنها با بيان اينكه پيشنهاد ميدهيم مطالعات علمي استادان در اين زمينه به سازمان محيطزيست ارائه شود، يادآور شده درصورت تاييد اين مستندات علمي مجريان طرح انتقال گاز را ملزم به اجراي تذكرات زيستمحيطي يا توقف طرح ميكنيم! اين مقام مسوول، ارزيابي محيطزيستي و ارزيابي ريسكپذيري اين طرح را قابل توجه دانسته و گفته براساس قانون تمامي خطوط لوله انتقال فرآوردهها و مواداوليه بايد داراي اين دو ارزيابي باشد تا اكوسيستم و مناطق چهارگانه محيطزيست و همينطور مناطق مسكوني را تحتتاثير قرار ندهد. آيا بهراستي اين است همه وظايفي كه به حكم قانون بر عهده سازمان محيطزيست گذاشته شده است؟!
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: عصر ایران]
[مشاهده در: www.asriran.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 396]