محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1830772219
سخنوری و صنعتگری حافظ
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: سخنوری و صنعتگری حافظ
دانش ادبی حافظ نیز جای خود دارد. کمتر هنرمندی قواعد و مباحث پیچاپیچ و غالباً تصنعی بلاغی و بدیعی را این قدر طبیعی و نامحسوس و شیرین و شیوا در شعر خود خرج کرده است. حافظ دستورالعمل عبدالقاهر جرجانی و سکاکی و تفتازانی را به کار نمی‌بندد تا فصاحت بیاموزد، به طبع فصیح است و فصاحت‌آفرین. آثار بلاغت نویسان سرمشق او نیست، آثار او سرمشق بلاغت‌نویسان است.ظریف‌ترین شگرد در میان همه شگردها و صنایع ادبی لفظی و معنوی ابهام است که شعر حافظ مالامال از آن است . سرمشق اصلی حافظ در فصاحت‌پروری قرآن مجید است و حافظ از قرآن و تفاسیر بلاغی بویژه کشاف زمخشری به نهایت درجه سود برده است و در دقایق کلام ربانی باریک شده است. سرمشق اصلی حافظ در فصاحت‌پروری قرآن مجید است و حافظ از قرآن و تفاسیر بلاغی بویژه کشاف زمخشری به نهایت درجه سود برده است و در دقایق کلام ربانی باریک شده استمحمد گلندام جامع و مقدمه‌نویس دیوان حافظ می‌نویسد: «... بواسطه محافظت درس قرآن و ملازمت بر تقوی و احسان و بحث کشاف و مفتاح و مطالعه مطالع و مصباح، و تحصیل قوانین ادب و تجسس دواوین عرب، به جمع اشتات غزلیات نپرداخت.» به‌واقع شغل شاغل حافظ «محافظت درس قرآن» و «تحصیل قوانین ادب و تجسس دواوین عرب» بوده است. آن میزان که حافظ از شعر پیشینیان خود متأثر شده است، کمتر شاعری به پای او می‌رسد. اخذ و اقتباس او از لفظ و معنای شعرای پیشین چندان وسیع و عمیق است که اگر از آن به «مصادره» و حتی «غارت» تعبیر کنیم، با آنکه تعبیری نامحترمانه است، ولی ناحق و نامنصفانه نیست، ولی تعبیر یا مضمونی نیست که حافظ از دیگری گرفته و یک پرده هنری‌تر ادا نکرده باشد. در بخش بعدی مقدمه، تحت عنوان «تأثیر پیشینیان بر حافظ» به تفصیل وجوه تأثر هنری حافظ از شعر هفده شاعر متقدم بر او و معاصر با او نشان داده شده است.
یکی دیگر از اضلاع مهم سخنوری حافظ اعتنای نام و تمام اوست به بیان ملیح محاوره. ترکیبات محاوره‌ای در شعر حافظ موج می‌زند. فی‌المثل «که مپرس»، «بهتر از این»، «یعنی چه» و «غم‌مخور» و «چه شد» را ردیف غزل قرار میدهد. یا تعابیری چون «جان من و جان شما» «قربان شما» و «شرب الیهود» و ده‌ها امثال آن را از محاوره می‌گیرد و در ساختمان نازک آرای غزل بلورینش درج می‌کند.یکی دیگر از اضلاع مهم سخنوری حافظ همانا سلامت نحو جملات در شعر اوست. جملات او تا آنجا که مقدور است، از جای خود جابه‌جا نمی‌شود. فقط یک شاعر ضعیف است که در اثر دستپاچه شدن در مقابل عروض، مثلاً یک کلمه نابجا را در محل غیرقانونی خود به کار می‌برد. ولی برای کسی که چون او به عروض تسلط دارد، عروض نه تنها دست و پاگیز نیست بلکه پر پرواز اوست. این است که حافظ شان دستوری اجزاء و ارکان جمله را به راحتی و درستی رعایت می‌کند:سال‌ها پیروی مذهب رندان کردم تا به فتوای خرد حرص به زندان کردمگرچه بر واعظ شهر این سخن آسان نشود تا ریا ورزد و سالسوس مسلمان نشود هر چند پیر و خسته دل و ناتوان شدم هر گه که یاد روی تو کردم جوان شدم حاشا که من به موسم گل ترک می‌کنم من لاف عقل می‌زنم این کار کی کنم فاش می‌گویم و از گفته خود دلشادم بنده عشقم و از هر دو جهان آزادم و صدها مثال دیگر، ببینید اینها را اگر بخواهیم به نثر در آوریم، اصلا محل اجزای جمله توفیر نمی‌کند. اینجا یک هنر از هنر پیشین‌زاده می‌شود یا زاینده آن می‌شود، و آن اینکه بیشتر ردیف‌های غزل‌های حافظ «فعلی» است، و ردیف اسمی در دیوان او بسیار کم است. تقریباً ده به یک. با مراجعه به دیوان حافظ مشخص می‌شود که او چرا از ردیف «فعلی» بیشتر استفاده کرده است- برای اینکه قانوناً فعل در آخر جمله می‌آید. و تغییر ندادنش، تا آنجا که مهارت سخنور اجازه میدهد، بر وفق روال طبیعی زبان فارسی است.منبع : حافظ نامه - خرمشاهی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 413]
-
گوناگون
پربازدیدترینها